۱۹ طرح ارزی که به دلایل عجیب از چرخه خارج شدند/ از اعدام خالق پول ملی کره شمالی تا صورت شیطانی ملکه بریتانیا

اقتصاد ۲۴- پول ممکن است مفهومی ساده به نظر برسد، اما تاریخ ارز مملو از اتفاقات عجیب و غریب، طرح‌های بحث برانگیز بر روی اسکناس‌ها و تصمیمات کاملا عجیب بوده است. بانک‌های مرکزی در سراسر جهان اشتباهات قابل توجهی را در مورد پول نقد کشورشان مرتکب شده‌اند.

در ادامه به فهرستی از ۱۹ طرح و تصویر ارزی که به دلایلی عجیب و غریب به سرعت از گردش پولی کشور‌ها خارج شدند اشاره خواهیم کرد:

۱- اشتباه املایی 

اولین اسکناس پلیمری ۱۰ دلاری استرالیا حاوی یک شرمندگی ملی تحقیرآمیز بود: واژه مسئولیت responsibility به اشتباه چاپ شده بود. این خطا حدود ۴۶ میلیون بار پیش از آن که کسی متوجه آن شود بر روی اسکناس چاپ شده بود. رزرو بانک (بانک مرکزی) استرالیا در ابتدا این اشتباه را انکار کرد، اما پس بالا گرفتن انتقادات مجبور به تصحیح حروف چاپ شده بر روی اسکناس در چاپ‌های بعدی شد و اسکناس‌های پیشین به اقلام کلکسیونر‌ها تبدیل شدند.

 

۲- رمز و راز افرای کانادا

اسکناس ۲۰ دلاری کانادا سری چاپ شده در سال ۲۰۱۳ میلادی تصویری را نشان می‌دهد که گیاه شناسان به سرعت آن را برگ افرای نروژی و نه افرای نمادین کانادایی که بر روی پرچم ملی آن کشور قرار دارد، تشخیص دادند. این اشتباه گیاه شناسی باعث سر و صدا در میان طبیعت گرایان و میهن پرستان کانادایی شد. بانک کانادا در سری بعد اسکناس چاپ شده اصلاحات لازم را انجام داد.

 

۳- چهره شیطان

اسکناس ۱ دلاری کانادا که در سال ۱۹۵۴ چاپ شده بود به "صورت شیطان" معروف شد چرا که یک توهم نوری ناگوار بود. به نظر می‌رسید مو‌های ملکه وقتی از زوایای خاصی به آن نگاه می‌شده چهره شیطانی خندان را نشان می‌داد. گروه‌های مذهبی به شدت اعتراض کردند و این ادعا را مطرح نمودند که این یک نماد شیطانی یا یک توطئه کمونیستی است. بانک کانادا به سرعت طرح روی اسکناس را اصلاح کرد تا با تیره کردن نواحی اطراف موی تصویر ملکه ظاهر شیطانی از بین برود.

 

۴-انتقام دیکتاتور

اسکناس یادبود رومانی در سال ۲۰۰۵ نشان دهنده تصویر "میرون کریستیا" پدرسالار کلیسای ارتدکس رومانی بود که برای اتحاد در کلیسا و دولت تلاش کرد و اولین نخست وزیر طبیعی آن کشور محسوب می‌شد. متاسفانه مورخان به سرعت به کارنامه کریستیا اشاره کردند که مسئول سلب تابعیت از یهودیان رومانیایی و اجرای سیاست‌های وحشتناک یهود ستیزانه بود. بانک ملی رومانی پس از مواجهه با محکومیت بین المللی، اسکناس چاپ شده را جمع آوری کرد و مدعی شد که از جزئیات تاریخی نسبتا مهم مرتبط با تصویر چاپ شده از آن شخصیت تاریخی بی اطلاع بوده است.

 

۵- معبد ممنوعه

سکه‌های ۱۰ باتی ضرب شده در سال ۱۹۸۸ میلادی در تایلند حاوی یک خطای معماری به سختی قابل توجه بود؛ معبدی از کشور همسایه کامبوج در پس زمینه به جای ساختار معماری معابد تایلندی حک شده بود. این اشتباه باعث شعله ور شدن تنش در رابطه میان این دو کشور رقیب از نظر تاریخی شد. مقام‌های تایلندی به سرعت آن سکه را از گردش پولی خارج کردند، زیرا نگران بودند که طرح معبد باعث بروز تنش دیپلماتیک و حتی تشدید مجدد اختلافات مرزی میان دو کشور تایلند و کامبوج شود.

 

۶- پل‌های خیالی

بانک مرکزی اروپا در سال ۲۰۰۲ میلادی مجموعه اسکناس‌های یورو را با تصویر پل‌های عمومی در شهر‌های اروپایی چاپ کرد که ظاهرا نشان دهنده هیچ نقطه عطف اروپایی خاصی نبودند. یک معمار هلندی متعهد بعدا این پل‌های خیالی را در یک بنای مسکونی در خارج از روتردام ساخت، و عملا باعث شد که طرح اسکناس چاپ شده سازه‌های واقعی هلند را به تصویر بکشد. این تصویر چاپ شده که یک گاف در زمینه معماری بود علیرغم آن که رسما لغو شد، اما موجبات شرمساری قابل توجهی را برای بانک مرکزی اروپا فراهم آورد.

