روایت تازه از ادعای جنجالی جابجایی ابرها

اقتصاد۲۴- سخنگوی صنعت آب کشور با هشدار نسبت به گسترش ادعا‌های غیرعلمی درباره پدیده‌هایی مانند بارورسازی ابر‌ها گفت: در ماه‌های اخیر مرز میان علم و شبه‌علم در ذهن جامعه کمرنگ شده و برخی روایت‌های بی‌پایه با تکرار مداوم، جای علم را گرفته‌اند.

عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب کشور، در نشست تخصصی «آب یا سراب» در بیست و یکمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت آب با هشدار نسبت به گسترش روایت‌های غیرعلمی در جامعه، تأکید کرد که طی ماه‌های اخیر گزاره‌های عجیب و فاقد پشتوانه علمی درباره تغییرات آب‌وهوایی و پدیده‌هایی مانند بارورسازی ابر‌ها در فضای عمومی افزایش یافته است.

ابر، کبوتر جلدی نیست که هرچه بگوییم گوش کند

بزرگ‌زاده با اشاره به انتشار برخی ادعا‌های غیرواقعی در شبکه‌های اجتماعی گفت: این روز‌ها می‌شنویم که عده‌ای می‌گویند یک نفر در ارتفاعات آمازون باران جاری می‌کند، دیگری ابر را جمع می‌کند و فردی دیگر می‌تواند آب خلیج‌فارس را بالا ببرد و در نقطه‌ای مشخص مثل خرم‌آباد بارش ایجاد کند؛ انگار این آب کبوتر جلدی است که با فرمان ما حرکت می‌کند!

سخنگوی صنعت آب با بیان اینکه بارورسازی ابر‌ها روشی است که پایه‌های آن با اصول فیزیک و ترمودینامیک سازگار است، خاطرنشان کرد: برخی روش‌ها قابل بحث و بررسی‌اند، اما در تعارض با علم نیستند. در مقابل، دسته‌ای دیگر از ادعا‌ها اساساً در طبقه‌بندی علمی نمی‌گنجند و مصداق شبه‌علم‌اند.  

بیشتر بخوانید:  اطلاعیه تازه هواشناسی استان تهران

وی افزود: مرز واقعیت و روایت و همین‌طور مرز علم و شبه‌علم در ذهن مردم کمرنگ شده است. گاهی تکنیک‌های اقناعی مثل تکنیک دارکوب باعث می‌شود ادعا‌های بی‌پایه، با تکرار مداوم، جای علم را بگیرند.

بزرگزاده با اشاره به اینکه بسیاری از این ادعا‌ها حتی با فیزیک دبیرستان نیز سازگار نیستند، گفت: اگر قرار باشد یک سامانه بارشی را جابه‌جا یا خلق کنیم، انرژی مورد نیاز آن در مقیاس ده‌ها بمب اتمی است. هیچ‌کس نمی‌تواند اصول بنیادین فیزیک و ترمودینامیک را نقض کند.

وی با تأکید بر اینکه انسان در مواجهه با پدیده‌های بزرگ به‌دنبال معنا و کنترل است، افزود: گاهی حتی توهم کنترل هم برای ما جذاب می‌شود. باید مراقب بود که این توهمات جای علم واقعی را نگیرد.

بزرگ‌زاده گفت: امروز یکی از پرطرفدارترین کالا‌ها در جامعه، توهم دانایی است. نباید اجازه داد این توهم به جای علم فروخته شود. در کشوری که ده‌ها دانشگاه و صد‌ها هزار مهندس دارد، پذیرفتنی نیست که افراد بدون شناخت انرژی، ترمودینامیک و فیزیک پایه، ادعا‌های غیرعلمی را بازنشر دهند.

سخنگوی صنعت آب در پایان خطاب به دانشگاهیان، رسانه‌ها و فعالان علمی تأکید کرد: علم فرزند بی‌اعتمادی است؛ بی‌اعتمادی به سخن بدون دلیل، به ادعا‌های بدون پشتوانه و به روایت‌هایی که با اصول علمی سازگار نیست. اساتید دانشگاه و رسانه‌ها باید برای تقویت این اعتماد علمی نقش‌آفرینی کنند.