اقتصاد۲۴- از ابتدای سال تا کنون افزایش فشار نقدینگی به بخشهای اقتصادی باعث رشد قیمت در بازارهای مالی شد و این گرانی حتی بازار کالا و خدمات را نیز مورد هدف قرار داد. از همان ابتدا حجم زیاد نقدینگی موجب نگرانی کارشناسان و تحلیلگران بود، از سوی دیگر دولت برای کنترل شرایط تلاش کرد تا سیل نقدینگی را از سایر بازارها به سمت بورس هدایت کند، اما خبرها تصویر دیگری از بازار را نشان میدهد. به گفته عدهای از کارشناسان متلاطم شدن بازارهای همچون ارز و طلا نشان می-دهد که نقدینگی وارد شده به بورس در حال هجوم به سایر بازارها بوده و در این میان فعالان در هر بخش تلاش میکنند تا به این روند سرعت بیشتری ببخشند. از سوی دیگر برخی از تحلیلگران معتقدند رشد بازار سرمایه دلیلی شده است تا برخی از فعالان در بازار ارز و طلا به فکر جذب سرمایه بیافتند و با تحریک تقاضا، سرمایهگذاران را به آن سمت بکشانند.
علیرضا عباسی کارشناس بازار ارز با اشاره به صعودی شدن روند بازار در روزهای اخیر گفت: «این روزها بازار بورس رشد بیسابقهای را تجربه میکند و در مقابل هم بازار ارز تمایل به افزایش قیمت را از خود نشان میدهد. برخیها معتقدند که فعالان بازار با توجه به روند بازار سرمایه سعی در تحریک کردن بازار ارز دارند. من با این نظر که عدهای سعی در تحریک تقاضا در بازر ارز داشته تا باعث رونق گرفتن بازار ارز و یا رونق گرفتن بیشتر در بازار بورس شوند موافق نیستم. ما باید توجه داشته باشیم که یکسری متغیرهای واقعی در عرضه و تقاضای بازار ارز اتفاق افتاده و همین متغیرها باعث تغییرات نرخ ارز شده و باید توجه داشته باشیم که بخشی از این متغیرهای نیز از کنترل خارج شده است».
این کارشناس بازار ارز در بخش دیگری از صحبتهایش به کاهش درآمدهای ارزی اشاره کرد و دراینباره گفت: «با شیوع ویروس کرونا حجم تجارت خارجی ما به خصوص در حوزه صادرات منطقهای و صادرات غیرنفتی کاهش یافته است، بسیاری از مرزها بسته بوده و ما شاهد تعطیلی بازارهای بینالمللی هستیم، این در حالی است که اخیرا سقوط شدید ارزش نفت را نیز داشتهایم بنابراین درآمدهای ارزی کشور در این روزها به شدت کاهش پیدا کرده است. این مسائل در طرف عرضه بوده و در چنین شرایطی که بانک مرکزی برای تزریق منابع جدید ارزی ناچار به دست بردن به ذخایر ارزی بوده، افزایش قیمت ارز دیگر مسئله دور از ذهنی نخواهد بود».
وی در ادامه افزود: «در طرف تقاضا نیز اتفاقاتی رخ داده که موجب تغییرات نرخ ارز در روزهای اخیر شده است. در طرف تقاضا نزدیک به سه ماه است که تقاضای نیاز ارزی واردات از سمت بانک مرکزی با حجم بسیار کمی تامین میشود؛ بنابراین در چنین شرایطی تقاضای واردات سرکوب شده است.
از سوی دیگر ما با کاهش مسافرتهای خارجی روبهرو هستیم و کم شدن خروج ارز از کشور در زمینه کاهش تقاضا موثر خواهد بود. به عبارتی دیگر ما شاهد کاهش شدید تقاضا برای ارز به دلیل سرکوب واردات، مسافرتها و نیازهای ارزی افراد بودیم و اگراین مسائل وجود نداشت
قیمت دلار به مراتب میبایست در نقاط بالاتری قرار میگرفت. اما در حال حاظر با توجه به مشکلات و مسائلی که در اقتصاد وجود دارد تعدیل نرخ ارز به سمت همگامی با نرخ تورم و نزدیک شدن به قیمت ۱۸ یا ۱۹ هزار تومان تا پایان سال مسئله دور از انتظاری نبوده و حتی در بدنه بانک مرکزی نیز این امر پذیرفته شده است».
