حمیده قاسمی، اقتصاد۲۴- انتخابات آمریکا به دلیل وجود ریسکهای مترتب از سیاست خارجی این کشور در قبال ایران به خصوص در سالهای اخیر و تصدی ریاست جمهوری این کشور توسط ترامپ مسالهای مهم از نگاه تحلیلگران سیاسی و اقتصادی بوده است، مسالهای که از ماهها قبل از وقوع آن بازارهای ایران به استقبال آن رفته و سرمایه گذاران خرد و کلان محور سرمایه گذاری خود را بر یک رویه تکرار شونده یعنی احتمال انتخاب مجدد ترامپ برای ۴ سال آینده بر پایه آن قرار دادند.
سوای اینکه تا چه میزان در واقعیت این ریسک وجود داشته و تا چه میزان در استقبال از این رویداد از سه ماه قبل تا به امروز اغراق شده است، میتوان گفت که دیگر این ریسک با وجود برگزاری این انتخابات و همچنین انتخاب یک دموکرات و پدیدار شدن کاهش انتظار ریسکهای غیرسیستماتیک و چه بسا سیستماتیک از سر بازارها از جمله بازار سرمایه کشور برداشته شده است. در این میان بورس از سه ماه پیش تاکنون بر اساس رویه ناصواب سیاستگذار در برخورد با اعتماد عمومی جامعه تن به ریزشهای پی در پی داده است؛ اتفاقی که پس از کسر حدود نیمی از ارزش بازار سرمایه همچنان با دلیل یا بی دلیل پایانی بر آن نیست و هر اتفاقی بدون نگاه درست و متکی بر تحلیل از سوی سرمایه گذاران متضرر به معنای سیگنال خروج از بازار و قرار گرفتن در صفوف فروش تلقی میشود.
عدم تشخیص زمان درست خرید و فروش مهمترین آسیب در فعالیت بورسی است؛ اکنون در شرایطی فاکتورهای اثرگذار بر سهام در شرایط رو به بهبود قرار دارد و حتی نرخ دلار لحاظ شده در صورتهای مالی ۶ ماهه نخست بین ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان در نظر گرفته شده است که حتی با ریزش سنگین چند روزه اخیر هنوز دلار در محدوده ۲۴ تا ۲۵ هزار تومان است. این در حالی است که همچنان نرخ نیما به عنوان نرخ اثرگذار بر محاسبات فروش شرکتها و رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان بالاتر از ۲۶ هزار تومان است.
این که سرمایه گذاران یک سال اخیر بازار سرمایه در کشور ما اغلب بدون تحلیل و کسب سواد بورسی گردهم جمع شده و با تکیه بر سیگنالهای تلگرامی به خرید و فروش سهام مشغول شده اند شکی در آن نیست، اما اکنون شاهد خروج و اصرار بر فروش افرادی هستیم که بعضا در نقطه اوج و بدون تحلیل به بازار وارد شده اند و اکنون با وجود بودن در ضررهای هنگفت باز هم بدون هیچ تحلیل و تعقلی دست به فروش سهام خود میزنند.
بیشتر بخوانید: بازارگردان، دوای درد بازار نیست! /چشم انداز رشد بورس با دلار ۲۰ هزار تومان
این رفتار به دلیل پلتفرمی بودن بازار سرمایه و یا به زبان ساده، بودن همه سرمایه گذاران و فعالان بازار بر روی یک کشتی، نه تنها خسارت و آسیب را متوجه افراد فاقد دانش و تعقل میکند؛ بلکه به سایرین که پس از اصلاح بیش از ۴۰ درصدی، بورس را به عنوان سیبل جدید سرمایه گذاری خود انتخاب کرده اند نیز صدمه میزند و چه بسا آنان را در این ورود مردد میکند.
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه درباره تاثیرات اتفاقاتی همچون انتخابات آمریکا و مسائلی از این دست گفت: این نوع اتفاقات در زمان وقوع بسته به نوع نتیجهای که دارند دارای اثرات آنی هستند؛ به طور مثال وقتی چهارشنبه در پی انتشار نتایج اولیه انتخابات میزان آرای ترامپ بیشتر بود و شرایط بر اساس انتظارات بازار بود، کلیت بازار به سمت مثبت شدن پیش رفت و حتی در اغلب سهام لیدر بازار صف خرید تشکیل شد. به همان دلیل نیز وقتی ورق انتخابات آمریکا برگشت و به سمت افزایش شانس بایدن رفت و در نهایت وی برای ریاست جمهوری آمریکا قطعی شد نیز سهامداران به دلیل وقوع رویدادی دور از انتظار خود با اقدام هیجانی دیگر در صف عرضه قرار گرفتند و سبب منفی شدن مجدد بازار در روز شنبه و یکشنبه شدند.
