بازگشت تعادل به بورس پس از حمله اسرائیل به ایران

اقتصاد۲۴- فعالان بازار‌های مالی در سراسر جهان در حال حاضر چشم به خاورمیانه دوخته و با احتیاط اقدام به معامله می‌کنند. واکنش اولیه بازار‌های جهانی به درگیری میان ایران و رژیم صهیونیستی تا به امروز کمتر از انتظار بوده است. برخی از تحلیلگران این واکنش را خوش‌بینانه تلقی کرده و آن را نشانه‌ای از موقتی بودن درگیری‌ها می‌دانند. این دسته از تحلیلگران بر این باورند که معامله‌گران تحولات اخیر خاورمیانه را کمتر از میزان حقیقی آن قیمت‌گذاری کرده‌اند. با این حال ریسک تشدید تنش‌ها و تاثیر آن بر بازار انرژی همچنان یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های معامله‌گران است.

در این شرایط سرمایه گذاران با دقت تحولات منطقه‌ای و تصمیمات فدرال رزرو را دنبال می‌کنند تا بتوانند استراتژی‌های خود را در برابر این عدم‌قطعیت‌ها تنظیم کنند. در این میان، توانایی کشور‌ها و نهاد‌های بین‌المللی برای کاهش تنش‌ها می‌تواند نقش کلیدی در تعیین مسیر آینده بازار‌های جهانی ایفا کند. اگر درگیری‌ها به سرعت فروکش کند، بازار‌ها ممکن است به ثبات بازگردند، اما هرگونه تشدید می‌تواند پیامد‌های گسترده‌ای برای اقتصاد جهانی به دنبال داشته باشد.

آنچه بر بازار‌ها گذشت

در روز دوشنبه، بازار‌های سهام آسیا و اروپا رشد اندکی را تجربه کردند. شاخص آتی S&P ۵۰۰، که نشان دهنده انتظارات سرمایه‌گذاران از عملکرد شاخص اس‌اند پی۵۰۰ در ساعات ابتدایی معاملات نیویورک است، حدود ۰.۵‌درصد افزایش یافت. این رشد نشان دهنده خوش‌بینی نسبی سرمایه‌گذاران به وضعیت کنونی است، هرچند نگرانی‌هایی درباره تاثیرات بلندمدت این درگیری‌ها بر اقتصاد جهانی وجود دارد. شاخص نزدک ۱۰۰ با ۱.۴‌درصد افزایش و داوجونز با ۰.۸‌درصد رشد همراه بودند.

 شاخص جهانی msci نیز با ۰.۸‌درصد رشد روز خود را به پایان رساند. بازار ارز‌های دیجیتال نیز در ۲۴ ساعت گذشته، شاهد تزریق امید و خوش‌بینی بوده است. بیت‌کوین و اتریوم به ترتیب با ثبت رشد ۳.۸ و ۶.۳ درصدی بازار را سبزپوش کردند. همچنین بازده اوراق خزانه ۱۰ ساله آمریکا با ۶ واحد افزایش، به ۴.۴۶‌درصد رسید. همچنین شاخص بازار سهام تل‌آویو، پس از افت ۱.۵ درصدی در هفته گذشته، رشد ۱ درصدی را تجربه کرد. در مقابل، نفت واکنش متفاوت‌تری نسبت به وقایع نشان داد. نفت خام برنت در ساعات ابتدایی روز دوشنبه افزایش یافت، اما در ادامه روز قیمت‌ها در حدود ۷۴ دلار در هر بشکه تثبیت شد. این درحالی است که روز جمعه نفت بزرگ‌ترین جهش یک‌روزه خود از زمان جنگ روسیه و اوکراین تاکنون را ثبت کرد.

