استفاده از فرصت‌ برنامه هفتم توسعه برای افزایش ظرفیت‌های قانونی مناطق آزاد/ نهایی شدن طرح جامع مناطق آزاد و ویژه اقتصادی

اقتصاد ۲۴- دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ماه‌های پایانی سال، برنامه‌های زیادی برای تسهیل سرمایه‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی رای توسعه مناطق آزاد کشور پی‌ریزی کرده است. از آنجا که مدت زمان زیادی تا تصویب برنامه هفتم توسعه باقی نمانده است، شورایعالی مناطق آزاد در حال بررسی و مطالعه برای افزایش ظرفیت قانونی مناطق آزاد است. همچنین افتتاح پروژه‌های جدید، تدوین بودجه ۱۴۰۰ و مباحث مالیات مناطق آزاد در دستور کار معاونت برنامه ریزی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی قرار دارد.

جعفر آهنگران، معاون برنامه‌ریزی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در تشریح جزئیات آخرین اقدامات این دبیرخانه در راستای تسهیل سرمایه‌گذاری‌ها و توسعه و پیشرفت مناطق آزاد به پرسش‌های خبرنگار اقتصاد ۲۴ پاسخ داد.

* یکی از اقدامات دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد می‌تواند برنامه‌ریزی برای مناطق آزاد کشور در راستای توسعه سرمایه‌گذاری‌ها و دیگر اهداف سازمان مناطق آزاد باشد. از آنجا که برنامه هفتم توسعه از سال ۱۴۰۱ اجرایی می‌شود، چه برنامه‌هایی برای این منظور پیش بینی شده است؟

- استفاده از فرصت‌های برنامه هفتم توسعه با هدف افزایش ظرفیت قانونی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی یکی از مهم‌ترین اهدافی است که تا پایان سال توسط معاونت برنامه‌ریزی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد پیگیری می‌شود. ما به دنبال این هستیم که در تدوین اصول کلی سیاست‌های حاکم بر برنامه هفتم توسعه، موضوع مناطق آزاد و ویژه اقتصادی را نیز مطرح کنیم و احکامی را در برنامه هفتم در نظر بگیریم. این اقدامات اساسی ما تا پایان سال محسوب می‌شود که از بسیاری جهات برای ما اهمیت ویژه دارد و نیازمند مطالعه است.

* در راستای تدوین بودجه سال ۱۴۰۰ تاکنون چه اقداماتی انجام داده‌اید؟

- بودجه سال ۱۴۰۰ مناطق آزاد یکی از مهم‌ترین برنامه‌های ما است که با توجه به بخشنامه سراسری بودجه عمومی کشور در سال ۱۴۰۰ ما نیز دستورالعمل اجرایی بودجه ۱۴۰۰ را تهیه و به سازمان‌ها ابلاغ کردیم؛ اما آنچه در بودجه مصوب سال ۱۴۰۰ اهمیت دارد این است که برای اولین بار بودجه همراه با بودجه شرکت‌ها به تصویب رسیده و بودجه شرکت‌های تابعه نیز به منظور شفاف‌سازی تعیین شده است.

بیشتر بخوانید: ساماندهی نحوه واگذاری اراضی ملی و دولتی به سازمان‌های مسئول مناطق ویژه اقتصادی

طبق ماده ۴ قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری کشور، تصویب برنامه‌های عمرانی، فرهنگی، بودجه سالانه و عملکرد صورت‌های مالی سازمان‌های مناطق به عهده هیئت وزیران است. بودجه مناطق ویژه بر اساس روال خود است و قرار است که امسال بودجه شرکت‌های تابعه هر منطقه آزاد اقتصادی نیز برای شفافیت در ردیف بودجه ذکر شود.

* دیگر اقدامات معاونت برنامه‌ریزی در ماه‌های پایانی سال چیست؟

- کار دیگری که معاونت برنامه‌ریزی شورایعالی مناطق آزاد کشور تا پایان سال در پیش دارد، برگزاری مراسم افتتاحیه دوم پروژه‌های مناطق آزاد و ویژه اقتصادی است که با حضور آقای رئیس جمهور خواهد بود. احتمالاً این مراسم در دی یا بهمن ماه امسال برگزار می‌شود که البته زمان دقیق آن بستگی به وقت آقای رئیس جمهور و وضعیت پروژه‌ها دارد. پروژه‌هایی که به زودی افتتاح خواهند شد، پروژه‌هایی هستند که انتظار داریم مجموعاً از ۱۰ هزار میلیارد تومان بیشتر باشند.

اقدامی که اخیراً در دستور کار قرار داده‌ایم، این است که بر اساس وظایف قانونی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد، طرح جامع همه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی فعال کشور را نهایی کنیم. از این رو درصدد هستیم تا سال ۱۴۰۰ منطقه آزاد و تجاری نداشته باشیم که طرح جامع مصوب نداشته باشد.

در طرح جامعع مناطق آزاد، پهنه‌بندی و تعیین کاربری‌های محدوده مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته و بر این اساس کلیه واگذاری‌ها انجام می‌گیرد. البته این مسئله که هر نقطه چه کاربری داشته باشد، با هماهنگی سازمان محیط‌زیست انجام می‌شود.

*از آنجا که با اتمام مدت زمان معافیت قانونی مالیاتی سازمان مناطق آزاد باید مالیات فعالان اقتصادی در مناطق تعیین شود، آیا تاکنون اقدامی در این راستا صورت گرفته است؟

تاکنون لایحه به پیشنهاد ما و به تایید وزارت اقتصاد و دارایی دولت دوازدهم، در کمیسیون‌های مربوطه در مجلس شورای اسلامی مطرح شده است. نظر ما این است که بعد از اتمام معافیت مالیاتی، به صورت پلکانی، معافیت‌های مالیاتی به سمت فعالیت‌های تولیدی، صنعتی، گردشگری، هتلداری و ... تخصیص یابد.

*درباره تفاهم نامه اخیر دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و وزارت جهاد کشاورزی درباره تخصیص اراضی سازمان‌های مناطق آزاد چه کار‌هایی انجام شده است؟

- طبق تفاهم نامه‌ای که با وزارت جهاد کشاورزی داشتیم، قرار است که طبق ضوابط آیین نامه اجرایی مناطق ویژه اقتصادی اگر زمینی به منظور ایجاد منطقه ویژه تخصیص یابد به منزله واگذاری نباشد، یعنی تنها درصورتی که سازمان‌های مسئول در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی زیرساخت آماده کنند و فقط به همان میزان زیر ساخت ایجاد شده، مجوز بهره‌برداری صادر شود. این مجوز بهره‌برداری برای سازمان امور اراضی سندی است تا بتواند میزان مشخصی از زمین‌ها را به سازمان مسئول منتقل کند و سازمان مسئول نیز می‌تواند آن زمین‌های آماده را بهره برداری و به سرمایه‌گذاران واگذار کند. این مسئله در راستای شفاف‌سازی است تا بتوانیم از هر گونه سوءاستفاده در رابطه با زمین‌ها جلوگیری کنیم و حتی زمینی را هم معطل نکنیم. سازمان مسئول موظف است زیرساخت‌ها را طی زمان مشخصی آماده کند.

*آیا در حال حاضر اخذ مالیات در مناطق آزاد اجرایی شده است؟

- خیر؛ الان مالیاتی اخذ نمی‌شود. بعید به نظر می‌رسد در صورت تصویب طرح‌ها در مجلس مالیات این مدتی که به تاخیر افتاده گرفته شود. البته این تصمیم با سازمان امور مالیاتی است.