اقتصاد۲۴- مهدی یراحی، خواننده، آهنگساز و خواننده، در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۶۰ در اهواز به دنیا آمد. او فعالیت حرفهای خود را از سال ۱۳۷۹ و در پی مهاجرت به تهران آغاز کرد. اما پیش از آن، در سن ۱۰ سالگی، همزمان با شرکت در مسابقات و فعالیتهای فرهنگی دوران تحصیل در زادگاهش اهواز، به موسیقی کلاسیک غربی گرایش پیدا کرد. پس از پایان تحصیلات دورهٔ راهنمایی در سال ۱۳۷۶، به آموختن تئوری موسیقی نزد «علی کسرائی» (که به گفته خودش تنها معلم موسیقیاش بوده) پرداخت و در کنار آن بهطور آزاد و خودآموز نواختن سازهای پیانو و گیتار را فرا گرفت.
آغاز فعالیت هنری مهدی یراحی
مهدی یراحی پس از مهاجرت به تهران در سال ۱۳۷۹ فعالیت حرفهای خود را بهطور جدی آغاز کرد و خیلی زود به یکی از چهرههای شناختهشده در دنیای موسیقی ایران تبدیل شد. او در ابتدا بهعنوان آهنگساز برای بسیاری از خوانندگان شناختهشده مانند داریوش اقبالی و دیگران فعالیت میکرد. اما در سال ۱۳۹۰ نخستین آلبوم رسمی خود را با عنوان "منو رها کن" منتشر کرد که بهسرعت در میان مخاطبان موسیقی محبوب شد و او را بهعنوان یک خواننده موفق معرفی کرد.
دستاوردها و جوایز یراحی
مهدی یراحی در طول فعالیت هنری خود آلبومهای متعددی منتشر کرد. از جمله این آلبومها میتوان به آلبومهای "منو رها کن" (۱۳۹۰)، "امپراتور" (۱۳۹۲)، "مثل مجسمه" (۱۳۹۴)، "آینه قدی" (۱۳۹۵) اشاره کرد. همچنین، او دو مجموعه به نامهای "سهگانه اجتماعی اول" (۱۳۹۷) و "سهگانه اجتماعی دوم" (۱۳۹۹) منتشر کرده است. افزونبر آلبومها، تعداد زیادی تکآهنگ عاشقانه و اجتماعی به زبانهای فارسی و عربی از او منتشر شده است که همگی با استقبال گستردهای از سوی هواداران روبهرو شدهاند. از جمله این تکآهنگها، "خاک" است که یکی از آثار اجتماعی برجسته او بهشمار میرود. تکآهنگ "خاک" که در واکنش به مشکلات اجتماعی و سیاسی منتشر شد، به موضوعاتی چون نابرابریهای اجتماعی، جنگ و تبعات آن پرداخته است و در میان مخاطبان و منتقدان مورد توجه قرار گرفت.
یراحی همچنین در سال ۱۳۹۶ موفق به دریافت جایزه باربد در سی و سومین دوره جشنواره موسیقی فجر برای آلبوم "آینه قدی" شد که این موفقیت بهعنوان یک نقطه عطف در کارنامه هنری او بهشمار میآید.
تأثیرات اجتماعی و محتوای آثار مهدی یراحی
در طول سالهای فعالیت هنری، روند فعالیت مهدی یراحی و محتوای آثارش بهطور فزایندهای تحت تأثیر وقایع اجتماعی و سیاسی ایران، بهویژه در دهه ۹۰ شمسی، قرار گرفت. این مسئله سبب شد که بسیاری از آثار او جنبههای اجتماعی و انتقادی پیدا کنند و او به بیان دغدغههای اجتماعی و انسانی پرداخته و نقدهایی به وضعیت جامعه ایران داشته باشد. همین ویژگیها باعث شد که آثار او همواره با واکنشهای مختلف مواجه شود و در برخی موارد موجب محدودیتها و ممنوعیتهایی برای او شود.
