راستی آزمایی ادعای یک ترور؛ بررسی گزارش‌های ستاد کل نیرو‌های مسلح درباره سانحه هلیکوپتر سید ابراهیم رئیسی

اقتصاد۲۴-رئیس‌جمهور را به شهادت رساندند، اما برخی آقایان مصلحت نمی‌بینند اعلام کنند... و شهادت را نسبت می‌دهند به یک توده ابر .. عجب ابر متراکم و هوشمندی بود.»

 این ادعایی است که کامران غضنفری، نماینده عضو جبهه پایداری درباره حادثه سقوط بالگرد رییس‌جمهور در همایش فریاد ایران ۲ مطرح کرده است. ادعای شاذی که از دیروز در فضای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی کشورمان وایرال شد و دست به دست چرخید. بسیاری از شهروندان با طرح این پرسش که چطور ممکن است، نیرو‌های نظامی کشورمان که در برابر موارد به مراتب کم‌اهمیت‌تر واکنش‌های قابل توجهی از خود بروز داده بودند در برابر ترور دومین مقام عالیرتبه کشورمان سکوت کرده و موضوع را پنهان کنند؟ این ادعاها، اما در همایشی مطرح شده که در آن غضنفری در کنار برخی دیگر از چهره‌های تندرو در پی مطالبه‌گری برای اجرای عملیات وعده صادق ۳ و کشاندن کشور به مسیر تنش بود.

البته این برای نخستین بار نیست که این نماینده عضو جبهه پایداری یک چنین ادعا‌هایی را بدون سند و مدرک ارائه می‌کند. جالب اینجاست زمانی که از این نماینده درباره سند و مدرک اظهاراتش پرسش می‌شود، می‌گوید: «بر اساس ادله و قرائن شخصی به یک چنین نتیجه‌ای رسیده است!»

پیگیری‌ها، اما حاکی است که روز یکشنبه (امروز) قرار است نامه‌ای از سوی نهاد‌های مسوول و ستاد کل نیرو‌های مسلح به کمیسیون نظارت بر رفتار نمایندگان ارسال شود تا درباره این نوع اظهارات، اقدامات قانونی صورت بگیرد. دیروز، اما محمد مهاجری در واکنش به ادعای کامران غضنفری مبنی بر ترور ابراهیم رییسی و همراهانش در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «از یک مسوول عالیرتبه دولت سیزدهم شنیدم که سه گزارش مستقل از یکدیگر تایید می‌کند در سقوط بالگرد شهید رییسی هیچ خرابکاری و توطئه داخلی و خارجی وجود نداشته. حرف‌های مشتی آدم متوهم صرفا برای مطرح کردن خودشان و باقی ماندن روی آنتن است.» سه گزارشی که مهاجری به آن اشاره می‌کند، گزارش‌هایی است که ستاد کل نیرو‌های مسلح بلافاصله پس از حادثه سقوط بالگرد رییس‌جمهور سابق منتشر کرده و ابعاد گوناگون این رخداد را شرح می‌دهد.

برای غضنفری، اما همه این تکذیب‌ها فاقد اهمیت است؛ ادعا‌های او هرچند فاقد سند و دلیل است، اما او را در شبکه‌های اجتماعی وایرال ساخته و اسم او و جریان منتسب به او را برای مدتی سر زبان‌ها می‌اندازد! چهره رادیکالی که پیش از این بار‌ها درباره موضوعات مهم کشور ادعا‌هایی بدون پشتوانه داشته، ولی به دلیل عدم برخورد مناسب و قانونی با آن دوباره آنها را تکرار کرده است. بد نیست نگاهی به همه ادعا‌های این چهره پرداخته شود.

برداشت اول: ادعا‌هایی که شبیه جوک است

پایان انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری اگر برای رییس‌جمهور و اصلاح‌طلبان و طیف‌های میانه‌رو آغاز مسیر وفاق بود، برای طیف‌های رادیکال طرح ادعا‌های بدون پشتوانه و حاشیه‌سازی برای دولت بود.

