اقتصاد۲۴-«فشار سیاسی با اسم رمز نوسانات اقتصادی» برنامهای است که دیروز از سوی اعضای جبهه پایداری و طیفهای همسو در مجلس دنبال شد. این طیف تلاش کردند با فشار سیاسی، خودی نشان بدهند. تندروها، اما حساب ویژهای روی نداشتن حافظه تاریخی ملت ایران باز کردهاند. مردمی که فراموش نکردهاند، نطفه مشکلات اقتصادی امروز را دولتهای اصولگرایی کاشتهاند که زمانی از بیاهمیت بودن تحریمها و قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل، غزل غزل میسرودند. برخلاف طیفهای رادیکال مردم، اما متوجهند، ریشه این مشکلات از کی و چه زمانی و توسط کدامین گروهها و جریانات ایجاد شده است.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و استاد دانشکده مفید قم یکی از چهرههایی است که نسبت به تهدیدات اخیر تندروها علیه دولت واکنش نشان داده و آن را معنادار ارزیابی میکند. محمدتقی فاضلمیبدی در گفتوگو با «اعتماد» در خصوص این نوع تحرکات که در زمان دولتهای میانهرو و اصلاحطلب قبلی هم مسبوق به سابقه است، میگوید: «این روزها فشار تندروها به دولت بسیار شدت یافته است. معتقدم اگر برخی از طیفهای رادیکال تبارشناسی شوند، مشخص میشود اغلب این جریانات دعوای قدرت دارند. بسیاری از این افراد و گروهها نه دغدغه دین، نه دغدغه ایران و نه دغدغه استقلال کشور را دارند.
دغدغه بسیاری از این افراد کسب قدرت است و کسب ثروت. بررسی ریشههای عملکرد کاسبان تحریم مشخص میکند که برای آنها منافع فردی و حزبی از منافع عمومی مردم از رفع تحریمها بیشتر اهمیت دارد. زمانی که سردمدار و ایدئولوگ این جریانات، دولت احمدینژاد را بلاتشبیه بازتابی از دولت پیامبر دانست، مشخص شد که درد این جریانات دین و کشور و مردم نیست. همین افراد و گروههای تندرو که امروز پس از ۴ ماه دولت پزشکیان را مینوازند و تهدید به استیضاح و لشکرکشی میکنند، دولت احمدینژاد را تایید میکردند و چشم خود را بر روی مفاسد و خطاهای دولتهای نهم و دهم بسته بودند.
امروز هم، چون این گروه انتخابات را به مردم و اصلاحطلبان باختهاند و قدرتی در قوه مجریه ندارند به دنبال مانعتراشی و سنگاندازیاند. تلاش میکنند به هر طریقی دولت را از چشم مردم انداخته و برای این دولت حاشیهسازی کنند. بنابراین فکر میکنم از این دار و دسته هر کاری بر میآید؛ آنها هر کاری میکنند تا برنامههای دولت چهاردهم به بنبست بخورد و این طیفهای تندرو، کشور را به هم بریزند. همانطور که گفتم، دغدغه این افراد کسب قدرت و ثروت است و برای رسیدن به این هدف دست به هر اقدامی میزنند. آنها از یک طرف تلاش میکنند به سپاه و نیروهای نظامی فشار بیاورند که عملیات صادق ۳ و ۴ را برنامهریزی و اجرایی کند و در داخل سعی دارند به بهانه مسائل اقتصادی، غائلهای آفریده و به زعم خود دولت را به حاشیه بکشانند. همانطور که در زمان دولت روحانی هم به بهانه مسائل اقتصادی و نوسانات بازارها تحرکاتی را از مشهد آغاز و تمام کشور را درگیر ساختند و کشتههای بسیاری روی دست ملت گذاشتند. این تندروها از هیچ چیز ابا ندارند و برای مقابله با رقبای سیاسی خود دست زدن به هر وسیلهای را جایز میشمارند. البته به عملکرد هر دولتی میتوان نقدهایی را وارد ساخت.
بیشتر بخوانید:پزشکیان به سعید جلیلی پیشنهاد کرده معاون اول شود
اما مهمترین نقدی که معتقدم به دولت چهاردهم باید وارد ساخت، شفافسازی درباره مشکلاتی است که از دولت قبل به ارث رسیده است. بسیاری از مشکلات امروز کشور که نمونه برجسته آن ناترازی برق و انرژی و کمبود گازوییل است، محصول عملکرد دولت گذشته است. دولت پزشکیان باید صریحا به مردم بگوید که چه کسانی این شرایط را ایجاد کردهاند. گرانی دلار و سقوط ارزش پول ایرانیان هم برآمده از بیتدبیریهای دولت گذشته است که باید درباره آن روشنگری شود. وزیر اقتصاد و رییس کل بانک مرکزی باید شفاف درباره واقعیتهای اقتصادی توضیح دهند.
