تاریخ انتشار: ۰۹:۳۹ - ۱۶ مرداد ۱۳۹۹
ایران برای نخستین بار مجهز به سامانه پایش مصرف انرژی در ساختمان‌ها می‌شود

مقصر اتلاف انرژی در ایران کیست؟

صحبت از مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان که می‌شود، ارقام متفاوتی از میزان هدررفت انرژی در ساختمان‌ها به گوش می‌رسد. از مصرف ۲.۵ تا ۳ برابری انرژی ساختمان‌های ایران نسبت به برخی کشور‌های همسایه گرفته تا رعایت کمتر از ۲۰ درصدی این قانون در کل کشور.
مقصر اتلاف انرژی
اقتصاد۲۴ - برخی از کارشناسان می‌گویند که سالانه ۴۵۰ کیلووات ساعت بر مترمربع تا ۶۵۰ کیلووات ساعت بر مترمربع انرژی در ساختمان‌های ایران مصرف می‌شود؛ در حالی که این رقم در کشور‌های اروپایی معادل ۵۰ کیلووات است.

با وجود این، هیچ کدام از آمار اعلامی اعتبار کافی را ندارد و نمی‌توان به اتکای آن برنامه‌ریزی کرد. چراکه سامانه‌ای برای محاسبه میزان مصرف، بررسی میزان هدررفت انرژی در ساختمان‌ها و برنامه‌ریزی برای افزایش بهره‌وری وجود ندارد.

اما حالا، رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی از راه‌اندازی یک سامانه در هفته دولت می‌گوید که این سامانه زمینه ساز حل این مشکل دیرینه ایران یعنی مصرف بالای انرژی در ساختمان‌ها خواهد شد؛ سامانه‌ای برای پایش مصرف انرژی که بالاخره آمار این بخش را مستند می‌کند و به سیاستگذاران کشور مجالی برای اصلاح روند می‌دهد.

گام اول؛ داده یابی

بخش ساختمان حدود ۴۰ درصد از مصرف انرژی کشور را به خود اختصاص می‌دهد، اما دقیقاً هیچ کس نمی‌داند که یک خانواده ایرانی چقدر در خانه خود هدررفت انرژی دارد و چه میزان از این اتلاف انرژی به خاطر نوع ساخت و ساز است. در این زمینه همیشه انتقاداتی به دولت‌ها وارد می‌شده که چرا برنامه‌ریزی دقیقی برای جلوگیری از پرت انرژی در خانه‌ها انجام نمی‌دهند.
 
مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان هم که مطرح شد، ساختمان‌های قدیمی را در برنمی گرفت و ساختمان‌های جدید نیز چندان که انتظار می‌رفت به اجرای این قانون متعهد نبودند. اما اگر این بار دولت بتواند این سامانه را با موفقیت راه‌اندازی و اجرایی کند، یک گره کور در بخش انرژی کشور گشوده خواهد شد. مسئولان می‌گویند که قرار است این سامانه پایش مصرف انرژی راه‌اندازی شود و بر مبنای آن مصرف انرژی در بخش‌های مختلف ساختمانی رصد و از این طریق داده‌های قابل استناد برای ارائه خدمات بهتر در بخش انرژی و سیاستگذاری‌ها در این زمینه فراهم شود.
 
محمد شکرچی‌زاده، رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، در خصوص این سامانه حیاتی برای سیاستگذاری‌ها در زمینه مصرف انرژی ساختمان‌ها می‌گوید: «در حال حاضر ارقامی درباره میزان مصرف انرژی ساختمان اعلام می‌شود که هیچ کدام قابل اتکا نیستند. آماری که داریم برآوردی است و نمی‌توانیم به آن اعتماد کنیم. اما با راه‌اندازی این سامانه و تکمیل اطلاعات موجود در آن می‌توانیم حتی بگوییم که در نواحی مختلف جغرافیایی کشور ساختمان‌ها حسب سال ساخت، نوع مصالح و مواردی از این دست، چقدر مصرف انرژی دارند و این ارقام چقدر با مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان همخوانی دارد.» او تأکید می‌کند: «این آمار، پایه برنامه‌ریزی‌های آتی نهاد‌های مربوطه نظیر وزارتخانه‌های راه و شهرسازی، نفت و نیرو، شرکت‌های خدمات انرژی و همین‌طور سازمان نظام مهندسی ساختمان خواهد شد.»