بیشتر بخوانید:همه اتفاقات از سقوط بالگرد رئیس‌جمهور آغاز شد

۲۴ مهرماه بود که غضنفری مدعی شد: «وقتی آقای پزشکیان با علم به قانون، برای آقای ظریف که دو فرزندش تابعیت امریکا را دارند، حکم معاونت راهبردی رییس‌جمهور را صادر می‌کند، یعنی آشکارا مرتکب یک جرم می‌شود.»

وی افزود: نمایندگان مجلس چند بار هشدار و تذکر دادند که کار شما خلاف قانون است. ظریف نیز با انتشار یک توییت وانمود کرد که استعفا داده در صورتی که استعفایی در کار نبود و ایشان فیلم بازی کرد. پس از رای کابینه هم با خوشحالی متنی منتشر کرد که «من بر سر کارم برگشته‌ام.»

غضنفری تصریح کرد: «ادعای حل شدن این مساله در جلسه قوا سران کذب است، اصلا سران قوا چنین اختیاری ندارند که عملی مغایر قانون انجام بدهند. در مجلس درباره این موضوع به پزشکیان اخطار می‌دهیم که اگر هر چه سریع‌تر این حکم غیرقانونی را لغو نکند به دستگاه قضایی شکایت خواهیم کرد. در این صورت پزشکیان باید در دادگاه جواب بدهد که مسلما هیچ جوابی ندارد و به ۵ الی ۱۵ سال محرومیت از حقوق اجتماعی محکوم می‌شود، اگر چنین اتفاقی بیفتد عملا آقای پزشکیان از ریاست‌جمهوری خلع می‌شود.» تهدید رییس‌جمهوری توسط یک نماینده مجلس با واکنش‌هایی از سوی چهره‌های سیاسی روبه‌رو شد.

آنچنان که غلامرضا تاجگردون، نماینده گچساران در مجلس در واکنش به تهدید پزشکیان گفت: «من هم در خبر‌ها خواندم که یکی از نمایندگان تهران این فرمایش را فرمودند. به نظرم بیشتر به جوک شباهت دارد...»

برداشت دوم: مبهوتم از این فهم و این اعتماد به نفس

غضنفری ۹ مهرماه ۱۴۰۳ در برنامه ضاحیه شبکه افق یکی دیگر از ادعا‌های بدون پشتوانه خود را مطرح کرد و گفت: «روحانی پالس سرنگونی هواپیمای مسافربری را ارسال کرد. یعنی به ترامپ می‌گوید به جای اینکه ۵۲ نقطه از ایران را هدف قرار بدهی به سراغ سرنگونی هواپیمای مسافربری برو و به آن فکر کن!»

ادعای طرح شده از سوی این نماینده مجلس البته حتی برخلاف بیانیه سپاه پاسداران در آن مقطع بود. این اظهارنظر غضنفری هم بیشتر از اینکه اصلاح‌طلب و چهره‌های میانه‌رو را وادار به واکنش کند، از سوی چهره‌های اصولگرا با واکنش مواجه شد. سخن غضنفری درباره گرا دادن روحانی به ترامپ به قدری عجیب بود که صدای فعالان اصولگرا را هم درآورد.

یکی از این چهره‌ها عبدالله گنجی بود که با انتشار توییتی در شبکه ایکس به موضوع واکنش نشان داد و نوشت: «ترامپ: ۵٢ نقطه فرهنگی ایران را می‌زنیم (۵٢ عدد گروگان‌های سفارت امریکاست). روحانی در جواب زدن هواپیمای مسافری ما با ٢٩٠ مسافر را به ترامپ یادآور می‌شود. نتیجه‌گیری غضنفری: روحانی به ترامپ گرا می‌دهد که چرا ۵٢ نقطه فرهنگی؟ هواپیمای مسافری را بزن...! مبهوتم از این فهم و این اعتماد به نفس.»

