تاریخ انتشار: ۱۰:۲۰ - ۱۶ بهمن ۱۴۰۳

آشوب ترامپ؛ ظهور دوباره رئیس‌جمهور تندرو آمریکا و ابهام پیش روی سرنوشت اقتصاد تحریم‌زده ایران

از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ در ایالات متحده، سیاست‌های تجاری و اقتصادی آمریکا دستخوش تغییرات عمده‌ای شد که تأثیرات آن به‌طور مستقیم بر اقتصاد جهانی، به‌ویژه کشور‌های بزرگ تولیدکننده نفت و گاز از‌جمله ایران، احساس شد

آشوب ترامپ

اقتصاد۲۴- حضور دوباره دونالد ترامپ در کاخ سفید نگرانی‌های زیادی برای اقتصاد جهان به دنبال داشته است؛ وضع تعرفه‌های سنگین تجاری و اعمال فشار بر بازار نفت جهان تنها بخش‌هایی از سیاست‌های اقتصادی رئیس‌جمهوری آمریکا در ابتدای کار است که بحث‌ها و تحلیل‌های گوناگونی به دنبال داشته است. در این میان، سرانجام اقتصاد ایران در دوره چهارساله ریاست‌جمهوری ترامپ مبهم است. چه اینکه او در دوره پیشین ریاست‌جمهوری خود، اقتصاد ایران را گرفتار فشار‌های سنگین تحریمی کرد تا آنجا که صادرات نفت کشور را به‌شدت زیر فشار برده و به گفته خود تنها به حد تأمین غذا و دارو تقلیل داد. از آن سو، تحریم سنگین موجب شد که ورود فناوری به بدنه اقتصاد و صنایع کشور کُند و پرهزینه شود و بهره‌وری صنایع را کاهش دهد.

همچنین این تحریم‌های سنگین سبب شد ورود سرمایه خارجی به کشور قطره‌چکانی شده و بسیاری از صنایع گرفتار نبود منابع مالی شوند و در نتیجه با چالش‌های عدیده‌ای دست و پنجه نرم کنند که ناترازی انرژی یکی از بزرگ‌ترین تبعات این ماجراست. حالا دوباره ترامپ به کاخ سفید برگشته و این بار بی‌پرواتر از همیشه به اقتصاد جهان و حتی شرکای قدیمی خود تاخته است. در ایران، اما بحث‌ها همچنان حول بد یا خوب بودن مذاکرات هسته‌ای و پیوستن به FATF می‌چرخد. بحث‌های قدیمی و فرسایشی که به نظر می‌رسد در شرایط فعلی که اقتصاد کشور گرفتار چالش‌های گوناگون شده است، دیگر محلی از اعراب ندارند.

اقتصاد جهان در هراس ظهور ترامپ

از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ در ایالات متحده، سیاست‌های تجاری و اقتصادی آمریکا دستخوش تغییرات عمده‌ای شد که تأثیرات آن به‌طور مستقیم بر اقتصاد جهانی، به‌ویژه کشور‌های بزرگ تولیدکننده نفت و گاز از‌جمله ایران، احساس شد. ترامپ در دوران پیشین ریاست‌جمهوری خود، سیاست‌های ناسیونالیستی و حمایت‌گرایانه‌ای را پیش گرفت که موجب اعمال تحریم‌های اقتصادی شدید علیه ایران شد. این تحریم‌ها نه‌تنها به بحران اقتصادی در داخل ایران دامن زد، بلکه مشکلات عدیده‌ای را در بخش‌های مختلف اقتصادی و صنعتی به وجود آورد.

در این میان آثار این تحریم‌ها و بحران‌های ناشی از آن در صنعت و اقتصاد ایران گاه چنان شدید بوده که به چالش‌های بزرگی مانند ناترازی انرژی و از کار افتادن بخش قابل توجهی از ظرفیت خطوط تولیدی رسیده است.

