با رشد ۲۰۰ درصدی قیمت دلار، کارنامه فرزین قابل قبول نیست

اقتصاد۲۴- به گفته یک کارشناس اقتصادی، برنامه‌های بانک مرکزی باید متناسب با شرایط اقتصادی جدید، تغییر کنند، اما به نظر می‌رسد که فرزین همچنان می‌خواهد بازار ارز و قیمت دلار را به شیوه قبل از فعالسازی مکانیسم ماشه مدیریت کند.

در روز‌هایی که بازار ارز نوسانات شدیدی را تجربه و قیمت دلار رکورد‌های جدیدی را ثبت می‌کند، نوک پیکان انتقادات، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی را نشانه می‌رود.

فرزین که از دی‌ماه ۱۴۰۱ ریاست بانک مرکزی را بر عهده دارد، با توجه به اختیارات قابل توجهی که پس از تصویب قانون جدید بانک مرکزی به این نهاد واگذار شد، حالا مسئول اصلی حفظ ارزش پول ملی و مهار نوسانات نرخ ارز به شمار می‌رود. با وجود این، جهش حدود ۲۰۰ درصدی قیمت دلار در طی زمان حضور او در ساختمان میرداماد، از ناتوانی تیم مدیریتی او در انجام این مسئولیت حکایت دارد.

کامران ندری، کارشناس اقتصادی و استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق، در گفت‌و‌گو با تجارت‌نیوز، عملکرد فرزین در بانک مرکزی، به ویژه در زمینه مدیریت بازار ارز را بررسی کرده است.

برنامه‌های فرزین در بانک مرکزی، پاسخگوی شرایط جدید اقتصادی نیستند

ندری در ابتدا گفت: «هر رئیس کل بانک مرکزی در طول دوره مسئولیت خود ممکن است در برخی مقاطع موفق عمل کند و در دیگر زمان‌ها، عملکرد او نتایج مطلوبی به همراه نداشته باشد؛ فرزین نیز از این قاعده مستثنا نیست.

او افزود: «در برخی دوره‌ها، عملکرد فرزین در بانک مرکزی مثبت بوده و برنامه‌های اجرایی موفقی داشته، اما اکنون این برنامه‌ها پاسخگوی شرایط جدید اقتصادی نیستند.»

فرزین می‌خواهد بازار ارز را به شیوه قبل از مکانیسم ماشه مدیریت کند

این کارشناس اقتصادی توضیح داد: «اگر فرزین به ادامه سیاست‌ها و برنامه‌هایی که در گذشته موثر بوده‌اند اصرار داشته باشد، طبیعی است که باید این برنامه‌ها متناسب با شرایط اقتصادی جدید، تغییر کنند، اما به نظر می‌رسد که فرزین همچنان می‌خواهد بازار ارز را به شیوه قبل از فعالسازی مکانیسم ماشه مدیریت کند.»

بیشتر بخوانید: فوری/ بررسی اجرای کالابرگ و کنترل بازار ارز توسط قالیباف

او ادامه داد: «در زمینه چارچوب مدیریت ارزی، تغییرات ساختاری در دستور کار فرزین قرار ندارد. بلکه به نظر می‌رسد او به دنبال رفع نواقص موجود در چارچوب فعلی است. به عنوان مثال، معاون سیاست‌گذاری پولی بانک مرکزی اعلام کرده که بانک مرکزی قصد دارد مدت زمان انتظار برای تخصیص ارز ترجیحی را کاهش دهد. این در حالی است که تغییرات اساسی در چارچوب سیاست‌های ارزی هنوز در دستور کار نیست.»

تیم فرزین در هفته‌های اخیر عملکرد مثبتی از خود نشان نداده است

ندری تصریح کرد: «در مجموع، با توجه به شرایط کنونی اقتصاد کشور، تیم فرزین در هفته‌های اخیر نتوانسته ابتکار عمل را در دست گیرد و عملکرد مثبتی در این مدت از خود نشان نداده است.»

او تاکید کرد: «واقعیت آن است که با توجه به تشدید شرایط تحریمی در اقتصاد ایران، اگر بانک مرکزی همچنان بر روی نظام ارز چندنرخی اصرار کند، برنامه‌ای برای مدیریت انتظارات تورمی نداشته باشد، از استفاده موثر از ابزار نرخ بهره ترس و واهمه داشته باشد، تلاشی برای استقلال بانک مرکزی نکند و برای مدیریت حجم نقدینگی برنامه‌ای نداشته باشد، کار ساده‌ای نخواهد داشت و مغلوب بازار ارز خواهد شد.»

مشکل اصلی بانک مرکزی بی‌تصمیمی است

این استاد اقتصاد اظهار کرد: «در حال حاضر، مشکل اصلی بانک مرکزی بی‌تصمیمی است و این نهاد نمی‌داند باید چه کند. در گذشته هم با وجود تصمیم‌گیری‌های درست در برخی مقاطع، بانک مرکزی روز‌های بدی را هم سپری کرده است.»

ندری گفت: «فرزین در زمانی که قیمت دلار حدود ۴۴ هزار تومان بود به ریاست بانک مرکزی منصوب شد، اما الان قیمت دلار به ۱۳۰ هزار تومان رسیده است. یعنی در این مدت، نرخ ارز حدود ۲۰۰ درصد افزایش یافته است. اگرچه شرایط اقتصادی، تحریم‌ها و سلطه دولت بر بانک مرکزی نیز در این موضوع تاثیرگذار بوده‌اند، اما باید توجه داشت که نوسانات شدید نرخ ارز در این دوره، عملکرد مطلوبی از سوی بانک مرکزی را نشان نمی‌دهد.»

او در پایان خاطرنشان کرد: «با در نظر گرفتن همه این موارد، نمی‌توان افزایش نرخ ارز از ۴۴ هزار تومان به ۱۳۰ هزار تومان را در کارنامه بانک مرکزی در دوره آقای فرزین موفق ارزیابی کرد.»