شمشیر دولبه تعرفه‌های ترامپ؛ فرمان تجاری رییس‌جمهوری امریکا چه نتایجی دارد؟

اقتصاد۲۴- دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا روز دوشنبه اعلام کرد که قصد دارد تعرفه‌های ۲۵درصدی بر خرید فولاد و آلومینیوم از هر کشوری که به ایالات‌متحده صادر می‌کند را اعمال کند. ترامپ همچنین طی سخنانی مدعی شد که برنامه تعرفه‌های متقابل نیز در دستور کار او قرار دارد. این درحالی است که رییس‌جمهور امریکا پیش‌تر نیز وعده داده بود که ایالات‌متحده همچنین تعرفه‌هایی بر واردات چیپ‌های کامپیوتری، داروها، مس و نفت و گاز وضع خواهد کرد.

 این درحالی است که ترامپ، اما تهدیدات شدیدتر خود را به طور مشخص درباره واردات از کانادا و مکزیک به تعویق انداخت، در عین حال، اما نزدیکان او هشدار داده‌اند که تعرفه‌های بیشتری در راه است و این تعرفه‌ها به آسانی لغو نخواهند شد. در همین راستا نشریه وال استریت ژورنال با انتشار یادداشتی به اقدامات جنجالی ترامپ مبنی بر آغاز جنگ تعرفه‌ها علیه متحدان خود، اشاره کرده و در این باره نوشته؛ رییس‌جمهور ایالات‌متحده در روز‌های ابتدایی دولتش تا آستانه اعمال تعرفه‌های ۲۵درصدی بر محصولات دو شریک تجاری بزرگ امریکا پیش رفت. اما تنها چند ساعت قبل از آنکه این تعرفه‌ها وارد فاز اجرایی شوند و پس از اینکه توافق‌هایی در مورد مهاجرت و قاچاق فنتانیل به دست آمد دستور به توقف اعمال آنها داد.

 این درحالی است که مشخصا درباره چین تعرفه‌های ۱۰درصدی بر این کشور علاوه بر تعرفه‌هایی که پیش‌تر اعمال شده، همچنان به قوت خود باقی است. هر چند که یک مقام دولت امریکا در این رابطه مدعی شد: احتمالا این تعرفه‌ها نیز در صورت ازسرگیری رایزنی‌ها میان پکن و واشنگتن به حالت تعلیق درآیند.

سیاست ترامپ برای جبران کاهش مالیات

رسانه‌های امریکایی، چون سی‌ان‌ان و نیویورک تایمز با انتشار یادداشت‌هایی جداگانه در باب جنگ تعرفه‌های ترامپ و پس‌لرزه‌های حاصل از آن نوشته‌اند؛ رییس‌جمهور امریکا همچنین تهدید کرده است که روی نیمه هادی ها، دارو‌ها و سایر محصولات حیاتی برای امنیت ملی تعرفه وضع خواهد کرد. در این راستا سناتور برنی موریو که از متحدان رییس‌جمهور امریکا در سنا است در گفت‌وگویی مدعی شد: تعرفه‌های ساختاری که به مرور توسط ترامپ وضع خواهند شد به راحتی و با یک تلفن لغو نمی‌شوند، چراکه او تعرفه‌های عمومی

۱۰ تا ۲۰درصدی بر تقریبا تمام واردات را به عنوان ابزاری برای افزایش درآمد ایالات‌متحده مطرح کرده است که حداقل روی کاغذ کاهش مالیاتی که جمهوری‌خواهان امیدوارند به زودی در کنگره تصویب کنند را جبران می‌کند. همزمان، اما نیویورک تایمز با انتشار گزارشی از رویکرد تهاجمی ترامپ در باب اعمال تعرفه‌ها آورده است: رییس‌جمهور امریکا روز جمعه به خبرنگاران گفت که قصد دارد به جای اعمال تعرفه‌های عمومی اقدام به اعمال تعرفه‌های متقابل نماید. گفتنی است ترامپ پیش‌تر نیز در مورد این پیشنهاد جنجالی‌اش گفته بود: «آن‌ها از ما هزینه می‌گیرند، ما هم از آنها هزینه می‌گیریم؛ بنابراین احتمالا اعمال تعرفه‌های متقابل را به جای تعرفه‌های ثابت در مقابل دول خارجی به کار خواهم گرفت.»

قیچی برای اقتصاد امریکا

این درحالی است که به صورت کلی جمهوری‌خواهان کنگره با استفاده از تعرفه‌ها برای رسیدگی به مسائل ساختاری تجاری، مانند یارانه‌ها و تبعیض، موافق هستند. اما در مورد برنامه‌های ترامپ برای استفاده از تعرفه‌ها به عنوان ابزاری برای افزایش درآمد، همچنان سوالاتی را مطرح می‌کنند. گفتنی است همزمان نیز جیمسون گریر به عنوان نماینده تجاری ایالات‌متحده خود نیز پذیرفته است که دولت در مقطع کنونی در موقعیتی نیست که با استفاده از درآمد تعرفه، بتواند خودش را تامین مالی کند. در بخشی از گزارش وال استریت ژورنال نیز آمده است که بسیاری از جمهوری‌خواهان طرفدار تجارت آزاد در کنگره، مانند جانسون، مشتاق هستند که به رییس‌جمهور آزادی عمل زیادی در زمینه تعرفه‌ها ارایه دهند. در عین حال، اما نماینده‌های دموکرات ایالت‌های مرزی بر این باورند که تهدید تعرفه‌ها می‌تواند به زیان مردم تمام شود. سناتور پیتر ولچ دموکرات در این راستا به این نشریه گفت: این اقدام برای برخی کسب و کار‌ها به شدت مخرب و نگران کننده خواهد بود. او برای اثبات ادعای خود به نگرانی بیش از ۱۰۰ شرکت حاضر در ایالتش (ورمانت) اشاره می‌کند که درباره مشکلات ناشی از تعرفه‌ها بر کانادا احساس خطر کرده‌اند.