تحریم‌های ترامپ و تأثیرات آن بر اقتصاد ایران

تحریم‌های اقتصادی علیه ایران همواره یکی از ابزار‌های سیاست خارجی آمریکا بوده است، اما زمانی که ترامپ در سال ۲۰۱۸ به صورت یک‌جانبه آمریکا را از توافق هسته‌ای ایران (برجام) خارج کرد و تحریم‌های شدیدتری را علیه بخش‌های مختلف اقتصادی ایران به‌ویژه نفت و بانک‌ها اعمال کرد، تأثیرات این تصمیم به مراتب فراتر از پیش‌بینی‌ها بود.

ایران که پیش از این نیز تحت تحریم‌های بین‌المللی قرار داشت، با مجموعه‌ای از تحریم‌ها مواجه شد که عملا دسترسی به بازار‌های جهانی و فناوری‌های نوین را محدود کرده و تولید و صادرات نفت و گاز را به‌شدت کاهش داد.

تحریم‌ها و تعرفه‌هایی که ترامپ علیه ایران اعمال کرد، نه‌تنها صادرات نفت ایران را کاهش داد، بلکه این کشور را از سیستم‌های مالی جهانی نیز جدا کرد.

این اقدام‌ها به‌ویژه برای صنعت نفت و گاز ایران که به سرمایه‌گذاری‌های خارجی و دسترسی به فناوری‌های نوین برای افزایش بهره‌وری نیاز داشت، چالش بزرگی به شمار می‌آمد. در واقع، ترامپ با خروج از برجام و اعمال تحریم‌های نفتی، بانکی و حتی تحریم‌های ثانویه علیه کشور‌هایی که با ایران همکاری می‌کردند، صنعت ایران را به نوعی در محاصره اقتصادی قرار داد.

ناترازی انرژی؛ بحران در تأمین نیاز‌های اساسی کشور

یکی از نتایج مستقیم تحریم‌های ترامپ، ناترازی گاز، برق و نفت در ایران بود. ظرفیت تولید برق ایران بیش از ۹۰ هزار مگاوات است که به لحاظ عددی برای تأمین نیاز‌های داخلی کافی به نظر می‌رسد. با این حال، مشکل اصلی در تأمین‌نشدن پایدار سوخت برای نیروگاه‌هاست.


بیشتر بخوانید:تا ساعات دیگر ترامپ یک فرمان مهم را امضاء می‌کند


ایران به دلیل محدودیت در تولید گاز و نفت، نتوانسته است نیاز‌های صنعت برق خود را به‌طور کامل تأمین کند که دلیل عمده آن از نظر کارشناسان دسترسی‌نداشتن به تکنولوژی‌های استخراج گاز است. این ناترازی در حالی به وجود آمده که نیروگاه‌های ایران عمدتا با گاز طبیعی کار می‌کنند و کمبود گاز در فصول سرد سال به مشکلی جدی در تأمین برق تبدیل شده است. در نتیجه این وضعیت، بسیاری از نیروگاه‌های حرارتی به استفاده از مازوت روی آوردند که نه‌تنها آلایندگی شدیدی را به همراه دارد، بلکه هزینه‌های تولید برق را افزایش می‌دهد. این موضوع به نوبه خود باعث افزایش هزینه‌های تولید برای صنایع و واحد‌های تولیدی کشور شده و در نهایت منجر به کاهش رقابت‌پذیری صنعت ایران در بازار‌های جهانی شده است.

سیاست‌های حمایت‌گرایانه داخلی؛ راهکار‌های موقت برای مقابله با تحریم‌ها

در چنین شرایطی، ایران به سیاست‌های حمایت‌گرایانه داخلی روی آورد تا بتواند آسیب‌های ناشی از تحریم‌ها را کاهش دهد. این سیاست‌ها شامل افزایش تعرفه‌های وارداتی، حمایت از تولید داخلی و اعطای تسهیلات به صنایع می‌شد. دولت ایران سعی کرد با اعمال محدودیت‌های ارزی و حمایت از تولیدات داخلی، وابستگی به واردات کالا‌های اساسی را کاهش دهد.

این سیاست‌ها تا حدی توانستند برخی از آثار منفی تحریم‌ها را کاهش دهند، اما در بسیاری از موارد، این اقدامات منجر به تورم و افزایش قیمت‌ها و همچنین کاهش قدرت خرید مردم شد.

