زیان ۴ میلیارد دلاری ناترازی انرژی به فولادی‌ها/ دولت زمین‌های کویری را برای تولید برق ۱۷ میلیارد به صنایع می‌فروشد!

اقتصاد ۲۴ - از سال ۹۸ فولادی‌ها با تحریم مواجه شدند و بر اساس اعلام آمریکا نام شرکت‌های فولادی به لیست تحریم اضافه شده است. شاید در ابتدای راه تحریم صنعت فولاد آمار تولید کالا‌های منتخب معدنی و صنایع معدنی افزایشی شد، اما به واسطه محدودیت‌ها و تحریم‌های داخلی، وضعیت صنعت فولاد در کشور به سمت نزول پیش رفت.

امروز صادرات صنعت فولاد به دلیل گستردگی زنجیره تولید به زیر ساخت‌های تامین کننده این زنجیره نیاز مبرم دارد، اما جهت گیری ها، این صنعت را به حد زیادی گوشه گیر کرده و مانع صادرات محصولات به بازار جهانی شده است.

امروز علاوه بر تحریم های خارجی و داخلی موضوع ناترازی انرژی و تامین انرژی و سوخت مورد نیاز، زنجیره صنعت فولاد را بیش از گذشته درگیر محدودیت ها کرده است و این موضوع تبعات سنگینی را به همراه خواهد داشت.

سید رضا شهرستانی، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در گفت‌و‌گو با اقتصاد ۲۴ در رابطه با زیان‌های ناترازی انرژی بر صنعت فولاد گفت: در سال جاری ناترازی انرژی باعث شد که در تابستان حدودا یک میلیارد ۸۰۰ میلیون دلار و در پاییز و زمستان چهار میلیارد دلار زیان به وجود می آید.

وی بیان کرد: متاسفانه در دولت‌های گذشته سیاست‌های غلط اعم از خریداری مواد اولیه فولاد با دلار آزاد و محاسبه ارز حاصل از صادرات با ارز نیمایی و بازگرداندن به بانک مرکزی اعمال شد که در نتیجه باعث اختلاف ۳۰ درصدی بین نرخ آزاد و نیمایی شد که همین مسئله رقابت بین تولیدکنندگان فولاد را افزایش داد و صادرات این محصولات ۱۰ درصد کاهش یافت.

فراری دادن ارز به دست تاجران خارجی

شهرستانی در رابطه با چالش تجارت اتباع خارجی در ایران اظهار کرد: در چنین شرایط رقابتی و با کاهش صادرات محصولات فولادی، بسیاری از تجار ترک، افغان، عرب و... با کارت‌های استیجاری و یا به اصطلاح کارت‌های یکبار مصرف در ایران حضور یافتند و پس از خریداری محصولات فولادی آنها را صادر کردند، اما نکته قابل تامل این است که پس از ۶ ماه ارز صادراتی به کشور برگردانده نشد.

وی تصریح کرد: بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار ارز به دست تاجران اتباع از کشور خارج شد که سبب ضرر مالی به کارخانه‌های فولادی و همچنین تاجران ایرانی شد که می‌توانستند به صورت رسمی صادرات انجام دهند.

به گفته عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، ناترازی انرژی در بخش فولاد مشکلات عدیده‌ای ایجاد کرد که می‌توان به هزینه‌های سربار، کاهش سود شرکت‌ها، افزایش قیمت پایانی محصولات فولادی و حذف صادرات اشاره کرد.

شهرستانی با اشاره به عدم حمایت دولت از صنایع مختلف در هزینه‌های سربار، اظهار کرد: برای هزینه‌های سربار احتیاج به راهکار و پشتیبانی دولت نیست، اما چوبی نیز لای چرخ صنعت فولاد گذاشته نشود.

عدم حضور فولاد در بورس

وی ادامه داد: متاسفانه برای حضور فولاد در بازار بورس استمرار وجود دارد که محصولات صنعت فولاد باید در بازار سرمایه به فروش برسد و اگر بخشی از این محصولات باقی بماند از سازمان بورس خارج شود که در نتیجه عرضه و تقاضا یکدیگر را پیدا نمی‌کنند.

عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران لحاظ کرد: با توجه به روند افزایش قیمت دلار باید چاره‌ای برای موارد گفته شده اندیشید؛ به طور مثال زمانی که کشور با کمبود گاز رو به رو می‌شود باید اجازه خرید این انرژی به صنایع و تولیدکنندگان اعطا شود که به بخش صنعت لطمه‌ای وارد نشود.

بیشتر بخوانید: ورشکستگی صنعت ایران؛ پیامد ناترازی برق/ گزارش تکان دهنده اتاق ایران از افزایش ناترازی برق در صنایع

شهرستانی در رابطه با تولیدات فولاد گفت: بالغ بر ۴۸ میلیون تن، ظرفیت تولید فولاد وجود دارد، اما با در نظر‌گیری شرایط و ناترازی انرژی در سال جاری، تولید فولاد به کمتر از ۳۰ میلیون تن می‌رسد به طوری که تولیدات فولاد نسبت به سال گذشته ۱۲ تا ۱۵ درصد کاهش یافته است که این اتفاق فاجعه بزرگ محسوب می‌شود.