 

۷- پیام پنهان 

مجموعه اسکناس‌های دینار چاپ شده کویت در سال ۱۹۶۸ میلادی حاوی یک مشکل ظریف بود که تنها پس از چندین ماه از در گردش بودن آن کشف شد؛ وقتی خطوط تزئینی عربی به شیوه‌ای خاص تا می‌شدند واژگانی تشکیل می‌شدند که می‌شد آن را به عنوان حمایت از اسرائیل تفسیر کرد. پس از جنجال ایجاد شده بر سر این طرح در میانه تشدید تنش‌ها در خاورمیانه اسکناس دینار کویت بازطراحی شد و اسکناس‌های جنجالی امروزه در دسترس کلکسیونر‌ها هستند و البته بسیار کمیاب هستند.

 

۸- واژه مبتذل 

اسکناس یادبود هزار فورینت مجارستان که در سال ۲۰۲۰ میلادی چاپ شد دارای یک خطای میکروسکوپی بود که در آن امضای هنرمند اثر در تزئینات پس زمینه این گونه به نظر می‌رسید که وقتی وارونه به آن نگاه می‌شد معنای واژه‌ای کثیف و مبتذل را می‌داد. این اشتباه تصادفی اسفبار تا زمانی که هزاران نسخه از آن اسکناس وارد چرخه پولی مجارستان شده بود مورد توجه قرار نگرفت. بانک ملی مجارستان این شباهت را رد کرد، اما بی سر و صدا در چاپ سری بعدی اسکناس‌ها در سالیان بعد این اشتباه را اصلاح کرد.

 

بیشتر بخوانید:  اینفوگرافی/ قدیمی‌ترین پول‌هایی که هنوز استفاده می‌شوند

۹- کودتای ارزی 

در اسکناس بولیوار ونزوئلا چاپ شده در سال ۲۰۰۷ میلادی سه صفر بر روی آن حذف شده بود، اما به طور تصادفی تصویر نقشه‌ای بر روی آن اسکناس دیده می‌شد که قلمرو مورد مناقشه مورد ادعای گویان کشور همسایه ونزوئلا بود. تنش دیپلماتیک ایجاد شده پس از آن منجر به طرح تهدید تحریم اقتصادی و بسیج مرزی شد. ونزوئلا توزیع آن سری از اسکناس را متوقف کرد و با عجله اسکناس‌های تازه‌ای با یک منطقه مرزی مبهم را چاپ کرد. البته شاید قدری دیر شده بود، زیرا هزاران نسخه از اسکناس با طرح مشکل دار از نظر ژئوپولیتیک وارد چرخه پولی ونزوئلا شده بود.

 

۱۰- رسوایی میکروسکوپی

اسکناس ۵۰ دلاری سنگاپور که در سال ۱۹۹۰ میلادی با تصویری از دانشمندی که از میکروسکوپ استفاده می‌کرد چاپ شده بود، دستاوردی علمی را مورد تقدیر قرار داده بود. متاسفانه شرکت چاپ اسکناس تصویر میکروسکوپ را معکوس کرد و نوری را نشان داد که از لنز دید میکروسکوپ به جای منبع روشنایی بیرون می‌آمد اشتباهی که هر دانشمندی بلافاصله آن را متوجه می‌شود! اداره پول سنگاپور، بانک مرکزی آن کشور، پس از مورد تمسخر قرار گرفتن آن سری از اسکناس را از چرخه ع پولی کشور خارج کرد.

 

۱۱- نقض قانون کپی رایت 

اسکناس ۱۰۰ پزویی فیلپین در سال ۲۰۱۰ میلادی با تصویر پرنده‌ای بومی و کمیاب چاپ شده بود. طبیعت گرایان تیزبین تشخیص دادند که آن طرح مستقیما از اثر یک عکاس خارجی بدون دریافت اجازه از او و بدون رعایت حق نشر و تکثیر بر روی اسکناس چاپ شده بود. نقض قانون کپی رایت باعث طرح شکایتی بین المللی شد و بانک مرکزی فیلیپین را مجبور به اصلاح طرح کرد.

 

۱۲- کارخانه که عفت عمومی را خدشه دار کرد 

اردن در سال ۱۹۹۱ میلادی اسکناسی ۱ دیناری را چاپ کرد که قرار بود تصویر یک دودکش صنعتی معمولی باشد. با این وجود، متاسفانه از زوایای خاصی که به آن نگاه می‌شد دودکش کارخانه و سازه‌های اطراف آن ظاهری شبیه آلت مردانه را نشان می‌دادند. رهبران مذهبی در اردن خواستار حذف این طرح از روی اسکناس شدند. بانک مرکزی اردن با عجله آن طرح را با طرحی تازه از نظر معماری جایگزین کرد.

