سکوت بازار‌ها در برابر دیپلماسی؛ واکنش سرد به مذاکرات ایران و اروپا/ فرزین باید برکنار شود تا بیش از این به ذخایر ارزی کشور خیانت نکند

اقتصاد۲۴- در حالی‌که نگاه‌ها به دور جدید مذاکرات ایران و اروپا دوخته شده بود و برخی فعالان اقتصادی انتظار واکنشی سریع و هیجانی از بازار‌های مالی را داشتند، روز شنبه ۴ مرداد ۱۴۰۴ خلاف این پیش‌بینی‌ها رقم خورد. بازار‌های ارز، طلا، سکه و حتی بورس تهران، هیچ‌کدام چراغ سبزی به این مذاکره نشان ندادند.

در تهران، دلار در محدوده ۸۸ هزار و ۳۰۰ تومان نوسان داشت؛ نه شوکی از جنس خوش‌بینی دیده شد و نه جهشی از جنس هراس. بی‌نتیجه ماندن مذاکرات روز جمعه ایران و تروئیکای اروپایی انتظارات افزایشی تازه‌ای را در بازار ارز ایجاد کرده بود تا قیمت دلار در آغاز معاملات روز شنبه افزایشی باشد. در این بین، اما با فعال‌شدن بازارساز در معاملات نقدی روزانه و نبود تقاضای موثر در بازار، دلار تا این لحظه دوباره به قیمت روز پنجشنبه رسیده است. به نظر می‌رسد تا زمانی که خبر قطعی یا نتیجه ملموسی از مذاکرات حاصل نشود، بازار تمایلی به واکنش ندارد. این وضعیت، مصداق بارز یک بازار مردد و محتاط است؛ بازاری که تنها به عملگرایی سیاسی واکنش نشان می‌دهد، نه وعده‌های مبهم دیپلماتیک.

در بازار طلا، اما وضعیت کمی متفاوت بود. قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار با حدود ۴۷ هزار و ۷۰۰ تومان کاهش به سطح ۷ میلیون و ۱۰۷ هزار تومان رسید که بخش بزرگی از این نوسان ناشی از کاهش اونس جهانی بوده است، نه متاثر از مذاکرات سیاسی. قیمت سکه در اولین شنبه مرداد ماه نیز در تمامی قطعات غیر از ربع سکه و سکه گرمی کاهش یافت. قیمت سکه امامی با ۴۹۵ هزار تومان کاهش، با رقم ۷۸ میلیون و ۹۹۰ هزار تومان به ثبت رسید؛ سکه بهار آزادی با کاهش ۷۵ هزار تومانی، روی رقم ۷‍۱ میلیون و ۷۱۵ هزار تومان قرار گرفت.

بیشتر بخوانید: خریداران طلا چقدر ضرر کردند؟ + نمودار

همچنین قیمت نیم سکه با ۲۰۰ هزار تومان کاهش و ربع سکه بدون تغییر، به ترتیب با رقم‌های ۴۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و ۲۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان ثبت شدند. قیمت سکه گرمی نیز بدون تغییر، با رقم ۱۴ میلیون و ۷۰۰ تومان به ثبت رسید.

بازار سهام امروز با ریزش دوباره شاخص‌های کل بورس و هم‌وزن رو‌به‌رو بود و خروج سنگین پول حقیقی را تجربه کرد. افزایش ریسک‌های سیاسی در پی بی‌نتیجه ماندن مذاکرات روز جمعه میان ایران و طرف‌‎های اروپایی، نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به آینده را بالا برد و سبب ایجاد صفوف فروش سهام شد. در پایان معاملات روز شنبه بازار سهام، شاخص کل بورس ۱۱ هزار و ۸۳۹ واحد، معادل ۰.۴۲ درصد افت کرد و در ارتفاع دو میلیون و ۸۲۵ هزار و ۱۴۰ واحد متوقف شد.

درحالی که ارزیابی طرفین مذاکره، اگر نگوییم مثبت، منفی هم نبود، سکوت بازار‌های مالی حامل یک پیام روشن است: بازار‌ها دیگر به وعده‌های دیپلماتیک دل نمی‌بندند؛ آنها دنبال نتایج قابل لمس هستند.

احمد جانجان، تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره عدم واکنش محسوس بازار‌های مالی به مذاکرات ایران و اروپا، به اقتصاد ۲۴ گفت: «بازار الان ریسک‌های زیادی برای خود متصور است و دارد آنها را بررسی می‌کند. طبیعی است واکنش بازار بدبینانه باشد که واکنش درستی است، چراکه باتوجه به معضلات بسیار زیادی که در حوزه انرژی داریم طبیعی است که عده‌ای بخواهند از این نظر به موضوعات نگاه کنند و بحث توافق مدنظرشان باشد.»

وی همچنین درباره قرمزپوش شدن بورس از اواخر هفته گذشته تاکنون، عنوان کرد: «برآیند‌هایی که در بازار سهام رخ می‌دهد و به لحاظ روانی بازار را بهم می‌ریزد به همین سادگی‌ها بر طرف نمی‌شود. تا زمانی که سرمایه‌گذاران اطمینان حاصل نکنند که شرایط کشور در حال نرمال شدن است، نباید انتظار داشت که بازار سهام واکنش شارپ نشان دهد و فقط رشد کند. اخبار ضد و نقیضی وجود دارد و صاحبان سرمایه این اخبار را مطالعه می‌کنند؛ یک روز خوشبین می‌شوند و روز دیگر بدبین. از این رو متناسب با این اخبار هم واکنش نشان می‌دهند.»

این تحلیلگر بازار‌های مالی در پاسخ به اینکه آیا ارزپاشی بانک مرکزی آن هم در شرایطی که ذخایر ارزی کشور محدود است، اقدام درستی است یا خیر؟ بیان کرد: «من اعتقاد داشتم آقای فرزین بعد از جهش ارزی که به وجود آمد باید حذف می‌شدند تا با سیاست‌های غلطشان بیش از این به کشور ضربه نزند و به ذخایر ارزی کشور خیانت نکند.»

جانجان ادامه داد: «نمی‌دانم ایشان از کجا حمایت می‌شود که آقای پزشکیان نمی‌تواند یا شاید هم نمی‌خواهد کنارش بگذارد ولی سیاستی که دارد اجرا می‌کند قطعا به ثمن بخس دادن ذخایر کشور در نرخ‌های پایین است. روزی که قیمت دلار یکی دو برابر قیمت فعلی شود بازهم باید به هشدار‌هایی که دادیم ارجاع دهیم ولی متاسفانه در کشور کسی از گذشته درس نمی‌گیرد.»