رمزگشایی از توئیت علی‌اکبر ولایتی درباره فضای مجازی

اقتصاد۲۴- در روز‌هایی که فضای سیاسی کشور با مسائلی، چون فعال شدن مکانیسم ماشه و، اما و اگر‌ها بر سر شروع دوباره جنگ گره خورده است، در سوی دیگر، برخی از افراطیون و مخالفان دولت در تلاش هستند که با سدسازی بر سر حل مسائلی که خواست و مطالبه مردم است، بحران‌ها را بیش از پیش به هم گره بزنند.

به بیان دیگر، تندرو‌ها این روز‌ها در تلاش هستند تا بار دیگر با پافشاری بر اجرای قانون عفاف و حجاب، جلوگیری از برداشته شدن فیلترینگ و همچنین تسویه‌حساب‌های سیاسی با معماران برجام، فضای سیاسی کشور را ملتهب‌تر کنند تا به هدف خودشان نزدیک‌تر شوند. اقداماتی که می‌تواند انسجام شکل‌گرفته از سوی مردم پس از جنگ را خدشه‌دار کند.

تندرو‌ها در حالی مشغول سنگ اندازی جلوی به سرانجام رسیدن مطالبات ملی هستند که پس از برقراری آتش‌بس میان ایران و اسرائیل، چهره‌های سیاسی و تحلیلگران اقتصادی و اجتماعی بار‌ها از ضرورت حرکت به سمت اصلاحات گفتند. ضرورتی که به تأیید رئیس‌جمهور و چهره‌هایی، چون علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر انقلاب، هم رسیده است. چنان‌که ولایتی در اواخر تیرماه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «حفظ انسجام ملی مورد تأکید مقام معظم رهبری می‌تواند شامل تغییر برخی رویکرد‌های اجتماعی حاکمیت و محور قراردادن رضایت مردم شود، به گونه‌ای که برای آنها ملموس باشد. مردم خود را اثبات کردند و اکنون نوبت مسئولین است. شیوه‌های منقضی شده دیگر پاسخگوی جامعه پس از جنگ نخواهد بود.»

بیشتر بخوانید:انتقاد تند مشاور رهبر انقلاب از اقدام تازه الهام علی‌اف

در واقع، این روز‌ها حفظ انسجامی که در دوران جنگ ۱۲ روزه به دست آمد، از مهم‌ترین دستاورد‌های چند سال اخیر است که علی‌اکبر ولایتی هم بر آن تأکید داشت. اگرچه توئیت ولایتی ابهاماتی هم به همراه داشت و مشخص نبود این توئیت از سر توصیه نوشته شده یا آنکه جنبه خبری دارد، اما طرح این موضوع از سوی فردی با سابقه ولایتی، نشانه‌ای از ایجاد تغییرات در کشور بود؛ خاصه آنکه چند روز پس از این توئیت، علی لاریجانی، سکان دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی را به دست گرفت. انتصاب لاریجانی که حکایت از حرکت به سوی مسیری اعتدال در مهم‌ترین نهاد امنیتی کشور بود، در کنار توئیت ولایتی اهمیت ویژه‌تری پیدا کرد.

پیشنهادی مهم درباره فضای مجازی

در این میان، ۴۴ روز پس از انتشار توئیت ولایتی، او توئیت مهمی را با هشتگ‌های «فضای مجازی» و «هزینه‌ساز» منتشر کرد که برخی آن را به معنای برداشته شدن فیلترینگ تعبیر کردند. توئیتی که جان کلام آن عباراتی، چون «رضایت بیشتر مردم، تغییرات اثربخش و جلوگیری از بی‌تدبیری‌های هزینه‌ساز» بود و حکایت اعتراف تلویحی به هزینه‌ساز بودن فیلترینگ برای کشور داشت؛ هزینه‌هایی که هم نارضایتی مردم را شامل شده و هم زمینه‌ساز سوءاستفاده دشمن و نفوذ گسترده در کشور.

با این حال، مشخص نیست که توئیت‌های اخیر ولایتی، نظر شخصی او است که خطاب به مسئولان نوشته شده یا آنکه باید در آینده نزدیک شاهد تحولات گسترده‌ای در حاکمیت و تصمیمات آن باشیم. اما آنچه به نظر می‌رسد این است که حاکمیت هم به این نتیجه رسیده که باید به سمت ایجاد تغییرات در کشور رفت. اما آیا تندرو‌ها به این راحتی تن به پذیرش این تغییرات می‌دهند؟

تحرکات آنان در مخالفت با گام دوم رفع فیلترینگ، انتقادات و هجمه‌ها درباره عدم ابلاغ قانون عفاف و حجاب و همچنین درخواست محاکمه ظریف و روحانی نشان می‌دهد که آنان با استفاده از همان حربه‌های همیشگی به دنبال این هستند که از ایجاد تغییرات جلوگیری کنند؛ روش آنها هم همان همیشگی است؛ دو قطبی سازی و تقسیم جامعه به دو شقه؛ مانند مرتضی آقاتهرانی که به نتیجه رای مردم کنایه زده است. اما آیا موفق خواهند شد؟ این سوالی است که پاسخ آن به اقدامات مسئولان و حاکمیت دارد و باید دید در ماه‌های آینده اصلاحات گسترده‌تری در کشور رخ می‌دهد یا خیر.