کمبود انرژی گریبان صنعت فولاد را گرفت

اقتصاد۲۴- بر اساس آمار منتشرشده میزان تولید فولاد ایران در سه‌ماهه دوم سال جاری به دلیل قطع برق مراکز ساخت فولاد به نسبت بهار ۴۰ درصد کاهش یافته است. در ضمن میزان تولید فولاد در دوره مذکور نسبت به تابستان سال گذشته ۱۲ درصد کاهش داشته است . در تابستان امسال، ایران با کمبود ۲۵ درصدی برق مواجه شد که به‌شدت تأمین برق صنایع ازجمله کارخانه‌های فولاد را که به‌طور قابل‌توجهی وابسته به برق هستند، محدود کرد.

دلایل اصلی کاهش تولید فولاد ایران

ناترازی برق و گاز در کشور امسال واقعاً نگران‌کننده است.  تابستان گذشته، کمبود برق کشور به ۱۱ هزار  مگاوات رسید و امسال به ۲۰ هزار مگاوات افزایش یافت. علاوه بر این، ایران در زمستان گذشته با کمبود گاز روزانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب مواجه شد که معادل ۲۵ درصد تقاضای زمستانی کشور بود.

روند کاهش تولید غیرقابل‌انکار است. داده‌های انجمن جهانی فولاد نشان می‌دهد که تولید فولاد ایران در ماه مرداد نسبت به همان ماه سال گذشته ۹.۹ درصد کاهش یافته است. این رقم نسبت به مرداد ۱۴۰۱ معادل ۳۳ درصد و نسبت به مرداد  ۱۴۰۰ کاهش قابل‌توجه ۴۴ درصدی را نشان می‌دهد. 

بر اساس میانگین قیمت جهانی فولاد، در تابستان امسال، کارخانه‌های فولاد خام ایران به دلیل کاهش عملیات و تولید با ظرفیت پایین ایران متحمل هزینه فرصت تخمینی ۱.۵ میلیارد دلاری شده‌اند. کاهش شدید تولید فولاد در فصل گرم به دلیل کمبود برق بوده است؛ وضعیتی که در ماه‌های زمستان نیز به دلیل کمبود گاز باعث کاهش قابل‌توجه تولید می‌شود.

تاثیرات کاهش میزان تولید فولاد بر سایر صنایع

کاهش شدید تولید فولاد خام تأثیر منفی بر صنایع وابسته به فولاد، به‌ویژه صنعت خودروسازی داشته است؛ طوری‌که این صنعت در تابستان امسال با ظرفیت تولید ماهانه ۱۲۰ هزار دستگاه خودرو، با کاهش ۱۵ درصدی تولید مواجه شد؛ زیان اقتصادی ناشی از این افت قابل‌توجه در بخش‌های خودروسازی و قطعات بسیار چشمگیر است.

صنعت فولاد نقش حیاتی در اقتصاد ایران ایفا می‌کند و حدود ۸ میلیارد دلار ارزش دارد و ۱۶ درصد از کل صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص می‌دهد. این صنعت که یکی از مهم‌ترین بخش‌های صنعتی ایران محسوب می‌شود، یکی از صنایع موفق ایران بوده و تولید سالانه آن از ۸ میلیون تن به بیش از ۳۱ میلیون تن افزایش یافته است.

بیشتر بخوانید: زیان ۴ میلیارد دلاری ناترازی انرژی به فولادی‌ها/ دولت زمین‌های کویری را برای تولید برق ۱۷ میلیارد به صنایع می‌فروشد!

داده‌های انجمن جهانی فولاد نشان می‌دهد که ایران در هشت ماه اول سال جاری ۱۹.۸ میلیون تن فولاد خام تولید کرده است که بخش قابل‌توجهی از آن در فصل بهار تولید شده که در آن کمتر با کمبود برق و گاز مواجه بوده‌ایم.

تولید فولاد ایران از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ به دلیل توافق برجام و افتتاح گسترده کارخانه‌های جدید فولاد در سراسر کشور به‌سرعت رشد کرد؛ اما در سال ۲۰۱۹ تولید این صنعت با اعمال تحریم‌های آمریکا بر صادرات فولاد ایران، با کاهش شدیدی مواجه شد.

بیش از ۶۰ درصد از صادرات فولاد ایران به عراق و امارات متحده عربی انجام می‌شود. ایران از سال ۲۰۲۱ توانسته است وضعیتش را  در زمینه افزایش تولید و صادرات بهبود بخشد، اما تولید فولاد کشور هنوز به سطح اوج خود در سال  ۲۰۱۹ بازنگشته است.

کمبود انرژی صنعت فولاد را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده و به میزان قابل‌توجهی باعث کاهش تولید و صادرات این محصول استراتژیک در کشور شده است. کاهش تولید فولاد، کاهش تولید در صنعت خودروسازی و ساخت لوازم خانگی و سایر صنایع مرتبط  را نیز تحت‌الشعاع قرار داده است. با استناد به آمار رسمی منتشرشده و پیش‌بینی‌ها، می‌توان گفت ناترازی انرژی در ماه‌های آتی و به‌خصوص در تابستان بیشتر نمایان خواهد شد و به تبع آن تولید نیز آسیب جدی خواهد دید.