وی بروز این رفتارها را فارغ از دلایل ریزش سه ماهه بازار سرمایه هیجانی و موقت ارزیابی کرد و افزود: در حال حاضر اغلب سهام شرکتها به دلیل اصلاح بیش از ۴۰ درصدی شاخص به محدوده جذاب، ایده آل و کارشناسی خود رسیده اند. بر این اساس اکنون بروز ریسکی همچون پیروزی بایدن نمیتواند افتی بیش از این را برای بازار سرمایه رقم بزند.
این تحلیلگر بازار سرمایه ریزش مجدد شاخص بورس و اصلاح عمیق در این بازار را تا پایان سال بعید دانست و خاطرنشان کرد: در ریزشهای اخیر بیش از ۵۰ درصد از سهام بازار اصلاح عمیق کرده اند و دیگر جایی برای اصلاح عمیق تا مدت طولانی ندارند؛ بنابراین اکنون بازار سرمایه بهترین شرایط سرمایه گذاری را دارد.
آقابزرگی خریداران فعلی سهام را پرسودترین سرمایه گذاران بورسی ارزیابی کرد و یادآور شد: قیمت اغلب سهامها در شرایطی جذاب و مطلوب برای سرمایه گذاری قرار گرفته است که میتواند بیشترین سود ممکن را عاید سرمایه گذاران کند. بر این اساس سرمایه گذاران فعلی بازار سرمایه طی ۶ ماه تا یک سال آینده میتوانند بیشترین سودآوری را در بین سایر بازارها از آن خود کند.
کارشناس بازار سرمایه با اشاره به قیمت دلار به عنوان اثرگذارترین فاکتور بر رشد شاخص بورس در سالهای اخیر گفت: با توجه به اینکه کمبود ارز به دلیل کاهش شدید صادرات و عدم ورود دلار به سیستم مالی کشور رخ داده است و این امر سبب افزایش قیمت دلار و سایر ارزها شده است، اکنون به صِرف انتخاب یک فرد ریزش قیمت ارز مدت دار نخواهد بود، چراکه کمبود بر قوه خود باقیست!
وی افزود: البته بخشی از رشد نرخ ارز به دلیل هیجان وارد بر بازار به دلیل انتظار انتخاب مجدد ترامپ و افزایش تحریمها و فشارهای اقتصادی بوده است که اکنون ریزش نرخ ارز تنها در خلاف جهت این هیجان رخ داده است. بر این اساس مشکل اصلی کمبود ارزی حداقل تا زمانی که بایدن تا ۷۷ روز آینده در کاخ سفید ساکن نشود و سکان فعالیت را در دست نگیرد و اقدامی عملی برای بازگشت به برجام تا تقلیل تحریمها صورت نگیرد عملا مشکلات ارزی کشور حل نشده است.
آقابزرگی تصریح کرد: بنابراین چنانچه چشم انداز و مفروضات اقتصادی و مراودات بین ایران و سایر کشورها در جهت صادرات، مراودات بانکی و نیز عرضه لازم در بازار صورت گیرد این بار روند ارز به صورت اصولی و سیستماتیک نزولی میشود و پایدار میماند و دیگر هیجانی نیست؛ اما اگر در مراودات بین الملل تغییر خاصی صورت نگیرد نزول ارز بیش از این اتفاق نخواهد افتد و بین ۲۵ تا ۲۷ هزار تومان خواهد بود.
بر این اساس و با توجه به عدم اجرای انتظارات اقتصادی ناشی از انتخاب رئیس جمهور جدید آمریکا به صورت عملی و بازگشت آمریکا به برجام و باز شدن درهای صادرات و بازگشت ارز به چرخه اقتصادی کشور به نظر نمیرسد که نرخ ارز بتواند در بهترین شرایط نیز کاهش قیمتی کمتر از ۲۰ هزار تومان را تجربه کند، نرخی که گزارشهای ۶ ماهه صنایع نیز اغلب بر اساس همین میزان و یا حتی کمتر از این میزان در نظر گرفته شده است؛ بنابراین همه شرایط برای آغاز روند جدید صعودی بازار سرمایه فراهم است و چنانچه تحلیل لازم از سوی سهامداران به کار گرفته شود، قرارگیری بازار سهام در مسیر رو به رشد طی روزهای آینده دور از انتظار نخواهد بود.