اجرای پایلوت توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

گفته می‌شود که سامانه پایش مصرف انرژی بخش ساختمان توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی ساختمان راه‌اندازی شده و به اجرا می‌رسد. آن‌طور که بهروز محمد کاری، رئیس بخش انرژی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی می‌گوید «تاکنون معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری علاوه بر طراحی سیستم، اقدام به اجرای فاز پایلوت طرح نیز کرده و نتیجه این پایلوت که ۳ سال پیش اجرا شده، موفق‌آمیز بوده است.»

بیشتر بخوانید: وضعیت نیروگاه های برق در تابستان چگونه است؟

رئیس بخش انرژی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه می‌دهد: «اکنون هم سخت افزار و هم نرم افزار این طرح در حال انتقال به مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و استقرار است و پهنای باند قابل قبولی نیز به آن اختصاص داده شده است.»

پایش هوشمند ساختمان‌ها

محمد کاری در ادامه به نحوه جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز این سامانه اشاره می‌کند و می‌گوید: «تمام اطلاعات مربوط به مصرف برق و گاز ساختمان‌ها در این مرکز تحقیقاتی متمرکز خواهد شد و بر مبنای آن تحلیل می‌کنیم که کدام ساختمان مبحث ۱۹ را رعایت نکرده، شرایط نامناسب تری دارد و باید در اولویت قرار گیرد.»
 
رئیس بخش انرژی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه می‌دهد: «در این راستا اطلاعات را از دو بخش به دست می‌آوریم. نخست اطلاعاتی که شرکت‌های خدماتی در زمینه برق و گاز به دست می‌آورند و دوم از محل دستگاه‌ها و کنتور‌های هوشمندی که در ساختمان‌ها نصب خواهیم کرد. روش دوم، بیشتر برای اخذ اطلاعات تکمیلی است.»

به گفته محمد کاری، اکنون این دستگاه‌ها در داخل تولید نمی‌شود، اما با جدی شدن پروژه امکان تولید آن در داخل کشور فراهم خواهد شد.

گام دوم؛ بررسی داده‌ها و برنامه‌ریزی

رئیس بخش انرژی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی مهم‌ترین فایده این طرح را ایجاد پایه‌های برنامه‌ریزی می‌داند. او می‌گوید که در اجرای مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان با وجود اینکه قانون است، تخلفاتی رخ می‌دهد؛ اما با استفاده از این سامانه می‌توان مانع از بروز تخلفات بواسطه ابزار‌های تشویقی و تنبیهی شد.
 
محمد کاری توضیح می‌دهد: اکنون اعداد قابل استناد برای برنامه‌ریزی و سیاستگذاری بخش انرژی نداریم. گفته می‌شود که در کشور حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد مبحث ۱۹ رعایت می‌شود؛ اما هیچ شاخصی برای تأیید این اعداد وجود ندارد.

وقتی سامانه پایش مصرف، دست متخلفان را رو می‌کند

رئیس بخش انرژی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی می‌گوید که این سامانه دو اتفاق را رقم می‌زند. اول آنکه هر ساختمانی که طراحی می‌شود، اطلاعات مربوط به طرح آن باید وارد سامانه شود و سامانه اعلام می‌کند که این ساختمان برای رعایت مقررات مبحث ۱، ۹ دقیقاً چه اصلاحاتی نیاز دارد. به این ترتیب اطلاعات ساختمان نیز در بانک اطلاعاتی ثبت می‌شود. دوم اینکه با ورود داده‌های ساختمان‌های قدیمی به سامانه می‌توان دریافت کدام ساختمان وضعیت بدتری دارد و باید در اولویت بررسی و اصلاح قرار بگیرد. به این ترتیب ایران مانند کشور‌های دیگر جهان مجهز به یک سیستم داده‌ای از وضعیت ساختمان‌ها و مصرف انرژی آن‌ها می‌شود.