همچنین محدودیت‌ها در واردات مواد اولیه و تجهیزات صنعتی موجب شد بسیاری از صنایع نتوانند تولیدات خود را به سطح قابل قبولی برسانند. از طرف دیگر، صنعت خودرو، صنایع پتروشیمی، صنعت نساجی و بسیاری از بخش‌های صنعتی دیگر با مشکل تأمین قطعات یدکی و تجهیزات پیشرفته مواجه شدند.

راهکار‌های برون‌رفت

برای برون‌رفت از این بحران‌ها، ایران به دیپلماسی اقتصادی و گسترش روابط تجاری با کشور‌های هم‌پیمان و اقدام در جهت پیوستن به توافقات بین‌المللی مانند FATF نیاز دارد. پیوستن به کنوانسیون پالرمو و گسترش تعاملات بانکی می‌تواند به کاهش محدودیت‌های مالی ایران کمک کند و در نتیجه سرمایه‌گذاری‌های خارجی و انتقال فناوری به کشور تسهیل شود.

علاوه بر این، ایران باید به توسعه زیرساخت‌های انرژی و افزایش ظرفیت تولید نفت و گاز توجه بیشتری داشته باشد. یکی از راهکار‌های مهم در این زمینه، جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی به‌ویژه در بخش‌های مرتبط با فناوری‌های نوین استخراج نفت و گاز است. توسعه فناوری‌های نوین می‌تواند بهره‌وری در بخش انرژی را افزایش داده و وابستگی ایران به منابع انرژی محدود را کاهش دهد.

چشم‌انداز آینده و پیامد‌های جنگ تجاری جهانی

سیاست‌های حمایت‌گرایانه ترامپ، علاوه بر تحریم‌های ایران، موجب افزایش تنش‌های تجاری جهانی شد و اقتصاد‌های وابسته به تجارت جهانی را با چالش‌هایی جدی مواجه کرد.

در این میان، ایران به‌عنوان یکی از کشور‌های تحت تحریم، از این سیاست‌ها بیشتر آسیب دید، اما به رغم این آسیب‌ها، ایران می‌تواند با استفاده از فرصت‌های موجود در کشور‌های هم‌پیمان و همچنین توسعه بازار‌های جدید در شرق و آسیا، اقتصاد خود را از بحران تحریم‌ها عبور دهد.

منبع: روزنامه شرق
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۲۳ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عربستان ۲۰۲۵؛ از میانجی گری میان ایران و آمریکا تا حل بحران اوکراین/ در عربستان انقلاب نخواهد شد، چون جوانان بن سلمان را دوست دارند/ پادشاهی سعودی مانند کره جنوبی مدرنیزه می‌شود

ایران لیتیوم دارد؛ پیامی استراتژیک به جهان/ گزارش بی‌سابقه وزارت صمت درباره ذخایر کشف شده لیتیوم

عکس/ حال و هوای مردم تهران در اسفند ۲۳ سال پیش

عکس/ نماز جماعت مسعود پزشکیان به همراه کارگران

عکس/ حضور پزشکیان در شهرک صنعتی قرچک

عکس/ سید حسن خمینی به دیدار مهدی کروبی رفت

عکس/ چهره باورنکردنی نصرالله معین در ۲۰ سالگی بدون عینک

عکس/ فرمان اجرای سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۴۰۵ از سوی پزشکیان

عکس/ تیپ و چهرۀ جذاب یانگوم با کت و کیف چرم قرمز میلیون دلاری

عکس/ ساختمان‌های عجیب خیابان سپه در کرمانشاه ۸۳ سال پیش

عکس/ حمل تابوت رضاخان ۸۰ سال پیش روی توپ جنگی

عکس/ تیپ لاکچری مهرداد صدیقیان و علی اوجی روی فرش قرمز

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

عیدی بی‌سابقه کم‌رای‌ترین مجلس تاریخ به مردم!

