تاریخ انتشار: ۱۱:۵۳ - ۰۴ آذر ۱۴۰۳
چرا صعود بازار سرمایه عجیب نیست؟

معمای سبز شدن بورس

واکنش بازار‌های مالی مختلف به تحولات اقتصادی شاید بهترین معیار برای سنجش کیفیت سیاست‌گذاری‌های اقتصادی کشور باشد. با این حال، گاهی واکنش‌ها در نگاه نخست با وضعیت کلی اقتصاد همخوانی ندارند؛ مثل حال و روز این روز‌های بازار سرمایه که این پرسش را مطرح می‌کند: چه اتفاقی در پیش‌زمینه اقتصاد در حال رخ دادن است؟

معمای سبز شدن بورس

اقتصاد۲۴-اقتصاد ایران شاید هرگز مثل امروز با چالش‌هایی گسترده در تمام زمینه‌ها مواجه نبوده است. همین، وضعیتی را خلق کرده که چشم‌انداز خروج از بحران را نیز دشوار به نظر می‌رساند. با این حال، در ۳ ماهه اخیر، تحولاتی در نظام اقتصادی کشور رقم خورده که نوید اصلاحات موثر در آینده را می‌دهند. در ادامه به بخشی از این تحولات اشاره خواهیم کرد.

مشکل اقتصاد ایران چیست؟

استمرار تحریم‌های ناعادلانه علاوه بر ضعف‌هایی در حکمرانی اقتصادی، اقتصاد ایران را به ویژه در ۵ ساله اخیر بسیار شکننده کرده است. با این حال، اما سیاست‌گذاری‌های دولت سیزدهم در عرصه اقتصاد، آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به چرخه‌ی رشد و تولید در کشور وارد کرد. در ماه‌های پایانی سال گذشته، بسیاری از کارشناسان اقتصادی هشدار به دولت وقت هشدار داده بودند که ناترازی بانک‌ها، افزایش نرخ ارز، اصرار بر نرخ بهره ۳۰ درصدی، قیمت‌گذاری دستوری و اختلاف میان نرخ دلار نیمایی و دلار بازار آزاد، آثار غیر قابل جبرانی را به اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد.

با انتقال قدرت در پاستور در تابستان ۴۰۳ و با تحویل کامل دولت به کابینه چهاردهم، رویکرد تازه‌ای بر سیاست‌گذاری‌های اقتصادی حاکم شد. تیم اقتصادی «مسعود پزشکیان»، به محض آغاز به کار تلاش‌هایی را برای رفع مشکل ناترازی بانک‌ها، رفع مشکل قیمت‌گذاری دستوری برای بسیاری از صنایع، کاهش نرخ بهره و حرکت به سمت واقعی‌شدن نرخ ارز صنایع صادراتی آغاز کرد.

از اصلاح نرخ سود تا حذف رانت ارزی

در یکی از نخستین تلاش‌های تیم اقتصادی دولت به کشتیبانی وزارت امور اقتصادی و دارایی، نرخ سود کاهش پیدا کرد. هفته پایانی مهرماه بود که وزارت اقتصاد با همکاری بانک مرکزی ایران، با تاکید بر آثار منفیِ بلندمدت سود بانکیِ بالا بر اقتصاد، فرایند کاهش نرخ بهره را آغاز کرد. در نتیجه انتشار اوراق گواهی سپرده‌ای که سال گذشته با نرخ ۳۰ درصد تعریف شده بود امسال با نرخ ۲۵ درصد ادامه پیدا خواهد کرد و همین، پیام مثبتی را به بازار مخابره کرده است.

