رقابت پنهان برای انتخاب جانشین یحیی سنوار؛ یارکشی ترکیه از حماس و معمای سکوت ایران!

اقتصاد۲۴-اسپکتاتور با انتشار یادداشتی مدعی شد، در شرایط کنونی و با ترور یحیی سنوار، رهبری ارشد حماس، گمانه زنی‌ها درباره جانشین احتمالی اش افزایش پیدا کرده است.

سنوار از سال ۲۰۱۷ شاخه حماس غزه را رهبری می‌کرد، پیوند‌های این گروه را با ایران را مستحکم و محور مقاومت را هم صدا ساخت. به ادعای این نشریه سنوار توانست به شکاف‌های نسبی حاکم بر روابط تهران و حماس پایان دهد.

ردپای ترکیه در فرایند جانشینی حماس

این نشریه در ادامه یادداشت خود مدعی شد، رهبر بعدی حماس می‌تواند از میان رهبران نظامی این گروه که در غزه باقی مانده اند، برگزیده شود. فعلا همه نگاه‌ها به محمد سنوار، برادر کوچکتر یحیی سنوار است. با این همه گمانه زنی‌هایی نیز درباره احتمال انتخاب چهره‌های فعال در شاخه‌های سیاسی مستقر در قطر، ترکیه یا لبنان نیز مطرح است. همزمان گروهی از ناظران می‌گویند، پویایی‌های داخلی حماس اغلب توسط ناظران بین المللی نادیده گرفته شده است. در حالی که چهره‌هایی از این گروه با مقاومت متحد ایران هم صدا هستند، اما حماس به‌عنوان شاخه فلسطینی اخوان‌المسلمین غالبا روش‌های انتخاباتی را در اولویت قرار داده و در دولت‌ها و پارلمان‌های پادشاهی‌های محافظه کار مانند اردن و مراکش خدمت کرده است. علاوه بر این، پایگاه این گروه (حماس) بازرگانان تحصیل کرده طبقه متوسط ​​و ثروتمند هستند.

به ادعای اسپکتاتور، احزاب اخوان المسلمین برای داشتن قدرت بیشتر به آنکارا نگاه می‌کنند؛ جایی که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه از سال ۲۰۰۲ در آن حکومت می‌کند. اردوغان سال گذشته سخنرانی‌های آتشین ضد اسرائیلی زیادی ایراد کرد، اما ترکیه هرگز روابط دیپلماتیک خود را با تل‌آویو قطع نکرده است. گروهی از ناظران مدعی‌اند، ساختار اطلاعاتی ترکیه و اسرائیل غالبا با یکدیگر همکاری نزدیک داشته اند، به ویژه در تلاش برای خنثی کردن حملات ایران به اسرائیلی ها. ترکیه به عنوان عضوی از ناتو همچنان در ساختار امنیتی غرب ادغام شده و به آذرباجان، متحد اسارئیل نزدیک است. در همین راستا گروهی مدعی اند، علیرغم حمایت قاطع ترکیه از فلسطینی ها، رابطه این کشور با غرب و اسرائیل هیچ شباهتی به روابط ایران با این گروه از بازیگران ندارد.

رقابت تهران و ترکیه در خفا؟

این نشریه در ادامه مدعی شد، اگر رهبری حماس چهره‌ای حامی ترکیه باشد، این امر می‌تواند آینده جدیدی را برای این گروه رقم بزند و به ادغام مجدد آن در زندگی سیاسی فلسطین کمک کند.

اسرائیل مدعی است، حماس اجازه نخواهد داشت دوباره در غزه حکومت کند، اما برخی از چهره‌های باقی مانده این گروه ممکن است تصمیم بگیرند مسیری سیاسی‌تر را انتخاب کنند. یکی از نامزد‌های بالقوه‌ای که می‌تواند باعث تغییر شود، خالد مشعل، رهبر حماس از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۷ است. در حالی که دوران ریاست او شامل شکاف ادعایی میان حماس با تهران بر سر سوریه ایجاد شد، مشعل همچنان حامی ایران است. او اوایل ماه جاری در سفری به دوحه با مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران دیدار و از حملات موشکی ایران به اسرائیل تمجید کرد.

با این همه ناظران مدعی اند، مشعل خواهان ایجاد روابط نزدیک میان حماس با ترکیه و کشور‌های عربی است. او در سال ۲۰۱۵ به شهر مکه مشرف شد و با پادشاه عربستان سعودی دیدار کرد. به ادعای ناظران کناره گیری مشعل از قدرت در سال ۲۰۱۷ به عنوان یک دستاورد بزرگ برای ایران و بازگشت او به قدرت نیز می‌تواند به چالش تبدیل شود. باید دید که آیا مشعل از قدرت سیاسی کافی و حمایت کشور‌های عربی برای رهبری حماس برخوردار است یا خیر.

بیشتر بخوانید:عکس/ بیم از تبدیل شدن خانه السنوار به یادمان

در شرایط کنونی ایالات متحده، متحد اصلی اسرائیل، از تل‌آویو می‌خواهد با ترور یحیی سنوار به جنگ در غزه خاتمه دهد تا اینگونه دامنه رویارویی گسترده‌تر نشود. از همین رو بایدن از نخست وزیری اسرائیل خواسته تا برای روز بعد آماده شود؛ روزی که به ادعای رئیس جمهوری آمریکا حماس نیست و می‌توان با تکیه بر راه حل‌های سیاسی که آینده بهتری برای اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها رقم زد!

بایدن خواهان پایان دادن به این جنگ یک بار برای همیشه است؛ رویارویی که باعث ویرانی بسیار زیادی برای مردم بیگناه غزه شده است. اما نتانیاهو به خلاف این فرضیه باور دارد و مدعی است که ترور یحیی سنوار به معنای پایان جنگ نیست بلکه آغازی است (ادعایی) برای پایان.

این به چه معناست؟ اسرائیل با مانور‌های ادعایی اکنون می‌تواند آزادی گروگان‌ها را تضمین و غزه را به یک دولت عربی و فلسطینی (با حمایت کشور‌هایی مانند مصر و امارات متحده عربی که روابط خوبی با اسرائیل دارند) تحویل دهد. در مورد دیگر جبهه‌های جنگ، اسرائیل احتمالاً می‌تواند آتش‌بس مطلوبی را با حزب‌الله برقرار و در ارتباط با ایران نیز با دستیابی به ضمانت‌هایی از جانب کشور‌های غربی، به تنش‌ها پایان دهد. اما سوال این است، آیا بی بی به دنبال صلح است؟ نخست وزیر و ائتلاف راست افراطی تحت رهبری اش بعید است گزینه صلح را انتخاب کنند.