آثار یراحی معمولاً بهگونهای است که افزونبر زیباییهای موسیقایی، حاوی پیامهای عمیق اجتماعی و انسانی است. برای نمونه در آثار او میتوان به موضوعاتی چون حقوق بشر، آزادیهای فردی، عشق و امید اشاره کرد که در لایههای مختلف آثارش گنجانده شدهاند. از جمله آثار برجسته او میتوان به تکآهنگهایی چون "ماه و ماهی"، "عشق یعنی"، "مرد" و "خاک" اشاره کرد که هرکدام در بازتاب مسائل اجتماعی و انسانی بسیار تأثیرگذار بودند.
قطعه "دخترانه" و حمایت از دختر آبی
یکی از آثار اجتماعی مهدی یراحی که در واکنش به یک حادثه تلخ اجتماعی منتشر شد، قطعه "دخترانه" است. این قطعه در حمایت از دختر آبی، که به دلیل منع ورود زنان به استادیومهای ورزشی اقدام به خودسوزی کرد، خوانده شد.
نامه به رئیسجمهور
یکی از اقدامات مهم اجتماعی مهدی یراحی که توجه زیادی را جلب کرد، نامهای بود که او به رئیسجمهور حسن روحانی نوشت و در روزنامه شرق چاپ شد. در این نامه، یراحی خواستار توجه بیشتر به مشکلات مردم، بهویژه اقشار آسیبپذیر و کمدرآمد، شد. او با انتقاد از وضعیت اجتماعی و اقتصادی کشور، درخواستهایی برای بهبود وضعیت زندگی مردم و رفع مشکلات معیشتی داشت. این اقدام مهدی یراحی از یک هنرمند برای دخالت در مسائل اجتماعی و سیاسی کشور، توجه رسانهها و مردم را به خود جلب کرد و نشان داد که او تنها به موسیقی محدود نمیشود، بلکه بهعنوان یک فعال اجتماعی نیز به مسئولیتهای خود توجه دارد.
کنسرت رایگان برای حاشیهنشینان تهران
یکی از اقدامات جالب توجه مهدی یراحی در راستای حمایت از اقشار کمدرآمد و حاشیهنشین جامعه، برگزاری کنسرت رایگان برای حاشیهنشینان تهران در یک کوره آجرپزی در منطقهٔ شمسآباد بود. این کنسرت بهمنظور ایجاد فضای شادی و امید برای این افراد برگزار شد و نشاندهندهٔ تعهد او به مسئولیت اجتماعی خود بود. یراحی در این کنسرت با هدف جلب توجه به مشکلات زندگی مردم کمدرآمد و آسیبپذیر، آنها را از دغدغههای روزمرهشان رها کرده و فرصتی برای تفریح و لذت موسیقایی فراهم آورد.
حضور در زنجیره انسانی حمایت از کارون
مهدی یراحی افزونبر فعالیتهای هنری، در مسائل اجتماعی و زیستمحیطی نیز فعال بوده است. او در سالهای اخیر در برخی از فعالیتهای مدنی و اجتماعی حضور داشته و در حمایت از مسائل مهمی مانند بحرانهای زیستمحیطی، به ویژه در استان خوزستان، شرکت کرده است. یکی از اقدامات او حضور در زنجیره انسانی حمایت از کارون بود. این حرکت اعتراضی برای جلب توجه به مشکلات و بحرانهای زیستمحیطی رودخانه کارون برگزار شد.
بیشتر بخوانید: حسن شریفیان کیست؟/ از داوری در مسابقه صداتو تا تاسیس بند لیان
همبستگی با کارگران معترض
یکی از اقدامات مهدی یراحی در راستای حمایت از کارگران، مربوط به کنسرت ۶ دی ۱۳۹۷ تالار آفتاب اهواز بود. در این کنسرت که همزمان با اعتراضات کارگران شرکت ملی فولاد اهواز برگزار شد، مهدی یراحی و گروهش در همبستگی با کارگران زندانی، لباس فرم کارگران معترض را (که از خود کارگران قرض گرفته بودند) پوشیدند و روی صحنه رفتند. این اقدام یراحی در حمایت از حقوق کارگران و اعتراض به شرایط ناعادلانه کاری، واکنشهای گستردهای در رسانههای داخلی و خارجی به همراه داشت. چند روز پس از این اجرا، او از سوی حراست دفتر موسیقی احضار شد.