بحث ارز چندنرخی یکی از مباحث دنباله‌دار در حمکرانی اقتصادی ایران است. موافقان این بدعت، آن را با لزوم توجه به واردات کالا‌های اساسی و تامین نیاز‌های واردکننده‌ها توجیه می‌کنند. مخالفان، اما ارز چندنرخی را یکی از سرچشمه‌های فساد و ویژه‌خواری در کشور قلمداد می‌کنند. ۲۴ آبان‌ماه، «عبدالناصر همتی»، وزیر اقتصاد دولت چهاردهم با اشاره به این موضوع گفت: «دولت‌ها معمولا ارز چند نرخی دوست دارند ولی جز رانت و فساد چیز دیگری ندارد».


بیشتر بخوانید:جزئیاتی درباره عرضه‌های اولیه جدید در بورس


تاکید به فسادزا بودن ارز چندنرخی، اما منکر لزوم اختصاص ارز ویژه برای کالا‌های اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی تحت نظر و نظارت دولت نیست. در همین راستا، افزایش نرخ دلار نیمایی و کاهش اختلاف نرخ نیما با نرخ بازار آزاد در هفته گذشته تا حدودی رخ داده که باعث بهبود عملکرد سودآوری صنایع صادراتی در بازار سرمایه شده است.

«محمد مهدی‌آبادی»، کارشناس پولی و مالی فراز با اشاره به یکی دیگر از خبر‌های امیدوارکننده‌ای که واکنش مثبت بازار را در پی داشته، از اختصاص منابع ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی در لایحه بودجه سال آتی برای رفع ناترازی‌های نظام بانکی خبر داد. این اقدام دولت چهاردهم، امید‌ها به توانایی مجدد بانک‌ها برای تامین نیاز‌های مالی و کمک به سودآوری شرکت‌ها را افزایش داده است.

قیمت‌گذاری دستوری؛ تورم‌زا، ویژه‌خوارانه و مخرب

تلاش برای حذف قیمت‌گذاری دستوری و شفافیت معاملات از دیگر اقدامات تحول‌زای تیم اقتصادی دولت چهاردهم بوده است. در همین راستا، افزایش قیمت یا واقعی‌تر‌شدن قیمت محصولات خودروسازان بزرگ کشور در بازار، باعث اقبال به سهام این صنایع شده است. برای مثال، ارزش سهام ایران‌خودرو در هفته گذشته، شاهد رشد ۱۵ درصدی بوده است. این در حالی است که قیمت‌گذاری دستوری و عدم تناسب هزینه‌های تولید با سود فروش خودروسازان از سال ۹۵ تا امروز، فشار بی‌سابقه‌ای را به خودروسازان و در نتیجه نظام بانکی کشور وارد کرده است.

به عبارت دیگر، زیان‌ده بودن عملیات خودروساز‌ها در سال‌های پیشین باعث شده که بانک‌ها با وجود ناترازی، ناچار به تامین مالی غول‌های زیان‌ده خودروسازی شده و در نتیجه با ضعف تسهیلات‌دهی به صنایع سوددِه و اشخاص حقیقی مواجه شوند. به زبان ساده‌تر، بانک‌ها در این شرایط، ناچار به دست‌اندازی به منابع بانک مرکزی شده و با اضافه‌برداشت از آن منابع، پایه پولی را در کشور افزایش داده و منجر به افزایش تورم شوند. بهترین روش برای برون رفت از این سلسله ویران‌گر، حذف قیمت‌گذاری دستوری و قیمت‌گذاری شفاف محصولات خودرویی از طریق معاملات شفاف مثل عرضه در بورس کالا خواهد بود.

با تمام این اوصاف، چراغ سبز بورس به خریداران و سهام‌داران در هفته گذشته، چندان بی‌دلیل نیز نبوده است. واکنش بازار‌های مالی، بهترین معیار برای سنجش کمیت و کیفیت سیاست‌گذاری‌های اقتصادی در کشور است و باید دید واکنش‌های مثبت تا کی ادامه خواهند داشت.

