حدود درآمد معماران در ایران، نگاهی به دستمزدهای صنعت معماری

اقتصاد ۲۴-در این بخش به بررسی ابعاد مختلف درآمد معماران در ایران و راه‌های کسب درآمد در این حوزه می‌پردازیم؛ موضوعی که نه تنها بر زندگی حرفه‌ای معماران تاثیر می‌گذارد، بلکه بر کیفیت فضاهای شهری و ساختمان‌های ما نیز اثر گذار خواهد بود. 

سختی شغل معماری

با وجود علاقه زیاد محصلان به تحصیل در رشته معماری، به دلایلی همچون ضرب‌الاجل‌های متعدد و استرس‌زا، چهارچوب نداشتن حوزه کاری، فعالیت‌های سنگین و نیاز به آپدیت بودن در نرم‌افزارهای متعدد، لزوم داشتن هوش هیجانی بالا برای ارتباط سازنده گرفتن با مشتریان، خلاقیت بالا و ... معماری جزو مشاغل سخت به شمار خواهد رفت.

هم‌چنین دیگر نکته‌ای که در رشته معماری در کشور ایران وجود دارد این است که سالانه تعداد کثیری دانشجو در این رشته فارغ‌التحصیل خواهند شد و میزان رقابت نسبت برای طراحی پروژه‌های موجود سنگین می‌باشد.

میزان رضایتی که شاغلان این گروه، میانگین نمره ۳.۱ از ۵ را کسب کرده است که با توجه به حقوق نسبتا بالای این شغل، در مشاغل هم رده خود امتیاز پایینی محسوب می‌شود.

متوسط حقوق معماران در ایران

متوسط حقوق معماران در تمامی جوامع به موارد زیادی بستگی دارد؛

یک دانشجوی معمار یا تازه فارغ‌التحصیل به طور معمول کار خود را به عنوان کارآموز شروع خواهد کرد. در این حالت، در معدود دفاتری مبلغی به وی پرداخت نمی‌شود و در اکثر دفاتر مبلغ مختصری جهت هزینه ایاب و ذهاب به کارآموز داده می‌شود.

بعد از کارآموزی، نوبت به کارشناس معماری می‌رسد. این افراد معمولا بخشی از کار طراحی یا ترسیم فاز دو در یک پروژه را بر عهده دارند و بیشتر با نقشه‌های دوبعدی سر و کار خواهند داشت تا مدل‌سازی یا ایده‌پردازی. مبلغ پرداختی به این گروه، از ۹ میلیون تا ۲۵ میلیون تومان متغیر خواهد بود.بعد از این موقعیت شغلی، متخصص معماری جای دارد که در بخش‌های متفاوتی می‌تواند تخصص داشته باشد، در این حالت متوسط حقوق بیش از ۲۵ میلیون تومان خواهد بود.

معماری شغلی است که علاوه بر شغل دفتری خود، می‌توانید راحت‌تر از مابقی مشاغل به عنوان فریلنسر هم فعالیت داشته باشید که این امر به خصوص برای متخصصینی که در مدل‌سازی مهارت دارند، می‌تواند سبب افزایش چشمگیر دریافتی شخص شود. هم‌چنین مسابقات معماری متعددی در ایران برگزار خواهد شد که طراحان می‌توانند در آن شرکت نمایند.

عوامل موثر بر درآمد معماری در ایران

درآمد یک معمار به عوامل متعددی بستگی دارد که از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

سابقه کار: در همه عناوین شغلی که ذکر شد، سابقه کار از اهمیت بالایی برخوردار است؛ یعنی در سال‌های اولیه فعالیت‌تان در هر کدام از موقعیت‌های بالا، مبلغ دریافتی پایین‌تر از متوسط و از سال سوم یا بعضاً پنجم، از متوسط بالاتر خواهد شد.

موقعیت جغرافیایی: دستمزد معماری به موقعیت اقتصادی محل فعالیت و پتانسیل‌های ساخت‌وساز آن منطقه وابسته است. درآمد معماران در شهرهای بزرگ و مراکز استان‌ها معمولاً بالاتر از شهرهای کوچک است. همچنین، میزان تقاضا برای خدمات معماری در مناطق مختلف کشور می‌تواند بر درآمد معماران تاثیرگذار باشد.

مهارت‌ها و تخصص‌ها: معمارانی که صرفا به تحصیلات آکادمیک بسنده نکرده و همواره به دنبال فراگیری آخرین و جدیدترین برنامه‌ها و نرم افزارهای حوزه تخصصی خود بوده‌اند نیز شانس بیشتری برای به دست آوردن پروژه‌های مختلف دارند و از لحاظ کسب درآمد شرایط مطلوب‌تری خواهند داشت.

موارد طراحی: افرادی که صرفا بر روی یکی از شاخه‌های معماری نظیر معماری داخلی تمرکز دارند به نسبت معمارانی که در تمامی زمینه‌های طراحی پلان، نما، داخلی و … اشراف کامل دارند، درآمد کمتری کسب خواهند کرد.

