چرا بورس سردرگم شده است؟

اقتصاد۲۴- نماگر‌های تالار شیشه‌ای روز پرنوسانی را سپری کردند. به‌رغم حرکت مثبت نماگر‌های بورسی در ابتدای معاملات روز دوشنبه، در ادامه موج بی‏‏‏‏‌وقفه عرضه، عقب‌نشینی شاخص‌های بورسی تا محدوده منفی تابلو را به‌دنبال داشت. شاخص‌کل بورس تهران که از همان ابتدای معاملات روز دوشنبه با نوسان منفی همراه شد، در نهایت با ثبت کاهش ۰.۸۲درصدی معادل ۲۶هزار واحد افت به سطح ۳میلیون و ۲۲۵هزار واحد نزول کرد.

شاخص هموزن در ابتدای روز دوشنبه بر مدار مثبت قرارگرفت و رشد ۰.۲۷درصدی را به‌ثبت رساند، بااین‌حال فشار فروش موجب عقب‌نشینی خریداران شد. در نهایت نماگر هموزن بورس تهران با نزول ۰.۲۲درصدی در سطح ۹۷۵هزار واحد به‌کار خود پایان داد. باتوجه به روند متعادل معاملات روز دوشنبه، ارزش معاملات بازار سهام با رشد ۱۰درصدی نسبت به‌روز یکشنبه به سطح ۱۵هزار‌میلیارد‌تومان افزایش‌یافت. برخلاف روز یکشنبه، در جریان معاملات دیروز، حقیقی‌ها از بازار سهام روی گرداندند. در انتهای معاملات روز دوشنبه یک‌هزار و ۶۸۴تومان پول توسط حقیقی‌ها از گردونه معاملات بازار سهام خارج شد. ۶۱درصد بازار که متشکل از ۵۲۱نماد معاملاتی است روز دوشنبه را با سرخ‌پوشی به انتها رساندند.

باتوجه به وضعیت نوسانی بازار سهام، بیش از ۱۴۵نماد از محدوده مثبت تابلو به ناحیه قرمز یا صف‌فروش عقب‌نشینی کردند. به‌نظر می‌رسد بازارگردان قصد ندارد بورس تهران رشد‌های شارپ و بی وقفه را تجربه کند. به‌دنبال این موضوع در چند هفته گذشته که محرک اصلی بازار بحث مذاکرات است، با کوچک‌ترین خبر منفی موج عرضه در بازار شکل می‌گیرد و در طرف مقابل اخبار مثبت نیز به‌سرعت سمت تقاضای تابلوی معاملات را تقویت می‌کند. عامل اصلی در وضعیت سردرگمی نماگر‌های بورسی ناپایداری در شرایط سیاسی و اقتصادی کشور است. بخش سیاسی اخیرا با فضای بازار سهام عجین شده و بورس تهران بدون‌توجه به فاکتور‌های بنیادی صرفا براساس اخبار در نوسان است. هرچه نوسانات بازار سهام از فاکتور‌های بنیادی فاصله گیرد و صرفا براساس اخبار شکل گیرد، نمی‌توان به تداوم حرکات بورس تهران امیدوار بود.

رویارویی P/E با سطح ۲۱ماهه

اولین متغیر اثرگذار بر بازار سهام نرخ دلار توافقی است. به‌رغم حرکت صعودی دلار توافقی از آبان سال‌گذشته تا بهمن ماه، با برکناری وزیر اقتصاد شتاب صعود دلار توافقی کاسته شد. در روز دوشنبه برای سی‌و‌یکمین روز معاملاتی نرخ دلار توافقی در سطح ۶۹هزار‌تومان مورد معامله قرارگرفت و همچنان در عبور از سد مهم ۷۰هزار‌تومان ناکام مانده‌است. عدم‌رشد دلار توافقی و حفظ شکاف ۲۰درصدی آن با دلار بازار آزاد جزو معیار‌های منفی برای شرکت‌های بورسی محسوب می‌شود. دومین متغیر اثرگذار بر بازار سهام میانگین نرخ اخزاست. اخزا در حال‌حاضر بین دو سطح ۳۳ و ۳۴درصد در نوسان است.

از اواسط دی ماه ۱۴۰۳، اخزا‌ها در بالای سطح ۳۳ درصد تثبیت شده‌اند و از آن زمان تا به حال هنوز به زیر سطح مذکور نفوذ نکرده‌است، بنابراین می‌توان اذعان کرد؛ سطح ۳۳ درصد در شرایط فعلی یک حمایت مهم برای اخزا‌ها محسوب می‌شود که در شرایط کنونی انتظار نمی‌رود به زیر این سطح نفوذ یابد. در طرف مقابل اخزا با برخورد به مقاومت مهم ۳۶ درصد روندی معکوس را در پیش گرفت. در روز دوشنبه اخزا روند صعودی را تجربه کرد که همین موضوع نیز کمی فشار به بازار سهام را افزایش داد. ارزش دلاری بورس تهران در انتهای معاملات روز دوشنبه به میزان ۱۴۱ میلیارد‌تومان به‌ثبت رسید‌و از قله دهم اردیبهشت ماه عبور کرد.