توازن قدرت و دیپلماسی

همزمان در ادامه گزارش نیویورک تایمز آمده است که چین به عنوان هدف سیاست و رویکرد تهاجمی تجارتی ترامپ، هفته گذشته تعرفه ۱۵درصدی بر کمتر از ۵ میلیارد دلار از واردات انرژی ایالات‌متحده و همچنین تعرفه ۱۰درصدی بر تجهیزات نفتی و کشاورزی امریکایی را اعلام کرد، آن هم درست پس از آنکه تعرفه‌های جدید ایالات‌متحده بر چین به اجرا درآمد. اما با توجه به اینکه اعمال این تعرفه‌ها علیه چین تا موعد مقرر یعنی۱۰ فوریه به اجرا درنیامد به نظر می‌رسد که شی جین پینگ همچنان فضایی برای مذاکرات با ترامپ باقی گذاشته است. به باور ناظران، واکنش پکن تاکنون نشان‌دهنده قصد رییس‌جمهور این کشور برای نمایش قدرت و همزمان کاهش پیامد‌های قابل‌توجه برای اقتصاد چین است. 

بیشتر بخوانید:ترامپ: اگر مصر و اردن طرح من درباره اسکان فلسطینیان را نپذیرند، کمک‌های به این دو کشور را متوقف می‌کنم

همزمان به گزارش وال استریت ژورنال، مشاوران و متحدان دونالد ترامپ هشدار می‌دهند که علاوه بر چین و کانادا و مکزیک، اتحادیه اروپا و کره‌جنوبی نیز به دلیل مالیات ها، مقررات و جریمه‌هایی که بر شرکت‌های فناوری امریکایی مانند گوگل (آلفابت) وضع کرده‌اند، در تیررس اهداف تهاجمی رییس‌جمهور امریکا قرار دارند، چراکه دونالد ترامپ اخیرا انتقاد کرده که ایالات‌متحده بیشتر از آنچه که به اتحادیه اروپا می‌فروشد، از این نهاد منطقه‌ای خرید می‌کند. گفتنی است رییس‌جمهور امریکا هفته پیش تهدید کرد تعرفه‌ها بر واردات از اتحادیه اروپا قطعا اتفاق خواهد افتاد. به گفته چند مقام و دیپلمات اروپایی، اما تصمیم ترامپ برای تعلیق تعرفه‌ها مشخصا درباره کانادا و مکزیک نشان می‌دهد که هدف نهایی او لزوما تحمیل تعرفه‌ها نیست. همزمان، اما یک دیپلمات اتحادیه اروپا به وال استریت ژورنال گفت: من فکر می‌کنم رویکرد ترامپ موجب شده تا این احمال در اقیانوس اطلس برجسته شود که رییس‌جمهوری امریکا به دنبال بستر‌سازی برای مذاکره با اروپا است.»

رقابت با زمان

همزمان نشریه واشنگتن پست با انتشار یادداشتی به طور مشخص درباره واکنش مکزیک و کانادا نسبت به اعمال تعرفه‌ها آورده است که مقامات ارشد مکزیکی در حال تلاش برای نشان دادن این موضوع هستند که می‌توانند تلاش‌های خود را برای کاهش قاچاق فنتانیل و مهاجرت به سمت ایالات‌متحده افزایش دهند که البته این مساله احتمالا به خواسته‌های ترامپ برای معافیت دایمی از تعرفه‌های ۲۵درصدی عمومی علیه این کشور بستگی دارد. گفتنی است رییس‌جمهور مکزیک، توافق کرده است که ۱۰ هزار نیروی گارد ملی را در امتداد مرز ۲ هزار مایلی مستقر کند. همزمان مقامات ارشد مکزیکی بر این باورند که این اقدام، در کنار استقرار ۳۰ هزار نیروی دیگری که برای کنترل جریان مهاجران اختصاص داده شده‌اند، می‌تواند ترامپ را برای معافیت تعرفه‌ای قانع کند. به باور ناظران این قبیل اقدامات نشان‌دهنده فشار‌های فزاینده‌ای است که روی این کشور برای پاسخگویی به درخواست‌های ترامپ وجود دارد.

 به گزارش واشنگتن پست، اما در سمت شمال امریکا دامینیک لبلان، وزیر دارایی کانادا این هفته به واشنگتن خواهد رفت، چراکه به نظر می‌رسد کانادایی‌ها به دنبال مشاوره با افرادی هستند که هم‌اکنون در حلقه نزدیک به ترامپ حضور دارند، ازجمله رابرت لایتهایزر، مشاور سابق تجاری. این درحالی است که اوبراین مشاور امنیت ملی ترامپ و دیگر متحدان رییس‌جمهور امریکا می‌گویند که تهدید‌های مکرر تعرفه‌ای که توسط ترامپ مطرح می‌شود احتمالا واکنش رییس‌جمهور امریکا به یک دولت خارجی است که به او توهین کرده یا تحت فشار قرار داده است. حتی در مسائل غیرتجاری؛ به نظر می‌رسد ترامپ دوست دارد با توسل به اهرم‌هایی بزرگ و سخت زمینه را برای تحقق خواسته‌ها و منافع امریکا هموار نماید!