نگاهی به دلایل ناکارآمدی خانه معدن

اقتصاد۲۴ - با این حال از زمانی که خانه معدن به صورت چابک و فعال به کنش و واکنش در بخش معدن ایران پرداخته و نقش غیرقابل‌انکاری در تنظیم آیین‌نامه‌ها و مقررات این حوزه بازی می‌کرد سال‌ها می‌گذرد. دلیل ناکارامدی هیات مدیره خانه معدن چیست؟

رویگردانی از جوانگرایی

 در حال حاضر متوسط سن اعضای هیات مدیره خانه معدن، به بیش از ۸۰ سال می‌رسد، به طور مثال علاءالدین میرمحمدصادقی در آستانه ۹۰ سالگی و محمود گوهرین در آستانه ۸۰ سالگی قرار دارند و... در چنین شرایطی هیات‌مدیره کنونی که باید به سرعت در موارد مختلف تصمیم‌گیری کرده، به مذاکره و لابی با نهاد‌های دولتی و حاکمیتی پرداخته، به رصد مداوم مشکلات و چالش‌های بخش معدن پرداخته و در نهایت در مواقع لزوم به مانند یک تیم ضربت، به سرعت وارد عمل شوند، اصلا شرایط سنی مطلوب و مناسبی برای اجرای این انتظارات فعالان حوزه معدن ندارند. حتی همه این افراد در شرایط کرونا در زمره افراد پرخطری قرار گرفته که به آن‌ها توصیه شده است در خانه بمانند و از حضور در محل کار و اجتماعات بپرهیزند.

نمایندگانی مسن برای جوانانی کوشا

میانگین سنی فعالان حوزه معدن در ایالات متحده امریکا حدود ۴۲ سال براورد می‌شود. در ایران نیز براساس مطالعات انجام شده از سوی مرکز آمار ایران این میانگین حدود ۳۵ سال است. این در حالی است که میانگین سنی چهار عضو اصلی، قدیمی و پرسابقه این نهاد صنفی بیش از ۷۸ سال (۲.۲ برابر میانگین سنی فعالان حوزه معدن) است.

اکنون بخش معدن با مشکلات بسیار زیادی مواجه است. بسیاری از فعالان معدنی در سال‌های گذشته نسبت به حقوق دولتی، قوانین خلق‌الساعه و... معترض بوده، اما به نظر می‌رسد تشکل‌های معدنی توفیقی در حل این مشکلات نداشته است. سوال اینجاست که آیا این نمایندگان می‌توانند به خوبی خواسته‌های بخش معدن را که عمدتا از جوانان و میانسالان تشکیل شده به‌درستی درک و شناسایی کرده و آن را پیگیری و عملیاتی کنند؟

ویژگی‌های سنی یک هیات مدیره کارامد

برای هیات مدیره هر نهاد صنفی، می‌توان چند نقش متصور بود. نقش اول «رهبری» است. رییس خانه معدن لازم است فردی مقبول جامعه معدن، پرنفوذ، کاریزماتیک و پرتوان باشد. این ویژگی‌ها مهم‌تر از سن و سال است و تنها توان جسمانی برای پیگیری امور کفایت می‌کند.

نقش بعدی مشاوره و ریش سفیدی است. بزرگان و پیشکسوتانی که در یک صنف فعالیت می‌کنند، گنجینه‌های ارزشمندی از تجربه هستند. البته برای ایفای نقش بزرگ‌تری و ریش‌سفیدی، الزاما نیازی به حضور در هیات مدیره خانه معدن نیست، با این حال حضور یک عضو باتجربه می‌تواند کمک‌کننده باشد.

نقش بعدی، مدیران عمل‌گرا و پیگیر هستند. این افراد لازم است با توان اجرایی بالا، ذهنی آماده و توان فکری و جسمی مناسب، به تحلیل شرایط پرداخته، به‌طور مرتب وضعیت بخش معدن شامل، آمار و ارقام، روندها، قوانین و مقررات و... را رصد کرده و در نهایت در تعامل با انجمن‌های تخصصی و همچنین نهاد‌های دولتی، در جلساتی متعدد و بعضا طولانی، مشکلات بخش معدن را با راهکار‌های نوآورانه حل و فصل کنند. چنین مدیرانی حتما باید از شرایط سنی مناسبی برخوردار بوده تا بتوانند از پس وظایف خود بر بیایند.

سرای پیشکسوتان یا خانه عملگرایان

اکنون در آستانه انتخابات هیات مدیره خانه معدن باید دید سرنوشت این خانه چه می‌شود. به نظر می‌رسد طیف سنتی خانه معدن، همچنان اصرار به ادامه حضور در هیات مدیره خانه معدن را دارد. این در حالی است که شنیده شده کاندیدا‌های متعدد جوانتری، پا به عرصه انتخابات گذاشته تا تحولی در این خانه و در وضعیت معادن کشور به وجود آورد. جدال پیرمرد‌های با تجربه و جوان‌تر‌های پرشور، اما پرسابقه، در روز‌های آینده دیدنی خواهد بود و باید دید در دوره آینده بازهم خانه معدن به سرای پیشکسوتات معدنی‌ها بدل شده و یا شاهد حضور عملگرایان در آن خواهیم بود.

منبع: اخبار فولاد