گام سوم، تشویق و تنبیه صاحبخانه‌ها

سال‌هاست که وزارتخانه‌های نفت و نیرو از جریمه پر مصرف‌ها و تشویق کم مصرف‌ها با ابزار تعرفه‌ها صحبت می‌کنند. اما واقعاً چه خانه‌ای پر مصرف است و چه خانه‌ای کم مصرف؟

محمد کاری با اشاره به این موضوع بیا ن می‌کند: «شرکت‌های ارائه دهنده خدمات برق و گاز می‌خواهند مبنای تعرفه‌ها را میزان بدمصرفی و خوش مصرفی مشترکان بگذارند. اما نمی‌دانند که چقدر از اتلاف انرژی به خاطر نوع ساختمان است و چه میزان ناشی از بدمصرفی است. این سامانه وضعیت را برای اعمال طرح‌های تشویقی و تنبیهی شفاف می‌کند. همچنین با جریمه پر مصرف‌ها به مرور خانواده‌ها نیز به سمت رعایت مبحث ۱۹ سوق داده می‌شوند و در عین حال رعایت این قانون که البته الزامی است و عدم رعایتش تخلف به شمار می‌رود، ضمانت اجرا به دست می‌آورد.»

اصل، سیاست‌های تشویقی است

در تمام دنیا شهرداری‌ها نظارت ویژه‌ای بر میزان مصرف انرژی در بخش ساختمان و نحوه ساخت و ساز‌ها دارند. یعنی آن چیزی که ما مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان می‌نامیم. اما چگونه می‌توان ساختمان‌های قدیمی را مجاب به رعایت این قانون کرد؟

رئیس بخش انرژی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی می‌گوید: «در همه کشور‌ها برای ساختمان‌های قدیمی مبنا سیاست تشویقی است و در برخی از حالات تعرفه‌ها را تغییر می‌دهند تا مالک تشویق به نوسازی و اصلاح شود.»

آنطور که محمد کاری می‌گوید اکنون اکثر کشور‌های جهان از جمله غالب همسایگان ایران مجهز به سامانه‌ای نظیر آنچه برای نخستین بار قرار است در ایران راه‌اندازی شود، هستند. او تأکید می‌کند: «همه کشور‌ها مقررات مربوط به بخش انرژی را بر مبنای این داده‌ها می‌نویسند. اما کشور ما تاکنون چنین نبوده و خلأ در این زمینه داشته‌ایم.»

رئیس بخش انرژی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در پایان ابراز امیدواری می‌کند که به زودی ایران نیز به این جایگاه دست یابد و میزان مصرف انرژی در بخش ساختمان را به یک سوم کاهش دهد. او زمان مشخصی برای اتمام گام اول که همان داده‌یابی است، برآورد نمی‌کند، اما می‌گوید که ایران به زودی به استاندارد‌های لازم در این بخش می‌رسد. استاندارد‌هایی که نه تنها در زمینه سیاستگذاری بلکه در خصوص فرهنگسازی نیز به کشور کمک خواهد کرد. برای مثال اینکه یک خانواده بداند ۲ برابر همسایه خود انرژی مصرف می‌کند، می‌تواند زمینه ساز یک بازنگری در مصرف باشد و ایران را از رتبه‌های بالای سرانه مصرف انرژی دور کند. آن زمان شاید ایران نه تنها به منابع مازاد بر مصرف داخل برای صادرات برق و گاز دست یابد، بلکه مانند کشور‌های موفق جهان بتواند انرژی‌های نو نظیر پنل‌های خورشیدی را هم به خانه‌ها ببرد. باید منتظر ماند دید که آیا با این سامانه در سال‌های نه چندان دور چهره بخش مصرف انرژی در ایران متحول می‌شود؟
منبع: روزنامه ایران
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت ساعت اپل، سامسونگ و شیائومی امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت انواع گوشی موبایل اپل امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه پارسیان امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع زعفران + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ طرفداری شیلا خداداد از تتلو!

