ریشه گرانی و کمبود پوشک در بازار کجاست؟

اقتصاد۲۴ - یک هفته ای است که مردم در کنار گرانی مواد مصرفی خود به ویژه گوشت، مرغ، برنج و روغن شاهد کمبود و افزایش قیمت پوشک در بازار هم شده اند. این موضوع نگرانی خانواده ها را در تأمین این کالا برای فرزندان خود بیشتر کرده است چراکه با توجه به درآمدهای اندک مردم خرید کالاهای مصرفی  برای آنها هر روز با مشکلات زیادی روبه رو شده و در نهایت این سبد خانوارهاست که کاهش می یابد و از طرف دیگر تدبیری هم از سوی مسئولین برای حل این مشکلات وجود ندارد.
اما به راستی با توجه به ادعای محرابی مدیرکل دفتر صنایع نساجی، پوشاک و سلولزی که گفته است "کمبود تولید پوشک نداریم و اگر کمبودی احساس می‌شود به علت سوداگری برخی افراد است" آیا واقعا سوداگری بازار پوشک در کشور را بهم ریخته یا ریشه این مشکل دلایل دیگری دارد!

قیمت پوشک منطقی است

به اعتقادمدیرکل دفتر صنایع نساجی، پوشاک و سلولزی 70 درصد مواد اولیه تولید پوشک از خارج تامین می‌شود و 10 درصد مواد اولیه نیز به رقابت در بازار بورس و پتروشیمی بستگی دارد که در چند ماه گذشته به علت رقابت بالا در این بخش، شرایط نامناسبی داشتیم.
وی با اشاره به رصد قیمت‌ها در بازار گفت: قیمت‌ها به صورت منطقی در بازار بالا رفته چرا که در بهمن سال 98 ارزنیمایی 13 هزار تومان بود و در حال حاضر به حدود 31 هزار تومان رسیده که این موضوع بر روی قیمت تمامی کالا‌ها اثرگذار بوده است.
محرابی تامین ارز تولیدکنندگان از محل ارز حاصل از صادرات صادرکنندگان را یکی از راهکار‌های حل مشکل منابع ارزی واحد‌های تولیدی بیان کرده و است تا براساس آن  هماهنگی‌هایی برای رفع مشکل واحد‌های تولیدی در این زمینه صورت گیرد. علاوه بر این صنعت پوشک از نظر تخصیص و تامین ارز نسبت به صنایع دیگر شرایط بهتری دارد و هر آنچه که در خصوص واردات مواد اولیه وجود دارد را می‌توان از طریق ارز حاصل از صادرات تامین کرد.

سنگ اندازی های مختلف برای تأمین ارز واحدهای تولیدی پوشک

توضیحات این مقام مسئول در وزارت صنعت در حالی است که تولیدکنندگان پوشک معتقدند تا کنون سنگ اندازی های بسیاری در تأمین ارز برایشان بوجوده آمده و وزارت صنعت می گوید بروید از ارز حاصل از صادارت صادرکنندگان استفاده کنید اما صادرکنندگان تمایلی به همکاری با آنها ندارند و حتی ارقام بالایی را برای ارائه ارزها عنوان می کنند که اصلاً متناسب با نقدینگی واحدهای تولیدی نیست.
یک تولیدکننده پوشاک در همین ارتباط به خبرنگار تسنیم گفته است: افزایش تدریجی و قابل توجه نرخ ارز ظرف یک سال اخیر به همراه زمان بر بودن تخصیص ارز به مواد اولیه عاملی شده تا روند فعالیت برای ما با سنگ اندازی های متعددی روبرو شود.

این تولیدکننده پوشک افزود: میزان ارزبری و درصد مواد اولیه متشکله محصولات تولیدی از محل واردات به میزان تقریبی 68 درصد در محصولات سلولزی بهداشتی (انواع پوشک بزرگسال و کودک و ملزومات بانوان) است که به همراه افزایش قابل توجه قیمت مواد اولیه داخلی تأثیرات خاص خود را برقیمت تمام شده این کالا گذاشته است.
وی اضافه کرد: علاوه براین عدم موفقیت در انجام حوالجات ارزی خریداری شده به علت عدم همکاری بانکهای خارجی در شرایط تحریم باعث شده تا برگشت ریال به کشور با زمان زیادی روبرو شود.

مواد اولیه تولید پوشک چند دست می چرخد تا به دست تولیدکننده برسد

علاوه بر این نیما بصیری، عضو هیئت مدیره انجمن سلولزی کشور گفته است: مواد اولیه پوشک بچه همچون خمیر از آمریکا، کانادا و برزیل وارد کشور می‌شد و حالا با تشدید تحریم‌ها مواد اولیه پوشک بچه وارد نمی‌شود و همین موضوع باعث کمیاب شدن این کالا در بازار شده است.
وی افزوده است: یکی از مواد اولیه پوشک بچه همان لایه‌هایی است که در ماسک‌ها استفاده می‌شود و در شرایط شیوع بیماری کرونا تولید ماسک نسبت به تولید پوشک بچه در اولویت قرار گرفته بنابراین ظرفیت تولید پوشک کاهش یافته است.

بصیری "دلالی" را عامل دیگر افزایش قیمت پوشک بچه عنوان کرده و گفته است: مواد اولیه پوشک بچه چند دست می‌چرخد تا به دست تولیدکنندگان اصلی برسد که همین موضوع در افزایش قیمت‌ها بی‌تاثیر نیست.
البته  بررسی ها نشان می دهد علاوه بر موضوع ارز که یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت پوشک در بازار به شمار می آید یک شرکت معروف ترک  که حضور فعالی در بازار تولید پوشک کشور داشت حجم تولید خود را بنا به دلایلی کاهش داده است همین امر عاملی شده تا تأمین سهم این تولیدکننده از بازار به گردن سایر تولیدکنندگان داخلی بیفتد.  در این شرایط تولیدکننده داخلی باید مشکلات تأمین ارز خود را برطرف و هم با افزایش حجم تولید خلع کاهش تولید را در بازار تأمین کند.

ناگفته نماند تولیدکننده داخلی با دانش فنی و ماشین آلات مجهز توانایی تأمین بخش زیادی از نیاز بازار را دارد اما نکته اینجاست بدون تأمین سریع مواد اولیه نمی توان تولید را انجام و نیاز بازار را تأمین کرد.
بنا به گفته مسئولات وزارت صنعت ظرفیت اسمی تولید پوشک حدود 518 هزار تن است که در حال حاضر حدود 120 هزار تن از آن را استفاده می‌کنیم این موضوع نشان می دهد اگر مشکلات تولیدکننده داخلی برطرف شد دیگر بازار این کالا شاهد بی سامانی نخواهد بود اما نکته اینجاست در شرایطی که تولیدکنندگان با چنگ و دندان در تلاش برای فعالیت هستند چرا واحدهای نظارتی سری به بازار نمی زنند تا با سوداگرانی که وزارت صنعت می گوید در بهم ریختگی بازار پوشک مقصر هستند برخوردی کنند.
 در حال حاضر مواد اولیه به سختی در اختیار تولیدکننده قرار می گیرد از طرفی مصرف کنندگان هم مدام با قیمت های نجومی در انواع پوشک کودک و بزرگسال روبه رو هستند که باید تدبیر جدی برای آن به کار گرفته شود.