تاریخ انتشار: ۱۰:۲۶ - ۰۷ بهمن ۱۴۰۳
وضعیت بحرانی منابع آبی

نابودی سرانه آب ایرانیان در نیم قرن اخیر

سرانه آب طی ۵۰ سال اخیر از ۷ هزار متر مکعب اکنون به ۵۰۰ متر مکعب رسیده که این میزان فقط در ۱۰ سال گذشته ۳۰ درصد کاهش داشته است. روند کنونی نشان می‌دهد ما سیاست گذاران و مصرف کنندگان خوبی برای منابع آبی کشور نیستیم.

نابودی سرانه آب ایرانیان طی نیم قرن

اقتصاد۲۴- امروز همه از بحران و کمبود آب سخن می‌گویند. رسانه ها، مسئولان و هر آن که دستی در حوزه محیط زیست دارد، درباره وضعیت بغرنج آب به ویژه چالش‌های آینده آن ابراز نگرانی می‌کنند. در میان این موارد، آن جا که صحبت آمار و ارقام به فاجعه کمبود آب می‌رسد، داستان کاملا متفاوت و غم انگیز می‌شود.

کدام آمار، کدام ارقام؟

 در سال‌های اخیر درباره بحران آب و فاجعه آب سوزی و استفاده‌های غیر علمی با برداشت‌های بی رویه آن زیاد شنیده و آمار‌های مختلفی را دیده یا خوانده‌ایم. حالا، اما با آمار جدیدی روبه رو هستیم که بیش از موارد پیشین باید نگرانمان کند.

غصه جدید به سرانه آب مرتبط است؛ دبیرکل فدراسیون صنعت آب گفته است: سرانه آب به کمتر از ۵۰۰ متر مکعب در سال کاهش یافته، در حالی که این رقم در سال ۱۳۹۳ هزارو۵۰۰ متر مکعب بوده است.

نابودی سرانه آب طی نیم قرن

بهره برداری غیرعلمی و بدون تدبیر آب در دهه‌های اخیر در کشور، جامعه ایرانی را روز به روز تشنه‌تر کرده است. بنابرگزارش ایرنا، بهمن ماه ۱۳۹۳، معاون وقت حفاظت و بهره‌برداری شرکت مدیریت منابع آب ایران درباره سرانه آب در کشور آماری داده که قابل تامل است: طی ۴۰ سال گذشته سهم سرانه آب هر نفر درکشور ۷هزار مترمکعب بود که اکنون به دو هزار مترمکعب کاهش یافته و این رقم با روند نزولی به هزار و ۵۰۰ متر مکعب خواهد رسید. (ایرنا-۳۰بهمن۹۳)

سرانه آب چیست؟

برای این که دقیقا بدانیم، وقتی می‌گوییم سرانه آب، مقصود چیست به تعاریفی که متخصصان حوزه آب و انرژی دارند، مراجعه می‌کنیم. به میزان مصرف آب در یک واحد زمانی مشخص مانند شبانه روز توسط یک مصرف کننده خاص، سرانه مصرف آب گفته می‌شود. برای مصارف آب خانگی و آب شهری سرانه مصرف آب عبارت است از میانگین مجموع کل مصارف مختلف هر نفر از جمعیت یک شهر یا منطقه در شبانه روز به مدت یک سال. این سرانه دارای انواع مصارف است همچون سرانه مصرف آب خانگی، سرانه مصرف آب فضای سبز، آب کشاورزی، آب آتش نشانی، آب صنعتی و آب دام و طیور.

وقتی سرانه آب کم می‌شود

حال کاهش و سیر سقوط سرانه آب از ۱۵۰۰ به ۵۰۰ مترمکعب، با چالش‌ها و مصائب گوناگونی همراه خواهد بود.


بیشتر بخوانید:فاجعه فراموشی محیط‌زیست ایران؛ این شهر تا ۲۰ سال آینده، دیگر جای زندگی نیست


شریعت دبیرکل فدراسیون صنعت آب در این زمینه به چالش‌های اجتماعی، سیاسی و امنیتی مرتبط با آب اشاره می‌کند و می‌گوید: مسئله آب دیگر تنها محدود به اختلافات بین کشور‌ها نیست بلکه به درون استان‌ها و شهر‌ها نیز کشیده شده و این موضوع نیازمند مدیریت جدی است.

برداشت بی رویه از سفره آب زیرزمینی دشت، پیامد‌هایی همچون تغییر کیفیت آب زیرزمینی، افزایش مصرف انرژی استحصالی آب زیرزمینی، افزایش آسیب پذیری دشت نسبت به خشکسالی، نشست زمین، از بین رفتن اکوسیستم منطقه و... را نیز به دنبال داشته است.

