اقتصاد۲۴ - با گذشت ۱۱ سال از مصوبه الگوی کشت، مسئولان وزارت جهاد کشاورزی همچنان نسبت به اجرای این لایحه بیاعتنا هستند که این موضوع همه ساله سونامی محصولات مختلف در بخش کشاورزی را به همراه دارد.
بررسیها از سطح بازار نشان میدهد که هر کیلو پیاز در خرده فروشیها از ۲ هزار و ۲۰۰ تا ۳ هزار تومان به فروش میرسد، درحالیکه بیش از ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان سر مزرعه از کشاورزان خریداری نمیشود.
بیشتر بخوانید:ثبات نسبی قیمت میوه و صیفی نسبت به هفته گذشته
بسیاری از مسئولان بر این باورند که نبود سنخیت میان هزینههای تولید با قیمت فروش پیاز و اشباع بازار کار را به جایی رسانده که کشاورزان به منظور جلوگیری از ورود آفت به مزرعه حاضرند رایگان محصول را در اختیار افراد قرار دهند که این موضوع در سایه بیتوجهی به مصوبه اجرای الگوی کشت هدر رفت منابع پایه و دسترنج کشاورزان را به دنبال دارد.
محمد شفیع ملک زاده رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با اشاره به تکرار سونامی پیاز در بخش کشاورزی اظهار کرد: همه ساله سونامی مازاد تولید محصولات کشاورزی اعم از گوجه فرنگی، پیاز، سیب زمینی و انواع صیفی در بخش کشاورزی تکرار میشود که از این حیث ضرر و زیان قابل توجهی متحمل کشاورزان میشود.
وی افزود: از اواسط فروردین تاکنون، تولیدکنندگان پیاز از حیث فروش محصولاتشان ضربه سنگینی متحمل شدند به طوریکه از محل فروش بیش از دو سوم هزینه تولید تامین نمیشود.
ملک زاده قیمت تمام شده هر کیلو پیاز را یک هزار و ۵۰۰ تا یک هزار و ۸۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: در بیشتر موارد هر کیلو پیاز ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان از کشاورزان خریداری میشود که این نرخ به هیچ عنوان جوابگوی هزینههای تولید نیست.
رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی ادامه داد: علی رغم سرمای طاقت فرسای زمستان و مشقتهای فراوان تولید، منابع آبی و خاکی و دسترنج کشاورزان به هدر رفته است به طوریکه کشاورزان رغبتی به برداشت ندارند.
ملک زاده مازاد تولید پیاز و اشباع بازار را عامل اصلی زیان پیازکاران دانست و گفت: با وجود تولید بالا و افت چشمگیر قیمت پیاز به ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان، مقدار زیادی محصول به سبب نبود انبار روی دست کشاورزان مانده است.
به گفته وی، همه ساله سونامی مازاد تولید و مقرون به صرفه نبودن برداشت در یکی از محصولات پیاز، سیب زمینی، گوجه فرنگی و هندوانه تکرار میشود و کار را به جایی میرساند که کشاورز حاضر به برداشت و عرضه رایگان محصول به مردم است. به عنوان مثال هر سبد گوجه فرنگی ۵ هزار تومان هزینه دارد که با احتساب سایر هزینهها همچون مزد روزانه کارگر و حملونقل و... نرخهای فعلی فروش جوابگوی هزینههای تولید نیست.
رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی افزود: علی رغم آنکه هزینه تمام شده هر کیلو پیاز به یک هزار و ۵۰۰ تومان میرسد، اما بیش از ۴۰۰ تا ۴۲۰ تومان به سبب کاهش تقاضا و سودجویی عوامل واسطه و دلال نمیخرند که این امر ظلم آشکار در حق کشاورز است.
این مقام مسئول با تاکید بر حمایت همه جانبه دولت از بخش کشاورزی به منظور پایداری تولیدو دستیابی به خودکفایی گفت: درحالحاضر در محصولاتی همچون گندم و کلزا که خرید تضمینی دارند، دولت باید تلاش کند تا کشاورزان نسبت به کشت ترغیب شوند، این در حالی است که عملکرد مسئولان در بخش خرید تضمینی گندم به گونهای است که کشاورزان استانهای سردسیر که تا زمان برداشت محصولشان یک تا ۲ ماه دیگر زمان باقی مانده، اقدام به برداشت گندم سبز به منظور استفاده خوراک دام یا شخم آن و خاک کردن در زیر زمین کردند.
رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی نبود الگوی کشت را علت اصلی تکرار سونامی مازاد تولید محصولات کشاورزی دانست و گفت: بارها اتفاق افتاده که کشاورزان محصولشان را در مزرعه و باغ رها کردند یا از ترس شیوع آلودگی و بیماری در دل خاک، اجازه برداشت آن را به افراد دادند چرا که در صورت ماندن محصول در زیر خاک به واسطه رطوبت احتمال بروز بیماری و قارچ و آسیب به بخش کشاورزی دور از انتظار نیست.
اجرای الگوی کشت مرهم درد تولیدکنندگان پیاز
علی خان محمدی مدیرعامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی اجرای الگوی کشت را راهی برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی اعلام کرد و گفت: اگر وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید، الگوی کشت را متناسب با شرایط اقلیم هر منطقه و استان اعلام کنند، دیگر شاهد معضلات مختلف در بخش کشاورزی نخواهیم بود.
وی افزود: همه ساله کشاورزان بدون توجه به نیاز بازار اقدام به تولید میکنند که در برخی مواقع به سبب اشباع بازار، قیمت به قدری کاهش مییابد که جوابگوی هزینههای تولید نیست.
خان محمدی ادامه داد: تا زمانیکه به دنبال کشاورزی قراردادی و اجرای مصوبه الگوی کشت نرویم و همواره کشاورزان بر مبنای بازار فصل قبل و بیهوده تولید کنند، مشکلات مازاد تولید و ضرر و زیان کشاورزان استمرار خواهد داشت.
همه ساله کشت محصولات نظیر سیب زمینی، پیاز، گوجه فرنگی به دلیل مازاد یا کاهش تولید منجر به برهم زدگی نظم بازار و ضرر و زیان کشاورزان و مصرفکنندگان میشود چرا که در برخی مواقع تولید به قدری کاهش مییابد که قیمت پیاز و گوجه فرنگی در بازار به ۲۰ هزار تومان میرسد و در زمان دیگر به سبب مازاد تولید جوابگوی هزینههای کشاورزان و سود حداقلی برای گذراندن معیشت آنها نیست.