اقتصاد۲۴ - سایت نورنیوز، نزدیک به شورایعالی امنیت ملی دیروز در گزارشی با محوریت حادثه نطنز به ۱۰ پرسش درباره این حادثه پاسخ داده است. در بخشی از این گزارش آمده است: «به نظر میرسد تشابه زیادی بین حادثه نطنز و ترور سردار سلیمانی قابل مشاهده است؛ یعنی ترکیبی از اطلاعات و پشتیبانی به همراه اقدام که با توجه به حجم تخریب، احتمال عمدی بودن را تقویت میکند.» نورنیوز همچنین در تحلیل جداگانهای به بررسی احتمال دست داشتن رژیم صهیونیستی در حادثه نطنز پرداخته است.
اعلام خبری مبنی براحتمال عمدی بودن حادثه انفجاراخیر دریکی از سولههای در دست احداث سایت نطنز، پرونده این حادثه را وارد مرحله جدیدی کرده است. روز گذشته سایت نورنیوز نزدیک به شورایعالی امنیت ملی درگزارشی با عنوان ۱۰سوال درباره حادثه در سایت هستهای نطنزبه نوعی برعمدی بودن این حادثه صحه گذاشت. دراین گزارش که باهدف پاسخ به ابهامات حادثه منتشر شده، آمده است: «احتمالات فراوانی در رابطه با علت حادثه نطنز قابلتصور است، اما بهنظر میرسد تشابه زیادی بین حادثه نطنز و ترور سردار سلیمانی قابلمشاهده است؛ یعنی ترکیبی از اطلاعات و پشتیبانی به همراه اقدام که با توجه به حجم تخریب احتمال عمدی بودن را تقویت میکند.» اعلام احتمال عمدی بودن آتشسوزی درنطنزبه دنبال انفجار بامداد پنجشنبه ۱۳تیرماه درشرایطی مطرح شده است که پیش از این نیز برخی خبرها از خرابکاری دراین سایت هستهای حکایت میکرد، حتی برخی گزارشها حاکی از نقش اسرائیل در این ماجرا و حتی حادثه روز ششم تیرماه در منطقه پارچین واقع درشرق تهران بود.
با این حال هیچ مقام رسمی تاکنون چنین خبرها و گزارشهایی را بهصورت رسمی تایید و تکذیب نکرده است. از اینرو از گزارش روز گذشته نورنیوز میتوان بهعنوان اولین واکنش یکی از رسانههای وابسته به شورایعالی امنیت ملی به یکی از این حوادث یاد کرد که به نوعی بر عمدی بودن انفجار نطنز مهر تایید میزند. این خبر ازجهت دیگری هم حائز اهمیت است چراکه شورایعالی امنیت ملی ایران روز ۱۳ تیرماه اعلام کرده بود که علت حادثه در تاسیسات هستهای نطنز مشخص شده است، اما بهدلیل «ملاحظات امنیتی» فعلا در اینباره اطلاعرسانی نخواهد شد. اگر نظریه نورنیوزمبنی بر عمدی بودن حادثه بهصورت رسمی تایید شود چرایی عدم اطلاعرسانی در اینباره تاکنون روشنتر خواهد شد.
نکات مهم
اما گزارش نورنیوز حاوی موارد مهم دیگری هم هست. در بخش اول این گزارش به تاثیر عمدی یا اتفاقی بودن این حادثه بر تحولات سیاسی و امنیتی منطقه پرداخته شده و تاکید شده است که شواهد و قرائن نشان میدهد که اتفاق رخ داده در نطنز صرفا یک حادثه ساده نبوده است. بخش دوم گزارش به زمان حادثه پرداخته است وانتخاب ساعت ۲بامداد روز پنجشنبه را بیدلیل ندانسته است.
