واکنش منفی بازار‌های جهانی به تعرفه‌های ترامپ

اقتصاد۲۴- پافشاری رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، بر اعمال تعرفه‌ها، بازار‌های جهانی را به لرزه درآورده و فضای ترس و وحشت را میان سرمایه‌گذاران برانگیخت.

روز دوشنبه شاخص‌های سهام آمریکا و سایر کشور‌ها با سقوطی کم‌سابقه مواجه شدند. شاخص قرارداد‌های آتی ایالات‌متحده تاکنون ۴‌درصد سقوط کرده است. در همین راستا کارشناسان هشدار داده‌اند که S&P ۵۰۰ نیز در یک‌قدمی ورود به فاز خرسی است.

شاخص ترس نیز هم‌اکنون در بالاترین سطح خود از زمان بحران ۲۰۰۸ و همه‌گیری کرونا قرار دارد. در آسیا نیز بازار‌ها حال چندان مساعدی ندارند. شاخص هنگ‌کنگ با ۱۳ درصد کاهش بدترین روز خود از زمان بحران مالی آسیا را تجربه کرد.

بازار‌های شانگهای، تایپه و توکیو نیز ۷ تا ۱۰‌درصد ریزش را تجربه کردند. اروپا نیز از این توفان در امان نماند و شاخص Stoxx ۶۰۰ که نماینده بازار اروپاست ۵‌درصد افت کرد. علاوه بر این بیت‌کوین و نفت نیز با کاهش شدید قیمت مواجه شدند. این درحالی است که بازار رمزارز‌ها به‌سختی تلاش کرد در برابر پیامد‌های این رویداد مقاومت کرده و واکنش زیادی نشان ندهد؛ با این حال نتوانست چندان موفق عمل کند.

در پی این واقعه، دونالد ترامپ اعلام کرد اگرچه دوست ندارد تلخی تعرفه‌ها بازار را در مسیر سراشیبی قرار دهد، با این حال برای دستیابی به روز‌های بهتر نیاز است تا هزینه آن پرداخت شود. در حال حاضر همه چشم‌ها به دیدار قریب‌الوقوع بنیامین نتانیاهو با ترامپ دوخته شده است؛ چرا که وی اولین رهبر خارجی خواهد بود که درباره تعرفه‌ها مستقیما با وی به گفت‌و‌گو خواهد پرداخت.

بیشتر بخوانید:پس لرزه‌های جنگ تعرفه‌ها؛ افزایش قیمت خودرو در ایران

در همین راستا چین اعلام کرده است که با ابزار‌های پولی و مالی که در اختیار دارد، آماده مقابله با این اتفاق خواهد بود. در مقابل بیل اکمن خواستار توقف ۹۰ روزه این دسته از سیاست‌ها شده و آن را اشتباهی بزرگ خواند. اما ترامپ در شبکه اجتماعی خود به مردم اطمینان داد که این مسیر سخت و گاه تلخ به نتیجه‌ای تاریخی منجر خواهد شد.

بازار به روایت ویکس

بازار‌های مالی آمریکا روز دوشنبه شاهد جهشی بی سابقه در شاخص ویکس بودند. شاخص نوسانات Cboe، معروف به VIX که به اندازه‌گیری ترس و وحشت حاکم بر بازار می‌پردازد، با افزایش ۱۸ درصدی، به ۵۳ واحد رسید.

این شاخص در ساعات اولیه معاملاتی حتی از ۶۰ واحد هم فراتر رفته و زنگ خطر را برای سرمایه‌گذاران به صدا درآورد. در دودهه گذشته، تنها دو بار این شاخص در پایان روز بالای ۵۰واحد بسته شده بود: نخست در اواخر سال ۲۰۰۸ در اوج بحران مالی جهانی و سپس در اوایل ۲۰۲۰ همزمان با فروپاشی بازار‌ها به دلیل همه‌گیری کرونا.

این شاخص پیش‌بینی نوسانات ۳۰روز آینده بازار را براساس قرارداد‌های اختیار معامله نشان می‌دهد و معمولا در زمان بحران‌ها مورد رصد قرار می‌گیرد. وقتی این شاخص به محدوده بحرانی نزدیک می‌شود، معامله‌گران برای محافظت از سبد سرمایه‌گذاری خود به اوراق اختیار معامله روی می‌آورند.

بیشتر بخوانید:سیاست اعمال تعرفه چگونه دلار آمریکا را تضعیف کرد؟

به همین دلیل، ویکس اغلب برخلاف جهت بازار سهام حرکت کرده و در زمان سقوط بازار، جهش می‌کند. در حال حاضر سرمایه‌گذاران نگرانند که این فقط یک شوک موقت است یا نشانه‌ای از توفانی بزرگ‌تر که در راه است.

آسیا به زانو درآمد

روز دوشنبه بازار آسیا یادآوری‌کننده بحران‌های بزرگ جهانی برای سرمایه‌گذاران بود. ترکش تعرفه‌ها به شاخص هانگ‌سنگ که شرکت‌های چینی صادرات‌محور را در خود جای داده است، بیش از سایر شاخص‌ها اصابت کرد. هانگ‌سنگ با افت ۱۳.۲ درصدی بیشترین سقوط از اکتبر ۱۹۹۷ را تجربه کرد.

شاخص تایکس که نماینده بازار تایوان است، با سقوط ۹.۷ درصدی بدترین روز خود از سال ۱۹۹۰ را ثبت کرد. همچنین دو شرکت کلیدی در زنجیره تامین محصولات اپل هر کدام ۱۰‌درصد از ارزش خود را از دست دادند. بازار‌های توکیو، سئول و شانگهای نیز از این موج در امان نماندند و هر یک بیش از ۵ درصد افت کردند.

بازار شرط‌بندی چه می‌گوید؟

افزایش نگرانی‌ها از رکود اقتصادی در آمریکا به دلیل تعرفه‌ها موجب شده است تا سرمایه‌گذاران پیش‌بینی خود از کاهش تهاجمی نرخ بهره توسط فدرال‌رزرو را افزایش دهند. بازار مشتقات بیش از ۵۰‌درصد احتمال می‌دهد که فدرال‌رزرو در نشست بعدی خود در ۶ و ۷مه نرخ بهره را کاهش دهد.

این در حالی است که یک هفته پیش این احتمال تنها ۱۴‌درصد بود. داده‌ها نشان می‌دهند که احتمال کاهش به محدوده ۳ تا ۳.۲۵‌درصد یا پایین‌تر تا پایان سال بیش از هر زمان دیگری است. این یعنی حداقل پنج‌کاهش ۰.۲۵ واحد درصدی در راه است، در حالی که هفته گذشته بازار تنها سه‌کاهش را پیش‌بینی می‌کرد.

در مقابل پاول، رئیس فدرال‌رزرو، روز جمعه اعلام کرد که بانک‌مرکزی نیازی به عجله برای کاهش نرخ‌ها ندارد، اما باید توجه داشت که فشار تعرفه‌ها موجب می‌شود قیمت‌ها افزایش یافته و احتمالا فدرال‌رزرو را در کاهش شدید نرخ بهره محتاط‌تر کند. در همین حال، ترامپ در شبکه اجتماعی خود از پاول خواست نرخ‌ها را کاهش دهد که نشان‌دهنده تنش میان کاخ‌سفید و بانک‌مرکزی است.