تاریخ انتشار: ۰۸:۴۱ - ۱۷ آبان ۱۴۰۳

شرایط متفاوت امروز با سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱؛ رویکرد ایران به انتخاب ترامپ چه خواهد بود؟

پس از دوری ۴ ساله، دونالد ترامپ حالا در قامت چهل و هفتمین رئیس‌جمهور ایالات متحده امریکا به کاخ سفید برمی‌گردد.

ترامپ
اقتصاد ۲۴- او در ۲۰۱۶ توانسته بود با غلبه بر هیلاری کلینتون نامزد دموکرات‌ها کلید ورود به کاخ ریاست‌جمهوری امریکا را تصاحب کند، اما نتوانست مثل اغلب رؤسای جمهور امریکا دولتش را برای یک دوره چهار ساله دیگر تضمین کند و در نوامبر ۲۰۲۰، با قبول شکست در برابر حزب دموکرات، کلید کاخ سفید را تحویل جو بایدن، سیاستمدار پرحاشیه دموکرات داد. باتوجه به کارنامه رئیس‌جمهور جدید امریکا در ارتباط با ایران، به نظر می‌رسد ایران با اتخاذ تمهیدات و پی‌ریزی برنامه‌هایی برای مقابله با سیاست‌های خصمانه امریکا به استقبال ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ رفته است.

سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران

در سال‌های اخیر، «تحریم‌ها» همواره مهم‌ترین ابزار ایالات متحده علیه کشور‌های مختلفی بوده که مخالف سیاست‌های جهانی امریکا و شرکای اروپایی‌اش بودند و جالب آنکه در مقایسه دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان، این دموکرات‌ها بودند که بیش از رقبای سنتی خود دست به اعمال تحریم علیه کشور‌های غیرهمسو با امریکا زده‌اند. با این حال، پس از پیروزی ترامپ در اواخر سال ۲۰۱۶، دولت امریکا رویکرد تهاجمی‌تری را در اعمال تحریم‌ها، بویژه علیه ایران اتخاذ کرد. طبق آمار موجود، دولت ترامپ ۳۶۲ بار در بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۴، ۳۶۲ بار فهرست تحریم‌ها علیه کشور‌هایی از جمله ایران، کره شمالی و ونزوئلا را به‌روزرسانی کرد. تشدید تحریم بر صنایع نفتی، سیستم بانکی و توان نظامی ایران و البته ایجاد اختلال در معاملات بین‌المللی و اقتصادی ایران با کشور‌های مختلف با هدف انزوای تهران، سیاست‌های ضدایرانی ترامپ بود که به عنوان «فشار حداکثری» پیگیری شد. به‌طوری که در سال ۹۸، صادرات نفت ایران به کمتر از یک میلیون بشکه در روز رسید.
دونالد ترامپ همچنین در سال ۲۰۱۸ با ناقص خواندن برجام و با هدف اعمال محدودیت‌های بیشتر بر برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، گسترش دامنه توافق برای پوشش موشک‌های بالستیک ایران و همچنین دیگر فعالیت‌های منطقه‌ای کشورمان از این توافق خارج شد.

تمرکز برای تصاحب فرصت‌های اقتصادی ایران

سرمایه‌گذاری و تمرکز برای تصاحب فرصت‌های اقتصادی ایران در راستای تکمیل کارزار فشار حداکثری و انزوای تهران در عرصه تجارت بین‌المللی هم دیگر برنامه ترامپ برای ایران بود.
دولت ترامپ به موازات تشدید تحریم‌ها، برای تصاحب فرصت‌ها و ظرفیت‌های اقتصادی ایران هم دست به کار شد. ترانزیت، گاز، برق و محصولات پتروشیمی، حوزه‌هایی بودند که دولت امریکا در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ به آن‌ها ورود کرد.
پروژه اتصال بنادر شرقی دریای خزر به سمت بنادر دریای سیاه به موازات مسیر ایران، ایجاد کریدور شمالی-جنوبی میان کشور‌های آسیای میانه در موازات با کریدور شمالی-جنوبی ایران، طراحی مسیر لاجورد در موازات کریدور شرقی-غربی ایران و کریدور «آی‌مِک»، از جمله طرح‌هایی بودند که با حمایت دولت امریکا و در برخی موارد با شراکت مستقیم شرکت‌های امریکایی و با هدف دورزدن ایران پی‌ریزی شدند.
راه‌اندازی خط لوله ترکمنستان-افغانستان-پاکستان-هند که به خط لوله «تاپی» معروف شده نیز در دوران ریاست جمهوری ترامپ و با عاملیت شرکت نفتی امریکایی یونوکال پیگیری می‌شد.
از سرگیری پروژه خط لوله ترانس‌خزر که برای اولین‌بار در سال ۱۹۹۶ و با حمایت ایالات متحده امریکا و پیشنهاد این کشور عنوان شده بود، دیگر اقدام امریکایی‌ها در دور زدن ایران در معادلات بین‌المللی بود. هرچند با وجود مخالفت شدید ایران و روسیه این توافق تا حدود زیادی دور از ذهن و بعید به نظر می‌رسد.
پیشنهاد و حمایت از طرح مسیر‌های جایگزین انتقال انرژی به منظور کاهش ظرفیت ترانزیتی ایران در تنگه هرمز و مقابله با اقتدار ایران در خلیج فارس را نیز باید به طرح‌های ضدایرانی امریکا در آسیا اضافه کرد.


