قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
قیمت روز
تاکید رئیس سازمان حفاظت محیطزیست بر اصلاح قانون
معادن باید از محیطزیست مجوز بگیرند
رئیس سازمان حفاظت محیطزیست با اشاره به اینکه کاهش سطح تراز دریای خزر به یکی از نگرانیهای جدی بدل شده است، گفت: به مناسبت روز جهانی خزر مطالباتی را از کشورهای بالادست مطرح میکنیم. ایران میزبان اجلاس کاپ ۷ خواهد بود و در این زمینه برنامهریزیهایی در حال انجام است.
اقتصاد۲۴- «چرا گزارشهای ارزیابی اثرات محیطزیستی پروژهها منتشر نمیشود؟ آن هم وقتی بر اساس قانون باید این کار انجام شود. آیا همه پروژهها امنیتی هستند؟» این پرسش خبرنگار «پیام ما» در نشست خبری سازمان حفاظت محیط زیست از معاون محیط زیست انسانی بود. پاسخ او این بود که کدام ماده قانونی چنین تکلیفی را برای سازمان حفاظت محیطزیست تعیین کرده است؟ اما رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخی دیگر، وعده داد: «گزارشهای ارزیابی طبقهبندی نشده را منتشر میکنیم.»
دومین نشست خبری «شینا انصاری»، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیطزیست و معاونانش، در آستانه روز خبرنگار برگزار شد؛ نشستی که بخش اعظم پرسشهای آن به انواع و اقسام پروژههای سدسازی، جادهسازی، انتقال آب، مازوتسوزی و … برمیگشت. طرح این پرسشها نشان میداد جامعه ایران این روزها درگیر انواع و اقسام چالشهای مرتبط با محیطزیست شده و نگران از دست رفتن تنوع زیستی ایران به واسطه پروژههای آتی است.
در این نشست در حالی که معاون سازمان سوال «پیام ما» درباره چرایی منتشر نشدن گزارشهای ارزیابی اثرات محیطزیستی پروژهها را با این سوال که «کدام ماده قانونی چنین تکلیفی را تعیین کرده است؟»، جواب داد، بر اساس ماده دو بند دو قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات «هر شخص ایرانی حق دسترسی به اطلاعات عمومی را دارد، مگر آن که قانون منع کرده باشد. استفاده از اطلاعات عمومی یا انتشار آنها تابع قوانین و مقررات مربوط خواهد بود.»
«شینا انصاری»، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست دراینمورد توضیح داد: «پیگیر این موضوع هستیم. آییننامه ارزیابی جدیدی که الان در کمیسیونهای دولت در حال پیگیری است، چنانچه مصوب شود این موضوع را در آن دیدهایم. منتها معاونت حقوقی نقطهنظراتی داد. ما اعتقاد به این داریم که حداقل قسمتهایی که میتوانیم و محرمانهگی ندارد یا در چارچوب اسناد طبقهبندی شده نیست چرا نباید منتشر شود؟ اتفاقا بسیاری از این شبهات و ابهامات را میتواند رفع کند. ما به عنوان سیاست مدنظرمان است که گزارشات ارزیابی باید منتشر شود.»
سازمان محیط زیست در یک سالی که گذشت
رئیس سازمان حفاظت محیطزیست در ابتدای این نشست شرحی از فعالیتهای یکساله محیطزیست ارائه کرد و گفت: «هفته گذشته نشست بینالمللی کاپ ۱۵، یعنی اجلاس کنوانسیون بینالمللی تالابها برگزار و در آن ایمان ابراهیمی از کشور ما یکی از سه برنده جایزه «قهرمان تالابها» شد. در این اجلاس، ایران نایبرئیسی کنفرانس را به دست آورد و بهرغم شایعاتی درباره انتقال مرکز منطقهای غرب آسیا از ایران، کشورمان برای سه سال دیگر بهعنوان مرکز منطقهای انتخاب شد. همچنین گندمان، کیاشهر و بابل عنوان شهرهای تالابی را به دست آوردند.»
به گفته انصاری با همکاری برنامه توسعه ملل متحد (UNDP)، پروژهای چندجانبه برای مدیریت زیستبوم چهار تالاب کشور در حال اجراست. این پروژه با مشارکت بخش خصوصی، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با هدف توانمندسازی زنان و جوانان جوامع محلی و ایجاد پلتفرم دیجیتال فروش محصولات بومی اجرا میشود. او افزود: بازگشت مرجعیت کنوانسیون تنوع زیستی به سازمان حفاظت محیطزیست از دیگر اقدامات مهم در این یک سال بود که با پیگیری معاونت محیطزیست طبیعی محقق شد.