باید توجه داشت که تندروها از سکوت دولت سوءاستفاده کرده و طوری رفتار میکنند که انگار مشکلات ارزی و گرانیها و ناترازیها محصول عملکرد ۴ تا ۵ ماهه دولت چهاردهم است. آقای پزشکیان درست است که دولت وفاق را تشکیل دادهاند، اما وفاق به این معنا نیست که از همه گروهها و طیفها، افرادی در دولت حضور داشته باشند. معتقدم وفاق یعنی استفاده از دیدگاههای کارشناسی همه طیفها و نحلههای فکری. اگر این مسیر و این ضرورت توسط دولت دنبال شود، مشکلات هم کاهش مییابند. اما وقتی دولت سکوت کرده و میگوید مشکلات را به گردن دولتهای قبل نمیاندازد، طبیعی است که تندروها سوءاستفاده کرده و مسوولیت مشکلاتی که خود ریشه شکلگیری آنها بودهاند را به گردن دولت پزشکیانی میاندازند که تازه چند ماه است روی کار آمده است.
بیشتر بخوانید:عکسهای نگران و متفکر پزشکیان در یک جلسه خاص
جواد هروی نماینده ادوار مجلس و سخنگوی حزب اعتدال و توسعه، اما از زاویه متفاوتی به بحث ورود کرده و تحرکات اخیر برخی طیفهای سیاسی در تهدید دولت را برخلاف منافع ملی و مصالح عمومی میداند. هروی در گفتوگو با «اعتماد» با اشاره به این نوع تهدیدات میگوید: دولت چهاردهم برخلاف همه دولتهای گذشته در وضعیت مخمصه سیاسی کار خود را آغاز کرد. در شرایطی که کشور با خلأ حضور رییسجمهور مواجه شده بود، پزشکیان به صحنه آمد تا به مطالبات مردم پاسخ داده و زمینه بهبود اوضاع را فراهم سازد. در یک موقعیت پر نوسان سیاسی و اقتصادی، سکان هدایت امور کشور را به دست گرفت و برنامهریزیها برای بهبود را آغاز کرد. طی حدودا ۴ ماهی که از تشکیل دولت میگذرد، شرایط اقتصادی کشور و وضعیت بازارها بیشتر تابع عملکرد دولت گذشته و مسائل سیاسی بوده است. آنچه دولت پزشکیان تا به امروز برای تحقق آن تلاش کرده، ایجاد وفاق و زمینهسازی برای افزایش مشارکت عمومی بوده است.
بر اساس رویکردی که دولت پزشکیان تا به امروز طی کرده میتوان گفت که در این دولت، توسعه سیاسی اولویت و رجحان بیشتری بر توسعه اقتصادی داشته است. نه اینکه موضوعات اقتصادی برای این دولت فاقد اهمیت باشد، بلکه دولت به درستی معتقد است که مسیر توسعه اقتصادی از افزایش مشارکت، به کارگیری همه ظرفیتها و تنشزدایی با جهان میگذرد. بر این اساس، دولت تلاش کرده با به کارگیری همه نیروها و عناصر از همه گروهها و جناحها، قبل از هر چیز دستگاه اجرای را تثبیت سازد و بعد گامهای بعدی را بردارد. به همین دلیل است که برخلاف خواسته تندروها و طیفهای رادیکال، مردم آرامش دارند و صبوری پیشه کردهاند. مردم به درستی دریافتهاند که باید زمان کافی به دولت داده شود. دولتی که در شرایط اضطرار و بحران روی کار آمده است، وضعیت مناسب و خوبی را تحویل نگرفته و با یک شرایط تحت فشار شروع به کار کرده است.
معتقدم حتی در بحث رای اعتماد وزرا هم این طیفهای رادیکال در مجلس، همراهی خاصی با دولت نداشتند و این رهنمودهای رهبری بود که زمینه رای اعتماد کلیت کابینه را فراهم ساخت؛ لذا این طیفها نمیتوانند ادعا کنند کمکی به تحقق ایده وفاق دولت کردهاند. اینکه ناگهان مردم مشاهده کنند که برخی طیفها و جریانات سیاسی، آتش انتقاد از دولت را بالا بکشند و علیرغم آگاهی از زمینههای مشکلات در دولت قبل و مسائل مرتبط با تحریمها، همچنین وضعیت نابسامان خاورمیانه دولت را تهدید به استیضاح و سوال و لشکرکشی خیابانی کنند، به جز فشار به دولت و حاشیهسازی برای کشور معنایی ندارد. متاسفانه تحرکات اخیر رادیکالها را میتوان رفتارهای عجولانه برخی طیفهای سیاسی خاص نسبت به دولت تصور کرد.
البته شاید بسیاری از شهروندان هم نسبت به وضعیت اقتصادی و معیشتی کشور گلایه داشته باشند، اما مردم ایران به اندازهای درک و شعور سیاسی دارند که بدانند زمینههای بروز این مشکلات نه در دوره این دولت بلکه به دلیل ماجراجوییهای دولتهای قبل بوده است؛ لذا معتقدم حرکتهای افراطی و تفریطی در ماههای نخستین زمامداری دولت یک حرکت عجولانه، غیرمنطقی و به نظر من سهمخواهانه است و هیچ نسبتی با منافع ملی و مصالح عمومی کشور ندارد.