دستگیری مهدی یراحی
مهدی یراحی با توجه به محتوای انتقادی با برخی ممنوعیتها و محدودیتهای در عرصه کاری و اقدامات قضایی مواجه بوده است.
در تاریخ ۶ شهریور ۱۴۰۲، مهدی یراحی پس از خواندن ترانه «روسریتو» در محل سکونتش در تهران دستگیر شد. این بازداشت با دستور دادستان تهران انجام شد. وکیل یراحی اعلام کرد که پیشتر ۳ پرونده با اتهاماتی چون تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی به واسطه ترانههای اعتراضیاش در حمایت از کارگران و اعتراضات مردمی تشکیل شده بود. این اقدام به دلیل محتوای اجتماعی و انتقادی برخی از آثار یراحی، بهویژه در مورد مشکلات کارگران و مسائل سیاسی، سبب بهوجودآمدن واکنشهای گستردهای شد.
واکنشها به بازداشت مهدی یراحی
پس از این دستگیری، شخصیتها و هنرمندانی به این بازداشت واکنش نشان دادند. محسن چاوشی و کاوه آفاق در صفحات شخصی خود در شبکههای اجتماعی به بازداشت مهدی یراحی واکنش نشان دادند. در پی این واکنشها، روزنامه کیهان پیامی انتقادی از عملکرد چاوشی در این خصوص منتشر کرد. ترانه علیدوستی، بازیگر، با انتشار استوری به حواشی بازداشت مهدی یراحی واکنش نشان داد
مسعود شجاعی، کاپیتان پیشین تیم ملی فوتبال ایران، نیز در یک استوری اینستاگرامی از مهدی یراحی حمایت کرد. یک نویسنده پس از بازداشت مهدی یراحی نوشت: "مهدی یراحی علاوه بر ایراندوستی، مهری به مردم عزیز عرب هم دارد. میدانید که زادگاهش خوزستان است؛ سرزمین فرزندان عربمان. مهدی یراحی خوب بلد است جزو و کل ایران را دوست داشته باشد." مازیار لرستانی در واکنش به دستگیری مهدی یراحی در پیج اینستاگرام خود نوشت که برای آزادی یراحی نذر کرده است.
قطعه "لاکپشت" و تقدیم به بهرام بیضایی
مهدی یراحی در یکی از آثار برجسته خود، قطعهای به نام "لاکپشت" منتشر کرد که از نظر محتوایی و اجتماعی توجه زیادی را جلب کرد. این قطعه بهطور خاص به مسائل انسانی و اجتماعی پرداخته و عمیقاً با موضوعات مربوط به آزادی و حقوق فردی مرتبط است. مهدی یراحی در مصاحبهها و پستهای خود اعلام کرده که این قطعه را به بهرام بیضایی، کارگردان برجسته ایرانی و یکی از بزرگترین چهرههای فرهنگی ایران، تقدیم کرده است.
بهرام بیضایی که بهعنوان یکی از نمادهای سینما و تئاتر ایران شناخته میشود، آثارش به شدت تحت تأثیر نگرشهای انسانی است. تقدیم قطعه "لاکپشت" توسط مهدی یراحی به این هنرمند برجسته، نمادی از همبستگی فرهنگی و هنری در برابر فشارهای اجتماعی و فرهنگی است که بهویژه هنرمندان ایرانی در آن زمان با آن مواجه بودند.
آزادی مهدی یراحی
زهرا مینویی، وکیل دادگستری، در پیامی اعلام کرد: «امروز شنبه ۸ دی ۱۴۰۳، حکم یک سال حبس آقای مهدی یراحی، که به پابند الکترونیکی تبدیل شده بود، به پایان رسید و ایشان آزاد شدند.»
در اسفندماه ۱۴۰۲، پس از ارسال پرونده مهدی یراحی به شعبه اجرای احکام، با توجه به بیماری و نیاز به مراقبتهای پزشکی، حبس یک ساله او به مراقبتهای الکترونیکی تبدیل شد. این تصمیم بهمنظور فراهم کردن شرایط لازم برای درمان و مراقبتهای پزشکی مهدی یراحی گرفته شد. اکنون، پس از گذشت مدت تعیینشده، او بهطور رسمی از پابند الکترونیکی آزاد شده و قادر به ادامه زندگی خود خارج از زندان است.