
اقتصاد۲۴- ۳ام۱۴ بیریوزا (۳M۱۴ Biryuza)، یک موشک کروز تهاجمی دریایی (LACM) روسی است که توسط شرکت دفاعی روسی ان پی تی نُواتور (NPO Novator)، طراحی و ساخته شده است. این موشک که در ناتو با نام ساگاریس اس اس-ان-۳۰ای شناخته میشود، جزء کلیدی خانواده موشکهای کالیبر است که برای انجام حملات دقیق علیه اهداف استراتژیک زمینی طراحی شده است.
۳ام۱۴ که در سال ۲۰۱۵ به خدمت گرفته شد، برد عملیاتی ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ کیلومتر در انواع داخلی دارد و در سکوهای پرتاب متعددی از جمله زیردریاییها و کشتیهای سطحی مستقر است. این موشک از روی موشک ۳ام۱۰ گرانت دوران شوروی ساخته شده و ارتباط نزدیکی با موشک نوع صادراتی ۳ام-۱۴ئی کلوب دارد.
بیشتر بخوانید: معرفی هواپیمای سی-۸۲ پکت
۳ام۱۴ میتواند از لولههای اژدر ۵۳۳ میلیمتری استاندارد ناتو، سیستمهای پرتاب عمودی و سکوهای کانتینری پرتاب شود که این ویژگی آن را برای عملیات مختلف دفاعی دریایی و ساحلی مناسب میکند.

۳ام۱۴ دارای طراحی پرواز در ارتفاع کم، مانورپذیری بالا و هدایت پیشرفته برای جلوگیری از شناسایی و درگیری توسط سیستمهای پیشرفته دفاع هوایی است. اهداف اصلی آن شامل مراکز فرماندهی، انبارهای تدارکات، فرودگاهها، زیرساختهای صنعتی و سایر داراییهای استراتژیک زمینی است. نسخههای صادراتی، مانند ۳ام-۱۴ئی، به دلیل محدودیتهای اعمال شده توسط رژیم کنترل فناوری موشکی (MTCR)، برد کمتری به ۳۰۰ کیلومتر دارند. این گونهها در سیستمهایی مانند کلوب-اس برای زیردریاییها، کلوب-ان برای کشتیهای سطحی و سیستم کلوب-کی کانتینری ادغام شدهاند.

این موشک برای اولین بار در طول جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۵ مورد توجه قرار گرفت، جایی که برای انجام حملات دقیق از سکوهای دریایی با برد بیش از ۱۵۰۰ کیلومتر مورد استفاده قرار گرفت. اکنون این موشک به طور گسترده در زیردریاییها، ناوچهها و رزمناوهای نیروی دریایی روسیه مستقر شده است که نشان دهنده اهمیت استراتژیک آن در جنگ دقیق دوربرد است.
نسخههای صادراتی این موشک به کشورهایی مانند هند، الجزایر، ویتنام، چین و ایران عرضه شده است. به عنوان مثال، هند تحت قراردادی ۲۸ موشک را برای زیردریاییهای کلاس سیندهوگوش و ناوچههای کلاس تالوار خود خریداری کرد.
موشک ۳ام۱۴ بیریوزا دارای طرح استوانهای فشرده و آیرودینامیکی است که طول آن ۶.۲ متر است و با سیستمهای پرتاب عمودی، پرتابگرهای شیبدار عرشه و لولههای اژدر ۵۳۳ میلیمتری سازگار است. این موشک که از مواد سبک وزن مانند آلیاژهای آلومینیوم و کامپوزیتها ساخته شده است، برای برد و پنهانکاری بهینه شده است. انواعی مانند ۳ام-۱۴ئی شامل یک بوستر پرتاب سوخت جامد با تثبیتکنندههای مشبک در قسمت دم برای استقرار پایدار از سکوهای زیر آب یا سطح زمین هستند.

موشک ۳ام۱۴ بیریوزا به یک کلاهک ۴۵۰ کیلوگرمی مجهز است که قادر به وارد کردن خسارات ویرانگر به اهداف استراتژیک است. کلاهک موشک ۳ام۱۴ بیریوزا بسته به الزامات ماموریت، معمولاً از نوع انفجاری قوی است و برای انفجار هوایی یا زمینی بهینه شده است. همچنین یک نوع کلاهک خوشهای نیز موجود است که مجهز به مهمات خردشونده، انفجاری قوی یا تجمعی برای درگیری با اهداف منطقهای یا گسترده است.
موشک ۳ام۱۴ از یک سیستم پیشرانه دو مرحلهای نیرو میگیرد. یک بوستر سوخت جامد، پرتاب موشک را آغاز میکند، در حالی که یک موتور توربوجت دو مداره TRDD-۵۰B پرواز را ادامه میدهد. این موشک با سرعت زیرصوت ۰.۸ تا ۰.۹ ماخ حرکت میکند و برد عملیاتی آن در نمونههای داخلی ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ کیلومتر است. مدلهای صادراتی، مانند ۳ام-۱۴ئی، به دلیل محدودیتهای MTCR به ۳۰۰ کیلومتر محدود شدهاند. این برد و سرعت، موشک را قادر میسازد تا ضمن فرار از رهگیری، به اهداف دوردست حمله کند.

موشک ۳ام۱۴ بیریوزا از یک سیستم هدایت ترکیبی بسیار پیشرفته برای هدفگیری دقیق خودکار استفاده میکند. سیستم کنترل داخلی آن بر اساس سیستم ناوبری اینرسی خودکار AB-۴۰E ساخته شده است که توسط موسسه تحقیقات دولتی ابزارسازی ساخته شده است. برای افزایش دقت، این موشک دارای یک گیرنده برای سیستمهای ناوبری ماهوارهای (گلوناس یا جی پی اس) و یک ارتفاعسنج رادیویی RVE-B است که توسط UPKB Detal ساخته شده است.
موشک ۳ام۱۴ بیریوزا قابلیت پرتاب از طیف گستردهای از پلتفرمها، از جمله زیردریاییها، کشتیهای سطحی و سیستمهای کانتینری را دارد. این موشک را میتوان روی سیستمهای پرتاب عمودی یا لولههای اژدر ۵۳۳ میلیمتری مستقر کرد.

نوع: موشک کروز
کشور طراح: روسیه
شرکت طراح: NPO Novator
کشورهای اپراتور: الجزایر، چین، هند، ایران، روسیه، ویتنام
انواع کلاهک: کلاهک خوشهای با قدرت انفجار بالا (با مهمات تکه تکه شونده، انفجار بالا یا تجمعی)، با قابلیت حمل کلاهک هستهای
دقت: احتمال خطای دایرهای تخمینی (CEP) ۳ تا ۵ متر
برد موشک: ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ کیلومتر (داخلی)، ۳۰۰ کیلومتر (نوع صادراتی ۳ام-۱۴ئی)
وزن موشک: تقریباً ۱۷۷۰ کیلوگرم
سرعت موشک: فراصوت (۰.۸ تا ۰.۹ ماخ)
سیستمهای هدایت: سیستم ناوبری مستقل اینرسی AB-۴۰E، ناوبری ماهوارهای گلوناس /جی پی اس، ارتفاع سنج رادیویی RVE-B رادار فعال ARGS-۱۴E (درفاز پایانی)
ابعاد| طول: ۶.۲ متر؛ قطر: ۰.۵۳ متر؛ طول بال: ۳.۳ متر