نورنیوز همچنین در تشریح دلیل انتخاب نطنز برای خرابکاری نوشته است: «نطنز نخستین سایت غنیسازی اورانیوم ایران است و بهدلیل مشکلات پدافندی ایران تصمیم گرفت مجتمع غنیسازی فردو را بهعنوان تضمین مجتمع نطنز ایجاد کند. مهمترین مشکل نطنز واقعبودن در منطقهای کویری بود که امکان دفاع از آن در شرایط تهدید سخت میشد. ایران با تجربهای که از سایت نطنز بهدست آورد، سایت فردو را در منطقهای کوهستانی و عمق زمین ساخت که آسیبپذیری آن را در برابر حملات هوایی کاهش داده است.»
نورنیوز دربررسی چرایی انتخاب یکی از سولههای در دست احداث در محوطه باز سایت نطنز (مجتمع شهید احمدیروشن) یا سوله مونتاژ نوشته است: «در درجه نخست احتمالا مهاجمان قصد داشتهاند زمان و مکانی را برای حمله برگزینند که تلفات جانی نداشته باشد و از سوی دیگر بخشهای غنیسازی اورانیوم زیر زمین قرار دارد و بهدلیل اکتیو بودن و قرار داشتن مواد هستهای در حمله به آن عواقب بینالمللی وسیعی دارد؛ درحالیکه سوله مونتاژ در سطح زمین واقع است و مواد هستهای هم در آن قرار ندارد.»
براساس این گزارش ساخت سالن مونتاژ از سال ۹۲آغاز شد، اما با رسیدن به توافق هستهای ادامه آن متوقف شد. طبق گفتههای علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، تاسیس سوله مونتاژ خرداد ۹۷بعد از بیانات رهبری مبنی بر لزوم آمادگی سازمان انرژی اتمی برای تولید ۱۹۰هزار سو اورانیوم غنی شده کلید خورد و در تیرماه به بهرهبرداری رسید. گزارش مذکور میافزاید: این سالن برای سانتریفیوژهای IR ۲ m ,IR ۴,IR ۶ که جزو سانتریفیوژهای پیشرفته ایران هستند، ایجاد شد و بهدلیل کوتاهی سقف، سوله دیگری برای سانتریفیوژهای قدبلندتر ایران راهاندازی شد. همچنین در سالن مونتاژ ۶۰سانتریفیوژ میتوانست نصب شود و تستهای مختلف روی آن انجام شود، مهمترین تست در این سالن تست سرعت بود که با ابزارهای مدرن شدنی است.
احتمال تغییر راهبردی رویکرد
البته این تنها گزارش نورنیوز در مورد این حادثه نیست. این سایت نزدیک به شورایعالی امنیت ملی روز گذشته در گزارشی دیگر با عنوان آیا اسرائیل وآمریکا حاضر به پذیرش مسوولیت آسیبرسانی به مرکز هستهای نطنز هستند با تاکید بر اینکه رژیم صهیونیستی با علم به آسیبپذیر بودن در قبال پاسخگویی جمهوری اسلامی، اساسا جرات مواجهه مستقیم با ایران را بهویژه در موضوع بسیار حساس حمله به مراکز هستهای کشورمان ندارد، احتمال فرضیه «تغییر راهبردی» رویکرد رژیم صهیونیستی برای «تغییر موازنه امنیتی» در منطقه را مطرح کرده است.
