
اقتصاد۲۴- نسل پنجم جنگندههای F ۳۵ نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا را باید به عنوان یکی از پیشرفتهترین جتهای جنگنده در جهان معرفی کرد. جنگنده لایتنینگ ۲ لاکهید مارتین که در سال ۲۰۱۵ میلادی رونمایی شد، یک جت جنگنده قدرتمند با بیشتر از ۱ میلیون ساعت پرواز در نزدیک ۶۳۰ هزار سورتی پرواز بوده که در نهایت ستون فقرات نیروی هوایی ناتو و متحدان آن را تشکیل میدهد. با این حال نمیتوان گفت F ۳۵ تنها جنگنده رادارگریز جهان است.
بر اساس اظهارنظر رسمی لاکهید مارتین، جنگنده رادارگریز اف ۳۵ قابلیتهای چندمنظوره را برای ناوگان ایالات متحده آمریکا به ارمغان خواهد آورد و دارای قابلیتهای اتصال منحصر به فردی است که عملیات هوایی، زمینی، دریایی و فضایی ارتش را یکپارچهسازی میکند.
جالب است بدانید این جنگنده قابلیت سایبری را به گشتزنی در فضای هوایی جهانی اضافه کرده است. همانطور که گفته شد، نمیتوان جنگنده F ۳۵ آمریکا را به عنوان تنها جنگنده رادارگریز جهان به حساب آورد، چرا که جنگنده J ۳۵ چین را میتوان پاسخ آشکار پکن به جت جنگنده قدرتمند آمریکا دانست.

این جنگنده نسل پنجم توسط شرکت هواپیماسازی شنیانگ ساخته شده و توسط برخی از کشورها مانند ارتش ایالات متحده آمریکا به عنوان یک ترکیب از اف ۳۵ و اف ۲۲ شناخته میشود.
نکتهای که باید مدنظر قرار دهید، این است که شانگهای دومین جنگنده رادارگریز نیروی دریایی ارتش آزادیبخش خلق چین را به عنوان جنگندهای ممتازتر از جنگنده آمریکایی خود در زمینههای رادارگریزی و حتی قدرت میداند.
مقایسه میان جنگنده F۳۵ و J۳۵ را باید یک تمرین مفید و ارزیابی ایدهآل در بررسی نیروهای هوایی دو کشور در عرصه بینالمللی دانست، چرا که عنوان مرگبارترین جنگنده جهان میتواند پیامدهای مهمی در زمینه جاهطلبیهای ژئوپلیتیکی هر دو کشور داشته باشد.
در حالی که سرعت کل، معیار قدرتمندی برای مقایسه این دو هواپیما به حساب میآید، میتوان گفت قابلیتهای متنوع آنها ابعاد مختلفی به مسابقه تسلیحاتی فناوری فزایندهای خواهد افزود که تا حدی ناشی از جاهطلبیهای ژئوپلیتیکی جاهطلبانه و متضاد هر دو کشور است.
با این که هدف نهایی از ساخت جنگنده رادارگریز F۳۵ دستیابی به سرعت بالا نیست، اما این جنگنده میتواند به سرعتهای بسیار زیادی دست یابد. لایتنینگ ۲ که با موتور پیشرفته پرتاند ویتنی F۱۳۵ خود به حرکت در خواهد آمد، میتواند به سرعت ۱.۶ ماخ یا ۱۲۰۰ مایل در ساعت برسد.
با این که کمی بالاتر از سرعت کروز F۲۲ رپتور و به صورت قابل توجهی کمتر از اوج آن در ۲.۲۵ ماخ یا ۱۵۰۰ مایل در ساعت است، اما میتوان کماکان جنگنده F۳۵ را به عنوان یک هواپیمایی که در زمینه نظارت، جمعآوری اطلاعات و قابلیتهای ارتباطی تخصص دارد، فوقالعاده قدرتمند توصیف کرد.

نرخ صعود یا اوجگیری جنگنده اف ۳۵ هم چشمگیر بوده و میتوان به عدد ۴۵۰۰۰ فوت در دقیقه اشاره کرد. مطابق با طراحی این جنگنده، میتوان به برد عملیاتی ۱۴۰۰ مایل آن اشاره کرد که به آن اجازه میدهد ماموریتهای اطلاعاتی دوربرد خود را بدون سوختگیری در هوا انجام دهد.