شهرت برند: به طبع معمارانی که در حوزه فعالیت خود به مارکتینگ توجه ویژه ای داشته و تبلیغات گسترده‌ای در راستای شهرت و معرفی برند شخصی خود انجام دادند درآمد بهتری نسبت به معماران ناشناخته با هر میزان تخصصی خواهند داشت.

روش های کسب درآمد در معماری

در این بخش به روش‌های مختلف کسب درآمد در حوزه معماری می‌پردازیم و هرکدام را به اختصار شرح می‌دهیم.

استخدام در دفاتر معماری 

یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای داشتن درآمد در حوزه معماری استخدام در دفاتر خواهد بود. این روش برای شروع و کسب تجربه از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود چرا که بدون صرف هزینه مالی، می‌توان با چالش‌ها در پروژه‌های متفاوت آشنا شد و در این مسیر رشد کرد. اما نکته قابل توجه این است که کسب درآمد به این طریق تا یک میزان مشخصی امکان رشد خواهد داشت و استمرار در این شرایط در نهایت منجر خواهد شد تا به یک درآمد ثابت بسنده کرده و فرصت شکوفایی استعداد معماری میسر نباشد. 

ایجاد دفتر معماری شخصی

تاسیس یک دفتر معماری شخصی و برعهده گرفتن پروژه‌های ساختمانی یکی از روش‌های آرمانی کسب درآمد در این حوزه به شمار خواهد رفت. اما این امر با چالش‌های اساسی همراه است که در صورت رفع آن می‌تواند سودآوری چشم‌گیری به همراه داشته باشد و بهترین روش درآمدزایی این حوزه باشد.

اقدام به ایجاد یک دفتر شخصی نیازمند صرف هزینه است و در شروع کار ممکن سود چندانی به همراه نداشته باشد.

بخش قابل توجهی از این هزینه نیز به معرفی برند مجموعه و اقدامات لازمه آن برخواهد گشت که به جهت شناخت دفتر معماری، اعتمادسازی، ایجاد ارتباطات گسترده و در نهایت دریافت پروژه‌های مختلف صورت می‌پذیرد.

در صورت صرف نظر کردن از این هزینه‌ها و عدم گسترش ارتباطات با افراد فعال در حوزه، در نهایت پیشرفت و سودآوری میسر نخواهد شد.

فریلنسری معماری

در حال حاضر بسیاری از معماران و طراحان جوان به صورت فریلنسری در حوزه معماری مشغول به فعالیت می‌باشند و به این طریق درآمد کسب خواهند کرد. فریلنسینگ مزایای قابل توجهی برای معماران به همراه دارد و محدود به زمان و مکان مشخصی نخواهند بود.

چالشی که همواره فریلنسرهای معماری و کارفرمایان با آن مواجه هستند، مشقت‌های ارتباط دو طرفه و اشراف نداشتن کارفرما به فرایند طراحی معمار است.

هم‌چنین جلب اعتماد کارفرمایان توسط فریلنسینرهایی که در دفتر مشخصی مستقر نیستند، نسبت به دیگر فعالان حوزه به مراتب دشوارتر می‌باشد. 

پلتفرم طرح تو طرح

یکی از راه‌های کسب درآمد برای معماران شرکت در مسابقات معماری است. طرح تو طرح اولین سایت برگزارکننده مسابقات معماری در ایران، با پروژه‌های اجرایی است. گفتنی است ایجاد حساب کاربری در این سایت رایگان است.

به این واسطه معماران در سراسر کشور می‌توانند در مسابقات معماری پروژه‌های مختلف با کاربری‌های متفاوت شرکت نمایند و برنده جوایز نقدی این مسابقات شوند.

این مجموعه بیش از 6 سال می‌باشد که در این زمینه مشغول به فعالیت است و تاکنون 142 پروژه به مسابقه گذاشته شده است.

با توجه به این نکته که مسابقات برگزار شده بر اساس پروژه‌های قابل ساخت و اجرایی خواهند بود و کارفرمای مسابقه در نهایت برندگان را مشخص خواهد کرد، این بستر فراهم شده تا در صورت تمایل طرفین امکان ادامه همکاری جهت طراحی فاز 2 پروژه با کارفرما وجود داشته باشد. 

تحصیل در رشته معماری

در دانشگاه‌های معماری، نگاه آکادمیک به معماری سبب می‌شود دانش معماری را از پایه و اساس به خوبی فرا گیرید اما مستلزم آمادگی کامل شما برای بازار کار نخواهد بود. در دانشگاه‌ها، بر مهارت‌های خلاقیت و ایده‌پردازی شما و همچنین، نقد نمونه‌های معماری‌های موجود پرداخته می‌شود. البته که مبانی طراحی پروژه‌های مختلف از شما در طول تحصیل خواسته خواهد شد اما آموزش‌های دانشگاهی غالباً به مبانی و مفاهیم طراحی محدود می‌شود. امروزه برای موفقیت، هم در ارائه کارهای دانشگاهی و هم در بازار کار، به مهارت‌های نرم‌افزاری نیازمند هستید.