
اقتصاد ۲۴- در اقتصاد دیجیتال چه کسانی برنده و چه کسانی بازنده هستند؟ یکی از محرکهای اصلی این جهانِ همواره در حال تغییر که ما میشناسیم، تحول دیجیتال است! تحول دیجیتال بهمعنای بهکارگیری فناوریهای دیجیتال و جایگزینی فرآیندهای دستی (غیر دیجیتال) با فناوریهای پیشرفته دیجیتال است. این روند با سرعتی سرسامآور در حال رخ دادن است و اقتصاد دیجیتال در حال بازتعریف قوانین بازی کسب و کارها است. در این بازی، کسبوکارهایی که سریع و هوشمند عمل میکنند؛ برندهاند و کسانی که تغییرات دیجیتال را نادیده میگیرند، بهسرعت از میدان رقابت خارج میشوند. پس چاره کار، شناخت ماهیت اقتصاد دیجیتال و همراهی با آن است! در ادامه این مطلب، نگاهی دقیق به اقتصاد دیجیتال و برندگان و بازندگان در اقتصاد دیجیتال خواهیم داشت!
پیش از هر چیزی باید بدانیم که اقتصاد دیجیتال چیست! اقتصاد دیجیتال، به آن دسته از فعالیتهای اقتصادی اشاره دارد که از برقراری ارتباط میان افراد، کسب و کارها، دستگاهها، دادهها و عملیات، ازطریق فناوری دیجیتال پدید میآیند. اقتصاد دیجیتال در نخستین روزهای خود، گاهی با نامهای اقتصاد اینترنتی، اقتصاد نوین یا اقتصاد وب شناخته میشد؛ زیرا بهشدت به اتصال به اینترنت وابسته بود. با این حال، اقتصاددانان و رهبران کسبوکار معتقدند که اقتصاد دیجیتال، بسیار پیشرفتهتر و پیچیدهتر از اقتصاد اینترنتی است! در حال حاضر، جهان اقتصاد دیجیتال را میتوان با این توضیحات و جزئیات شرح داد:
· اقتصاد دیجیتال شامل تمام ارتباطات و تراکنشهای آنلاین است که در میان بخشها و فناوریهای مختلف، مانند اینترنت، فناوریهای موبایلی، دادههای کلان (Big Data)، اینترنت اشیا (IoT) و فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، انجام میشوند.
· اقتصاد دیجیتال با اقتصاد سنتی تفاوت دارد؛ زیرا بر فناوری دیجیتال، تراکنشهای آنلاین و اثر تحولآفرین آن بر صنایع سنتی تکیه دارد. نوآوریهای دیجیتال، همچون اینترنت اشیا (IoT)، هوش مصنوعی (AI)، واقعیت مجازی (VR)و بلاکچین، همگی در شکلگیری و گسترش اقتصاد دیجیتال نقشی اساسی ایفا میکنند.
· ظهور تجارت دیجیتال و تجارت الکترونیکی باعث دگرگونی خرید و فروش آنلاین شده است.
· ظهور رسانههای اجتماعی مانند فیسبوک، توییتر، اینستاگرام و لینکدین؛ شیوۀ ارتباط، تعامل و تبلیغ محصولات را بهطور بنیادین تغییر داده است.
· رویکرد امنی چنل (Omnichannel) در فروش و بازاریابی شکل گرفته است و بسیاری از فروشندگان اکنون از چند کانال مختلف، مانند وبسایتها، اپلیکیشنهای موبایل و فروش حضوری برای دسترسی و خدمترسانی به مشتریان استفاده میکنند.
· اتوماسیون و عامل هوش مصنوعی (AI agents )تاثیر عظیمی بر شکلگیری اقتصاد دیجیتال داشتهاند.
دستیارهای مجازی، چتباتها و الگوریتمهای پیشنهاددهنده که با هوش مصنوعی کار میکنند، تجربۀ مشتری را بهبود میبخشند و خدمات شخصیسازیشدهتری ارائه میدهند.
· سامانههای پرداخت دیجیتال و کیفپولهای موبایلی، شیوۀ انجام تراکنشهای مالی را متحول کردهاند.
· ظهور رمزارزها (Cryptocurrencies) مدلهای تازهای از پول و تبادل ارزش را به وجود آورده است.
در اقتصاد دیجیتال هلدینگ سیتکس برای تحقق اهداف اقتصاد دیجیتال، پیشرفت آن و گردآوری دانش و فناوری لازم برای پیشرفت آن، نهایت تلاش صورت گرفته است.
در عصر اقتصاد دیجیتال، برندههای میدان کسانی هستند که نه تنها با فناوری همراه میشوند، بلکه آن را به قلب استراتژی کسب و کارشان میبرند. بهعبارت ساده، کسبوکارهایی که تحول دیجیتال را در اولویت قرار میدهند؛ درنهایت قادرند فرآیندهای خود را بهینه سازند، هزینهها را کاهش دهند و منابع درآمدی جدیدی را ایجاد کنند.

اما اقتصاد دیجیتال چیزی فراتر از صرفا استفاده از رایانه برای انجام کارهایی است که پیشتر بهصورت دستی یا با دستگاههای آنالوگ انجام میشد. موضوع اصلی اینجاست که سازمانها باید بتوانند سیستمها و نیروی انسانی خود را به شکلی کارآمدتر و هماهنگتر با یکدیگر به کار گیرند.