با اضافه کردن بیشتر از ۴۰ هزار پوند نیروی رانش، جای تعجب نیست که برخی معتقدند F۳۵ پیشرفتهترین جنگنده نسل پنجم در جهان به حساب میآید. جنگنده J۳۵A پکن که در نمایشگاه هوایی ۲۰۲۴ رونمایی شد از نظر سرعت کل میتواند از همتای آمریکایی خود سبقت بگیرد.
بیشتر بخوانید:چرا رهگیری اف۳۵ توسط ایران مهم است؟
جنگنده J۳۵ که با نام مستعار Gyrfalcon شناخته میشود و برای تقویت عملیات ناوهای هواپیمابر چین طراحی شده است از دو موتور WS-۱۳E خود برای رسیدن به سرعت منحصربهفرد ۱.۸ ماخ، یعنی بیشتر از ۱۳۰۰ مایل بر ساعت استفاده میکند.
این هواپیما ۲۵ هزار پوند نیروی رانش را در هر موتور ارائه میکند و در نهایت میتواند به سقف پروازی ۵۲ هزار فوت برسد؛ این در حالی است که برد رزمی آن برابر با ۷۵۰ مایل است.
با این که عدد آخر یا برد رزمی آن تقریبا نصف جنگنده رادارگریز F۳۵ است، اما امکان دارد اثربخشی عملیاتی جت را محدود نکند، چرا که این هواپیما برای عملیات از ناوهای هواپیمابر طراحی و تولید شده است.
در نگاه نخست باید گفت شکل و عملکرد J۳۵ در کنار F۳۵ به شکل عجیبی مشابه است. هر دو هواپیما در عملیات شناسایی برتری دارند و از مقاطع عرضی کوچک در کنار مواد جاذل رادار برای کاهش تشخیص استفاده میکنند.
محفظههای داخلی سلاح، پوشش راداری را بیشتر کاهش خواهند داد. طراحی مشابه بال و دم آنها مدت زیادی است که مورد بحث بوده و ایالات متحده آمریکا به صورت کاملا شفاف وقوع چنین چیزی را به جاسوسی چین از برنامههای F۳۵ و F۲۲ نسبت میدهد.
با این حال، دیگران خاطر نشان کردهاند این شباهتها میتواند نشاندهنده پیشرفتهای گسترده در صنعت تولید جنگندههای رادارگریز به حساب آید.
با این که جنگنده رادارگریز اف ۳۵ تعداد زیادی شباهت در طراحی ساختاری برخوردار است، اما سیستمهای ارتباطی و اویونیک آن خود را از J۳۵ متمایز میکند.
مجموعه حسگرهای پیشرفته F۳۵ باعث میشود بتواند اطلاعات را بهتر از هر جنگنده رادارگریز دیگری جمعآوری و توزیع کند. بر اساس اطلاعات منتشرشده میتوان گفت جنگنده اف ۳۵ توانایی حمل ۲۲ هزار پوند سلاح را دارد و این در حالی است که جنگنده چینی فقط میتواند ۱۸ هزار پوند سلاح را حمل کند.
این مزایا باعث شده برخی مدعی شوند جنگنده رادارگریز F۳۵ در حال تعریف مجدد نبرد هوایی در عصر مدرن است. با وجود این مزایا، برنامه F۳۵ از نظر قابلیت ماموریت و نرخ دسترسی ضعیف رنج میبرد.
بر اساس گزارشهای ارائه شده از سوی گروههای نظارت دولتی در سال ۲۰۲۴ میلادی، حجم زیاد کارهای تعمیر و نگهداری، پشتیبانی لجستیکی و عملکرد ضعیف سیستم لجستیک باعث اختلال در عملکرد جنگنده شده است.
این مطالعه به ناتوانی جنگنده در حفظ نشانههای میزان دیده شدن پایین اشاره کرده است؛ واقعیتی نگرانکننده برای گرانترین برنامه تسلیحاتی کشور که میتواند پیامدهای زیادی را به دنبال داشته باشد.
در زمانی که تعرفهها و روابط پرتنش با ناتو، آینده جنگنده اف ۳۵ را زیر سوال برده است، لاکهید مارتین اعلام کرد که این جت میتواند در طول سالهای آینده به صورت جدی ارتقا یافته و به آن یک مجموعه نسل ششم اضافه شود که شامل زرادخانه تسلیحاتی گستردهتر، ویژگیهای رادارگریزی پیشرفته و حتی قابلیتهای خلبانان بدون سرنشین مجهز به هوش مصنوغی میشود.
منبع: گجت نیوز