درخواست عجیب اورژانس تهران: خواهشا به آمبولانس‌ها نارنجک نزنید

آب سد لتیان در وضعیت قرمز هشدار

قتل بلاگر ۲۲ ساله مقابل چشمان ۶ هزار نفر در فضای مجازی

عکس/ دورهمی بازیگران سریال عشق ممنوع پس از ۱۷ سال

عکس/ آخرین تصویر از صادق هدایت در فرودگاه مهرآباد ۷۵ سال پیش

زنگ خطر برای اقتصاد ایران؛ نرخ رشد اقتصادی به پایین‌ترین میزان خود رسید

آخرین تغییرات سقف کارت به کارت در آستانه نوروز ۱۴۰۴

عکس/ صندلی‌های طبقه دوم آزادی هم کنده شد!

عکس/ زیبایی دریاچه سد سردشت در ابتدای بهار

عکسی کمیاب از یک کتابفروشی قاجاری حدود ۱۰۵ سال پیش

عکس/ صف یک فروشگاه پوشاک ۹۹۵ تومنی حدود ۳۵ سال پیش

ترکیب احتمالی پرسپولیس مقابل ملوان چه خواهد بود؟

عکس/ نمایی دیدنی از خیابان ناصرخسرو برفی ۶۰ سال پیش

عکس/ نمایی دیدنی از دروازه باغ ملی، شهربانی و وزارت عدلیه در تهران ۷۰ سال پیش

گرانی ۲۵ درصدی قیمت آجیل شب عید؛ علت چیست؟

عکس/ نگاهی به تصویر آغا محمدخان قاجار ۲۸۳ سال پس از تولدش

زمان اعلام برندگان قرعه‌کشی خودرو‌های وارداتی اعلام شد

جزئیات نشست مشترک ایران، چین و روسیه؛ تصمیم گیری درباره برنامه هسته‌ای

دورخیز قیمت طلا برای فتح قله ۳ هزار دلار

نتیجه پرونده اخراج دانش‌آموز به خاطر بی‌پولی مشخص شد

عکس/ خوش و بش لاریجانی و سردار قاآنی در حاشیه یک مراسم خاص

تصمیم جدید شورای رقابت؛ افزایش قیمت خودرو‌های وارداتی در سال آینده

سایه دلار نیما بر تورم بهمن ماه/ تورم ماهانه بیش از ۳۵ درصد

تعیین زمان آخرین حراج سکه و شمش طلا در سال ۱۴۰۳

سایه سنگین ناترازی انرژی بر صنایع

قیمت درهم امارات و لیر به سراشیبی افتاد

خروج سرمایه‌گذاران چینی؛ زنگ هشدار معادن ایران به صدا درآمد

ثبت ۴ رکورد تاریخی در بازار سکه

عرضه میوه تنظیم بازاری در تهران آغاز شد + جزئیات

آغاز واریز حقوق اسفند بازنشستگان کشوری

بازار مسکن تهران در سال ۱۴۰۴ به کدام سو می‌رود؟

عکس/ دو زمین لرزه پیاپی صبح امروز در تهران

یارانه کدام خانوار حذف خواهد شد؟

آواز زنان؛ حلالی که حرام شد/کارشناسان معتقدند که برای خوانندگی زنان منع فقهی و حقوقی وجود ندارد

جدیدترین قیمت آپارتمان‌های نقلی در تهران اسفند ۱۴۰۳ + جدول

پرتره اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴؛ همه چالش‌های بازار ارز، طلا و سکه، مسکن و بورس در سال آینده/ ایران با بحران‌های اقتصادی چه کند؟

فیلم/ آغاز اجرای قانون حجاب البته بی سروصدا!

چالش‌های فنی در اجرای آتش‌بس میان روسیه و اوکراین؛ چرا صلح تحمیلی دونالد ترامپ بی‌نتیجه است؟

فیلم/ امیرحسین ثابتی در جمع متحصنین حجاب

چهار پرونده نیمه‌بازی که پزشکیان با خود به سال جدید می‌برد؛ از سد فیلترینگ تا مانع تراشی بر سر تصویب FATF و...

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

کفگیر دولت به ته دیگ خورد؛ مالیات بستن به حق اولاد و عائله‌مندی و مسکن/ همسویی نهاد‌های دولتی برای کوچکتر کردن سفره مردم

با دارو‌های تاریخ گذشته چه کنیم؟

خوانندگی زنان با کدام قواعد فقهی و قانونی مغایرت دارد؟