از سویی برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی طی سال‌های اخیر موجب کسر بیش از ۱۰۰ میلیارد متر مکعب در آبخوان‌ها شده که رقم بسیار نگران کننده‌ای است و با افت شدید تراز آب زیر زمینی، بسیاری از دشت‌های کشور ممنوعه تلقی می‌شوند. محمد فرامرز مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان منابع طبیعی اعلام کرده که درحال‌حاضر کسری آبخوان‌های کشور حدود ۱۴۰ میلیارد مترمکعب است.

افزوده شدن سالانه ۳ تا ۴ میلیارد مترمکعب به ناترازی

البته که روند ناترازی آب در یک نقطه ثابت نمی‌ماند و هر ساله بر میزان ناترازی افزوده می‌شود. روز گذشته، وزیر نیرو در بازدید از بیستمین نمایشگاه آب در تهران به این نکته اشاره و اظهار کرده است: ریزش سالانه در کشور قبلا ۴۰۰ میلیارد متر مکعب بود که ۱۳۰ میلیارد متر مکعب آن قابل استحصال بود، الان بارش سالانه به ۳۸۰ میلیارد متر مکعب رسیده و ۱۵۰ میلیارد متر مکعب آب به آبخوان‌های کشور بدهی داریم و سالی ۳ تا ۴ میلیارد متر مکعب به این ناترازی اضافه می‌شود، لذا صرفه جویی باید در دستور همگان قرار گیرد. به گفته وزیر نیرو، بهره وری حداکثری در مصرف آب برای همه بخش‌ها از کشاورزی تا صنعت و شرب باید در دستور قرار گیرد.

مشکلات برق کمتر از آب است

در شرایطی که اکنون در کشور با قطعی‌های بابرنامه و بی برنامه برق مواجه‌ایم، این را باید بدانیم که چالش‌های برق در عین حال کمتر از آب است. وزیر نیرو می‌گوید: مشکل برق کمتر از آب است، چون برق به روش خورشیدی و تجدید پذیر هم تولید می‌شود، اما آب قابل تجدید نیست. (فارس-۶بهمن)

سرانه منابع آب تجدیدپذیر یک چهارم متوسط جهانی 

بخش عمده این چالش‌ها که ریشه در تغییرات اقلیمی و کاهش بارش‌ها دارد، شرایط کشور را بحرانی‌تر نیز کرده است.

اندیشکده جامعه، در ذیل پژوهشی که در پژوهشکده مطالعات فناوری انجام شده، می‌نویسد: به دلیل شرایط اقلیمی، پراکنش نزولات جوی در کشور به گونه‌ای است که ایران در ردیف کشور‌هایی با محدودیت آب قرار گرفته است. متوسط بارش سالانه کشور، یک سوم متوسط بارندگی در جهان است. مطابق آمار منتشر شده توسط وزارت نیرو، متوسط ریزش‌های جوی در سال آبی که از اول مهر شروع و به آخر شهریور سال بعد ختم می‌شود، در پنجاه سال اخیر ۲۴۸ و در ۱۱سال اخیر، ۲۲۴ میلی متر بوده است.

منابع آب تجدیدشونده نشان دهنده برخورداری یک کشور از منابع آب است که می‌توان بر اساس آن برنامه ریزی کرد. سرانه آب تجدیدشونده در کشور در سال ۱۳۴۰ حدود ۶۰۰۰ مترمکعب بوده که در سال ۱۳۸۷ به ۱۸۰۰ و در سال‌های اخیر به ۱۳۰۰ مترمکعب در سال رسیده است. این رقم در جهان حدود ۷۶۰۰ مترمکعب در سال برآورد می‌شود؛ بنابراین در حال حاضر سرانه منابع آب تجدیدپذیر در ایران، یک چهارم متوسط جهانی است.

منبع: فرارو
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت میوه در میادین تره بار امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت خودرو‌های شرکت کیا در بازار ایران + جدول

عکس/ پرویز فنی زاده ۶۲ سال پیش همراه حمید سمندریان، شهلا ریاحی و پری صابری!

قیمت سکه و طلا امروز دوشنبه ۸ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز یکشنبه ۷ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

