بلا‌هایی که عدم پیوستن به FATF بر سر کشور آورد

اقتصاد۲۴-رضا سپه‌وند درباره این‌که برای مقابله با ناترازی در حوزه انرژی، برنامه‌هایی همچون خاموشی اجرا شد، اما این برنامه‌ها به‌طور بلندمدت مؤثر نبود چرا تاکنون برنامه‌های دولت‌ها برای رفع ناترازی انرژی تأثیرگذار نبوده است، گفت: دلیل آن این است که قوانینی که در مجلس تصویب می‌شود، اجرا نمی‌شود. البته باید گفت که در بیشتر مواقع این قوانین با پیشنهاد دولت به مجلس می‌آیند، تصویب هم می‌شوند، اما مشاهده می‌کنیم اجرا نشده‌اند.

این عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: به طور مثال ماده ۱۲ بهسازی مصرف انرژی که در سال ۹۳ تصویب شد به اجرا در نیامده است؛ مثلا گازسوز کردن خودرو‌ها اجرا نشد. خارج کردن خودرو‌های فرسوده از مدار مصرف انجام نشد که البته دولت‌های مختلف نیز بودجه کافی برای این کار‌ها تخصیص نداده‌اند و اگر امروز به اینجا رسیده‌ایم عاملش چنین اقداماتی است، از همین رو اگر مجلس طرحی را تصویب می‌کند، دولت باید واقعا آن را اجرا کند و اعتباراتش را جای دیگر هزینه نکند.

وی ادامه داد: خودرو‌ها را هر روز گران‌تر می‌کنند؛ در صورتی که ما باید به‌خوبی به دولت و کل حاکمیت این را برسانیم که انرژی و سوخت مهم است، خود خودرو مهم نیست. ما نباید به اسم تولید داخلی منابع انرژی‌مان را نابود و ناترازی‌ها را افزایش دهیم. این‌که بیاییم خودرو‌های پرمصرف تولید کنیم، یعنی نابود کردن منابع ملی و به‌همین دلیل، اکنون ناچاریم برای رفع ناترازی بنزین، بیش از ۵ میلیارد دلار بنزین وارد کنیم.

این نماینده مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در دنیا برای مردم و دولت‌های کشور‌هایی که تولید‌کننده اصلی خودرو هستند، مهم سوخت و انرژی است؛ شما در نمایندگی‌های‌شان مشاهده می‌کنید که یک خودرو گذاشته‌اند و روی آن نوشته‌اند «۵ هزار لیتر مصرف بنزین جایز است که این خودرو را خریداری کنید.» این بدان معناست که تولیدکنندگان خودرو به مشتریان خود اعلام می‌کنند شما اگر برای مدت طولانی از این خودرو خریداری‌شده استفاده کنید مبلغی که برای سوخت خواهید داد، بیشتر از قیمت خود خودرو خواهد بود.

وی تاکید کرد: ما که تولیدکننده نفت، گاز و بنزین در منطقه هستیم، باید بر ارزش افزوده‌ای که از بنزین و سوخت به دست می‌آید تمرکز کنیم، نه بر تولید خودرو. مزیت کشور ما تولید خودرو نیست مزیت کشور ما تولید انرژی است که می‌توانیم از قِبَل صرفه‌جویی از طریق استفاده از خودرو‌های کم‌مصرف بخشی از مشکلات خودمان را حل کنیم. این اقدامات در کوتاه‌مدت است. اما باید توجه داشت دولتی که تازه سر کار آمده، در عرض چند ماه نمی‌تواند ناترازی‌هایی که دولت‌های قبلی ایجاد کرده‌اند را حل و رفع کند، این دولت وارث ناترازی‌هایی در حوزه بنزین، گازوئیل، برق و گاز است که دولت‌های قبلی ایجاد کردند.