قیمت خودرو‌های سایپا امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

پیش بینی یک کارشناس از قیمت مسکن تا پایان خرداد

قیمت دلار و یورو امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

پیش بینی قیمت طلا و سکه ۹ فروردین ۱۴۰۳

قیمت سکه پارسیان امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

انتقاد ابراهیم رئیسی از انفعال کشورهای اسلامی درمورد غزه

مقابله با زمین خواری ۳ هزار میلیارد تومانی در گیلان

آندرتیکر به‌زودی به ایران می‌آید

شارژ نه میلیونی حساب حقوق این بازنشستگان

عکس/ اصغر فرهادی مهمان ستاره استقلالی و همسرش

نرخ بهره بین بانکی به این عدد رسید

فیلم/ اعتراف جالب بازیگر خانم درباره رضا عطاران

عکس تازه الناز شاکردوست در بیستون کرمانشاه

روسیه قطعنامه پیشنهادی آمریکا علیه کره شمالی را وتو کرد

برج میلاد ۱۳ فروردین تعطیل است

هیوندای توسان ۲۰۲۵، قوی‌تر آمد

مردم در هیچ شرایطی ماهی قرمز را در رودخانه‌ها رها نکنند

فیلم/ واکنش دختران بعد از دیدن شهاب حسینی

کنایه معنادار عباس عبدی به زاکانی

این ربات از زیر دریا خبر می‌دهد

استراتژی معاملاتی موفق برای انتخاب سهام

فیلم/ رفتار جالب فراستی علیه مجری

فروردین، ماهی صعودی برای بورس

درخواست سپاهانی‌ها از فدراسیون

رشیدی کوچی: قالیباف بازنده بزرگ مجلس بعدی

عکس/تصویر جنجالی مصاحبه سفیر ایران با مجری زن تلویزیون باکو

خبر خوش برای زنان هوادار تراکتور

مسافران نوروزی در بازار مشهد

قیمت این خودرو در بازار ترکید

دعای روز هفدهم ماه مبارک رمضان و اوقات شرعی

مسجد جمکران ۱۰۷۲ ساله شد

واکنش دکتر هاشمی به خودکشی پرستو بخشی

دیدار زیاد نخاله با آیت‌الله خامنه‌ای

خبر خوش برای استقلالی‌ها

ورود گردشگران به میانکاله در روز طبیعت ممنوع شد

کیمیا علیزاده عضو تیم ملی بلغارستان شد

فیلم/ روبوسی نخست وزیر لبنان با یک زن دیگر به جای نخست‌وزیر ایتالیا!

پول افغانستان از دلار سودآورتر شد

ورود گردشگران به کویر مرنجاب و سیازگه ممنوع شد

حداکثر حقوق مدیران دولتی اعلام شد

بایدن از ترامپ پیشی گرفت

افزایش ساعت خدمات دهی مترو از فردا

فیلم/ تصاویری زیبا از دریاچه پرآب ارومیه

اینفوگرافی/ بهترین گلزنان تاریخ تیم ملی

بهروز محبی: قیمت واقعی دلار از نرخ نیمایی هم پایین‌تر است

خواص سقز که نمی‌دانستید

ماجرای رأی لحظه آخری احمدی‌نژاد بعد از عمل جراحی پلک

تاجگردون: ۱۴۰۳ سال خیلی سختیست

عکس/ جواد عزتی در پشت‌صحنه زخم کاری ۳

خبر فوری شورای نگهبان درباره لایحه عفاف و حجاب

مالیات ارزش افزوده ۱۰ درصدی ابلاغ شد

آخرین آمار شمار کشته‌های تصادفات نوروزی

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

نرخ جریمه‌های رانندگی ۵ برابر می‌شود