منبع: فرازدیلی
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

رشد چشمگیر واردات نفت چین از ایران

جدایی مدافع استقلال قطعی شد

معرفی موشک بالستیک ATACMS MGM-۱۴۰ آمریکا

فیلم/ نماینده قم: حتی یک جاسوس افغانستانی هم نداشتیم

فیلم/ عراقچی وارد چین شد

عکس/ تغییر چهره ویژه هازل کایا سریال عشق ممنوع

پزشکیان: ما طرفدار دیپلماسی و تعامل سازنده و مخالف جنگیم

فیلم/ تیکه امیرحسین قیاسی به رشیدپور: شما نباید با ترامپ مصاحبه کنید

Beidou چینی جایگزین GPS می‌شود

فیلم/ هوشدن ترامپ در فینال جام‌جهانی باشگاه‌های فیفا

فیلم/ ظهره‌وند جنگنده‌های B۲ آمریکا را قارقارک خواند

عکس/ واکنش رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس به احتمال فعال سازی مکانیزم ماشه

فیلم/ حضور سردار قاآنی در مراسم بزرگداشت شهدای نیروی قدس سپاه

آمار پلیس از مرگ‌ومیر تصادفات جاده‌ای در تهران

قیمت تبلت اپل امروز + جدول

قیمت آجیل و خشکبار امروز + جدول

قیمت فولکس واگن در بازار ایران + جدول

ولایتی شرط توقف غنی‌سازی را برای مذاکره رد کرد

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

زمان آغاز فروش بلیت قطارهای اربعین

نتیجه نهایی درباره تغییر قیمت نان در تهران

جاده چالوس تا اطلاع ثانوی مسدود شد

عکس/ واکنش فغانی به انتقاد ایرانی‌ها از خوش‌وبش با ترامپ

پیش‌بینی بورس فردا سه‌شنبه ۲۴ تیر ۱۴۰۴

عکس/ چهره زیبای زهره فکورصبور ۲۴ سال پیش در اولین فیلم سینمایی‌اش

هشدار به مصرف‌کنندگان سنگ مرداب

اینفوگرافی/ موضع کشورهای اروپایی در جنگ ایران و اسرائیل

فیلم/ پرتخلف‌ترین عادت رانندگی مشخص شد

عکس/ شکل و شمایل حرمله سریال مختار پس از ۱۹ سال در ۵۴ سالگی

عکس/ دیدار وزیر کشور عراق با پزشکیان

فیلم/ حرکت زشت خاطره حاتمی در شام ایرانی

عکس/ خداحافظی احساسی مدافع استقلالی

عکس/ حضور سردار قاآنی و سیدمسعود خامنه‌ای در یک مراسم

عکس دیده نشده از رهبری، ابراهیم رئیسی و سیدمحمد خامنه‌ای در یک مراسم عزاداری

فیلم/ نبرد بی‌امان شیر با کفتار‌ها در جنگل

عکس/ ظاهر ژولیده آقا سید عباس درویش دوره قاجار ۱۳۰ سال پیش با لباس پلنگی

مهران مدیری به تلویزیون بازمی گردد

آغاز مذاکره پرسپولیس برای دانیال و ترابی

عکس/ پوشش اعیانی کودکان اشراف‌زاده قاجاری ۱۲۰ سال پیش کنار سگ‌هایشان

آمار ازدواج‌ها در زمان جنگ اسرائیل با ایران

افزایش قیمت طلا با همدستی دلار

عکس/ ژست صمیمی سردار اشتری در آغوش سردار رادان با لباس نظامی

جنگ و مساله اپوزیسیون شریف ایران

جوان‌ترین و مسن‌ترین داوطلبان نوبت دوم کنکور

فیلم/ پارکینگ متفاوت ارژنگ امیرفضلی سوژه کاربران شد

یعقوب صباحی درگذشت

هشدار درباره طلا‌های تقلبی در بازار آنلاین

فیلم/ رونمایی کمند امیرسلیمانی از منزل لاکچری‌اش

عکس/ اولین تمرین استقلال در ترکیه