بیشتر بخوانید:آیا جاماندگان بازار سهام جبران می کنند؟

در شرایط فعلی همچنان ارزش دلاری بازار زیر سطح میانگین تاریخی خود در میانه کانال ۱۰۰ میلیارد دلار قرار دارد. نسبت قیمت به سود هر سهم بازار سرمایه در انتهای معاملات روز دوشنبه در سطح ۷.۹ واحد قرارگرفت. متوسط P/E بورس تهران در سطح ۸ واحد قرار دارد که طی روز گذشته نسبت قیمت به سود هر سهم بازار به سطح میانه خود رسید. بورس تهران از مرداد ماه ۱۴۰۲ از شکستن سطح ۸ واحد P/E ناکام مانده‌است. حالا پس از گذشت ۲۱ ماه نسبت قیمت به سود هر سهم بازار سهام بار دیگر به سطح ۸ واحد رسیده‌است. شکست این سطح قطعا به یک محرک قوی احتیاج دارد و بدون محرک نمی‌توان انتظار داشت بازار سرمایه بتواند از این سطح دیرینه عبور کند.

جذابیت بازار‌های موازی

در روز یکشنبه اظهارنظر‌های مختلفی از سوی مقامات ایرانی و آمریکایی در رابطه با مذاکرات ارائه شد. هنوز اصلی‌ترین عامل اختلاف گروه مذاکره‌کننده ایران و آمریکا بحث غنی سازی است. آمریکایی‌ها به‌دنبال ازبین بردن غنی سازی ایران هستند، اما ایران از این حق دست برنمی دارد. حالا این اختلاف موجب واهمه سرمایه‌گذاران از دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا شده و فشار عرضه در بازار را به‌دنبال داشته‌است. در طرف مقابل طلای ۱۸ عیار با نوسان مثبت همراه شد و صندوق‌های طلا عمدتا در محدوده مثبت تابلو معامله شدند. نرخ دلار بازار آزاد در روز گذشته در نزدیکی سطح ۸۲ هزار‌تومان مورد معامله قرارگرفت و نسبت به‌روز یکشنبه افزایشی بود.

نیروگاهی‌ها مورد‌توجه فعالان

در جریان معاملات روز گذشته، نیروگاهی‌ها برای دومین روز متوالی مورد‌توجه بازار قرارگرفتند. این صنعت با ورود پول ۸۱ میلیارد‌تومانی بیشترین میزان جذب پول حقیقی را در روز دوشنبه به خود اختصاص داد. عامل اصلی اقبال حقیقی‌ها به شرکت‌های نیروگاهی احتمال مجوز افزایش نرخ این صنعت طی روز‌های آتی است. سیمانی‌ها دومین گروه خوش اقبال روز دوشنبه بودند. این صنعت با جذب پول ۸۱ میلیارد‌تومانی حقیقی‌ها و کسب میانگین بازدهی ۰.۶۵ درصد عملکرد قابل‌قبولی را در روز سرخ بازار کسب کردند.

اصلی‌ترین عامل اقبال سهامداران به شرکت‌های سیمانی قطع برق این صنعت در روز‌های گذشته است. هرچند که قطعی برق ازکار افتادن خطوط تولید این صنعت را به‌دنبال داشته‌است، این معضل سمت عرضه را مختل‌کرده و به‌دنبال آن نرخ سیمان در بورس‌کالا جهش سرسام‌آوری را تجربه کرده‌است. رشد نرخ سیمان منجر به افزایش درآمد سیمانی‌ها و در نتیجه آن اقبال حقیقی‌ها به سهم‌های سیمانی را در پی داشته‌است.

شرکت‌های قندوشکری بازار سهام نیز برای دومین روز پیاپی مورد‌توجه فعالان قرارگرفت و در روز دوشنبه با ورود پول ۲۲ میلیارد‌تومانی جزو صنایع پرتقاضای بورسی بود. اصلی‌ترین عامل ورود سرمایه‌گذاران به شرکت‌های قندوشکری به بحث افزایش نرخ این گروه بازمی‌گردد که اخیرا در قندی‌ها ابلاغ شد. شرکت‌های دارویی در روز جاری با ورود پول خوبی از سوی حقیقی‌ها همراه شدند. از آنجا که شرکت‌های دارویی کم‌ترین تاثیر را از ناترازی برق و قطعی برق متحمل می‌شوند، سهامداران به‌سوی شرکت‌های دارویی گرایش یافتند. در جریان معاملات روز دوشنبه ورود پول ۳۴ میلیارد‌تومانی به شرکت‌های دارویی صورت‌گرفت. هرچند که بازدهی این گروه در نهایت منفی بود، اما ورود پول گویای روز‌های خوش برای شرکت‌های دارویی است.