سپه‌وند یادآور شد: ما آمدیم در کل کشور شبکه گاز را گسترش دادیم و اکنون نشر گاز بالای ۳۰ درصد است، در صورتی که این شبکه عظیم می‌توانست به جای این که مصرف گاز و برق را افزایش دهد، نیروگاه‌های کوچک بسازد تا برق تولید کنند و به روستاهایمان ارائه دهند؛ این مسائل الان هویدا شده است و هم‌اکنون مجلس روی آن کار می‌کند. دولت چهاردهم به بحث بهینه‌سازی مصرف سوخت و میزان اعتباراتی که برای این موضوع اختصاص داده، توجه دارد. همچنین، کسانی که مصرف مازاد دارند، به‌ویژه در صنعت، باید خودشان برق تولید کنند یا انرژی آزاد بخرند و اگر صرفه‌جویی داشته باشند، آن را در بازار بورس بفروشند.

وی ادامه داد: در راستای واردات خودرو‌های کم‌مصرف، کاهش تعرفه‌ها در نظر گرفته شده است. ما در حال حاضر تعرفه خودرو‌های کم‌مصرف را تا ۸۰ درصد کاهش داده‌ایم و صحبت‌هایی وجود دارد که این عدد حتی به ۶۰ درصد برسد. همچنین، ما به دنبال این هستیم که به جامعه بگوییم مدافع حقوق مردم هستیم. البته خودروساز‌ها نیز مدافع تولیدات خود هستند ولی در حال حاضر تولید انحصاری را در پیش گرفته‌اند، ما می‌خواهیم این انحصار را بشکنیم تا مردم به سمت استفاده از خودرو‌های کم‌مصرف ترغیب شوند. 

بیشتر بخوانید: نماینده بابل: موضوع FATF باید حل شود

این عضو کمیسیون انرژی درباره این که چه موانعی در بحث سرمایه‌گذاری چه داخلی و چه خارجی در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر مطرح است و چگونه می‌شود این موانع را برطرف کرد، گفت: مانع اصلی عدم سرمایه‌گذاری در کشور، عدم عضویت در FATF است و تا مبادلات بانکی با دنیا نداشته باشیم، سرمایه‌گذاران نمی‌توانند به کشورمان بیایند، هرکسی هم سرمایه‌گذاری کند، در لیست سیاه تحریم‌ها می‌رود بنابراین شرکت‌های بزرگ این ریسک را نمی‌کنند؛ این مانع اصلی است. 

وی ادامه داد: برای سرمایه‌گذاری داخلی هم برنامه‌ریزی می‌کنیم که بخش صنعت به سمت تولید برق برود و بخش خصوصی به سمت استخراج نفت و گاز حرکت کند. اینها در برنامه ۱۴۰۴ و در برنامه هفتم توسعه دیده شده است، اما به نظر من اینها کفایت نیست و ما به سرمایه‌گذاری خارجی نیاز داریم و سرمایه‌گذار خارجی هم مانع اصلی‌اش برای ورود به کشور این است که ما عضو FATF نیستیم.

این عضو کمیسیون انرژی تاکید کرد: مجمع تشخیص مصلحت نظام و دولت باید به جد در این موضوع ورود کنند به هر حال نمایندگان که اکثریت موافق عضویت در FATF هستند، قبلاً هم تصویب شده است. این قبح را باید از روی سرمایه‌گذاری در کشور بردارند، حتی اگر بتوانیم ارز حاصل از صادرات‌مان را برگردانیم، باز هم مشکلات‌مان حل می‌شود. در حال حاضر در برخی از کشور‌ها از جمله چین و کشور‌های دوست ما، ارزهایمان بلوکه شده است. بنابراین، بدون عضویت FATF ما مشکلات‌مان همچنان پابرجا خواهد بود. زیرا به هر اندازه سرمایه‌گذاری داخلی افزایش تولید در حوزه‌های مختلف انرژی را داشته باشد به همان اندازه و بیشتر مصرف بالاتر خواهد رفت، بنابراین ما به تعادل نمی‌رسیم. کماکان ناترازی انرژی بیشتر خواهد شد.