بیشتر بخوانید:شیر آسیایی از نماد تا جنازه/ عدم انتشار گزارش مستقل توسط سازمان حفاظت محیطزیست و دامپزشکی درباره مرگ هیرمان
او همچنین از پیگیری برای دریافت حقابه تالاب هورالعظیم خبر داد و افزود: «پس از آتشسوزیهای اخیر در تالاب، استفاده از هواپیماهای آبپاش بهصورت مستمر در دستور کار قرار دارد.»
به گفته رئیس سازمان حفاظت محیطزیست کاهش سطح تراز دریای خزر به یکی از نگرانیهای جدی بدل شده است. او گفت: «به مناسبت روز جهانی خزر (پنجشنبه این هفته)، مطالباتی را از کشورهای بالادست مطرح میکنیم. ایران میزبان اجلاس کاپ ۷ خواهد بود و در این زمینه برنامهریزیهایی در حال انجام است.»
انصاری با بیان اینکه در موضوع برنامه و تکالیف برنامه هفتم توسعه ۵ آییننامه در دست تدوین است، اضافه کرد: «آییننامه ارزیابی اثرات محیطزیستی، آییننامه ارزیابی راهبردی، آییننامه مدیریت پسماند و سامانه یکپارچه آن، آییننامه آزمایشگاههای معتمد و آییننامه ارزشگذاری اقتصادی اکوسیستمها در این دسته میگنجند. به علاوه سه برنامه ملی مدیریت گردوغبار، مقابله با تغییر اقلیم و مدیریت راهبردی پسماندها نیز در انتظار تصویب دولت است.»
یکی از چالشهای محیطزیست بحث بودجه است. معاون رئیسجمهور در این زمینه گفت: «در سال گذشته تلاش زیادی برای افزایش بودجه سازمان انجام شد. در حوزه نیروی انسانی، حدود ۵۰ درصد پستهای سازمانی در سراسر کشور بلاتصدی است. در این زمینه برنامهریزی برای برگزاری آزمون جذب ۲۰۰ نفر و اقدام برای جذب ۷۰۰ نفر دیگر در دست اجرا است.»
به گفته او در حوزه اجتماعیسازی محیطزیست، سند ارتقای فرهنگ محیطزیستی به تصویب رسیده و سازمان به عضویت کمیسیون فرهنگی و اجتماعی دولت درآمده است. رئیس سازمان حفاظت محیطزیست اضافه کرد: «در آییننامه مسئولیت اجتماعی که ابلاغ شده، موضوعات محیطزیستی بهطور ویژه گنجانده شده است. همچنین همکاری با وزارت آموزشوپرورش و تشکلهای مردمنهاد نیز در همین راستا توسعه یافته است.»
انصاری همچنین اعلام کرد که در حوزه ارزیابی محیطزیستی، اجرای سامانه الکترونیکی ارزیابی در حال انجام است تا فرآیندها شفافتر و مکانیزه شود. او افزود: «در مسیر تفویض اختیارات به ادارات کل استانی، گامهایی برداشته شده تا فرآیندها تسهیل شود، مشروط به آنکه این تفویض در چارچوب اختیارات بوده و منجر به ناهماهنگی در کشور نشود.»
به گفته رئیس سازمان حفاظت محیطزیست، در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر، حدود هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی به ظرفیت کشور افزوده شده است. او همچنین گفت: «برنامه اقدام ملی برای حفاظت از فوک خزری، برخورد با قاچاق حیات وحش، ارزیابی باغوحشها، و اعمال محدودیت در صدور مجوزهای جدید نیز در دست اجراست. تمرکز سازمان بر تیمار حیات وحش آسیبدیده در مراکز بازپروری است و اقداماتی نظیر طرح حفاظت و تکثیر گونههای در معرض انقراض مثل میش مرغ یا یوزپلنگ آسیایی انجام شده است.»
او از سوی دیگر، از تعامل با قوه قضائیه خبر داد و گفت: «پیگیر صدور آرای سبز و تخصصی محیطزیستی هستیم. همچنین به دنبال اصلاح آرای صادرشده برای محیطبانان، بهویژه پرونده محیطبان «باشقره» هستیم. در کنار آن اصلاح قوانین مهمی ازجمله قانون عوارض آلایندگی، قانون معادن بهمنظور الزام استعلام محیطزیستی برای کل سرزمین نه فقط مناطق حفاظتشده، قانون مدیریت پسماند و قانون حمل سلاح نیز هستیم.»
