گزارش بی‌محتوای بیمه مرکزی درباره اعلام شرکت‌های بیمه‌ای فاقد نمره منفی در پرونده‌های نظارتی

اقتصاد ۲۴- بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران در دوران ریاست پرویز خوشکلام خسروشاهی، طی گزارشی اسامی «شرکت‌های بیمه‌ای که فاقد نمره منفی هستند» را اعلام کرد. این اقدام واکنش‌های متفاوتی را در میان فعالان صنعت بیمه برانگیخته است.

در شرایطی که عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد دولت چهاردهم، با استیضاح نمایندگان مجلس از کابینه خارج شده است، مدیر منصوب او در بیمه مرکزی، گزارشی ارائه داده که فاقد اعتبار و شفافیت لازم است. به نظر می‌رسد این گزارش با هدف تخریب برخی بیمه‌گران یا مدیران این صنعت تخصصی تهیه شده است.

آخرین گزارش بیمه مرکزی تحت عنوان اعلام شرکت‌های بیمه‌ای «فاقد نمره منفی» در پایگاه رسمی این نهاد منتشر شده است. این گزارش، شرکت‌هایی را که دارای نمره منفی نیستند معرفی کرده، اما در واقع، خوانندگان را وادار می‌کند تا از طریق حذف گزینه‌های معرفی‌شده، شرکت‌هایی را که دارای نمره منفی هستند، حدس بزنند.

پس از انتشار این گزارش، بسیاری از فعالان صنعت بیمه معتقد بودند که این گزارش دچار کاستی‌های فراوانی است و موجب ایجاد ابهام و سردرگمی در میان شرکت‌های بیمه‌ای شده است. منتقدان می‌گویند در میان شرکت‌هایی که نامشان ذکر نشده، برخی از شرکت‌هایی وجود دارند که مشکلات جدی دارند؛ از جمله شرکت‌هایی که سال‌هاست مجمع عمومی برگزار نکرده‌اند یا در حوزه بیمه‌های زندگی و مدیریت آن تخلفات آشکاری مرتکب شده‌اند.

با این حال، نهاد ناظر نه‌تنها اقدامی علیه آنها انجام نداده، بلکه حتی به بررسی عملکرد آنها نیز نپرداخته است. در چنین شرایطی، چگونه می‌توان به عدالت و اثربخشی نظارت بیمه مرکزی اطمینان داشت؟ این موضوع تردید‌هایی درباره رویکرد نظارتی این نهاد ایجاد کرده و این گمانه را تقویت می‌کند که ممکن است نظارت‌ها تحت‌تأثیر ملاحظاتی خاص انجام شود.

بیشتر بخوانید: گزارش تکان دهنده سازمان حسابرسی از انحراف در عملکرد مالی بیمه مرکزی/ ماجرای پروژه خوابیده نهاد ناظر صنعت بیمه با مخارج انباشته چیست؟

برخی دیگر از منتقدان معتقدند که مکانیسم ارائه نمره منفی از سوی بیمه مرکزی فاقد شفافیت و مبنای قانونی مشخص است. این در حالی است که برخی مدیران بیمه‌ای توانسته‌اند با شکایت در دیوان عدالت اداری، آرای صادرشده از سوی بیمه مرکزی را نقض کنند. ازاین‌رو، این پرسش مطرح است که اساساً چه معیار‌هایی برای ارائه نمره منفی وجود دارد و مشروعیت این مکانیسم بر چه قوانینی استوار است؟

پرویز خوشکلام خسروشاهی، که خود را کارشناس‌محور معرفی کرده، در برخی موارد برخلاف جریان کلی صنعت بیمه حرکت کرده است. او در مدت کوتاه حضور خود در بیمه مرکزی، بیشترین حواشی را برای این نهاد و تیم مدیریتی‌اش ایجاد کرده است. با توجه به اینکه جدول بررسی صلاحیت‌ها و پرونده‌های نظارتی ارائه‌شده در این گزارش، ابهامات زیادی دارد، این سؤال مطرح می‌شود که چگونه فردی با چنین پیشینه‌ای می‌تواند بدون استعلام‌های نظارتی لازم، صلاحیت مدیران صنعت بیمه را ارزیابی کند؟ به‌ویژه آنکه پیش‌تر، پایگاه خبری تابناک گزارش داده بود که یک منبع موثق اعلام کرده است که انتصاب رئیس‌کل جدید بیمه مرکزی بدون استعلام از نهاد‌های نظارتی انجام شده و در حال حاضر نیز استعلام خسروشاهی منفی اعلام شده است. البته، اقتصاد۲۴ مستقلاً نمی‌تواند این خبر را تأیید کند.

در نهایت، انتشار چنین گزارش‌هایی می‌تواند پیامد‌های متعددی داشته باشد. اگر این گزارش با هدف تأمین منافع خاص یا تأثیرگذاری بر رقابت در بازار بیمه منتشر شده باشد، ممکن است اعتماد عمومی را تضعیف کند.علاوه بر این، واکنش‌های منفی فعالان صنعت بیمه نشان‌دهنده نگرانی‌هایی درباره روش‌های ارزیابی، معیار‌های مورد استفاده و حتی احتمال وجود سوگیری در این گزارش است. بنابراین، برای حفظ اعتبار و اعتماد عمومی، ضروری است که نهاد‌های نظارتی همچون بیمه مرکزی، فرآیند‌های خود را به‌صورت شفاف و عادلانه اعلام کرده و از هرگونه تأثیرگذاری احتمالی بر ارزیابی‌های خود جلوگیری کنند.