۷ نکته مهم برای محافظت از خود برابر سکته مغزی

اقتصاد۲۴- سکته مغزی یکی از مشکلات جدی حوزه پزشکی است که سالانه میلیون‌ها نفر را در دنیا درگیر می‌کند. در هندوستان، سکته مغزی یکی از اساسی‌ترین علل مرگ و میر است و سالانه بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر در هند دچار سکته مغزی می‌شوند.

سکته مغزی زمانی رخ می‌دهد که خون‌رسانی به بخشی از مغز کاهش می‌یابد و در چنین شرایطی مداخله پزشکی برای کاهش آسیب به مغز و سایر عوارض ناشی از آن بسیار ضروری است.

برای جلوگیری از خطر سکته مغزی باید مراقب سبک زندگی خود باشید. بیماری‌های قلبی و مغزی مانند دو پسرعمو در یک خانواده هستند که ریشه مشترکی دارند؛ ریشه علت هر دو ترکیبی از طبیعت (ژن)، پرورش و محیط و انتخاب شخصی است.

دکتر دیکسا باسوروا، متخصص قلب معتقد است اینکه شما بخواهید سیگار بکشید یا ورزش کنید یا نه، غذای چرب استفاده کنید یا خیر در ریشه این دو بیماری اثرگذار هستند. در بسیاری از افراد انتخاب شخصی و سبک زندگی که فرد برمی‌گزیند، تا حدود زیادی تعیین می‌کند که آیا سکته قلبی یا مغزی در پیش است یا خیر.

او هفت مورد را در برابر حفاظت از یک حمله مغزی به مردم توصیه می‌کند:

۱-وزنتان را کاهش دهید

۲- فشار خون خود را کنترل کنید

۳-کلسترول سالم در بدنتان ذخیره کنید

۴-سیگار کشیدن را فراموش کنید

۵-مصرف الکل را محدود کنید

۶-قند خون خود را مدیریت کنید

و از همه مهمتر

۷- به صورت مرتب و روزانه ورزش کنید

سبک زندگی سالم تا ۸۰ درصد خطر ابتلا به سکته مغزی را کاهش می‌دهد

سبک زندگی سالم می‌تواند تا ۸۰ درصد خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد، کاری که از دست هیچ دارو یا مداخله دیگری بر نمی‌آید.

اما در کنار این سبک زندگی که به عنوان عامل پیشگیرانه در بروز سکته مغزی محسوب می‌شود، باید شیوه برخورد با علائم بروز سکته مغزی و همچنین چگونگی مواجه با آن را پس از یک حمله دانست.

انجمن ملی سکته مغزی واژه مخففی دارد که خلاصه‌ای از اقدامات اولیه‌ای است که به عنوان علائم سکته مغزی باید درنظر داشت و هر زمان که این علائم در فردی ظاهر شد باید به احتمال یک حمله مغزی شک کرد. (F.A.S.T) مخفف ۴ واژه: face (صورت)، arm (بازو)، speech (گفتار) و time (زمان) است.

بیشتر بخوانید:اینفوگرافی/ چه کار کنیم تا دچار سکته مغزی نشویم؟

صورت (F): آیا هنگام لبخند زدن یک طرف صورت شما آویزان می‌شود؟

بازو‌ها (A): هر دو دست را به بالای سر بلند کنید، آیا یکی از آنها به سمت پایین می‌افتد؟

گفتار (S): آیا گفتار نامفهوم است یا صدای غیرهادی از فرد می‌شنوید؟

زمان (T): یک عامل مهم در پیشگیری و درمان است.

اگر هر یک از این علائم در فرد بروز کرد، دریافت کمک در عرض سه ساعت می‌تواند تفاوت معناداری بین بهبودی کامل یا نقص عضو یا حتی مرگز به همراه داشته باشد. در نتیجه ضروری است که اگر کسی دچار حمله مغزی شد، کمک‌های پزشکی به سرعت برای او فراهم شود تا هرچه سریعتر از خطر آسیب‌های جدی و یا مرگ نجات یابد.

دکتر آپورا شارما، متخصص نورولوژی می‌گوید کسی که دچار ایست مغزی می‌شود ممکن است همراه با احساس ضعف در یک سمت بدن، گیج هم باشد یا به طرز ناگهانی امکان صحبت کردن یا راه رفتن را از دست بدهد. این علائم به آن دلیل است که خون به بخش‌های خاصی از مغز نمی‌رسد.

در نتیجه دانستن علائم و داشتن برنامه‌ای در مواجهه با فردی که دچار علائم سکته مغزی شده بسیار مهم است. به ویژه آنکه ایست قلبی و مغزی یکی از دلایل شایع مرگ و میر در ایران و جهان است.