پیش بینی قیمت طلا و سکه فردا ۸ بهمن ۱۴۰۳/ قیمت طلا پرواز کرد

عکس/ بافت تاریخی اطراف میدان نقش‌جهان اصفهان از فراز آسمان

عکس/ استایل اروپایی بهاره رهنما کنار برج ایفل

عکس/ چهره خاص سپیده و ناصر ملک مطیعی ۵۳ سال پیش در فیلم پهلوان مفرد

عکس/ استایل خاص حامد بهداد در کیش با عینک لاکچری

عکس/ نمایی از جاده هراز به سمت آمل ۴۹ سال پیش

عکس/ ورودی اصلی سفارت بریتانیا در خیابان فردوسی ۸۸ سال پیش

عکس/ ترکیب پرسپولیس برابر تراکتور

عکس/ چهره جذاب و دیدنی دیا میرزا هم بازی گلزار در سلام بمبئی

عکس/ مقایسه تهران و دوحه قطر پس از گذشت ۵۰ سال

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

دبیرکل حزب‌الله لبنان: اسرائیل مجبور به پذیرش شروط ما برای آتش‌بس شد

منتظر ارزان شدن ⁧خودرو‬⁩ نباشید

تکذیب بازگشت نکونام به لیگ برتر

اتحادیه اروپا: آتش‌بس غزه شکننده است

میزان حداقل و حداکثر عیدی امسال جامعه کارگری

فیلم/ خواندن ترانه‌ای عاشقانه از امید برای احمدی‌نژاد با حضور وی

احتمال طلاق سارا از نتانیاهو؟

عکس/ یک تقدیر عجیب در باشگاه پرسپولیس

مربی سابق استقلال زیر تیغ جراحی رفت + عکس

رونمایی از نخستین رایانه کوانتومی مقیاس‌پذیر جهان

ترامپ خواهان جنگ با ایران نیست

وضعیت عجیب پرسپولیس در پنجره زمستانی

بازگشت مهروز ساعی به تیم ملی تکواندوی زنان

ترامپ سبب افزایش سرسام‌آور قیمت قهوه شد

ارز واردات خودرو کاهش یافت

توئیت جدید حساب کاربری رهبر انقلاب در پی حرکت مردم لبنان

۳۵ اعدام تنها در ۳ روز

صدور رضایتنامه سهرابیان برای استقلال

سوخو ۳۵ به ایران آمد

تاکید مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش بر بازنگری و تسهیل تجارت با کاهش زمان و هزینه بازرگانی

صدور حکم نظافت آمبولانس برای مزاحمان تلفنی اورژانس تهران

«سپینو» بانک صادرات ایران یک میلیونی شد

پتروشیمی شهید تندگویان آماده برگزاری جشن خودکفایی از کاتالیست‌های خارجی شد

ربیعی: مدت زمان دسترسی به مسکن در کشور به ١٠٠ سال رسیده

اسامی برگزیدگان دی ماه قرعه‌کشی تسهیلات طرح "امید رفاه" بانک رفاه کارگران اعلام شد

بانک تجارت همچنان حامی جوانان ایران با اعطای بیش از ۷۶ هزار فقره وام ازدواج

تجلیل بیمه نوین از بیمه گذاران برتر و وفادار

برگزاری دومین نمایشگاه تخصصی بیمه به میزبانی بیمه کوثر

عکس/ ناراحتی علیرضا بیرانوند از پرسپولیسی‌ها

عجیب‌ترین لحظه‌های زندگی دروازه‌بان تراکتور + عکس

جهش ۹۱ درصدی درآمد بیمه تعاون در یک ماه/ رشد چشمگیر فروش حق بیمه و ثبت تراز ۱۴ درصد

متن نامه استعفا مدیرعامل محترم شرکت بیمه تجارت‌نو دکتر مهران رضوانی

فیلم/ زیباکلام: مردم ایران نتانیاهو را به‌ عنوان یک قهرمان تحسین می‌کنند

آموزش، یک عنصر مهم در توسعه و تعالی سازمان‌ها است

فیلم/ یک مداح مشهور می‌خواهد تالار عروسی راه بیاندازد

حق بیمه تولیدی بیمه ملت به مرز ۱۹ همت رسید

اعلام نرخ حق الوکاله سپرده‌های سرمایه گذاری بانک ملت برای سال ۱۴۰۴

بانک ملی ایران نام تجاری برگزیده در جشنواره آگهی‌های بازرگانی

درمان اعتیاد زنان نیازمند رایگان شد

حمله سعید صادقی به پرسپولیسی‌ها

آیین تکریم و معارفه سرپرست شعبه بوشهر بیمه سرمد برگزار شد

بازگشت استقلال به ورزشگاه شهدای شهرقدس

ورود به سایت جدید ویندزور برای ایرانی‌ها

امکانات و خدمات هتل خورشید هشتم کوثر مشهد

قطار مصادره اموال ایران توسط کرسنت به مالزی رسید

جزییات بازداشت دو نظامی صهیونیست به اتهام افشای اطلاعات برای ایران

چگونه از تتر در معاملات بین ‌المللی استفاده کنیم؟ راهنمای استفاده در ایران

بی‌بی‌سی: براندازی در ایران سراب است

کسی مقیم حریم ترامپ نخواهد ماند

یک ورزش‌گاه به فوتبال تهران افزوده شد