این گزارش همچنین تاکید میکند که چنانچه فرضیه تغییر رویکرد رژیم صهیونیستی درست باشد، این کار بدون اجازه و هماهنگی آمریکا صورت نگرفته است که دراین صورت در رویکرد آمریکا نیز «تغییرات راهبردی» صورت گرفته است که تغییر رویکرد و عبور از خطوط قرمز متوجه واشنگتن نیزخواهد شد. تحلیل نورنیوز ازاحتمال نقش رژیم صهیونیستی درحالی مطرح شده که پیش ازاین برخی مقامات این رژیم و رسانههای وابسته به آن خبرهایی را مبنی بر دست داشتن اسرائیل دراین حادثه منتشرکرده بودند. هرچند که هیچکدام از مقامهای اصلی این رژیم تاکنون بهصورت رسمی مسوولیت انفجار نطنز را برعهده نگرفتهاند و حتی در اظهاراتی تلاش کردهاند نقش خودرا تکذیب کنند. همچنانکه چند روز پیش بنیگانتس، وزیر دفاع اسرائیل، اعلام کرد هر رویدادی که در سایتهای هستهای ایران رخ میدهد «لزوما با اسرائیل ارتباطی ندارد». همچنین گابی اشکنازی وزیر امورخارجه رژیم صهیونیستی بدون تایید هرگونه دخالت اسرائیل در این حادثه، به شکل سربسته تنها مدعی شد که این رژیم اقداماتی را انجام میدهد تا آنچه «تهدید ایران» عنوان کرد را متوقف کند.
پاسخ مناسب ایران به هر نوع دخالت
این تحلیلها درشرایطی ارائه شده است که روز دوشنبه بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی خسارت وارد شده به این سوله را «قابلتوجه» توصیف کرد و گفت که تجهیزاتی که در این سالن وجود داشت تجهیزات اندازهگیری و ابزارهای دقیق بودند که در اثر این حادثه بخشی از آن از بین رفته و بخش دیگری نیز خسارت دیده است. او همچنین در گفتگو با «ایرنا» اعلام کرد که این حادثه ممکن است در برنامه میانمدت، توسعه و تولید ماشینهای پیشرفته کندیهایی ایجاد کند. در همین حال روز گذشته علی ربیعی سخنگوی دولت درنشست خبریاش درباره برخی فرضیههای مطرح شده درباره حادثه نطنز و اظهارنظر مقامات اسرائیلی در اینباره گفت: از ساعات اولیه این اتفاق بهطور دقیق مورد بررسی قرار گرفت و گروههای متخصص در آنجا مستقر شدند. براساس اجماعنظر کارشناسان ذیربط علت حادثه با یک اجماعنظر درحال تکمیل است.
بیشتر بخوانید: وقوع انفجار در سایت هستهای شهید رضایینژاد تکذیب شد
ربیعی تصریح کرد: از ابتدای وقوع این حوادث برخی رسانهها و فعالان رسانهای که عمدتا با موساد کار میکنند در اقدامی برنامهریزی شده و هماهنگ تلاش کردند که تصویری قدرتمند از رژیم اسرائیل بهدست دهند و این حادثه را به رژیم اسرائیل مرتبط کردند. هرچند مقامات سیاسی اسرائیل گفتند که ما از وقوع این حادثه استقبال میکنیم، اما از پذیرش مسوولیت این حادثه صریحا خودداری کردند.
ربیعی ادامه داد: آنها (رژیم اسرائیل) باید توجه داشته باشند که تولید ادبیات هنجارشکن در زمینه تاسیسات هستهای ما حتی از سوی رسانهها عملا گام نهادن در مسیر خطوط قرمز صلح و امنیت جهانی است که رژیم اسرائیل به آن دامن میزند و این اقدام میتواند رویه خطرناکی باشد که در سراسر عالم توسعه پیدا میکند. ربیعی در عین حال گفت: در مورد هر نوع دخالت یا اقدامی که صورت گرفته باشد، پاسخ مناسب ارائه خواهد شد، دوستان ما در شورایعالی امنیت ملی جمعبندی نهایی را ارائه خواهند داد.
ازسوی دیگر روز گذشته حادثه نیروگاه نطنز از زوایای امنیتی با حضور وزیر اطلاعات در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بررسی شد. ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی گفت که طبق توضیحات ارائه شده تاکنون نتایج قابلتوجهی درباره حادثه نطنز حاصل شده و با پایان بررسی دقیق و فنی موضوع، نتایج قطعی اعلام میشود.
منبع: دنیای اقتصاد