توافقی برای آزادراه تهران- شمال نشده است
در ادامه این نشست خبرنگاران پرسشهایشان را مطرح کردند که یکی از آنها به موضوع آزادراه تهران-شمال مربوط بود. «حمید ظهرابی»، معاون محیطزیست طبیعی سازمان دراینباره گفت: «آزادراه چند فاز داشته که بخشهایی از آن اجرا شده است. ما چند مسئله برای قطعات باقیمانده داریم، اول اینکه تعهداتی که از قبل بوده تعیینتکلیف شود و دوم اینکه چطور جاده ساخته شود که کمترین تخریب را داشته باشد.»
به گفته او سازمان محیط زیست گزارههای اجرایی ممکن را بررسی میکند تا بتوان راهی پیدا کرد تا کمترین تبعات را برای محیطزیست داشته باشد. «فعلاً درباره هشت کیلومتر ابتدایی مسیر بحث میکنیم. پیشنهاد ما احداث تونل و پل است و اینکه با استفاده از تکنولوژیهای نوین کمترین تخریب را داشته باشد، اما هنوز توافقی انجام نشده است.»
ظهرابی همچنین درباره برنامههای حفاظت از یوز گفت: «یکی از نخستین اقداماتی که انجام دادیم، جمعکردن متخصصان و تهیه برنامهای با افقهای زمانی یکساله، پنجساله و بیستساله بود. در کنار آن، پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی را پس از شش سال توقف، دوباره فعال کردیم. متخصصان به کار گرفته شدند و اقدامات متعددی برای بهبود وضعیت حفاظت انجام شده است.»
به گفته او موضوع رفع خطر از مسیرهای تردد یوزپلنگ با نصب فنس پس از پنج، شش سال توقف، اکنون دوباره آغاز شده است. معاون محیطزیست طبیعی سازمان حفاظت محیطزیست افزود: «همکاران ما در ادارهکل حفاظت محیطزیست سمنان، پیمانکاری را برای اجرای این کار بهکار گرفتهاند. متأسفانه پیگیریهای ما از وزارت راه به نتیجه نرسید، در حالیکه انتظار داشتیم توجه بیشتری به این موضوع حیاتی شود.»
معاون محیط زیست طبیعی درباره سایت تکثیر در اسارت هم گفت: «نیروی متخصصی که در آفریقا آموزش دیده بود، در سایت توران مستقر شد. اکنون این سایت کاملاً بهروز و استاندارد شده و کاری تخصصی درحال انجام است تا بتوانیم بیشینه شانس موفقیت در تکثیر در اسارت را داشته باشیم. اما محور اصلی کار ما همچنان حفاظت از زیستگاه طبیعی است.»
به گفته ظهرابی با تعریف فعالیتهای مشارکتی در مناطق مختلف، تلاش شده تا جوامع محلی در فرآیند حفاظت دخیل باشند و در این راستا چند منطقه در اطراف توران بهعنوان مناطق حفاظت مشارکتی تعریف شده و چند منطقه دیگر نیز در حال برنامهریزی است. دراینباره هدف این است که کریدورهای حرکتی یوزها در یک پهنه وسیعتر و ایمنتر تحت حفاظت قرار گیرند.
معاون محیطزیست طبیعی همچنین با بیان اینکه در حال حاضر، در طبیعت ۲۰ فرد یوز شناساییشده داریم، گفت: «تا چندی پیش تعداد یوزها ۱۷ فرد اعلام میشد، اما در دوسه ماه اخیر، سه فرد جدید که قبلا تصویرشان ثبت نشده بود، شناسایی شدهاند که احتمالا تولههایی بودهاند که از دید دوربینها دور مانده بودند. در حال حاضر ۲۰ فرد متمایز از هم در طبیعت شناسایی شدهاند. جدا از اینها، ۶ یوز هم در شرایط اسارت حضور دارند.»
دریاچه ارومیه از این بدتر نمیشود
خشکیدن دریاچه ارومیه دیگر موضوع این نشست بود. طبق توضیح معاون محیطزیست دریایی و تالابها، بر اساس آخرین آمار، در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۴۰۴، تراز دریاچه ارومیه ۱۲۶۹.۷۴، وسعت آن ۵۸۱ کیلومتر و حجم آب آن نیز به ۵۰۰ میلیون متر مکعب رسیده است. حال آنکه ۱۱ مردادماه پارسال، میزان آب دریاچه ۲ میلیارد مترمکعب و وسعت آن ۱۵۳۴ کیلومتر ثبت شده بود.