برخی از کمک‌ها، اولیه و ابتدایی هستند که در هنگام مواجه با ایست مغزی باید دنبال شوند. در شرایطی که تنها هستید، بهتر است به دنبال کسی باشید که کمک‌های اولیه را به شما برساند. اما توجه به نکات زیر بسیار ضروری است:

منتظر بهبود علائم سکته مغزی نباشید

صبر کردن برای بهبود علائم سکته مغزی می‌تواند کشنده باشد. از آنجایی که سکته مغزی به دلیل انسداد خون‌رسانی به مغز ایجاد می‌شود، مداخله هرچه سریعتر پزشکی ضروری است.

قانون طلایی F.A.S.T چیست؟

قانون طلایی F.A.S.T یک روش ساده و مؤثر برای تشخیص سریع سکته مغزی و اقدام فوری برای کمک به بیمار است. این قانون مخفف چهار نشانه کلیدی سکته مغزی است که شامل Face (صورت)، Arms (دست‌ها)، Speech (گفتار) و Time (زمان) می‌شود. تشخیص سریع این علائم و اقدام فوری می‌تواند زندگی بیمار را نجات دهد و از عوارض جبران‌ناپذیر جلوگیری کند.

سکته مغزی زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از مغز کاهش یابد یا متوقف شود. این وضعیت باعث کمبود اکسیژن در سلول‌های مغزی شده و می‌تواند آسیب دائمی ایجاد کند. در این شرایط، هر ثانیه اهمیت دارد و تشخیص زودهنگام می‌تواند شانس درمان را افزایش دهد.

علامت Face به تغییرات ناگهانی در عضلات صورت اشاره دارد. اگر یک طرف صورت دچار افتادگی شد یا بیمار نتوانست لبخند بزند، احتمال سکته مغزی وجود دارد. Arms به ضعف یا بی‌حسی در یکی از دست‌ها اشاره دارد. اگر بیمار قادر به بلند کردن هر دو دست نباشد یا یکی از دست‌ها به سمت پایین بیفتد، این نشانه هشداردهنده‌ای است. Speech نیز به مشکلات گفتاری مربوط می‌شود. فرد ممکن است کلمات را نامفهوم بیان کند، قادر به صحبت نباشد یا جملات غیرمعمول بگوید. در این شرایط، درخواست از بیمار برای تکرار یک جمله ساده می‌تواند به تشخیص کمک کند. Time نیز نشان‌دهنده اهمیت زمان است. اگر هر یک از این علائم مشاهده شد، باید فوراً با اورژانس تماس گرفته شود، زیرا هر دقیقه در بهبود بیمار نقش حیاتی دارد.

برای محافظت از خود در برابر سکته مغزی، رعایت سبک زندگی سالم بسیار مهم است. کنترل فشار خون، داشتن رژیم غذایی متعادل، پرهیز از سیگار و الکل، ورزش منظم و مدیریت استرس می‌توانند خطر ابتلا به سکته را کاهش دهند. همچنین، در صورت داشتن سابقه خانوادگی یا بیماری‌های قلبی-عروقی، مراجعه منظم به پزشک توصیه می‌شود.

از تکنیک F.A.S.T استفاده کنید

اگر به سکته مغزی در فردی مشکوک هستید این موارد را در او چک کنید؛ آیا به طور معمول می‌تواند بخندد؟ هر دو بازو را می‌تواند بالا ببرد؟ می‌تواند جمله‌ای را تکرار کند؟ اگر در اجرای هر یک از این موارد ناموفق بود، سریعا با پزشک تماس بگیرید.

با اورژانس تماس بگیرید و بگویید «ایست مغزی»

بیمار باید از رانندگی برای مراجعه به بیمارستان خودداری کند. سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی پزشکی است و باید مواظب عوارض پزشکی که در پی آن ایجاد می‌شود باشید. بهتر است بیمار را در جریان علائم حمله قرار دهید چرا که این کار کمک می‌کند تا در رودرویی با این مساله آماده‌تر باشد و همراهی بیشتری کند.

علائم سکته مغزی را دنبال کنید

بهتر است جزئیات علائم را با پزشک درمیان بگذارید، همچنین تاریخچه دقیق پزشکی بیمار از فشار خون گرفته تا دیابت و ... را به پزشک اطلاع دهید.

اجتناب از خوردن و نوشیدن

برای کسی که دچار عارضه ایست مغزی شده است، خوردن و آشامیدن می‌تواند باعث خفگی فرد شود.

آرام باشید

مهمترین کار حفظ آرامش است. اگرچه که در حین کمک باید سریع و به‌موقع عمل کنید، اما در عین حال باید آرام باشید.
دکتر شارما می‌گوید تنها هوشیار باشید و مراحل گفته شده را دنبال کنید. اگر تنها هستید و احتمال می‌دهید که دچار حمله می‌شوید از یک نفر کمک بخواهید.

منبع: ایندیان اکسپرس