علت تفاوت میان قیمت سکه بورسی و سکه بازار آزاد چیست؟
آشفتگی قیمت تنها به بازار ارز محدود نمیشود. این روزها بازار طلا و سکه هیجان زیادی را پشت سر میگذارد و سکه ۷ میلیونی گویای این آشفتگی است. البته حواشی در این بازار تنها به سکه ۷ میلیونی ختم نمیشود و معامله سکه در بورس با رقمی متفاوت چالش دیگری را برای بازار به وجود آورده است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که سرمایهگذاران با خرید سکه در بازار آزاد و فروش آن به مبلغ بالاتری در بورس هیجان کاذب در بازار ایجاد میکنند. آنطور که گفته میشود برخی از صرافیها معتقدند حضور تعدادی از بانکها در بورس و اقدام آنها به خرید سکه با حدود ۵۰۰ هزار تومان بالاتر از بازار آزاد سبب شده که مردم اقدام به خرید سکه از صرافیها و عرضه آنها در بورس کنند که این کار سبب افزایش قیمت سکه شده است.
محمد کشتیآرای، نائب رئیس اتحادیه طلا و جواهر درخصوص تفاوت قیمت میان سکه بورسی و سکه در بازار آزاد گفت: «تفاوت میان نرخ سکه در بازار آزاد و سکه بورسی به دست فعالان بازار نبوده و قطعا بورس چنین تفاوتی را به وجود آورده، بنابراین این مسئله از دست فعالان صنف خارج بوده و این مسئله هیچ ربطی به بازار، فعالان، واسطهها و دلالان نداشته و فقط چند بانک در بورس این تفاوت را به وجود آوردهاند و پاسخ اینکه چرا میان سکه بورسی و سکه در بازار آزاد تفاوت قیمت وجود دارد باید از بورس پرسیده شود».
از سوی دیگر برخی از صاحبنظران معتقدند فروش سکه با قیمتی بالاتر در بورس راهی برای جذب سرمایه بیشتر بوده و سرمایهگذاران باید به این مسئله توجه داشته باشند.
ابراهیم محمدولی، رئیس اتحادیه طلا و جواهر با اشاره به تفاوت نرخ سکه در بازار آزاد و بورس گفت: «اگر سرمایههای خرد که در میان خانوارها متمرکز شده و هیچ حاصلی را برای آنها به همراه ندارد به سمت بازاری هدفمند مانند بازار تولید برود قطعا نتایج مثبتی را به همراه خواهد داشت، اما اگر این سرمایه در مسیر دلالی قرار بگیرد هیچ کمکی را به اقتصاد ما نخواهد کرد. یکی از دلایلی که باعث جذب سرمایه میشود کالایی به نام سکه بوده و ممکن است که بورس برای ایجاد جذابیت و جذب بیشتر سرمایه چنین تفاوتی را به وجود آورده باشد و باید منتظر ماند تا دید این روند چه پیامدی را برای ما به همراه خواهد داشت».
وی در بخش دیگری از صحبتهایش به تاثیر بازار بورس بر بازار طلا و سکه اشاره کرد و دراینباره ادامه داد: «بورس به عنوان یک بازار مطمئن برای جذب سرمایههای خرد و کلان میتواند تاثیر منفی بر بازار طلا داشته باشد. به عبارتی دیگر در این مدت سرمایههایی که میتوانست در بازارهای مختلف سرازیر شود به سمت بازار بورس هدایت شد و بازارهای دیگر را با رکود همراه کرد. پس اگر بخواهیم تاثیر اینروزهای بورس بر بازار طلا را بررسی کنیم میتوانیم بگوییم که بورس به نوعی باعث کاهش ورود سرمایه به بازار طلا شده است».
محمدولی در ادامه با اشاره به افزایش نرخ طلا در روزهای اخیر ادامه داد: «در ابتدا ما باید توجه داشته باشیم که نوسانات بازار طلا متاثر از انس جهانی و قیمت دلار در کشور بوده و این دو عامل ضریب قیمت طلا در کشورهای مختلف را به وجود میآورد و ما نمیتوانیم جدای از این مسئله نرخی را در بازار تعیین کنیم؛ بنابراین نوسانات اخیر در بازار طلا به دلیل حرکت آرام و رو به افزایش انس جهانی بوده است. از سوی دیگر اگر نگاهی به قیمت ارز در چند ماه اخیر داشته باشیم خواهیم دید که در چند ماهه گذشته دلار در کانال ۱۴ هزار تومان بود، اما اکنون به کانال ۱۶ هزار تومان رسیده، بنابراین این عوامل تعیینکننده در نرخ طلا بوده و نوساناتی را در بازار به وجود آوردهاند».
وی از احتمال افزایش قیمت طلا در ماههای آتی گفت: «اینکه در آینده بازار طلا در چه سمت و سویی قرار خواهد گرفت به قیمت انس جهانی بستگی دارد و قطعا با اتفاقاتی که در دنیا رخ میدهد انس جهانی از نرخ فعلی عبور خواهد کرد و به نسبت آن ممکن است که ما در بازار داخل شاهد افزایش نسبی قیمت طلا باشیم».
منبع: روزنامه ابتکار