خروج زنان ناامید از بازار کار و بلاتکلیفی مردان/ نرخ مشارکت اقتصادی زنان کاهش یافت

اقتصاد۲۴- براساس آخرین گزارش مرکز آمار از تحولات بازار کار در سال گذشته، نرخ بیکاری زمستان کاهش یافته است، این در حالیست که نرخ مشارکت و نسبت اشتغال هم در فصل یاد شده پایین آمده است و بر این اساس کاهش بیکاری را نمی‌توان خبر خوبی تلقی کرد.

این شاخص‌ها برای زنان و مردان هم در آخرین فصل سال گذشته در مقایسه با مدت مشابه در سال ۱۴۰۲ پایین‌تر آمده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد روند بازار کار برای زنان در مدت مورد اشاره مثبت نبوده و جمعیت فعال اقتصادی زنان کاهش یافته است و برای مردان هم نمی‌توان تفسیر خاصی از تحولات بازار کار ارائه داد.

به جهت اینکه متغیر‌های بازار کار ماهیتی فصلی دارند؛ از همین‌رو هر کدام از شاخص‌های زمستان سال گذشته با زمستان سال ۱۴۰۲ مورد سنجش قرار می‌گیرند.

مختصری در مورد شاخص‌های بازار کار

تحلیل و فهم اتفاقات مربوط به بازار کار جهت درک بهتر از وضعیت اقتصادی کشور و متغیر‌هایی مانند رشد اقتصادی یا رکود حائز اهمیت زیادی است. بر همین اساس در این گزارش به سه شاخص از بازار کار اشاره شده است.

نرخ مشارکت یکی از این شاخص‌هاست. نرخ مشارکت از نسبت جمعیت فعال به جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر محاسبه می‌شود. جمعیت فعال شامل افرادی بالای ۱۵ سال است که یا شاغل محسوب می‌شوند و یا بیکار بوده و به دنبال یافتن شغل هستند. این نرخ نشان دهنده آن است که چقدر جمعیت بالای ۱۵ سال در بازار کار حضور دارند. شاخص دیگر نرخ بیکاری بوده که از تقسیم میزان جمعیت بیکار به کل جمعیت فعال برآورد می‌شود. در آخر هم شاخص نسبت اشتغال مورد بررسی قرار گرفته است. این شاخص از نسبت جمعیت شاغل به کل جمعیت بالای ۱۵ سال محاسبه می‌شود.

روایت آماری از زنان و مردان در بازار کار زمستان ۱۴۰۳

نرخ بیکاری زنان در آخرین فصل سال گذشته کاهشی بوده و از ۱۵.۶ درصد به ۱۴.۲ درصد رسیده است. با این‌وجود نرخ مشارکت آنها هم کاهشی بوده و در زمستان ۱۴۰۳ نسبت به زمستان ۱۴۰۲، ۰.۷ واحد درصد پایین‌تر آمده است. به عبارت دیگر کاهش جمعیت فعال و افزایش جمعیت بالای ۱۵ سال موجب شده تا نرخ مشارکت کاهش یابد. این امر یعنی نمی‌توان تحولات مربوط به بازار کار زنان در زمستان ۱۴۰۳ را مثبت تلقی کرد. همچنین نسبت اشتغال زنان در این مدت نزولی بوده و از ۱۱.۶ درصد در زمستان ۱۴۰۲ به ۱۱.۳ درصد در زمستان سال گذشته رسیده است. به بیان ساده‌تر کاهش جمعیت بیکار، کاهش جمعیت شاغل و در نتیجه کاهش جمعیت فعال همزمان با افزایش جمعیت غیرفعال، زنان نشانه دلسری و ناامیدی نیمی از جمعیت کشور از بازار کار است.

بیشتر بخوانید: اینفوگرافی/ نرخ بیکاری زنان در پاییز ۱۴۰۳

شاخص‌های بازار کار برای مردان هم روندی مانند زنان داشته است. به بیان دقیق‌تر نرخ بیکاری مردان از ۷.۱ درصد در زمستان ۱۴۰۲ به ۶.۵ درصد در زمستان سال گذشته کاهش پیدا کرده و نرخ مشارکت هم در این بازه زمانی از ۶۸ درصد به ۶۷.۳ درصد رسیده است. با این‌وجود جمعیت فعال مردان در بازار کار زیادتر شده و از همین‌رو نمی‌توان مثبت یا منفی بودن تحولات بازار کار مردان را مشخص کرد. نسبت اشتغال مردان هم در زمستان ۱۴۰۲ معادل ۶۳.۱ درصد بوده که در زمستان سال گذشته به ۶۲.۹ درصد رسیده است. آمار‌ها نشان می‌دهد در این مدت جمعیت شاغل مردان افزایش داشته است.

تحولات کلی بازار کار در آخرین فصل ۱۴۰۳

آمار‌ها حاکی از آن است که نرخ مشارکت در زمستان سال ۱۴۰۲، ۴۰.۸ درصد بوده که در زمستان سال گذشته برابر با ۴۰.۱ درصد برآورد شده است. نرخ بیکاری هم در این مدت از ۸.۶ درصد به ۷.۸ درصد رسیده است؛ بنابراین نمی‌توان گفت که کاهش نرخ بیکاری به علت بهبود بازار کار بوده است؛ چرا که به دلیل کاهش نرخ مشارکت اقتصادی ممکن است کاهش نرخ بیکاری به کاهش جمعیت فعال و ناامید از یافتن شغل مربوط باشد.

نسبت اشتغال هم در زمستان سال گذشته ۳۷ درصد محاسبه شده که در مقایسه با زمستان ۱۴۰۲ کاهشی بوده است. علت این امر در افزایش بیشتر جمعیت بالای ۱۵ سال نسبت به افزایش جمعیت شاغل است.