وی با اشاره به بازار‌های بین‌المللی فولاد، گفت: روسیه با سو‌ء استفاده‌گری از تحریم‌هایی که علیه ایران تحمیل شده بود، مشتریان خارجی فولاد کشورمان را به سمت خود جذب و ایران بیش از گذشته در بازار‌های بین‌المللی با مشکل روبه رو شد.

عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تصریح کرد: حامل‌های انرژِی شهرک‌های صنعتی را دولت و سرمایه‌گذاران باید تامین کنند، اما با توجه به کمبود حامل‌های انرژی، دولت اعلام کرده است که واحد‌های صنعتی با تاسیس نیروگاه، انرژی مورد نیاز بخش خود را تامین کنند، اما برای تاسیس نیروگاه، دولت باید بستر را برای واحد‌های صنعتی مهیا کند.

فروش زمین به واحد‌های صنعتی

شهرستانی اظهار کرد: اخیر دولت با تاسیس سامانه‌ای اقدام به فروش اراضی‌ای در مناطق کویری کشور به صنایع کرده است که در این زمین با تاسیس نیروگاه، انرژی مورد نیاز خط تولید را تامین کنند، اما این اقدام در ظاهر درست و مناسب است، اما مشکلات زیادی در پشت پرده این اراضی وجود دارد.

زمین در مناطق کویری ۱۷ میلیارد تومان قیمت دارد

وی ادامه داد: زمانی که صاحبان صنایع برای خرید این اراضی به سایت اعلام شده مراجعه می‌کنند، متوجه می‌شوند که بهای این اراضی با کل سرمایه‌ تاسیس نیروگاه خورشیدی برابری می‌کند؛ با توجه به اینکه دولت انرژی‌ای برای ارائه به صنایع ندارد چرا سعی دارد از راهکار پیشنهادی اش نفع هنگفتی به دست آورد؟

عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با اشاره به قیمت اراضی اعلام شده از سوی دولت اظهار کرد: به طور مثال برای تولید ۱ مگاوات برق حدود ۲۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری و  ۱۵ هزار متر مربع زمین احتیاج است؛ قیمت ۱۵ هزار متر زمین در سامانه‌ اعلام شده، حدودا بین ۱۲ تا ۱۷ میلیارد تومان است که شرکت‌ها موظف هستند طی یک سال تمام مبلغ زمین را پرداخت کند.

اراضی کویری باید به بخش صنعت واگذار شود

شهرستانی با ارائه طرح پیشنهادی خود گفت: دولت این اراضی را به شرکت‌هایی که خواستار تاسیس نیروگاه خورشیدی هستند واگذار کند، به گونه‌ای که این شرکت‌ها با استفاده از این اراضی، ظرف دو سال پیشروی داشته باشند و اگر توانستند طبق قرارداد حرکت کنند انرژی خود را تامین کرده‌اند، اما اگر خلاف قرارداد اتفاق بی‌افتد جریمه و زمینه را به شرکت‌های دیگر واگذار کنند.

وی با اشاره به نوع تامین برق صنعت فولاد گفت: اکثر صنایع به شبکه‌های سراسری وصل هستند و تعداد دیگر به ژنراتور‌ها متصل‌اند، اما سوختی برای روشن کردن این ژنراتور‌ها ندارند و متاسفانه بعضی از شرکت‌ها با سرمایه گذاری در نیروگاه‌ها، دیگ‌ها را به صنعت خود اختصاص دادند، اما مجددا به شبکه‌های سراسری متصلشان می‌کنند؛ در نتیجه هیچ تضمینی برای سرمایه گذاری وجود ندارد.

عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ادامه داد: نسبت به سال‌های گذشته در تهیه مواد اولیه فولاد، عملکردی بهتر اتفاق افتاده است، اما به دلیل سیاست‌های غلط ابلاغ شده، قیمت‌ها دستکاری شده است، لذا باید عرضه و تقاضا مسیر خود را پیدا کنند و از این شرایط خارج شوند.

برق حیاتی‌تر از آب برای صنایع است

وی گفت: اگر ناترازی انرژی به خصوص در حوزه برق ادامه دار شود امنیت جامعه زیر سوال خواهد رفت و فقر، بیکاری، کمبود تولید، عدم صادرات و... افزایش می‌یابد. حتی وجود برق در حوزه تامین آب نیز تاثیرگذار است و می‌توان گفت برق حیاتی‌تر از آب است و اگر کمبود برق حل شود ۸۰ درصد از مشکلات کشور حل خواهد شد.

شهرستانی با اشاره به شرایط ناترازی انرژی پیش‌بینی کرد؛ اگر در سیاست‌های حمایتی دولت تغییری ایجاد نشود، وضعیت صنعت فولاد کشور وخیم‌تر خواهد شد.