اقتصاد۲۴ - این روزها به هر طرف که سر بچرخانیم ردی از گرانی نفسگیر به چشم خواهد خورد؛ زوال اقتصاد ایران دیگر آنقدر شدید است که لازم نیست برای سنجشش گرانی کالاهای سرمایهای را رصد کرد؛ کار آنقدر بیخ پیدا کرده است که با نگاه کردن به قیمت مصرفیترین کالاها هم میتوان پی به عمق فاجعه برد.
نمونه دم دست، اما کمتر مورد توجه قرار گرفته این وضعیت، حال و روز قیمتها در بازار لباس زیر است که اوج گیری قیمتش حالا دست کمی از بازارهای چهارگانه ارز، طلا، خانه و ماشین ندارد؛ ابتداییترین نوع پوشاک که پوشیدنش جنس و سن نمیشناسد حالا در بازار عمده فروشان تهران چنان گران است که کسی نمیداند با این وضعیت چه برسر الگوی مصرف آن در نزد خانوارهای معاصر خواهد آمد.
کالایی به ظاهر ساده و پیش و پا افتاده که تا به امروز محال بود کسی حاضر شود تا بدون بر تن داشتن آن ولو برای یک لحظه در خلوتترین و خصوصیترین فضاها حاضر شود؛ نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از دو برابر گران شده است.
نزدیکترین سند قبل اعتنایی که می تواند صحت این ادعا را تاحدودی تایید کند گزارشی است که مرکز آمار ایران در مورد تغییرات هزینه های زندگی در مردادماه امسال منتشر کرده است و در آن آمده است: در بخش پوشاک و کفش نیز رشد قیمت کالاها را شاهد بودیم به گونهای که در مقایسه مرداد ماه سال جاری با مرداد ماه سال ۹۸، شاخص قیمت پوشاک و کفش رشد ۳۲.۷ درصدی و در دوازده ماه منتهی به مرداد ۹۹ نسبت به دوره مشابه سال قبل نیز افزایش ۳۲.۹ درصدی داشته است.
بررسی میدانی خبرنگار اقتصاد ۲۴ نشان میدهد که همین حالا برای خرید یک جین (بسته ۱۲ تایی) زیرپوش و شورت و جوراب مردانه از عمده فروشیهای مستقر در مرکز پایتخت باید بین ۲۷۰ هزار تومان تا ۸۸۰ هزار تومان خرج کرد؛ مطابق این بررسیها هزینه تهیه اقلام زنانه این فهرست بین ۲۳۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۳۱۰ هزار تومان نخواهد بود.
بیشتر بخوانید: افزایش ۲۰۰ درصدی قیمت تولید در صنعت نساجی/ کاهش ۶۰ درصدی تقاضای خرید پوشاک
به بیان دیگر بر اساس این مفروضات در حال حاضر میانگین هزینهای که یک خانوار دو نفری (زن و شوهری) باید به نرخ عمده فروشان مقیم پایتخت برای لباس زیر پرداخت کند بین ۲۵۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۹۵ هزار تومان خواهد بود؛ البته طبق همین تحقیقات میدانی چنانچه اقلام مورد نظر از جایی غیر از بازار عمده فروشان تهیه شود ممکن است هزینه یک جین از آن تا نزدیک به ۶۰ درصد هم افزایش یابد؛ براین اساس نیازی به گفتن نیست که در بازار معاملات لباس زیر، فروشندگان بابت تک فروشی انواع اقلام این کالا مبلغ بیشتری از خریداران مطالبه کنند.
یک جین زیرپوش مردانه (بسته ۱۲تایی) |
حداقل ۸۰ هزار تومان
|
حداکثر ۳۵۰ هزار تومان |
یک جین شورت مردانه |
حداقل ۱۶۰ هزار تومان
|
حداکثر ۴۰۰ هزار تومان |
یک جین جوراب مردانه |
حداقل ۳۰ هزار تومان
|
حداکثر ۱۳۰ هزار تومان |
یک جین زیر پوش زنانه |
حداقل ۱۴۰ هزار تومان |
حداکثر یک میلون تومان |
یک جین شورت زنانه |
حداقل ۶۵ هزار تومان |
حداکثر ۲۲۰ هزار تومان |
یک جین جوراب زنانه |
حداقل ۲۵ هزار تومان |
حداکثر ۹۰ هزار تومان |
هرچند عمر بهینه لباس زیر، در عمل بسته به کیفیت جنس الیاف مورد استفاده، وضعیت بدنی هرشخص و شرایط آب و هوایی مدت متفاوت است، اما نقل قول واحد کارشناسان پوشاک و بهداشت فردی بر این است که نباید از یک لباس زیر برای مدتی بیش از یک سال استفاده کرد؛ حتی اگر فرد با تعویض به موقع و شستشوی موقع نهایت مراقبت ممکن را به عمل آورده باشد باز هم پوشیدن مستمر این نوع پوشاک برای مدت بیش از ۱۲ ماه مناسب و بهداشتی نیست.
