قیمت کاکائو رکورد زد

اقتصاد۲۴- طی دو سال اخیر، بار‌ها اخباری مبنی بر افزایش قیمت کاکائو منتشر شده است. طوری که در حال حاضر قیمت این محصول به بالاترین حد خود در ۴۸ سال اخیر رسیده است. حال باید دید علت افزایش قیمت جهانی کاکائو چیست؟

کاکائو به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌ها در سطح جهان، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اما طی دو سال گذشته بار‌ها اخباری مبنی بر کاهش تولید این محصول و افزایش قیمت آن در جهان منتشر شده که این موضوع نگرانی تولید‌کنندگان، تجار و مصرف‌کنندگان را برانگیخته است.

 حال سوال اینجاست که علت کاهش تولید کاکائو در سطح جهان چیست و این شرایط تا چه حد بر بازار ایران تأثیر گذاشته است؟

علت کاهش تولید کاکائو در سطح جهان

دلایل مختلفی برای افزایش قیمت کاکائو در سطح جهان وجود دارد که مهم‌ترین دلیل این امر کاهش تولید این محصول در کشور‌های آفریقایی است. چراکه کشور‌های تولید‌کننده کاکائو نظیر غنا و ساحل‌عاج در یک سال اخیر با بارندگی‌های نامنظم و خشکسالی مواجه شدند. از طرفی افزایش سن درختان کاکائو و عدم سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های کشاورزی هم در تشدید این بحران نقش بسزایی داشته است.

البته کاهش روند تولید فقط به کاکائو محدود نمی‌شود، بلکه در حوزه تولید قهوه هم شرایط مشابهی حاکم است و کشاورزان آفریقایی با کاهش بازدهی روبه‌رو شدند.

طبق اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان بین‌المللی کاکائو، طی دو سال گذشته تولید این محصول با کسری ۳۰ هزار تنی همراه بوده است. طوری که تولید کشور‌های آفریقایی از ۴.۵ میلیون تن در سال ۲۰۲۳ به ۴.۱ میلیون تن در سال ۲۰۲۴ رسید.

طبق اطلاعات منتشر شده از سوی ایسنا، قیمت کاکائو در ۱۸ دسامبر ۲۰۲۴ در آمریکا به ۱۲ هزارو ۶۴۶ دلار به ازای هر تن رسیده که این نشان‌دهنده افزایش سه برابری قیمت این محصول نسبت به سال‌های گذشته است. این درحالی است که بالاترین قیمت کاکائو در سال ۱۹۷۷ به ثبت رسید. در این سال قیمت کاکائو ۵۳۰۰ دلار به ازای هر تن بود.

بیشتر بخوانید:آیا شکلات برای بدن مفید است؟

طبق اطلاعات متشر شده از سوی ایراسین، دو هفته قبل کاکائو با قیمت ۱۲ هزار و ۹۰۳ دلار در بورس شیکاگو معامله شد که بالاترین قیمت در طول تاریخ است.

وضعیت قیمت شکلات در ایران

از آنجایی که شکلات یک محصول بسیار پرطرفدار و پرمصرف در ایران است، در نتیجه قیمت این محصول در بازار ایران اهمیت پیدا می‌کند. بررسی فروشگاه‌های اینترنتی حاکی از آن است که قیمت شکلات در ایران طی یک‌سال اخیر با تغییرات چشمگیری مواجه شده است.

به طور مثال در آبان‌ماه سال گذشته، هر عدد شکلات پارمیدا ۶۰ درصد با وزن ۸۰ گرم با قیمت ۵۹ هزارتومان به فروش می‌رسید. همچنین شکلات آیدین ۲۰۰ گرمی با قیمت ۹۰ هزارتومان و شکلات شونیز با وزن ۶۰۰ گرم هم با قیمت ۳۳۰ هزارتومان در بازار عرضه می‌شدند.

البته در این بازه زمانی کیت‌کت ۴۱ گرمی و کیت‌کت در بسته‌های ۲۴ عددی به ترتیب ۶۲ هزارتومان و یک میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بودند.

بیشتر بخوانید:در خوردن شکلات صبحانه زیاده روی نکنید

شکلات میلکا هم با قیمت ۴۸۰ هزارتومان در خرده‌فروشی‌های سطح شهر به فروش می‌رسید. شکلات پارمیدا ۹۶ درصد هم ۷۹۷ هزارتومان به ازای هرکیلوگرم در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گرفت.

اما درحال حاضر، شکلات تلخ پارمیدا ۶۰ درصد با وزن ۸۰ گرم با قیمت ۱۵۸ هزارتومان به فروش می‌رسد. همچنین شکلات تلخ فله‌ای ۹۶ درصد پارمیدا، دو میلیون و ۵۰۰ هزارتومان به ازای هر کیلوگرم در بازار عرضه می‌شود.

همچنین شکلات میلکا هم ۸۳۰ هزارتومان به ازای هر کیلوگرم خرید و فروش می‌شود. کیت‌کت ۲۴ عددی به قیمت یک میلیون و ۱۲۰ هزارتومان و کیت‌کت با وزن ۴۱ گرم به قیمت ۵۲ هزارتومان در فروشگاه‌های سطح شهر عرضه می‌شوند.

شکلات تلخ لینت هم با وزن ۱۵۰ گرم با قیمت ۳۳۸ هزارتومان در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گرفت. اما الان این قیمت به ۳۸۸ هزارتومان رسیده است.

میزان واردات کاکائو به ایران

از آنجایی که کاکائو یک محصول وارداتی است، بنابراین، میزان واردات آن بر تراز تجاری کشور تأثیر می‌گذارد. براساس آمار‌های گمرک ایران در سال ۱۴۰۲، در مجموع ۴۱ هزارو ۶۰۰ تن کاکائو و فرآورده‌های مربوط به آن با ارزش ۱۶۳ میلیون و ۱۰۰ هزار دلار وارد کشور شده است. البته عوامل مختلفی نظیر تحریم، افزایش قیمت جهانی کاکائو و نوسانات نرخ ارز بر میزان واردات این محصول تأثیرگذار هستند.

با توجه به افزایش سه برابری قیمت جهانی کاکائو و میزان نیاز بازار ایران به این محصول، قطعا واردات کاکائو در سال ۱۴۰۳ ارزش قابل توجهی را به خود اختصاص می‌دهد.

تأثیر افزایش قیمت جهانی کاکائو بر کسب‌وکار‌ها در ایران

افزایش قیمت جهانی کاکائو بازار ایران را هم تحت تأثیر قرار داده و اقلام مختلف شکلات نسبت به سال‌های گذشته افزایش قیمت چشمگیری داشته‌اند.

شکلات در بسیاری از شیرینی‌ها، کیک‌ها و دسر‌ها کاربرد دارد. همچنین با استفاده از کاکائو انواع مختلفی از شکلات در کارخانه‌های ایرانی تولید می‌شوند؛ بنابراین به دلیل افزایش قیمت جهانی این محصول، تولید‌کنندگان هم مجبور می‌شوند کاکائو را با قیمت بالاتری تهیه کنند. به دلیل این شرایط شکلات به یک کالای لوکس در کشور تبدیل شده است. این شرایط باعث شده تا عرصه بر تولید‌کنندگان و تجار تنگ‌تر شود و قدرت خرید مردم هم به صورت قابل توجهی کاهش یابد.

از آنجایی که کسب‌وکار‌هایی نظیر کافه‌ها، قنادی‌ها و کارخانه‌های شکلات‌سازی به این محصول وابسته‌اند، بنابراین احتمال آسیب رسیدن به این کسب‌وکار‌ها هم وجود دارد.