بورس روی بمب ساعتی؟/ سیاست‌هایی که می‌تواند بورس را به فرصت طلایی اقتصاد تبدیل کند

عضو شورای عالی بورس می‌گوید: از طریق افزایش عرضه‌ها و تسهیل فرآیند‌های افزایش سرمایه شرکت‌های موجود و یا تغییر برخی از ریزساخت‌های بازار می‌توان ضربه گیر‌هایی را در بازار سرمایه ایجاد کرد.

بورس تهران

اقتصاد۲۴- صف‌ها برای گرفتن کد بورسی و ورود به بازار سرمایه طولانی‌تر شده است. اگر روزی سود ۲۰ درصدی از یک سهم برای سهامدار یک اتفاق خوب بود امروز مردم به امید کسب سود‌های ۱۰۰ درصدی پا به این بازار می‌گذارند، امیدی که البته از دید حرفه‌ای‌های بازار چندان منطقی به نظر نمی‌رسد.

حرکت قطار توسعه بازار سرمایه از سال گذشته آغاز شد و دامنه آن به سال جاری هم رسید، به طوری که شاخص کل بورس که معاملات سال گذشته بورس را از ارتفاع ۱۷۸ هزار و ۶۵۹ واحد آغاز کرد، با ۳۳۴ هزار و ۲۴۱واحد رشد، معادل ۱۸۷ درصد افزایش را به ثبت رساند.

شاخص بورس در مدت ۲۰ روز معاملاتی فروردین سال جاری، با ثبت بیش از ۲۲۹ هزار واحد رشد، بازدهی ۴۴.۶۵ درصدی را نصیب سرمایه‌گذاران کرد. همچنین شاخص کل که معاملات امسال بورس را از ۶۴۵ هزار و ۷۶۳ واحد آغاز کرد، در ۲۰ روز معاملاتی فروردین با ۲۲۹ هزار و ۲۲ واحد رشد، معادل ۴۴.۶۵ درصد افزایش را به ثبت رسانده و به ۷۴۱ هزار و ۹۲۳ واحد رسید.

اما حالا با شیوع کرونا و بیکار شدن عده‌ای به نظر می‌رسد انتظار از بازار سرمایه سبب شده تا عده‌ای حتی کار و کاسبی خود را رها کنند و وارد بازار سرمایه شوند، بازاری که اگر برای عمق بخشی به نقدینگی آن فکری نشود می‌تواند مانند یک بمب ساعتی منفجر شود و عده‌ای نیز متضرر شوند؛ هر چند دولت همچنان بر حمایت خود از بازار سرمایه تاکید دارد.

متقاضیان زیادی در صف گرفتن کد بورسی هستند که شغل هایشان را از دست داده‌اند و با امید اینکه بتوانند بخشی از درآمد خود را از طریق این بازار به دست بیاورند با اندک سرمایه خود وارد بازار بورس شده‌اند. هر چند نداشتن آگاهی نسبت این بازار سبب شده عده‌ای حتی به امید سود‌های نجومی وارد بورس شوند، موضوعی که می‌تواند در آینده خطر آفرین باشد.

چه کسانی مالباخته بورس خواهند شدند؟

تجربه موسسات مالی اعتباری همواره برای اقتصاد کشور یک نقطه منفی به حساب می‌آید هر چند ورود نقدینگی به بورس با موسسات مالی اعتباری قابل مقایسه نیست، اما ورود پول ناشی از آن به بازار می‌تواند خطر‌هایی هم داشته باشد.

بیشتر بخوانید: توصیه‌های مهم به سرمایه‌گذاران در بورس

سعید اسلامی بیدگلی عضو شورای عالی بورس در گفتگو با اقتصاد ۲۴ می‌گوید: به هر حال زمانی که بازار دچار رشد‌های عجیب و غریب شود این نگرانی برای حرفه‌ای‌های بازار سرمایه به وجود می‌آید که این رشد متوقف شود و بخش بزرگی از پول‌هایی که در نوبت‌های پایانی وارد بازار شدند دچار زیان‌های ناشی از اثرات روانی و خروج نقدینگی شوند. این ترس در همه بازار‌های دنیا که با رشد‌های ناگهانی مواجه می‌شوند وجود دارد بنابراین در مورد بازار ایران هم این نگرانی وجود دارد.

نقدینگی سرازیر شده به بازار قابل کنترل است؟

سعید اسلامی بیدگلی در پاسخ به این سوال که آیا نقدینگی سرازیر شده به بازار قابل کنترل است؟ می‌گوید: نقدینگی سرازیر شده به سمت بازار قابلیت کنترل کردن از طریق سیاست گذاری و قانونگذاری دارد، اما به هر حال متغیر‌های کلان اقتصادی نیز بر روی آن اثرگذار است.

این کارشناس بازار سرمایه یادآور می‌شود: طی سال گذشته هم کارشناسان و هم مدیران تاکید کردند که از طریق افزایش عرضه‌ها و تسهیل فرآیند‌های افزایش سرمایه شرکت‌های موجود و یا تغییر برخی از زیرساخت‌های بازار می‌توان ضربه‌گیر‌هایی را ایجاد کرد. از سوی دیگر از طریق تقویت صندوق‌های سرمایه‌گذاری و تشویق مردم به ورود از طریق صندوق‌ها و یا موسسات حرفه‌ای و مشاوران با تجربه، بخشی از این جو روانی را کنترل کرد.

بیدگلی تصریح می‌کند: به هر حال ورود جریان نقدیندگی به بازار سرمایه، فرصت تلقی می‌شود، اما بهتر است که دولت‌ها از این فرصت‌ها به خوبی استفاده کنند.

سهام عدالت و نقش آن در بازار

وی در خصوص نقش آزادسازی سهام عدالت در عمق بخشی به بازار سرمایه گفت: هنوز ریز جزئیات آزادسازی سهام عدالت مشخص نیست که بتوانیم اثرات آن را بر بازار سرمایه مورد بررسی قرار دهیم. برای بررسی اثرات این آزادسازی باید جزئیات نحوه اجرای آن مشخص شود.

اسلامی بیدگلی می‌گوید: اینکه مردم با چه قیمتی می‌توانند این سهام را بفروشند، نحوه تعامل آن با بازار چگونه خواهد بود و ورود ۵۰ میلیون نفر به بازار بدون اینکه اثر ریزشی بر بازار داشته باشد باید مدیریت شود؛ بنابراین نیاز خیلی جدی وجود دارد که جزئیات این طرح بررسی شود.

عضو شورای عالی بورس تاکید می‌کند: آنچه که در کوتاه مدت و با سرعت می‌تواند اثربخش باشد افزایش عرضه سهام شرکت‌هایی است که در اختیار دولت و نهاد‌های حاکمیتی وجود دارد که می‌تواند به عمق بخشی بازار کمک کند تا از افزایش حبابی در برخی از نماد‌های بورسی جلوگیری کند و امیدواریم این عرضه‌ها ادامه دار باشد.

وی یادآور می‌شود: دولت‌ها باید در این شرایط با دقت سیاست‌های خود را اجرایی کنند چرا که هر سیاستی به دلیل جو روانی موجود در بازار بر خلاف آنچه هدف سیاست گذاری بوده است پیش می‌آید.