اقتصاد۲۴- فرشید علوی: خرید کردن داریم تا خرید کردن. برخی از مردم به دلایل مختلف از بیحوصله بودن گرفته تا احساس خرید، سراغ خریددرمانی میروند. برخی دیگر، اما خریداران هوشمند بوده و با توجه به نیازها، بودجه و اهدافی که برای زندگی خود ترسیم کردهاند. دست به خرید میزنند. این گروه ضمن اینکه اجناس بیکیفیت را نخریده و خود را گرفتار زیان حاصل از تکرار خرید نمیکنند، با دیدن برچسب تخفیف و خرید به وج نیامده و از خود بیخود نمیشوند. در ادامه این مطلب، مهمترین نکات در یک خرید هوشمندانه را مرور میکنیم:
اولین کاری که قبل از خرید رفتن باید انجام دهید این است که بدانید دقیقا چقدر پول دارید؛ بنابراین درآمد خود را به بهترین شکل مدیریت کرده و بعد از کسر هزینهها و پولی که قرار است پسانداز کنید، بودجه خرید را مشخص کنید. این کار به شما کمک خواهد کرد که از پس انداز خود خرج نکنید یا مبلغی که لازم است برای هزینههای ضروری مثل بیمه، اجاره خانه، مواد غذایی و ... بپردازید را صرف خرید یک کفش جدید که احتمالا خیلی هم نیاز ندارید، نکنید.
این عادت که اول وارد مرکز خرید یا فروشگاه شوید و بعد با نگاه کردن به اجناس تصمیم بگیرید که چه چیزی میخرید را همین الان کنار بگذارید. برای تبدیل شدن به یک خریدار هوشمند باید حتما لیست نوشتن را یاد بگیرید. در طی ماه یا هفته لیستی از اجناس و کالاهای مورد نیاز خود را تهیه کنید و خرید را بر اساس آن انجام دهید.
برخی از مردم حاضر به پذیرش اشتباه خود نیستند، اما واقعیت این است که پرسه زدنهای بیهدف در مراکز خرید شما را از اهداف مالی تان منحرف کرده و این موقعیت را فراهم میکنید که خریدهای غیرضروری بیشتری انجام دهید. حال آنکه این مشکل به سادگی و با تهیه یک لیست خرید قابل رفع است. این لیست شما را بر آنچه واقعا نیاز دارید، متمرکز خواهد کرد. کافی است به لیست خود وفادار باشید و در مقابل وسوسهها مقاومت کنید.
برای اینکه لیست بهتر و دقیقتری تهیه کنید، از فهرست کردن آنچه در خانه دارید شروع کنید تا احیانا خرید تکراری نکنید. مرحله دوم این است که برنامه غذایی و کارهایی که برای یک هفته آتی خود برنامهریزی کردهاید را بررسی کرده و کم و کسریهای آن را به لیست خرید اضافه کنید. محصولاتی که رو به اتمام است مثل شویندهها و ... را هم فراموش نکنید و حتما در لیست قرار دهید.
وفاداری یک اصل مهم در هر رابطهای است حتی رابطه شما و لیست خریدتان. پس هنگام خرید تا حد امکان به لیست خود بچسبید و آن را رها نکنید. هر وقت که چیزی توجه شما را جلب کرد سریع لیست را بررسی کنید و اگر در آن نیست، بیخیال شوید. از خودتان بپرسید که آیا واقعا به آن کالا نیاز دارید؟ خریدش چرا ضروری است؟ چرا در لیست نیست؟ و ... بر اساس پاسخی که به این سوالات میدهید حتما تصمیم بهتری خواهید گرفت و میتوانید ضمن صرفهجویی، هوشمندانهتر خرید کنید.
هیچ وقت به اولین فروشگاهی که سر زدید، خرید نکنید. شاید عجله داشته باشید، حوصله نداشته باشید، خسته باشید و هزار دلیل برای اینکه سر و ته خرید را زود هم بیاورید، ردیف کنید، اما باور کنید که در چنین شرایطی بهتر است اصلا خرید نکنید. یکی از مهمترین نکات در یک خرید هوشمندانه مقایسه قیمتها است.
اگر آنلاین خرید میکنید البته کارتان راحتتر است. امروزه ابزارهای آنلاین بسیاری وجود دارد که به شما کمک میکند محصولات مشابه را با هم مقایسه کرده و مطمئن شوید که ویژگیها و قیمت کدام یک برای شما مناسبتر است.
برای یک مقایسه دقیق و مفید باید به قیمت محصولات بر اساس وزن، حجم یا کمیت آن توجه کنید. این البته به معنی نادیده گرفتن کیفیت نیست. در عین حال باید نگاه بلند مدت داشته باشید مثل بطری بزرگتر شامپو ممکن است گرانتر به نظر برسد، اما با توجه به حجم آن و مدتی که مصرف میشود، احتمالا به صرفهتر است.
بیشتر بخوانید: چگونه می توانم پس انداز کنم؟
برای خرید هوشمندانه میتوانید برخی محصولات فاسد نشدنی مثل دستمال توالت، شویندهها و ... را عمده بخرید و این حتما راه مناسبی برای صرفه جویی بیشتر است. این کار سبب میشود نه تنها هزینهها را بهتر مدیریت کنید، تعداد دفعات لازم برای مراجعه به فروشگاهها را هم کاهش دهید و به این ترتیب وقت و انرژی کمتری صرف کنید.
بدیهی است که خرید عمده معایبی هم دارد و باید به آن توجه داشته باشید تا شما را بیشتر متضرر نکند. مثلا اگر مطمئن نیستید که جنسی را قبل رسیدن تاریخ انقضای آن مصرف میکنید، از خرید عمده و تعداد زیاد آن صرف نظر کنید.
