شاخص چند درصد اصلاح کرده است؟/ بررسی وضعیت غول های بورسی در ریزش اخیر

اقتصاد۲۴ - شاخص سهام روز گذشته از کف ۳/ ۱ میلیون واحدی پایین‌تر رفت تا هفته سراسر منفی را تکمیل کند. حدود ۳ ماه از آغاز اصلاح قیمت سهام می‌گذرد و در این مدت شاخص کل، با عقبگرد ۳۸ درصدی مواجه شده است. در این میان تنها یک صنعت از افت قیمتی در امان مانده است و دیگر گروه‌ها با عقبگرد ۲۰ تا ۶۷ درصدی از نقطه اوج خود مواجه شده‌اند.

عقبگرد بورس در ۳۷ صنعت

شاخص کل بورس تهران در پایان یک هفته تماما منفی، کف۳/ ۱میلیون واحدی را نیز از دست داد و به کمترین سطح از اواخر بهار نزول کرد. از این رو طی ۴ روز کاری آبان شاهد کاهش بیش از ۹ درصدی ارتفاع نماگر اصلی سهام بودیم. با این کارنامه بورس تهران ۵۴ روز کاری است که وارد فاز اصلاحی شده و از نقطه اوج خود در ۱۹ مرداد که نماگر اصلی این بازار به ارتفاع بی‌سابقه ۲ میلیون و ۷۸ هزار واحد رسیده بود، با عقب‌نشینی ۳۸درصدی مواجه شده است. شاخص کل هم‌وزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان نماد‌ها دارد نیز کاهش حدود ۳۰ درصدی را ثبت کرده است. این اختلاف میان دو نماگر اصلی بورس تهران البته نه به معنای کاهش قیمت بیشتر بزرگان بازار؛ بلکه به دلیل معاملات کم‌مقدار کوچک تر‌ها و پرنشدن حجم مبنا بود. عاملی که سبب شد تا قیمت پایانی سهام کوچک افت کمتری را تجربه کرده و اصلاح شاخص هم‌وزن را محدودتر کند. «دنیای اقتصاد» بر آن شد تا به بررسی میزان اصلاح صنایع بورسی از نقطه اوج قیمت‌ها (که البته ممکن است با زمان اوج شاخص کل همسان نباشد) بپردازد. بررسی‌های آماری از عملکرد صنایع ۳۸گانه بورس نشان از رشد قیمت سهام تنها در یک گروه دارد و دیگر صنایع بورسی با عقبگرد ۲۰ تا ۶۷ درصدی از نقطه اوج خود مواجه شده و بعضا به قیمت‌های ابتدای سال و حتی ماه‌های پایانی سال ۹۸ بازگشته‌اند.

زیان‌ده‌ترین صنایع بورسی کدامند؟

در میان صنایع ۳۸ گانه بورسی، گروه استخراج سایر معادن با تک سهم «کماسه» نسبت به قله یعنی ۷ تیر سال جاری با عقبگرد ۷/ ۶۷درصدی قیمت مواجه شده است. در حال حاضر قیمت هر سهم «کماسه» به ۲۰ فروردین سال ۹۹ بازگشته است. حمل و نقل دیگر گروهی است که بیشترین زیان را به سهامداران خود تحمیل کرده‌است. این صنعت ۵ سهم بورسی «حپترو»، «حتاید»، «حتوکا»، «حکشتی» و «حفارس» را در خود جای داده است و ۲۰ مرداد توانست در اوج قیمتی قرار گیرد. در حال حاضر؛ اما میانگین قیمت سهام زیرمجموعه این گروه با افت ۵/ ۶۳ درصدی به ۲۷خرداد سال جاری بازگشته است.

و، اما خودرویی‌ها؛ گروه پر حاشیه بورس تهران که در سال‌های گذشته یا در صف خرید قفل بودند یا صف فروش. این گروه از خودروسازان مطرح کشور و جمعی از قطعه‌سازان تشکیل شده است. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» موید آن است که سه خودروساز بزرگ این گروه در نیمه اول سال جاری زیان ۱۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومانی را به ثبت رسانده‌اند. این رکورد نامیمون موجب شده تا زیان انباشته آن‌ها تاکنون به حدود ۴۰‌هزار‌میلیارد تومان برسد. خودرویی‌ها در ۶ مرداد توانست به ارتفاعی تاریخی دست یابد. اما گروه خودرو در زمره پرزیان‌ده‌ترین صنایع بورسی در دوره اصلاحی اخیر قرار دارد و با کاهش ۲/ ۵۵ درصدی شاخص صنعت خود به میانگین قیمت‌ها در ۲۷ خردادماه رسیده است.

در میان صنایع با کمترین میزان اصلاح قیمتی نام گروه بانک‌ها و موسسات مالی خودنمایی می‌کند. گروهی که در ۱۹ مردادماه همزمان با قله تاریخی شاخص کل، به اوج قیمتی دست یافتند و از آن زمان تاکنون با اصلاح ۳۳درصدی به شاخص خود در ۲۶ خرداد رسیده‌است.