اقتصاد دیجیتال بر فرصت و نیاز سازمانها و افراد برای استفاده از فناوریها جهت انجام بهتر، سریعتر و گاه متفاوتترِ وظایفشان تاکید دارد. این فرصتها که به سازمانهای موجود امکان میدهد بهتر عمل، بیشتر تولید و به شیوهای متفاوت کار کنند و کارهای جدیدی را انجام دهند؛ در قالب مفهومی مرتبط به نام تحول دیجیتال (Digital Transformation) جای میگیرند!
ساده بگوییم، با پیشرفت و گسترش اقتصاد دیجیتال، موفقیت دیگر فقط به کیفیت محصول یا خدمات محدود نمیشود، بلکه توانایی خلق تجربهای دیجیتال، شخصیسازیشده و امنیچنل، برای مشتریان، رمز اصلی درآمدزایی و رشد پایدار است. برندگان عصر اقتصاد دیجیتال، دادهها را به دارایی تبدیل میکنند، رفتار مشتریان را تحلیل مینمایند و از هر تعامل دیجیتال فرصتی برای خلق ارزش جدید میسازند. برنده واقعی کسی است که فناوری، داده و خلاقیت را با یکدیگر ترکیب و ارزش پایدار خلق میکند؛ این همان فرمول درآمدزایی و برتری رقابتی است که دیگر هیچ شرکتی نمیتواند آن را نادیده بگیرد!
در جهان اقتصاد دیجیتال، بازندهها کسانی هستند که این تغییرات را جدی نمیگیرند یا دیر به تغییرات واکنش نشان میدهند. آن دسته از کسبوکارها و برندهایی که بر شیوههای سنتی پافشاری میکنند و از فناوریهای نوین غافلاند؛ در رقابت با دیجیتال، محکوم به شکست هستند.
همانطور که میدانیم، بسیاری از مشاغل سنتی با ورود هوش مصنوعی، اتوماسیون و پلتفرمهای دیجیتال، از بین رفتهاند یا به حاشیه رانده شدهاند. در عصر حاضر، حتی اگر محصول یا خدماتی را در حد اعلی ارائه دهید، عدم دسترسی به نوآوری دیجیتال، جدی نگرفتن تحلیل داده و عدم حضور در کانالهای آنلاین کافی است تا شما را در شمار بازندگان در جهان اقتصاد دیجیتال قرار دهد!
ساده بگوییم، بازندهها کسانی هستند که توانایی سازگار شدن با ترندهای دیجیتال، استفاده از دادهها و نوآوریهایِ همواره در حال تغییر را ندارند. در اقتصاد دیجیتال، عقبماندن دیگر فقط یک تهدید نیست؛ معادل کاهش درآمد، کاهش ارزش برند و از دست رفتن سهم بازار است! واقعیت بیرحمانه این است: در عصر دیجیتال، ایستادن و همراه نشدن با اقتصاد دیجیتال و فناوری، به معنی بازنده شدن است!
آینده اقتصاد دیجیتال در ایران و جهان در گروی نقش پررنگ فناوری، داده و نوآوری، در ترسیم مسیر رشد اقتصادی است. در این بین، ارتباط بین هوش مصنوعی و آینده اقتصاد دیجیتال در ایران و جهان بر هیچ کس پوشیده نیست و کشورهایی که بتوانند سریعتر با این فناوری و وابستههایش هماهنگ شوند؛ جایگاه برنده را در بازارهای بینالمللی خواهند داشت!

در ایران نیز با رشد سریع اینترنت، موبایل، شبکههای اجتماعی و پلتفرمهای دیجیتال، فرصتهای بیسابقهای برای توسعه کسبوکارهای آنلاین، استارتاپها و خدمات دیجیتال ایجاد شده است. هرچند چالشهایی مانند محدودیتهای زیرساختی، قوانین کسبوکار و نوسانات اقتصادی وجود دارد، اما پتانسیل بازار دیجیتال ایران بالا است و کسبوکارهایی که بتوانند در همین فضا، تجربه کاربری مطلوب، خدمات هوشمند و نوآورانه را ارائه دهند، نه تنها در ایران، بلکه در بازارهای منطقهای و بینالمللی نیز جایگاه برنده پیدا خواهند کرد.
ساده بگوییم، سرمایهگذاری هوشمند در اقتصاد دیجیتال و عناصر مربوط به آن، کلید موفقیت پایدار در اقتصاد دیجیتال ایران و جهان است.
سخن آخر
اهمیت اقتصاد دیجیتال بر هیچ کس پوشیده نیست و در چنین جهانی، برنده کسی است که نوآوری، داده و فناوری را وارد استراتژی کسبوکارش کند و بتواند با سرعت، هوشمندی و خلاقیت، با تغییرات هماهنگ شود. این برندگان از فناوری و فرصتها نهایت بهره را میبرند. از سوی دیگر، بازندگان کسانی هستند که تغییرات را نادیده میگیرند و در پذیرش فناوری تردید دارند. موفقیت در اقتصاد دیجیتال در گروی سازگاری با تحولات فناورانه، استفاده هوشمندانه از دادهها و خلق تجربهای منحصربهفرد برای مشتریان است. با بررسی هلدینگ سیتکس متوجه خواهید شد که چگونه نوآوری دیجیتال میتواند ارزش پایدار خلق و جایگاه رقابتی قوی ایجاد کند. در دنیای پویا و غیرقابل پیشبینی، ایستادن برابر تغییر، یعنی باختن و حرکت هوشمندانه در مسیر دیجیتال، یعنی برنده شدن و ساختن آیندهای پایدار و پربازده!