«احمدرضا لاهیجانزاده» با بیان این آمار اضافه کرد: «البته سطح آب دریاچه ارومیه به عددی رسیده است که کمتر از آن دیگر عددی قابل اعمال نیست. از طرف دیگر بهدلیل گرمای هوا، اکنون تبخیر در اوج خود است و ارقام در واقعیت میدان کمتر از اینهاست.»
او به گفتههای پیشین مدیرکل استان آذربایجان غربی اشاره کرد و گفت: «در این فصل و مدت پیش رو نمیتوانیم آوردی را برای دریاچه ارومیه متصور باشیم و در مرداد، شهریور و مهر نیز اوج کاهش ورودی آب به دریاچه است. بر همین اساس احتمال خشکیدن دریاچه ارومیه بالاست.»
معاون محیط زیست دریایی ادامه داد: «در مطالعات ستاد اجرایی در سال ۹۲ تا ۹۵ تمام پیشبینیها از جمله خشکی کامل دریاچه و اثرات آن شامل مهاجرت، انواع بیماریها، توفان گردوغبار، نابودی معیشت و.. بررسی شده است. بر همین اساس تمرکز دولت بر این است که دریاچه خشک نشود چراکه در ابعاد سنگین دچار خسارت مختلف خواهیم شد.»
به گفته او روز دوشنبه جلسهای در دولت برای تزریق اعتبار ویژه به پروژههای دریاچه ارومیه در سال آبی جدید برگزار شد و تأمین این اعتبارات بهصورت دائمی پیگیری میشود.
سد «ماندگان»، مجوز ندارد
«صدیقه ترابی»، معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست هم درباره وضعیت سوخت نیروگاههای حرارتی و تأثیرات محیطزیستی آنها توضیح داد و به اعتراضهای مردم مناطق مجاور نیروگاههایی نظیر شهید منتظری اصفهان و نیروگاه اراک پرداخت و گفت: «آلودگی و اثرات محیطزیستی ناشی از فعالیت این نیروگاهها، نگرانیهای جدی برای ساکنان این مناطق ایجاد کرده است.»
به گفته او سازمان حفاظت محیطزیست گزارشهایی جامع و تخصصی درباره پیامدهای محیطزیستی این نیروگاهها ارائه کرده و بر اساس همین گزارشها، تصمیم بر توقف موقت بهرهبرداری از نیروگاههایی، چون منتظر قائم البرز، اراک و شهید منتظری گرفته شد. اما این توقف فقط برای مدتی اجرا شد و با توجه به «شرایط خاص»، بار دیگر از سوی وزارت نیرو و وزارت نفت فعالیت این نیروگاهها از سر گرفته شد.
بیشتر بخوانید:جنگ چگونه محیطزیست را قربانی فرصتطلبی میکند؟
او با این گفتهها، اضافه کرد: «تمام تلاش ما در سازمان محیطزیست، در تعامل نزدیک با وزارتخانههای نفت و نیرو، معطوف به ایجاد شرایطی است که در فصل سرد امسال، مصرف سوختهای آلاینده در نیروگاهها به صفر یا پایینترین حد ممکن کاهش یابد.»
معاون محیطزیست انسانی همچنین درباره آخرین وضعیت سد فینسک توضیح داد: «این سد موضوع پرفراز و نشیبی است، مجوز آن در دورههای گذشته صادر شده بود و قرار شد ۱۰ میلیون مترمکعب آب از آن برداشت و برای مصرف شرب به سمنان برسد، بعد از اینکه موافقت اولیه صادر شد، ارزیابی اثرات محیطزیستی آن هم انجام و مجوز لازم در سال ۱۳۹۸ صادر شد، بعد از آن ماده ۲۳ را دریافت کرد یعنی اینکه دو مجوز لازم را دارد بنابراین مراحل اجرایی آن آغاز شد.
معاون محیط زیست انسانی در توضیح آخرین وضعیت سد فینسک گفت: «این سد فرازونشیب بسیاری داشته است. مجوزش در دورههای گذشته صادر شد و قرار بود ۱۰ میلیون مترمکعب آب از آن برداشت و برای مصرف شرب به سمنان منتقل شود. پس از صدور موافقت اولیه، ارزیابی اثرات محیط زیستی پروژه انجام شد و در نهایت، مجوز لازم در سال ۱۳۹۸ صادر شد. پس از آن هم ماده ۲۳ دریافت شد؛ یعنی پروژه دو مجوز اصلی را کسب کرده و به همین دلیل، مراحل اجرایی آن آغاز شده است.»
