با قطع برق، مصرف گاز و گازوییل بالاتر می‌رود

اقتصاد۲۴-نکته قابل توجه این است که ما در فصل سرما با مشکل ناترازی گاز مواجهیم و نیروگاه‌ها به‌دلیل کمبود سوخت قادر به تأمین برق مورد نیاز کشور نیستند. در این وضعیت، متولیان حوزه انرژی ۲ حق انتخاب دارند؛ راه اول این است که به‌دلیل کاهش توان تولید برق به‌علت کمبود سوخت در نیروگاه‌ها، مصرف برق را با روش‌هایی نظیر خاموشی برنامه‌ریزی‌شده کاهش دهند. راه دوم هم این است که اصل مشکل را هدف بگیرند و به‌دنبال مدیریت و اصلاح مصرف گاز باشند.

در راهکار اول، حتی اگر شرکت توانیر و وزارت نیرو بتوانند برق همه مشترکان را به‌تناسب قطع کنند و آن درصد محدود مشترک پرمصرف نیز تنبیه شوند، دستاورد چندان چشمگیری نخواهند داشت، چراکه در فصل سرما از انرژی برق عمدتا برای روشنایی استفاده می‌شود و بسیاری از مشترکان به‌خصوص ثروتمندان که پرمصرف نیز قلمداد می‌شوند، دارای ژنراتورند و به ازای برقی که به‌ناچار صرفه‌جویی می‌کنند مصرف سایر حامل‌های انرژی را افزایش می‌دهند. به عبارت دیگر، به‌دلیل اینکه نیروگاه سوخت ندارد و نمی‌تواند برق تولید کند خاموشی برنامه‌ریزی‌شده اعمال می‌شود و همین خاموشی باعث افزایش مصرف گاز و گازوئیل می‌شود و دوباره نیروگاه‌ها به گاز و گازوئیل کمتری دسترسی خواهند داشت.

گرچه برای درمان کمبود برق در فصل سرما در ظاهر باید روی کاهش مصرف برق در مشترکان خانگی ترمز کنیم تا چرخ صنعت هم بچرخد، عاقلانه‌تر این است که روی صرفه‌جویی سوخت تمرکز کنیم تا نیروگاه مجبور به کاهش خروجی نشود و مشترکان هم در مضیقه قرار نگیرند.

ما سال‌هاست که در فصل‌های مختلف با ناترازی انرژی روبه‌رو شده‌ایم و هر بار با برنامه‌هایی از آن گذشته‌ایم، اما واقعیت این است که ما ناچار به تجدید نظر در سیستم حکمرانی انرژی هستیم و باید ضمن مدیریت و اصلاح الگوی مصرف گاز، روی توسعه نیروگاه‌های برق تجدیدپذیر با مدل‌های مالی و مشارکتی جذاب تمرکز کنیم. 

بیشتر بخوانید:جدول زمانی قطع برق را از کجا ببینیم؟

آمار‌های رسمی می‌گویند که در ایران ۲۱ میلیون دستگاه بخاری فعال داریم؛ بخاری‌هایی که عمدتا در خانه‌های فاقد عایق حرارتی می‌سوزند و در بهترین حالت راندمان آنها زیر ۶۰ درصد است. ما از سال‌های پیش طرح تعویض بخاری‌های فرسوده با بخاری‌های دارای راندمان بالا را داشتیم. این طرح ۲۴ آذر ۱۳۸۸ در دفتر معاون اول ریاست‌جمهوری طرح شد و همچنان در دفتر معاون اول رئیس‌جمهور مطرح است، اما پیگیری و اجرا نمی‌شود. در آن سوی ماجرا، بهینه‌سازی و اصلاح ۲ میلیون موتورخانه کشور نیز که قرار بود هزینه آن را دولت بپردازد، سال‌هاست به فراموشی سپرده شده، در حالی که در دوره سرما با اصلاح بخاری‌ها روزانه ۱۰۰ میلیون مترمکعب و با اصلاح موتورخانه‌ها روزانه تا ۹۰ میلیون مترمکعب در مصرف گاز کشور صرفه‌جویی می‌شود.