شاید از ریاضی خوشتان نیاید، اما ضرب و تقسیمهای ذهنی به شما کمک میکند که میزان تخفیفها را بهتر و زودتر محاسبه کنید و از این طریق خرید هوشمندانهتری داشته باشید. برای توقیت ریاضیات ذهنی میتوانید از برخی اپلیکیشنها و بازیهای بزرگسالان بهره بگیرید.
خرید کردن فقط یک فعالیت اقتصادی ساده نیست و ضمن اینکه اثرات روحی و روانی دارد، از وضعیت روحی و شرایط جسمی ما نیز تاثیر میگیرد. حتما تجربه کردهاید که خرید کردن توانسته روحیه شما را بهتر کردن و موجب افزایش شادی شود. فریب این احساس نخورید و هوشمندانه خرید کنید.
برای این کار بهتر است وقتی گرسنه یا تنها هستید، به خرید نروید. قبل از انجام یک خرید به خودتان فرصت دهید و حتی فروشگاه را ترک کنید؛ در این صورت بهتر ارزیابی خواهد کرد که آیا واقعا به خرید آن محصول نیاز دارید یا خیر.
بعد از عوامل ذهنی و وضعیت روحی و جسمی که در میزان و نحوه خرید ما اثرگذاشت. باید به عوامل بیرونی که شما را به خرید تشویق کند، توجه کنید. حرف از خرید از حراجیها است.
آنچه مدام باید به خود یادآوری کنید این است که لازم نیست از همه حراجیها خرید کنید یا از هیچ جنس دارای تخفیفی نگذرید. هنر شما در شناخت دقیق نیازها و خرید هوشمندانه بر اساس نیازها و بودجه و اهداف شخصی است.
اینکه با دیدی کلمه حراج یا تخفیف بالای قفسه یک محصول از خود بیخود نشوید به معنی نادیده گرفتن این فرصتها نیز نیست. یک خریدار هوشمند همیشه هنگام خرید به خصوص از نوع آنلاین آن به خوبی از فرصتها استفاده میکند. منظور این نیست که هر جنس ارزان و تخفیفداری را بخرید، اما بهتر است که در خبرنامهها عضو باشید و از تاریخ تخفیفها باخبر شوید. حتی میتواند به برند و محصول مورد علاقه خود وفادار باشید و با عضویت در باشگاه مشتریان از امتیازاتی که آنها برای حامیان خود در نظر میگیرند، استفاده کنید.
خوشمان بیاید یا نیاید دنیا عوض شده و سبک زندگی جدید فرصت خریدهای حضوری کم کرده است، طرفداران خرید اینترنتی نیز روز به روز بیشتر میشوند. اینکه خرید کردن به اندازه یک کلیک ساده شده، اما دلیل خوبی برای خریدهای هوشمندانه نیست؛ لذا باید به نکات زیر توجه کنیم.
تحقیق قبل از خرید بسیار ضروری است و خوشبختانه جهان دیجیتال امروز این فرصت را مهیا کرده که خریداران قبل از آنکه پولی بابت یک محصول بدهند، بتوانند نظرات کاربران دیگر را خوانده و از تجربه آنها استفاده کنند.
علاوه بر این، اما در وبسایتها و شبکههای اجتماعی اطلاعات بسیاری درباره موضوعات مختلف وجود دارد که در مرحله تحقیق قبل از خرید به کارتان میآید.
خواندن دقیق بخش مشخصات محصول نیز به شما این امکان را میدهد که مطمئن باشید آنچه میخرید دقیقا همانی است که میخواهید و نیاز دارید.
یکی از ویژگیهای اصلی یک خریدار هوشمند، کنترل خود به هنگام مصرف است. این موضوع فراتر از اهمیت پسانداز است به این معنی که دقیت کنید آنچه قصد خرید آن را دارید واقعاً برای شما نیاز است و پاسخ به این سوال که آیا اکنون زمان مناسبی برای پاسخ دادن به آن نیاز است یا خیر؟
یکی از مهمترین نکات در خرید به ویژه خریدها آنلاین این است که مسائل امنیتی را قبل از انجام تراکنش در نظر بگیرید. مطمئن باشید که از یک سایت و فروشگاه معتبر خرید میکنید و کلاهبرداری در کار نیست. همچنین باید اطمینان حاصل کنید که درگاه پرداختی بانکی معتبر است و حساب شما خالی نخواهد شد. در عین حال باید روشهای پیگیری قانونی در صورت بروز مشکلات احتمالی را بدانید.
بهتر است و مشخصات کارتهای بانکی خود را روی مرورگرها حفظ کنید، رمزهای به اندازه کافی سخت انتخاب کنید و از فروشگاههایی خرید کنید که مطمئن باشید اطلاعات شما را بدون اجازه در اختیار اشخاص ثالث قرار نمیدهد.
شما به عنوان یک خریدار هوشمند باید اجناسی را بخرید که گارانتی یا خدمات پس از فروش دارد. همچنین لازم است که حقوق خود به عنوان مصرف کننده را بدانید و قبل از پرداخت پول و تکمیل فرایند خرید بدانید که شانس تعویض یا پس دادن محصول را دارید یا خیر.
مشخصا در خریدهای اینترنتی باید امکان مرجوع کردن کالا و دریافت پول خود را داشته باشید، چون امکان دریافت محصولی مغایر با آنچه قصد خریدش را داشتید یا دریافت اجناسی که در مسیر ارسال و به خاطر بسته بندی نامناسب آسیب دیدهاند، بسیار است.