او تأکید کرد که بازنگری در طرحی که دو مجوز رسمی دارد، محل اشکال است و افزود: «البته بررسی دوباره این پروژه در دستورکار قرار گرفته و مقرر شد دو گزارش مهندسی تهیه شود. نتایج این گزارشها نشان داد که برای تأمین آن میزان آب (۱۰ میلیون مترمکعب) جهت مصرف شرب، ساخت یک بند انحرافی هم کفایت میکند و دیگر نیازی به ساخت سد نیست. نکته اینجاست که حجم آب برداشتی زیاد نیست، اما نگرانی اصلی به پیامدهای محیط زیستی ساخت سد و مخزن آن برمیگردد. در فرآیند صدور مجوز این سد تخلفی صورت نگرفته، چراکه حجم آب در حوضه آبریز بسیار ناچیز است.»
ترابی درباره وضعیت سد ماندگان گفت: «میخواهم با صراحت بگویم که تا این لحظه، هیچ مجوزی برای سد ماندگان صادر نشده است. این پروژه باید مراحل قانونی خود را طی کند. از آنجا که بخشی از اقدامات اجرایی قبل از دریافت مجوز آغاز شده بود، مطابق قانون، پنج نهاد و دستگاه دولتی موظفاند در جلساتی مشترک درباره ادامه آن تصمیمگیری کنند. با این حال، مسیر علمی و روند بررسیهای محیط زیستی مربوط به طرح، سامانه انتقال و حوضه آبریز مرتبط همچنان در حال پیگیری است.»
معاون محیط زیست انسانی درباره فعالیتهای نفتی در محدوده تالابها، بهویژه تالاب هورالعظیم، گفت: «سؤال اصلی ما از دستگاههای مسئول این است که سیمای کلی توسعه میادین نفتی در محدوده و اطراف تالاب چگونه ترسیم شده است؟ این موضوع باید بهطور شفاف برای سازمان حفاظت محیط زیست تبیین شود تا امکان تصمیمگیری دقیقتر فراهم شود.»
به گفته او بیشتر اغلب میادین نفتی در این منطقه به صورت مشترک (بینالمللی یا بیناستانی) هستند، اما در این شرایط، زمانبندی اجرای پروژهها بسیار مهم است، چراکه ارزیابی اثرات محیطزیستی باید پس از انجام مراحل اولیه کار ـ که تاکنون صورت گرفته ـ ادامه یابد و برای مراحل بعدی هم در دستور کار قرار گیرد.
او در آخر گفت: «برای بخشهایی که تاکنون تمهیداتی برای کاهش اثرات محیطزیستی آنها در نظر گرفته نشده، باید راهکارهایی تعریف شود. یکی از گزینههای مطرح، استفاده از روشهایی مانند حفاری مورب و انتقال محل برداشت نفت به خارج از محدوده تالابی است. این راهکارها در حال بررسی هستند.»
انتشار تصویر متهم سوم پرونده محیطبان دیدهبان
در این نشست همچنین «رضا رستگار»، فرمانده یگان حفاظت محیطزیست گفت که تشکیل پروندههای قضائی برای متخلفان محیطزیست ۷۷ درصد، دستگیریها ۴۴ درصد، کشف ادوات ۲۶۰ و کشف سلاح غیرمجاز ۵۸ درصد بیشتر شده است.
او درباره پرونده محیطبانان شهید «یاسر مصدق» و «هدایتالله دیدهبان» که در سال جاری به شهادت رسیدند، گفت: «قاتلان شهید مصدق، دستگیر شدهاند و پرونده نزد مقامات قضائی و در انتظار صدور رأی است. درباره شهید دیدهبان هم در کمتر از ۲۴ ساعت دو نفر از قاتلان دستگیر شدند که هنوز مجرم شناخته نشدهاند، اما به حضور نفر سومی اعتراف کردند که شناسایی شده و در چتر اطلاعاتی همکاران انتظامی در شهرستان بهبهان و دهدشت است. چند روز پیش هم تصویر فرد سوم بدون پوشش منتشر شد که امیدوارم به همکاری مردم و رسانهها او را شناسایی و دستگیر کنیم.»
منبع: روزنامه پیام ما
