فیلتر تیک تاک از آمریکا تا ایران؛ اعتراض عجیب فیلترکنندگان وطنی به فیلتر کردن یک اپ در آمریکا!

اقتصاد۲۴- ماجرای از دسترس خارج شدن تیک تاک در آمریکا در حالی با انتقاد رسانه‌های رسمی و صدا و سیمای جمهوری اسلامی رو به رو شده و در بخش‌های گوناگون خبری پوشش داده می‌شود که این شبکه اجتماعی در ایران فیلتر است!

بعد از بیانیه ترامپ درباره ارائه مهلت به تیک‌تاک برای واگذاری ۵۰ درصد از مالکیت خود به آمریکا، دوباره تیک تاک به آمریکا بازگشت اگرچه هنوز امکان دسترسی به این اپلیکیشن در اپ استور و گوگل پلی نیست. تیت‌تاک در ایران نیز کاربر دارد و عمده کاربران آن را نوجوانان تشکیل می‌دهند.

دونالد ترامپ در پیامی اعلام کرد با امضای فرمان اجرایی مهلت تیک‌تاک برای فروش سهام خود را تمدید می‌کند. او اعلام کرد «بهتر است این اتفاق هرچه سریع‌تر بیفتد تا کاربران در جریان اخبار وقایع مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید قرار بگیرند.» پس‌ازآن اپلیکیشن تیک‌تاک دوباره فعال شد و به کاربران اعلام کرد به لطف تلاش‌های ترامپ، توانسته به فعالیت در آمریکا ادامه دهد.

ترامپ با اعلام این موضوع که که اولین بار است که یک کاندید جمهوری‌خواه توانسته مورد استقبال رای‌دهندگان جوان قرار بگیرد، به دلیل حضور آنها در این اپلیکیشن، سعی می‌کند این شبکه اجتماعی را در آمریکا نگه دارد. او پیشنهاد داده است که تیک‌تاک باید به صورت مشارکتی با واگذاری ۵۰ درصد از سهام خود به فعالیت ادامه دهد و از این مسیر است که می‌تواند ارزش خود را حفط کند. آنطور که ترامپ می‌گوید این طرح ریسکی برای آمریکا وجود ندارد و پولی هزینه نخواهد شد. فقط نیمی از مالکیت TikTok را به دست می‌آورد و به این پلتفرم اجازه می‌دهد همچنان در آمریکا فعالیت کند.

البته نخستین گام‌های ممنوعیت تیک‌تاک در آمریکا را دولت ترامپ در سال ۲۰۲۰ برداشت. در آن زمان ترامپ فشار زیادی به مایکروسافت وارد کرد تا این شرکت را خریداری کند، اما تلاش‌های اولیه‌ی او با شکست مواجه شد.

چرا تیک تاک از دسترس خارج شد؟

تیک تاک پس از ماه‌ها انتشار گزارش‌های مختلف در ایالات متحده آمریکا از دسترس خارج شده است. کاربران آمریکایی با این پیغام در هنگام استفاده از تیک‌تاک رو به رو شدند: «متأسفیم، تیک تاک درحال‌حاضر در دسترس نیست. قانون ممنوعیت TikTok در ایالات متحده اجرا شده است و متأسفانه درحال‌حاضر نمی‌توانید از برنامه استفاده کنید. خوشبختانه رئیس‌جمهور ترامپ اعلام کرده است پس از آغاز به کار، همراه ما به‌منظور پیداکردن راه‌حلی برای بازگرداندن تیک تاک تلاش خواهد کرد. لطفاً همراه ما باشید.» بر اساس قانونی که سال گذشته تصویب و روز جمعه، توسط دیوان عالی آمریکا تایید شد، این پلتفرم تا یکشنبه فرصت داشت تا روابط خود را با شرکت اصلی در چین قطع یا فعالیت خود را در آمریکا تعطیل کند.

بیشتر بخوانید:همزمان با بازگشت دوباره ترامپ به کاخ سفید؛ قطار تهران-واشنگتن در دوگانه توافق یا رویارویی

دیوان عالی ایالات متحده مهلت زمانی ۹ ماهه‌ی فروش این اپلیکیشن به سرمایه‌گذاران آمریکایی را که شرط اجباری ادامه‌ی کار این شرکت در آمریکا محسوب می‌شد، تمدید نکرد. در نهایت مدیران این پلتفرم طبق قانون از روز یکشنبه ۱۹ دسامبر ۲۰۲۵، دقیقاً یک روز قبل از تحلیف ترامپ، فعالیت خود را به طور کامل در ایالات متحده متوقف کردند و این بر خلاف انتظار ۱۷۰ میلیون کاربر آمریکایی این پلتفرم بود.

علت تصویب و اجرای این قانون «تهدید برای امنیت ملی» اعلام شد، اگرچه هیچ شواهدی مبنی بر کنترل برنامه جهانی تیک تاک توسط چین وجود ندارد. برخی نیز بر این باوراند که تلاش آمریکا درجهت ممنوع سازی این برنامه، برخلاف اصول اقتصاد بازار و رقابت منصفانه است و همزمان آمریکا استفاده در حال بهره‌برداری سیاسی از این اپلیکیشن است.

تیک تاک در ایران چقدر کاربر دارد؟

تیک تاک در ایران نیز مانند سایر پلتفرم‌های فیلترشده کاربران ایرانی دارد. بررسی‌ها نشان می‌هد عمده کاربران ایرانی این اپلیکشین نوجوانان هستند همانطور که در سایر کشور‌های جهان این اپلیکیشن در میان نوجوانان محبوبیت بسیاری دارد. اما داستان محدودیت تیک تاک در ایران برعکس بود؛ این اپلیکیشن در ۲۱ مهر ۱۳۹۸ به صورت یک سویه توسط تیک‌تاک برای کاربران ایرانی قطع شد و سپس توسط کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه فیلتر شد. بعد از این زمان از نسخه‌های مود شده آن استفاده کردند.

اما از شهریور ۱۴۰۲ بود که امکان اتصال به تیک‌تاک برای کاربران ایرانی فراهم شد و تحریم‌های خارجی علیه آنان برداشته شد و ایرانیان با فیلترشکن توانستد از آن استفاده کنند. همچنان امکان ثبت‌نام با شماره‌های ایران در تیک‌تاک نیست و کاربران بدون ثبت‌نام یا از طریق ایمیل از آن استفاده می‌کنند!