 

۱۳- مناره آینه‌ای

اسکناس ۵۰۰۰۰ روپیه‌ای اندونزی که در سال ۲۰۱۶ میلادی چاپ شد یک خطای ظریف، اما قابل توجه داشت: مناره یک مسجد معروف به عنوان تصویر آینه‌ای از ساختار واقعی آن نشان داده شده بود. پیشوایان مذهبی تصویر نادرست یک بنای مقدس را بی احترامی به دین قلمداد کردند. بانک مرکزی اندونزی ابتدا هرگونه اشتباهی را رد کرد با این وجود مدتی بعد این اشتباه را در چاپ بعدی اسکناس تصحیح کرد.

 

۱۴- فاجعه مرکب

اسکناس پلیمری ۵ پوندی بریتانیا که در سال ۲۰۱۶ میلادی چاپ شد با مشکل عجیبی مواجه شده بود؛ جوهر در شرایطی خاصی از شماره سریال روی اسکناس پاک می‌شد. این صرفا یک مشکل زیبایی شناختی نبود، بلکه یک کابوس امنیتی محسوب می‌شد، زیرا شماره سریال برای ردیابی اسکناس‌های تقلبی ویژگی بسیار مهمی است.

بانک انگلستان سرسختانه وجود هرگونه مشکلی را رد کرد تا آن که چندین بانک مشکلاتی را در شناسایی اسکناس‌های قانونی از جعلی گزارش دادند. در نهایت، وضعیت ایجاد شده منجر به اصلاح این نقص بر روی اسکناس شد.

 

۱۵- رئیس جمهور نامرئی 

اسکناس ۱۰۰ وون کره شمالی در سال ۲۰۰۹ میلادی در یادبود "کیم ایل سونگ" رئیس خاندان حاکم بر آن کشور چاپ شد و چهره او را خندان نشان می‌داد، اما واترمارک (تصویر زمینه اسکناس که در حالت عادی و پیش از قرار گرفتن در معرض نور قابل مشاهده نیست) آن اسکناس چهره رهبر اسبق کره شمالی را خالی نشان می‌داد. این خطای چاپی به مثابه بی احترامی به بنیانگذار آن کشور قلمداد شد. مقام‌های کره شمالی نه تنها آن اسکناس را از گردش پولی کشور خارج کردند بلکه ظاهرا مقام‌های بانکی‌ای که مسئول تایید آن طرح معیوب بودند را نیز اعدام کردند.

 

بیشتر بخوانید:  عکس/ نخستین بانکی که ۱۳۶ سال پیش و دوره قاجار اسکناس چاپ کرد

۱۶- تکرار اشتباه املایی 

سِری اسکناس ۵۰ دلاری استرالیا چاپ شده در سال ۲۰۱۸ میلادی حاوی یک اشتباه املایی شرم آور در چاپ خود بود. این دومین باری بود که اشتباه در چاپ واژه "مسئولیت" صورت گرفته بود. بانک مرکزی استرالیا این اشتباه را تنها پس از گردش ۴۹ میلیون دلار اسکناس کشف کرد.

 

۱۷- یک مصیبت نظامی

سکه ۵ روپیه‌ای ضرب شده در پاکستان یک ساختمان دولتی را به تصویر کشیده بود که به دلیل یک خطا در بُرِش شبیه یک سیلوی موشک در پس زمینه به نظر می‌رسد. هند کشور همسایه پاکستان آن اشتباه را به مثابه یک تهدید هسته‌ای علیه خود قلمداد کرد. بانک دولتی پاکستان پس از اعتراضات دیپلماتیک به سرعت سکه‌های ضرب شده را ذوب کرد و مدعی شد که آن تصویر مشکل ساز صرفا یک ویژگی معماری بوده است.

 

۱۸- تغییر اسکناس

هنگامی که عراق پس از سقوط "صدام حسین" واحد پول ملی خود را دوباره طراحی کرد، اسکناس ۱۰۰۰۰ دیناری چاپ شده در سال ۲۰۰۴ میلادی تصویر یک چرخ آبی تاریخی را در حدیثه در استان انبار آن کشور نشان می‌داد. با این وجود، یک مشکل کوچک در آن طرح چاپ شده وجود داشت؛ آن چرخ آبی سال‌ها قبل در جریان یک عملیات نظامی از بین رفته بود. شهروندان عراقی این خطای چاپی را ناشی از ناتوانی دولت یا تلاشی نگران کننده برای بازنویسی تاریخ قلمداد کردند. پس از آن، بانک مرکزی عراق در سری بعدی اسکناس چاپ شده تصویر روی آن را با یک چرخ آبی ایستاده از مکان دیگری جایگزین کرد.

 

۱۹- سرزمین فراموش شده 

در سری اسکناس ۵ دلاری نیوزیلند که در سال ۲۰۱۵ چاپ شد تصویر دو جزیره بزرگ دریایی آن کشور یعنی جزیره استوارت و جزایر چتم از روی اسکناس حذف شده بود که باعث ناراحتی مردمان آن مناطق شد. پس از آن، بانک مرکزی نیوزیلند عذرخواهی کرد، اما استدلال کرده بود که گنجاندن آن جزایر نقشه نیوزیلند را کوچک‌تر از اندازه‌ای می‌کرد که به وضوح دیده شود.

 

منبع: Go۲tutors