برداشت سوم؛ ادعا می‌کنم، پس هستم

موضوع، اما به همین موارد ختم نمی‌شود؛ غضنفری قبل از این اظهارات در کتاب راز قطعنامه که به صورت پاورقی در کیهان منتشر می‌شد و به مسائل مرتبط با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ در ایران می‌پرداخت، اظهاراتی را در خصوص پشت پرده قطعنامه مطرح کرد که انتقادات فراوانی پیرامون آن مطرح شد.

غضنفری در گفت‌وگویی که با روزنامه کیهان در ۱۹ خرداد ۹۲ داشت درباره این کتاب و مسائل مرتبط با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ می‌گوید: «در اسفند ۱۳۶۶ شبکه abc امریکا خبری را اعلام می‌کند و می‌گوید که نماینده ایران در سازمان ملل آقای محمد جعفر محلاتی به شورای امنیت اعلام می‌کند که جمهوری اسلامی ایران قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفته و آماده اجرای مفاد آن است.

سوال مطرح این است که چه کسانی به نماینده جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل دستور داده‌اند که چنین کاری بکند؟ چون نماینده ما در سازمان ملل نمی‌تواند با اختیار خود چنین کاری را انجام بدهد؛ حال چه کسانی این خواسته را داشتند؟ حضرت امام که تا ۲۳ تیر ۶۷ به هیچ عنوان زیر بار پذیرش قطعنامه نرفته بود، رییس‌جمهور وقت مقام معظم رهبری نیز تا آن زمان قطعنامه را نپذیرفته بودند! پس چه کسانی به نماینده ما گفته بودند به سازمان ملل برود و به شورای امنیت اعلام کند که ما قطعنامه را پذیرفتیم؟! آنها حتی این را از امام (ره) هم مخفی کرده و در واقع امام (ره) را در جریان کار قرار نمی‌دهند. این نشان می‌دهد یک دیپلماسی پشت صحنه است که بدون اطلاع امام (ره) و رییس‌جمهور وقت چنین عمل می‌کند.»

او در ادامه به کیهان می‌گوید: «برخی از آقایان سعی کرده‌اند طی این بیست و چند سال به مردم وانمود کنند که این سقوط‌ها توجیه نظامی دارد در صورتی که اصلا این طور نیست.»

پس از طرح این ادعا‌های بدون سند و مدرک بود که پس از انتشار واکنش‌های شدیدی را از سوی مقامات مختلف به همراه داشت. در همین رابطه محسن رضایی، فرمانده اسبق سپاه پاسداران، این کتاب را تحریف تاریخ دانسته و آن را غیرمعتبر خواند.

بیشتر بخوانید:آیا حامی بزرگ رئیسی به منتقد او تبدیل شد؟

محسن رضایی در بخشی از نامه‌ای که برای روزنامه جوان ارسال کرده بود، سکوت معنادار خود را شکست و بدون ذکر نام این کتاب نوشت: «اینجانب که افتخار ۱۶ سال فرماندهی سپاه در زمان امام راحل و رهبر معظم انقلاب را داشته‌ام، پس از کناره‌گیری از فرماندهی سپاه، بار‌ها و بار‌ها شاهد توهین‌ها، دروغ‌ها و تحریف‌های دفاع مقدس بوده‌ام ولی به دلیل آنکه موضوع جنگ شخصی و سیاسی نشود، سکوت را بر دفاع از خود و دفاع مقدس ترجیح داده‌ام. لکن اخیرا که در رابطه با تحریفات دفاع مقدس در یک کتاب، نامه‌ای به محضر رهبر معظم انقلاب نوشتم، ایشان فرمودند: خود شما که در جنگ فرمانده بودید چرا جواب نمی‌دهید؟ من این کتاب را خواندم و در حاشیه آن نوشتم: این خلاف است.»

برداشت چهارم؛ وعده صادق ۳ را اجرا کنید!