بیشتر بخوانید: عکس/ جلد نشریه تایم پس از پیروزی ترامپ در انتخابات


سنگ‌اندازی در روابط همسایگی

سنگ‌اندازی در روابط اقتصادی ایران با همسایگان خود از جمله افغانستان و عراق را هم باید به فهرست بلند طرح‌های اقتصادی امریکا برای منزوی کردن ایران اضافه کرد. در همین رابطه می‌توان به شکل‌گیری مسیر‌های موازی صادرات برق در منطقه اشاره کرد.
ایران با ۹۳ هزار مگاوات ظرفیت منصوبه یکی از کشور‌های بزرگ تولیدکننده برق در منطقه است. همین موضوع باعث شده تا در سال‌های گذشته شاهد تلاش امریکا برای جلوگیری از صادرات برق به همسایگان شرقی و غربی‌مان باشیم.
به طور مثال، دولت امریکا پس از خروج از برجام در سال ۲۰۱۸ و اعمال دوباره تحریم‌ها علیه بخش‌های مختلف اقتصاد ایران از جمله صنعت نفت و گاز همواره عراق را برای قطع وابستگی به برق و گاز ایران تحت فشار گذاشته است. این فشار‌ها از زمان ترامپ آغاز شد و در زمان ریاست جمهوری بایدن هم ادامه یافت. در همین رابطه ایالات متحده از عراق خواسته تا ضمن تلاش برای یافتن جایگزینی برای گاز ایران، سرمایه‌گذاری در بخش برق و گاز این کشور را تسریع کند. بخشی از این فشار‌ها در اواخر سال ۱۴۰۱ جواب داد و در نتیجه شرکت امریکایی جنرال الکتریک در قالب قراردادی ۵ ساله مراقبت و بهسازی تمامی تجهیزات تولید برق، بهینه‌سازی و تأسیس نیروگاه‌های برق جدید را در عراق برعهده گرفت.

شرایط مثل قبل نیست

دونالد ترامپ با چنین کارنامه‌ای بار دیگر وارد کاخ سفید خواهد شد. طبیعتاً مقابله با ایران و از سرگیری یا تشدید اقداماتی که انجام داده بود، یکی از مهم‌ترین برنامه‌هایش در آسیا خواهد بود. اما شرایط امروز بسیار متفاوت‌تر از سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ است. درحالی که با خروج امریکا از برجام، اقتصاد ایران صدمات قابل توجهی دید و فشار حداکثری ترامپ هم بر این صدمات افزود. تهران سال‌های گذشته را وقف ایجاد تمهیدات و برنامه‌هایی برای خنثی‌سازی طرح‌های ضدایرانی کرده و می‌توان امیدوار بود که برخلاف دوره قبل ریاست‌جمهوری ترامپ، خبری از ضربه‌پذیری اقتصاد و انزوای ایران نخواهد بود.

بدون شک یکی از مهم‌ترین مصادیق بی‌اثر کردن تحریم‌ها و طرح‌های آتی رئیس‌جمهور امریکا، فعال کردن فرصت‌های اقتصادی کشور در تعامل با همسایگان است. اجرای راهبرد بی‌اثر کردن تحریم‌ها نیازمند فعالیت هوشمند در روابط خارجی اقتصادی به منظور استفاده حداکثری از فرصت‌های اقتصادی به وجود آمده در تعاملات منطقه‌ای است؛ موضوعی که در دولت سیزدهم پیگیری و منتهی به خنثی‌سازی طرح‌های ترانزیتی غرب برای منطقه شد و مهم‌تر از آن، دستگاه دیپلماسی دولت چهاردهم به‌خوبی آن را درک کرده و سفر‌های متعدد وزیر امور خارجه کشورمان به کشور‌های منطقه و رایزنی با همتایان خارجی‌اش، بیانگر این موضوع است. همچنین طبق تأکید رئیس‌جمهور کشورمان، ایران به دنبال استفاده حداکثری از ظرفیت همکاری‌های بین‌المللی از جمله سازمان همکاری شانگ‌های و گروه اقتصادی بریکس است.

