ایران و تصمیمی بر لبه مرز برای خروج از NPT/ خط باریکی میان بازدارندگی و بن بست + فیلم

اقتصاد۲۴- در این میان، طرح سه‌فوریتی مجلس برای خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) به‌عنوان پاسخی به فشار‌های غرب، می‌تواند معادلات آینده را به شکلی بنیادین تغییر دهد و نه‌تنها سیاست خارجی، بلکه جایگاه ایران در نظم بین‌المللی را با پیامد‌های گسترده مواجه سازد.

پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای در سال ۱۹۶۸ تنظیم و از ۱۹۷۰ اجرایی شد. این معاهده سه هدف اصلی دارد: جلوگیری از اشاعه سلاح‌های هسته‌ای، حرکت به سوی خلع سلاح و تضمین بهره‌برداری صلح‌آمیز از انرژی اتمی. امروز بیش از ۱۹۰ کشور عضو آن هستند و تنها هند، پاکستان، اسرائیل و کره شمالی خارج از این چارچوب باقی مانده‌اند.

ایران نیز دومین کشور آسیایی پس از ژاپن بود که به‌دستور محمدرضا پهلوی،  شاه وقت ایران در سال ۱۳۴۷ پیمان را امضا و در سال ۱۳۴۹ این معاهده را امضا کرد. اما طبق تعریف کشور‌های برخوردار، شامل کشور‌هایی هستند که تا پیش از اول ژانویه ۱۹۶۷ برابر با ۱۱ دی ۱۳۴۷ سلاح هسته‌ای یا دیگر وسایل منفجره هسته‌ای را تولید و منفجر کرده باشند. کشور‌های عضو NPT به دو گروه تقسیم می‌شوند: قدرت‌های هسته‌ای (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و بریتانیا) که متعهد به کاهش سلاح‌های خود و انتقال فناوری صلح‌آمیز به دیگر کشور‌ها هستند.

کشور‌های غیرهسته‌ای مانند ایران که حق استفاده صلح‌آمیز از فناوری هسته‌ای دارند، اما موظف‌اند از تولید سلاح پرهیز کرده و همکاری کامل با آژانس داشته باشند. تهران معتقد است آمریکا و اروپا به تعهدات خود پایبند نبوده و با اعمال تحریم و محدودیت، ایران را از حقوق مشروع هسته‌ای محروم کرده‌اند.

همین مسئله بار‌ها باعث طرح موضوع خروج از NPT شده است. اما خروج از NPT نه‌تنها همکاری ایران با آژانس را متوقف می‌کند، بلکه می‌تواند تحریم‌های شدیدتر شورای امنیت را در پی داشته باشد. این تصمیم ممکن است مسیر همکاری‌های علمی و فناوری صلح‌آمیز با بسیاری از کشور‌ها را مسدود کرده و فشار‌های اقتصادی را دوچندان کند...

منبع: امتداد