جنگ تعرفه‌ای تهدید بزرگ‌تر؟

تاکنون سرمایه‌گذاران بازار سهام و ارز‌های دیجیتال نسبت به تشدید درگیری‌ها واکنش نسبتا آرامی نشان داده‌اند. اگرچه روز جمعه، پس از تجاوز اسرائیل به خاک ایران، بازار‌های سهام در سراسر جهان قرمزپوش شدند، اما این ریزش در مقایسه با صف‌های فروش گسترده‌ای که در نتیجه تشدید جنگ تجاری و تعرفه‌ای دونالد ترامپ شکل گرفته بود، چندان شدید نبود؛ به طوری که شاخص S&P ۵۰۰ در ایالات متحده تنها حدود ۱.۱‌درصد کاهش یافت.

بیشتر بخوانید:آیا قفل بازار بورس باز می‌شود؟

با این حال، تحلیلگران هشدار می‌دهند که عمر این خوش‌بینی می‌تواند کوتاه‌مدت باشد، چرا که اگر سران باقی کشور‌ها در مقابل رژیم صهیونیستی نایستند، در نهایت درگیری‌ها گریبان تمامی بازار‌ها را خواهد گرفت. این دسته معتقدند درصورتی که روند افزایشی قیمت نفت تثبیت شود، تمامی کشور‌ها با تورم بی‌سابقه‌ای مواجه خواهند شد. این تورم در نهایت تاثیر منفی خود را بر سایر بازار‌ها نیز خواهد گذاشت. ترکیب تورم فزاینده با کندی رشد اقتصادی در بیشتر کشورها، منجر به رکود تورمی خواهد شد. این پدیده به سرعت می‌تواند بازار‌های مالی تمامی کشور‌ها را سرکوب کند.

اقدامات انتظاری فدرال رزرو

فدرال رزرو در نشست هفته جاری خود به تصمیم‌گیری درباره تغییرات نرخ بهره خواهد پرداخت. درحال حاضر انتظار می‌رود که این نهاد نرخ‌های بهره را بدون تغییر نگه دارد، زیرا فعلا در حال ارزیابی تاثیر سیاست‌های متغیر دولت ترامپ و بی ثباتی‌های ژئوپلیتیکی و تنش‌های خاورمیانه بر تورم و بازار کار است. سرمایه‌گذاران پیش‌بینی‌های خود درباره دوره بعدی کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو را به تعویق انداخته‌اند و اکنون انتظار دارند این اتفاق در اواخر سال رخ دهد. علت این تغییر جهت در پیش‌بینی تحلیلگران تشدید تنش‌ها در خاورمیانه بوده است. در مقابل برخی از تحلیلگران معتقدند که افزایش قیمت نفت تاثیر چندانی بر تصمیم‌های فدرال رزرو نخواهد داشت، چرا که بهای انرژی به دلیل نوسانات بالای خود اغلب در محاسبات تورمی لحاظ نمی‌شود. پیتر چیر، استراتژیست کلان در آکادمی سکیوریتیز، در این باره عنوان کرده است: «این نگرانی که فدرال رزرو به دلیل افزایش قیمت نفت (که ناشی از تشدید تنش‌ها در خاورمیانه است) محتاطانه عمل کند و نرخ بهره را کاهش ندهد، بسیار نادرست است.»

وی تاکید کرد که اگر درگیری‌ها متوقف شود، قیمت نفت به سرعت کاهش خواهد یافت و نگرانی‌ها از بابت تورم جهانی تا حد زیادی فروکش می‌کند. در نهایت با توجه به ادامه تنش ها، سرمایه‌گذاران در حال ارزیابی سناریو‌های مختلف هستند. از یکسو، توقف احتمالی درگیری‌ها می‌تواند به کاهش سریع قیمت نفت و تثبیت بازار‌های سهام منجر شود. از سوی دیگر، تشدید درگیری‌ها و اقدامات تلافی جویانه، به ویژه در تنگه هرمز، می‌تواند شوک‌های اقتصادی قابل توجهی ایجاد کند. این موضوع به ویژه برای اقتصاد‌های وابسته به واردات انرژی، مانند بسیاری از کشور‌های اروپایی و آسیایی، نگران کننده است. این عوامل اگرچه محیطی مملو از پیچیدگی و نااطمینانی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است، با این حال وزن دهی اندک معامله‌گران به وقایع نشان از خوش‌بینی آنان نسبت به موقتی بودن تنش‌ها دارد.