بازگشایی تاریخی بورس تهران پس از ۹ روز

اقتصاد۲۴- بازار سهام پس از تعطیلی در ۹روز کاری بازگشایی شد. غلبه هیجانات فروش بر گردونه معاملات بورس سبب شده است در نخستین روز معاملاتی پس از آتش‏‏‌بس، شاخص‏‏‌های سهامی با افت قابل توجهی همراه شوند. شاخص کل بورس با کاهش بیش از ۶۲هزار واحدی، در محدوده ۲میلیون و ۹۲۲هزار واحد آرام گرفت. ضمن آنکه نماگر هموزن نیز کاهش ارتفاع۱.۶درصدی را به ثبت رسانده و نزدیک به مرز ۹۰۰هزار واحد قرار دارد.

 صف‌های گسترده فروش نیز به قفل شدن معاملات بازار سهام منجر شد. به‌طوری که ارزش دادوستد‌های خرد بورس حدود ۳.۵همت ثبت شد. خروج بیش از ۲هزار و ۴۰۰میلیارد تومان نقدینگی حقیقی نیز سرخ پوشی ۹۹درصد از نماد‌های بازار سهام را به همراه داشته است.

افزایش انتقادات اهالی بازار نسبت به نحوه مدیریت بورس تهران، در کنار کاهش اعتماد عمومی نسبت به نقدشونده‌ترین بازار مالی ایران، تحولات مهمی بود که در نخستین روز معاملاتی پس از آغاز درگیری نظامی به وقوع پیوست. انتظار می‌رود طی روز‌های آینده با فروکش هیجانات، مجددا بازار به فاز تعادل بازگردد؛ اما رونق بورس تهران در گرو حمایت دولت از بنگاه‌ها در شرایط حساس کنونی و اخذ سیاست‌های صحیح اقتصادی است.

تنهایی بورس

طی روز‌های گذشته، صحبت‌هایی در خصوص حمایت دستگاه‌های اقتصادی کشور از بورس تهران برای تامین نقدشوندگی بازار و حمایت از سهامدار خرد مطرح شده بود. با این حال، همزمان با فعال شدن معاملات، صف‌های فروش سنگین در همه نمادها، حکایت از آن دارد که برای چندمین بار بورس در کشمکش‌های سیاسی و اقتصادی تنها مانده است. برخی از فعالان بازار بر این عقیده هستند که بازار می‌توانست بدون تعطیلی به روند عادی ادامه دهد. اگر قرار بود که نحوه مدیریت بازار به همان‌گونه‌ای باشد که در روز‌های قبل از جنگ اداره می‌شد، نیازی به تعطیلی بازار نبود.

بیشتر بخوانید:ترکش جنگ تحمیلی ۱۲ روزه به بورس

بورس تهران با تعطیلی ۹روزه در مقطعی که کشور در بحبوحه درگیری نظامی با اسرائیل قرار داشت، یکی از طولانی‌ترین تعطیلی‌ها را در مقایسه با بورس‌های دنیا طی چند سال اخیر رقم زد. با این حال، انتظار می‌رفت نهاد ناظر با کمک افراد حقوقی و دستگاه‌های اقتصادی کشور به مقابله با صف‌های فروش آمده و در برابر هیجانات واکنش درخوری را نشان دهند. این درحالی است که بورس بدون برنامه ریزی درست، به شکلی بازگشایی شد که عملا نقدشوندگی به عنوان یکی از مولفه‌های مهم بازار سهام، زیر سوال رفته است. سایر بازار‌های مالی و دارایی نظیر بازار ملک و خودرو نیز با وضعیت فعلی از نقدشوندگی حداقلی برخوردار خواهند بود.

صف نشینی در آستانه حمایت

درحالی نماگر اصلی بورس، طی نخستین روز معاملاتی هفته با افت بیش از ۲درصدی نسبت به تحولات اخیر واکنش نشان داد که نماد‌های بورسی صحنه صف‌های فروش سنگین بودند. بیش از ۷۵۰نماد بورسی اعم از نماد‌ها و صندوق‌های بورسی صف نشین بودند. به جز چند نماد انگشت شمار که در محدوده مثبت مورد دادوستد قرار می‌گرفتند، سایر شرکت‌های بورسی، شاهد سرخ پوشی نماد‌های خود بر تابلوی بورس بودند. در این میان تنها ابزاری که کارنامه خوبی را در روز‌های بحرانی از خود برجا گذاشت، صندوق‌های درآمد ثابت بود.

این امر درحالی به وقوع پیوسته است که شاخص کل بورس در محدوده حمایتی مهمی قرار دارد. به لحاظ فنی، نماگر اصلی بازار سرمایه درحالی به محدوده ۲میلیون و ۹۲۲هزار واحد رسیده است که منطقه مذکور، در نزدیکی سقف زمستان۱۴۰۳ قرار دارد. از منظر تحلیلگران تکنیکال، پولبک یا برخورد مجدد شاخص اصلی بورس به این محدوده، می‌تواند نقطه مهم حمایتی برای بازگشت بازار به تعادل باشد. با این حال، همچنان در خصوص آنکه آیا بازار سهام به رونق باز می‌گردد، ابهاماتی وجود دارد. اگر حمایت مذکور با تداوم هیجانات از دست برود، احتمالا باید شاهد سقوط شدید شاخص‌های سهامی بود.

شرط تعادل بورس

طی روز‌های اخیر گزارش‌های ماهانه خرداد در حال انتشار است. ترافیک گزارش‌های ماهانه در سامانه کدال نیز خبر امیدوارکننده‌ای از صنایع نمی‌دهد. قبل از شدت گرفتن ریسک‌های سیستماتیک، یکی از مهم‌ترین مولفه‌های تاثیرگذار بر بازار ریسک عملیاتی شرکت‌ها و صنایع بورسی بود. ناترازی انرژی، قطعی برق و کاهش تولید به خصوص در صنایع فولادی و سیمانی و نماد‌های کوچک بازار، بر درآمد‌های عملیاتی موثر واقع شده است. از این رو به نظر می‌رسد کدال نیز نوید روز‌های خوبی را نمی‌دهد. چرا که فروش ریالی بیشتر شرکت‌هایی که گزارش‌های آنها راهی سامانه کدال شده است، در مقایسه با ماه قبل، کاهش چشم گیری داشته است. شانس بزرگی که بورس تهران دارد، عدم آسیب به زیرساخت‌های اقتصادی و شرکت‌های بورسی است. این موضوع می‌تواند سرعت متعادل شدن بازار را به مرور افزایش دهد.

با توجه به آنکه حمایت‌های سیاستگذاران اقتصادی صرفا زبانی بوده است، بازگشت اعتماد و اقبال عمومی از بازار سهام شانس بسیار پایینی دارد. درحال حاضر مسیر رسیدن به تعادل بدون تزریق پول از سوی حاکمیت و مقابله با صف‌های فروش ناهموار خواهد بود. علاوه بر حمایت لفظی و پولی از بازار سهام، دولت می‌تواند با توجه به شرایط حساسی که تاکنون بازار سهام تجربه آن را نداشته است، اقدامات جدی تری را اجرایی کند. حمایت از شرکت‌های بورسی با عقب نشینی از سیاست‌های نادرست گذشته و اتخاذ رویکرد‌های جدید، می‌تواند بورس را به رونق برساند.