آخرین اظهارنظر کامران غضنفری، اما تفاوت‌های جدی با دیدگاهی قبلی او دارد. غضنفری این بار در همایشی با عنوان فریاد ایران۲ که ۲۲ آذر در تهران برگزار شد، ادعا کرد که سیدابراهیم رییسی رییس‌جمهوری سابق از سوی دشمنان ترور شده و به شهادت رسیده است. این همایش که جمعی از نیرو‌های سیاسی تندرو دیگر نیز در آن حضور داشتند، در پی مطالبه‌گری برای اجرای عملیات وعده صادق۳ و به دنبال چند تجمع در حوالی میدان پاستور برگزار شد. غضنفری در این همایش مدعی شد که امریکا و اسراییل با همدستی حکومت جمهوری آذربایجان سیدابراهیم رییسی را به شهادت رساندند. اما در داخل برخی مصلحت نمی‌دانند این حقیقت را اعلام کنند و سقوط هلی‌کوپتر رییس‌جمهور سابق را به یک توده ابر نسبت می‌دهند.

بیشتر بخوانیداین در حالی است که بر اساس گزارش و روایت رسمی، هلی‌کوپتر حامل رییس‌جمهور پیشین و همراهانش به دلیل ورود این هواگرد به یک توده ابر و بدی آب و هوا سقوط کرد. بررسی این پرونده از ابتدا بر عهده ستاد کل نیرو‌های مسلح گذاشته شد. ۳۱ اردیبهشت ماه و دقیقا ۴ روز پس از حادثه نخستین گزارش ستاد کل نیرو‌های مسلح در خصوص این حادثه منتشر شد. در این گزارش به مواردی مانند اینکه «بالگرد در مسیر پیش‌بینی شده از قبل ادامه مسیر داده و از مسیر تعیین شده پروازی خارج نگردیده. آثار اصابت گلوله یا موارد مشابه آن در اجزای باقی مانده بالگرد سانحه‌دیده مشاهده نگردیده و نهایتا در مکالمات برج مراقبت با گروه پروازی نیز مورد مشکوکی مشاهده نگردیده است.» اشاره شده بود. دومین گزارش، ۹ خردادماه از سوی ستاد کل نیرو‌های مسلح منتشر شد و جزییات بیشتری را نمایان کرد. از جمله اینکه: «برابر گزارش کارشناسان تخصصی آثاری ناشی از اقدامات جنگ الکترونیک روی بالگرد سانحه دیده مشاهده نشده است.»

سومین و آخرین گزارش هیات تخصصی تشکیل شده در ستاد کل نیرو‌های مسلح، نیمه شهریور ۱۴۰۳ منتشر شد که نظر نهایی درباره علت سقوط را در برمی‌گرفت: «احتمال هدف قرار گرفتن بالگرد با سامانه‌های آفندی و پدافندی، جنگ الکترونیک و ایجاد میدان مغناطیسی و لیزر بررسی کارشناسی و تخصصی شد که هر گونه دخالت موارد یاد شده در بروز سانحه منتفی اعلام می‌شود.»

در این میان، اما غضنفری ادعا می‌کند رییس‌جمهور سابق در اثر ترور یا خرابکاری به شهادت رسیده است! برای این منظور ترور یا باید به صورت خرابکاری، جنگ الکترونیک، بمب‌گذاری و... رخ داده باشد. این در حالی است که گزارش‌های ستاد کل نیرو‌های مسلح اعلام می‌دارد، هیچ آثار خرابکاری، جنگ الکترونیک یا حتی اصابت گلوله و موارد مشابه آن مشاهده نشده است.

با این توضیحات پرسشی که به ذهن خطور می‌کند آن است در شرایطی که طیف‌های رادیکال در مسائلی که به طور مستقیم با امنیت کشور درا رتباط است، اینچنین بدون پشتوانه مدرک صحبت می‌کنند، آیا نباید برخوردی مطابق قانون با آنان صورت بگیرد؟ آیا هیات نظارت بر نمایندگان که در سنوات قبلی نماینده‌ای را به دلیل افشای پرونده شاسی بلند گیت محکوم کرده نباید به یک چنین پرونده‌هایی ورود کرده و مطابق قانون از فرد مدعی بخواهد که اسناد و مدارک خود را ارائه کند؟