کار بورس سخت شد

اقتصاد۲۴ -  معامله گران بازار سهام امروز بیش از هر عامل دیگر به نتیجه انتخابات آمریکا نظر دارند. در چند روز گذشته بسیاری از سهم‌ها صف فروش بود و سرمایه‌گذاران حقیقی ترجیح می‌دادند از بازار خارج شوند.
برخی این رفتار را نتیجه خوش‌بینی به آینده سیاست خارجی در ایران قلمداد می‌کردند. زیرا بخش زیادی از سرمایه گذاران غیرحرفه ای که وارد بازار شده بودند از کسانی مشاوره گرفته بودند که صعود بازار را به عوامل منفی در اقتصاد ایران از جمله افزایش نرخ دلار متصل کرده بودند.این مشاوران اعتقاد داشتند به دلیل افزایش نرخ ارز از یک‌سو و سیاست‌های تورمی از سوی دیگر بسیاری از سهم‌های بورس تهران ارزنده است.

موج سواری روی بدبینی

از سال قبل مشاورانی در بورس میدان گرفتند که آینده بازار را انتظارات تورمی و رشد قیمت سایر بازار تحلیل می کردند، از دید این گروه قیمت سهام با اتکا به برخی عوامل مانند نرخ دلار، نرخ تورم و.. می تواند رشد بالایی تجربه کند.
درنتیجه این مشاوره‌ها بسیاری وارد بازار شده و بی‌توجه به عوامل بنیادی بازار سهم خریدند اما وقتی شاخص بورس از هفته آخر مرداد نتوانست به فضا نوردی خود ادامه دهد روند افت ادامه پیدا کرد. مشاوران مدعی ابتدا این حرکت را اصلاح عنوان کردند اما وقتی این روند شدت گرفت و از نقطه اوج فاصله گرفت مشخص شد این فاز بیش از آنکه اصلاح باشد فاز ریزش است.

در ادامه مشاوران به دنبال کف مقاوم می‌گشتند اما تمامی کف‌ها شکسته شد ناامیدی از کف موجب شد که آنان فاز جدیدی را کلید بزنند. تکیه و تکرار بدبینانه ترین سناریو ها که از قبل آغاز شده بود پررنگ شد. از جمله این پدیده ها انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و بررسی احتمال شانس نامزدها بود. نظر سنجی ها نشان می داد در میانه تابستان اکثریت ایرانیانی که انتخابات آمریکا را تعقیب می کنند شانس ترامپ را بالا می دانند. همین عامل نیز دلیل رونق بورس از دید گروهی تفسیر می شد زیرا از از نگاه این گروه  با پیروزی ترامپ و سیاست های تحریمی نرخ دلار ممکن است بالاتر رود. اما وقتی ورق برگشت نگاه ها نسبت به این سناریو تعدیل شد. بسیاری از معامله گران به پیروزی بایدن خوش بین شده بودند و ریزش های اخیر را نیز ذیل این نگاه تفسیر می شد.
در روزهای اخیر خالق این فرضیه کوشیده اند دوباره قرائت خود را از حاشیه به متن بیاورند،این روند در هفته  اخیر برجسته تر شد حتی در 24 ساعت گذشته در بسیاری از کانال‌های مشاوره‌ای و راهنمایی سهام‌داران تمرکز بر آخرین اخبار و نتایج انتخاباتی امریکا با گوشه چشمی به پیروزی ترامپ است.

بیشتر بخوانید: بازارهای ایران بعد از انتخابات آمریکا تب می کنند؟

بورس و مانور انتخاباتی

مشاوران برای تزریق رونق به شکل نیمه اول تابستان به ترامپ نیاز دارند. زیرا با تکیه بر او تحریک موچ بدبینی تصور می کنند بتواند پول خارج شده از بازار را برگردانند.

گفته می شود از زمان ریزش بیش از 30 هزار میلیارد تومان سرمایه از بازار خارج شده این در حالی است که در هنگامه رونق تابستانی برآوردها از ورود 60 هزار میلیارد تومان پول به بازار حکایت داشت.
هر چه مشاوران تلاش داشتند با برجسته سازی انتخابات آمریکا و پررنگ کردن پیروزی ترامپ خروج پول از بورس را کنند اما گرایش سهامداران در روزهای اخر به سمت بایدن چرخیده بود. نامزدی که برای بازار های ایران نماد ریزش قیمت ها تلقی می شود زیرا با پیروزی او امکان اتفاقات مثبت سیاسی وجود دارد. البته تحلیل گران این تفسیرها را ساده سازی مسائل می دانند و اعتقاد دارند روندهای سیاسی پیچیده تر است. اما نظرسنجی ها و افکار سنجی حکایت از چنین نگرشی در دید آحاد اقتصادی دارد.

بالاخره پس از یک هفته پر کش و قوس در بازار ها انتخابات آمریکا برگزار شد و نتایج در حال اعلام است. به نظر تا زمان بازگشایی بورس سرنوشت انتخابات امریکا معلوم نشود اما نتیجه فلوریدا که مهم ترین سنگر انتخاباتی ترامپ بود مشخص شود. ترامپ اگر در این ایالت بازنده می شد شانس کمی برای پیروزی داشت اما آخرین آمارها حکایت از پیروزی او در این ایالت و کسب 29 الکترال حیاتی دارد. پیش بینی با پیروزی در فلوریدا به دلیل زمان بر بودن کار شمارش آرا در ایالت های کلیدی دیگری  سرنوشت اعلام نتایج به ساعت کاری بورس تهران نرسد.

بنابراین از این جهت کار بورس برای تعیین جهت سخت شد تا آخرین روز کاری بورس فرض بر پیروزی بایدن و شکست راحت ترامپ بود اما نتایج نشان می دهد ترامپ نبرد در برخی ایالت های کلیدی را برده است اگرچه در شمارش آرای جمعی الکترال تا صبح امروز عقب است. بنابراین بورس اگر به متغیر ایالت های کلیدی توجه کند روند ریزشی نباید داشته باشد اما اگر به سرجمع آرا توجه کند فعلا ماجرای دیگری است.

پیش بینی بورس امروز

اگر سیاست از تفسیر بورس کنار گذاشته شود و صرفا بر متغیرهای اقتصادی توجه شود ردپای دو نظر را می توان در معاملات امروز دنبال کرد.

گروه اول به شدت تاکید دارد که فشار فروش به حداقل رسیده و فرصت خرید در بازار است. از دید این گروه سهام بسیاری از شرکت های کامودیتی محور که از قضا شاخص ساز هستند دارای جذابیت بالای خرید هستند. برخی سهم‌های ریالی نیز به دلیل گزارش های خوبی که منتشر شده می توانند به کمک شاخص بیایند.
اما گروه دیگر تاکید دارند فارغ از سیاست بازار با عدم قطعیت های متعدد اقتصادی روبرو است صف های فروش طولانی در برخی نمادهای کوچک و متوسط، بسته بودن نماد شستا از 16 شهریور، ترس سهامداران خرد از بازار و.. موانع صعود بورس است.
این گروه یک نکته دیگر را نیز مدنظر دارند و آن محاسبه ارزش بنیادی است. در نگاه این گروه شاخص سهام به جهت بنیادی پتانسیل رشد بالایی را ندارد مگر اینکه در اقتصاد ایران اتفاق‌های عجیب‌وغریب بیشتری رخ دهد.