باتوجه به چنین تجربیاتی است که فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت روز گذشته، پس از برگزاری جلسه هیأت دولت به جمع خبرنگاران آمد و در واکنش به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا تأکید کرد: برای ایران فرقی نمی‌کند چه کسی در ایالات متحده رئیس‌جمهور شود، چون برنامه‌ریزی‌های دولت از قبل انجام شده و همچنین با توجه به تحریم‌های کشور طی دهه‌های گذشته، ایران آب‌دیده شده و نگران رأی آوردن مجدد ترامپ نیست.

منبع: روزنامه ایران
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

تصویری به یاد ماندنی از بهروز وثوقی و جمشید مشایخی در قیصر

عکس/ نمایندگانی که به حضور ظریف در دولت رای موافق دادند

عکس جنجالی مسعود پزشکیان در کنار مولوی عبدالحمید

عکس/ تهران در ۲ روز پاک و آلوده

اینفوگرافی/ ایران در نرخ تورم از ۵ کشور عربی همسایه پیش افتاد

عکس زیرخاکی ۵۰ ساله از منوچهر وثوق، فردین، بهمن مفید و ایرج قادری

عکس/ قدیمی‌ترین تاس کشف شده در جهان متعلق به ایران

عکس/ بازار فرش هزار رنگ و دیدنی شهر تبریز

عکس/ نمایی خاص از بهمن مفید و سعید راد در سال ۱۳۵۴

عکس/ زیبایی حیرت انگیز پاییز در کلیبر آذربایجان شرقی

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

عکس/ جدیدترین فتوشات سحر دولتشاهی

فیلم/ آخرین وضعیت آب و هوا

عکس/ دنیای نتانیاهو کوچک شد!

تاریخ برگزاری کنکور ۱۴۰۴ مشخص شد

آمار نگران کننده وزیر علوم از مهاجرت اساتید دانشگاه

شرایط کارت به کارت تغییر کرد + جزییات

قیمت گوسفند و گوساله در بازار + جدول

گرانی بی‌سابقه قیمت خودرو در بازار + جدول

سود جدید سهام عدالت در راه است؟

ضعف یادگیری دانش‌آموزان در مدرسه؛ محتوای کتاب‌های درسی مورد علاقه دانش‌آموزان نیست/ تاثیر آموزش ناکارآمد دوران کرونا بر فقر یادگیری دانش‌آموزان

ساز مخالف عربستان با آمریکا؛ ریاض از توافق با تل‌آویو سر باز زد؟/ آخرین پلن ترامپ برای خروج واشنگتن از تنگنا

خیز تروئیکای اروپا برای بازگشت فشار حداکثری به ایران/ توافق تهران با ترامپ ممکن است؟

مانور امارات و عربستان بر میادین گازی با کارت کره جنوبی/ سئول؛ اهرم جدید واشنگتن برای نفوذ در خاورمیانه؟

وضعیت آلودگی هوای تهران در ۲ آذر ۱۴۰۳

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس

قیمت انواع دستگاه ماینر + جدول

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

خودرو یک شبه ۳۰ درصد گران شد/ درخواست خودروسازان تمامی ندارد؛ موج گرانی بعدی شاید تا قبل از پایان سال!

عکس/ استوری مهدی طارمی برای تولد قلعه‌نویی

تصویری از یک موشک غول‌پیکر جنگی بر فراز دریای خزر

همه چیز درباره اقتصاد ژاپن/ چهارمین اقتصاد بزرگ جهان که حداکثر تورم سال‌های اخیرش ۴ درصد بود

پوتین موشک آخرالزمانی را معرفی کرد

واکنش شریعتمداری به انتشار شعری به نام رهبری: غفلت کردیم

سخنان تکان‌دهنده همتی درباره وضعیت معروف‌ترین منطقه آزاد ایران

سفر کشتی گیران با دبیر به مسکو

عکس/استوری جدید گلزار

پرفروش‌ترین آیفون کدام است؟

عکس/ حضور ستاره استقلال در امارات

افشای راز قتل زنی پس از نیم قرن؛ متهم ۹۲ ساله بازداشت شد

عکس/استوری جدید نیما شعبان‌نژاد

هم خیابانی اشتباه می‌کند، هم بازیکنان تیم ملی!

عکس/دلیل کاهش وزن شدید سحر دولتشاهی فاش شد

عکس/توئیت جدید ایلان ماسک ایرانی‌ها را غافلگیر کرد

عکس/یوسف تیموری از چهره جدیدش رونمایی کرد

خبرگزاری فرانسه: سه کشور اروپایی و آمریکا قطعنامه خود علیه ایران را تقدیم شورای حکام آژانس کردند

سازمان بهشت زهرا (س) اطلاعیه داد

عکس/گریم متفاوت مجری سابق تلویزیون

این شغل ممنوعه رسما در ایران مجاز شد

قتل یک زن توسط همسر سابق در فارس

گلزنی علیپور و ثبت یک رکورد ویژه