اگرچه با این مقدمه میتوان نتیجه گرفت که میانگین هزینه برآورد شده بالا هرقدر هم با دخل و خرج ماهانه مزدبگیران حداقلی (ماهانه سه میلیون تومان حقوق دریافتی) ناهمخوان باشد، اما پولی که قرار است بابت خرید یک جین آن پرداخت شود در عمل نیاز یک سال اعضای یک خانواده زن و شوهری را تامین خواهد کرد.
اما در وضعیت اقتصادی کنونی که مصرفیترین کالاها نیز مانند سرمایه ایترین کالاها قیمتشان با یک نوسان دلار مدام بالا و بالاتر میرود آیا میتوان انتظار داشت که بهای کالای پیش و پا افتادهای مثل لباس زیر هم ثابت بماند و یا حداقل با یک آهنگ جزئی روند افزایشی را در پیش بگیرد؟
برای درک بهتر موضوع کافی است به یاد داشته باشیم که این روزها بعد از خانه و ماشین، بهای هر چیزی از شیر مرغ گرفته تا جان آدمیزاد هم به تابعی از تغییرات قیمت دلار تبدیل شده است؛ محض نمونه در جدول قیمتهای امروز، بهای هر دلار آمریکا معادل ۲۷.۷۵۰ هزار تومان ثبت شد و باید منتظر ماند و دید که تاثیر این رقم جدید مثلا در عوامل تعیین کننده قیمت بازار لباس زیر چه خواهد بود؟
تردیدی نیست که اگر روند گران شدن دلار بازهم در روزهای آینده ادامه یابد؛ قیمتهای کنونی بازار لباس زیر نیز دوباره افزایش خواهند یافت؛ براین اساس اگر بخواهیم قیمتهای میانگینی را که در این گزارش آمده اند را از ریال به دلار قیمت روز تبدیل کنیم ارزششان چیزی بین ۹ تا ۳۰ دلار خواهد شد بنابراین با فرض ادامه گرانی دلار طبیعی است که بازهم شاهد افزایش معادل ریالی آنها در بازار عمده فروشان لباس زیر باشیم.
خیابانهای حوالی راسته بازار مولوی تهران از نقاطی است که همزمان کارگاههای تولید پوشاک به اتفاق توزیع کنندگان عمده در آن حضور دارند و دور از انتظار نیست که در تقسیم کار صورت گرفته میان اهالی این صنف، عدهای باشند که به صورت تخصصی در حوزه لباس زیر فعالیت کنند.
سهیل فروشنده جوانی که تا حالا در چند تولیدی و فروشگاه مختلف کار کرده است در مورد آخرین قیمت این گروه از پوشاک به اقتصاد ۲۴ میگوید: اگر بگویم در همین چند هفته چند بار قیمتها تغییر داشته اند، دروغ نگفته ام؛ موضوع اصلی صحبتهای صاحب مغازه و طرف حساب هایش چیزی غیر از گران شدن پارچه و نخ و کش و... نیست؛ سفارش معمولی که تا پیش از آن در ازای چک هشت ماهه قابل خرید و فروش بود حالا دیگر وجود ندارد؛ آنها که کارشان دوختن شورت و زیر پوش بود دیگر پول خریدن مواد اولیه را ندارند و آنها هم که بار عمده شان از خارج میآمد حالا برای آوردن سفارش جدید با مشکل جدی مواجهند.
آقای مولایی هم که جایی در همان چهارراه مولوی تهران به تولید و توزیع انواع لباس زیر مردانه و زنانه مشغول است در این باره به اقتصاد ۲۴ میگوید: از شهریور پارسال تاحالا قیمت پوشاک زیر دستکم ۱۰۰ درصد گران شده است؛ این روزها که گرانی لحظهای است و قیمتها به ساعت نکشیده تغییر میکند؛ قصدم اغراق نیست، اما شده که دوخت سفارش انبوهی را به قیمت ۱۰ میلیون تومان قبول کنیم و بعد از تحویل جنس و دریافت پول متوجه شویم که باید حداقل همین پول را بابت خرید مواد اولیه خرج کنیم تا بتوانیم سفارش مشابهی را تحویل دهیم؛ این تغییری نیست که به فاصله چند ماه با آن مواجه شویم؛ در بهترین حالت از فروش سفارش پول مواد خام را درآورده ایم و بابت سایر هزینه بدهکاریم؛ میخواهم بگویم که نه فقط دیگر از حاشیه سود خبری نیست بلکه وضعیت بازار از حالت سر به سری سود و زیان گذشته و به زیان متمایل است.
اینکه از سر شرم بود یا از سر تعقل فرق چندانی ندارد؛ خیلی سال پیش از این، انسانهای نخستین برای ستر عورت ابتکاری به خرج دادند که صورت تطور یافته آن حالا با نام لباس زیر جزء لاینفکی است از زندگی انسانهای امروزی اما چه کسی گمان میکرد پوشش بدوی که خیلی جلوتر از اختراع پول با برگ درختان و پوست حیوانات درست شده بود، در مناسبات اقتصادی عصر حاضر چنان با ارزش و گران شود که بیشتر مردم نتوانند برای خریدش به راحتی دست به جیب شوند؟