چرا بورس از روند صعودی خود باز ماند؟

اقتصاد ۲۴- شاخص کل بورس که در سه روز ابتدای هفته، رشد بیش از ۴درصدی را تجربه کرد، در جریان معاملات روز گذشته زیر فشار رفتار بازار‌های موازی تاب نیاورد و رفته‌رفته وارد مسیر نزولی شد تا در نهایت با عقب‌نشینی سهامداران خرد، با صف تقاضا روبه‌رو شود. به این ترتیب معامله‌گران حقیقی بعد از سه روز دوباره در صف فروش ایستادند.

حال پرسش این است که از استراحت بورس در مقیاس روزانه چه برداشتی می‌توان داشت؟ اگرچه در روز گذشته شاهد نوسانات پردامنه‌ای در قیمت‌ها نبودیم، اما خروج پول حقیقی می‌تواند وضعیت را به گونه‌ای دیگر جلوه دهد؛ آن هم در شرایطی که بازار سهام از منظر بنیادی در شرایط مطلوبی به سر می‌برد.
کارشناسان اقتصادی معتقدند قیمت‌های فعلی در بازار‌های سکه و دلار اصلاح‌شدنی است، اما با توجه به وضعیت متغیر‌های اثرگذار بر بازار‌ها به نظر می‌رسد عقب‌نشینی قیمتی منوط به تغییر وضعیت متغیر‌های اثرگذار باشد.

بر کسی پوشیده نیست که ریسک‌های سیستماتیک ناشی از جنگ در خاورمیانه، یکی از مهم‌ترین عواملی بود که در ۷ماه نخست سال جاری بورس را در سراشیبی سقوط قرار داد و موجب ثبت بازدهی منفی در این بازار شد. این وضعیت باعث سردرگمی و در نتیجه تصمیم‌گیری‌های هیجانی و گاه نادرست در بین معامله‌گران شد. اما چنین تصمیم‌گیری‌هایی بی‌تاثیر از فضای عمومی بازار نیست. با توجه به رفتار منفعلانه سازمان بورس در مواجهه با ریزش‌های عمیق بازار سهام طی هفته‌های گذشته، دریافت سیگنال منفی از رفتار متولیان سازمان بورس از عواملی بود که به تشدید خروج پول حقیقی منجر شد.

بیشتر بخوانید:  مسیر وارونه بازار‌های سرمایه ایران در برابر حمله بامدادی اسرائیل/ عقب نشینی یک کانالی دلار و تخلیه حباب سکه تا ۳ میلیون تومان

اگرچه رفتار منفعلانه متولیان بورسی را تاحدودی باید از ریسک‌های دیپلماتیک بدانیم، اما این امر باعث نمی‌شود فشار ناگهانی بر بازار کنترل نشود. شاخص کل طی معاملات دیروز از حرکت در روند صعودی سه روز ابتدای هفته بازماند. این در حالی است که نرخ‌های ارز و شکستن سد‌های مقاومتی دلار در این روز‌ها به گفتار‌های سیاسی پیوند خورده است؛ به‌ویژه اینکه شمارش معکوس تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا نیز آغاز شده است.

با توجه به رقابت تنگاتنگ هریس و ترامپ، نااطمینانی‌ها در جهان و ایران رو به افزایش است. این نااطمینانی‌ها اثر خود را بر قیمت دارایی‌ها خواهد گذاشت؛ به نحوی که رشد قیمت دلار سیگنال عدم قطعیت را که ناشی از انتخابات آمریکاست، می‌دهد. به عبارت بهتر بورس تهران منتظر واکنش قیمت دلار، پس از انتخابات است تا مسیر خود را مشخص سازد. اگر پس از انتخابات قیمت دلار افزایش یابد، طبیعتا اثر خود را بر قیمت سهام و صورت‌های مالی شرکت‌ها خواهد گذاشت؛ به شرط آنکه دولت قیمت دلار نیما را با فاصله قابل‌توجهی از قیمت ارز در بازار آزاد نگه ندارد.

همچنین افزایش انتظارات تورمی می‌تواند به بالاماندن نرخ بهره منجر شود که این موضوع چندان به نفع بازار نیست. همان‌طور که پس از انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا و انتخاب ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور، نرخ بهره همگام با افزایش انتظارات تورمی افزایش یافت و بورس در نیمه دوم سال ۹۷ حال خوبی نداشت. هرچند در نهایت رشد نرخ دلار زور بیشتری دارد و بازار سهام را با تکانه قابل‌توجهی همراه خواهد کرد، اما این مسیر، پرنوسان خواهد بود و تلاطم‌هایی را به همراه خواهد داشت. این درحالی است که برخلاف سال ۹۷، تورم بالایی گریبانگیر صنایع شده و ممکن است بورس را به بازاری پرریسک‌تر مبدل کند. به هر روی انتخابات پیش رو از اهمیت بسزایی برای فعالان بورسی برخوردار است.