کمترین میزان افت قیمت سهام در میان گروه‌های بورسی؛ اما با کاهش ۴/ ۲۰ درصدی از آن گروه خرده‌فروشی به تک سهم «افق» شد. این صنعت ۲۹ تیر به اوج قیمتی رسیده بود و حال در این روند اصلاحی شاهد برگشت قیمت به ۲۳ شهریورماه است.

عملکرد شاخص‌ساز‌ها در دوره افول

بد نیست نگاهی نیز به صنایع بزرگ بازار بیندازیم. صنایعی که بیش از ۶۰ ارزش کل بورس تهران را در اختیار دارند و نقش بسزایی در تعیین جهت شاخص کل ایفا می‌کنند. گروه محصولات شیمیایی یا همان پتروشیمی‌ها با سهم حدود ۴/ ۲۲ درصدی از ارزش کل بورس تهران لقب بزرگ‌ترین گروه را به خود اختصاص داده است. این گروه ۱۹ مرداد یعنی درست در زمان اوج شاخص کل، به سقف تاریخی رسید و از آن زمان تاکنون با کاهش ۶/ ۲۴ درصدی میانگین قیمت سهام خود مواجه شده است. رخدادی که قیمت سهام پتروشیمی را به ۹ تیرماه رسانده است.

دومین گروه بزرگ بورس تهران فلزات اساسی با سهم ۹/ ۱۳ درصدی از ارزش کل بازار هستند. در این گروه دو غول بورسی یعنی «فولاد» و «فملی» جای گرفته‌اند که به ترتیب در رده دوم و سوم بزرگ‌ترین شرکت‌های بورسی نیز قرار می‌گیرند. فلزی‌ها ۴ مرداد به قله رسیدند و از آن زمان تاکنون اصلاح حدود ۴۱ درصدی را ثبت کرده‌اند. افت قیمتی که میانگین قیمت سهام زیرمجموعه این گروه را به ۲۷خردادماه رساند.

بیشتر بخوانید:شاخص تغییر مسیر داد/ بوی بهبود اوضاع بورس پس از ۸۰ روز ریزشی/ ریزش چه بر سر بورس آورد؟

گروه چندرشته‌ای صنعتی که چهارمین بنگاه بزرگ بورسی یعنی «شستا» را در خود جای داده، ۸/ ۱۰ درصد از ارزش کل بورس تهران را از آن خود کرده است. این گروه ۲۰ مرداد (در زمانی که هنوز شاخص کل بورس تهران در محدوده ۲ میلیون واحدی قرار داشت) به اوج رسید و پس از آن زیانی معادل ۲/ ۴۴ درصد به سهامداران خود تحمیل کرد. این افت قیمت صنعت چند رشته‌ای صنعتی را مجبور به عقبگرد به ۱۰ تیر کرد. بازگشت قیمت سهام زیرمجموعه این گروه به قیمت‌های ۴ ماه گذشته در حالی رقم خورد که «شستا» از ۱۶ شهریورماه با توقف نماد معاملاتی مواجه است و در صورت معامله شدن شاید زیان بیشتری به سهامداران این صنعت تحمیل می‌شد.

پالایشی‌ها نیز که در برهه‌ای به واسطه قرار گرفتن در پرتفوی دومین صندوق ETF مورد توجه بورس بازان قرار داشتند، در ادامه از افت قیمت در امان نماندند. این گروه با سهم ۳/ ۷درصدی از ارزش کل بازار سهام، از ۷ مردادماه یعنی زمان اوج قیمت زیرمجموعه‌های این گروه تا پایان معاملات روز گذشته متحمل اصلاح ۷/ ۵۵درصدی شده و به محدوده یک تیرماه رسیده است. ۴ بزرگ این گروه یعنی پالایشگاه‌های تهران، اصفهان، تبریز و بندرعباس در پرتفوی صندوق «پالایشی یکم» قرار دارند و به واسطه صف‌های سنگین فروش در حال حاضر به ارقام کمتر از مبلغ فروش در روز پذیره‌نویسی این صندوق سقوط کرده‌اند. به‌طوری که نرخ خرید ترکیب این صندوق در بازار، حدود ۴/ ۸درصد کمتر از قیمت فروش دولت (با احتساب ۳۰ درصد تخفیف) می‌شود.

خوش اقبال‌ترین سهامداران روز‌های قرمز

در حالی که غریب به اتفاق سرمایه‌گذاران بورسی یک ماه گذشته با کاهش ارزش دارایی‌های خود مواجه شدند که گروه کاشی و سرامیک با ۶ نماد زیرمجموعه نه تنها به اصلاح قیمتی تن نداده؛ بلکه سومین روز آبان ماه به قله تاریخی خود رسیده و در قیاس به نقطه اوج شاخص سهام (۱۹ مرداد) با رشد ۸/ ۳ درصدی میانگین سهام زیرمجموعه خود همراه شده است.