نماینده احتمالی دولت بایدن در امور ایران کیست؟

اقتصاد۲۴ - «تام کاتن» سناتور جمهوری خواه از احتمال تعیین «رابرت مالی» به عنوان نماینده ویژه دولت بایدن در امور ایران ابراز نگرانی کرد و او را «همدل با ایران ودشمن اسرائیل» خواند.

کاتن در صفحه خود در توئیتر با این ادعا که «اگرمالی بیاید مقامات ایرانی احساس خوش شانسی می‌کنند»، افزود: مالی از نیرو‌های امنیتی دولت باراک اوباما است و دو سال پیش هم با ظریف در نیویورک دیدار کرده است.

این یکی از آخرین واکنش‌های معنادار و زودهنگام به احتمال برگزیده شدن رابرت مالی به عنوان نماینده ویژه دولت جدید آمریکا درامور ایران است.

این سناتور جمهوری‌خواه گفت: انتصاب افراطی‌هایی، چون «مالی» دروغ همه سخنان رئیس جمهوری بایدن و تونی بلینکن (وزیر خارجه پیشنهادی بایدن) برای وحدت آمریکایی‌ها را نشان می‌دهد.

اما برخلاف سناتور کاتن، «ایلان گلدنبرگ» مدیر اجرایی مرکز امنیت آمریکای جدید تاکید دارد که در صورت انتصاب رابرت مالی به عنوان نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، طرف آمریکایی خوش شانس خواهد بود که مالی این مسئولیت را برعهده بگیرد.

ایلان گلدنبرگ گفت: رابرت مالی یکی از بهترین متفکران و سیاست‌گذاران سیاست خارجی آمریکا است که ما داریم، او یکی از بهترین‌ها در اجرای تعهدات رئیس جمهوری بایدن برای بازگشت به برجام خواهد بود. ما خوش‌شانس خواهیم بود که او را دراین مسئولیت داشته باشیم.

گفته می‌شود که «جوبایدن» رئیس جمهوری جدید آمریکا در نظر دارد تا نماینده ویژه‌ای را در امور ایران انتخاب کند و می‌تواند آغازی برای حل مناقشه‌ای باشد که حامیان و مجریان ناکام «سیاست فشار حداکثری» روی دستشان گذاشته‌اند.

گفته می‌شود، بایدن قصد دارد رابرت (راب) مالی راکه اکنون رئیس گروه بین‌المللی بحران است به عنوان نماینده ویژه خود در امور ایران تعیین کند.

او قرار است جایگزین بدنامانی، چون برایان هوک و الیوت آبرامز شود که در مدت سه سال مجری تروریسم اقتصادی و دولتی آمریکا علیه مردم ایران بودند.

«مالی» زندگی‌نامه خود را اینگونه توضیح می‌دهد: پدربزرگ و مادربزرگ من از سوریه و اروپای شرقی هستند، پدر من یهودی ملی‌گرای عرب اهل مصر بود. من در ایالات متحده متولد شدم و بیشتر دوران جوانی‌ام را در فرانسه زندگی کردم.

وی ادامه می‌دهد: استقلال، مقاومت آن در برابر استبداد رای و رد همه موانع اعم از ملی، فرقه‌ای یا قومی، ویژگی‌های گروه بحران بود که برای نخستین بار در ۱۶ سال پیش هنگامی که برنامه خاورمیانه و آفریقای شمالی آن را بنیان نهادم، مرا به سوی این گروه کشاند.

مدیرگروه بین‌المللی بحران همچنین دیگر ویژگی‌های این گروه را بی واسطه بودن با روزنامه‌نگاری، ارتباط تنگاتنگ با دانشگاه و پیشنهاد‌های سیاستی شفاف و عملی آن دانست.

رابرت مالی از حضور خود در دو دولت دموکرات بیل کلینتون و باراک اوباما هم سخن گفته و آن را فرصتی برای درک بهتر از چگونگی کارکرد جهان دانسته، اما معتقد است در دولت ترامپ با محدود کردن تماس‌هایش، توانایی ارتباط او با همه طرف‌ها را نیز ضعیف کردند و همچنین فرار از تله فکری یک گروه را که در برخی مواقع اختلاف نظر‌های گسترده‌ای هم دارند، دشوار می‌سازد.

وی در باره محدودیت‌های درون دولت آمریکا اینگونه مثال می‌زند که آیا امروز دیگران باید تحریم شوند یا فردا مجازات شوند. آیا رقبای ژئوپلیتیک را به شدت محکوم کنید یا اینکه متحدان را ضعیف کنید یا هیچ یک.

رابرت مالی که زمان ریاست جمهوری بیل کلینتون به کاخ سفید راه یافته بود، در سال ۲۰۰۸ در پی خبر‌هایی مبنی بر دیدار با اعضای جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) از ستاد انتخاباتی اوباما کنار گذاشته شداما در سال ۲۰۱۴ به عنوان مشاور عالی اوباما در امور خاورمیانه به خدمت گرفته شد.

وی در سال آخر دولت اوباما مسئول و هماهنگ‌کننده سیاست‌های دولت آمریکا در قبال گروه تروریستی تکفیری داعش بود.

عضو تیم مذاکراتی آمریکا در برجام

مالی همچنین در مذاکرات هسته‌ای منتهی به برجام که در سال ۱۳۹۴ به امضا رسید، عضو هیات مذاکراتی آمریکا بود و پس از آن هم به عنوان مدیر گروه بحران، فعالیت‌های متعددی در حوزه خلیج‌فارس و موضوعات ایران داشته است.

وی به دنبال بحران سیاسی بین قطر با عربستان، امارات، بحرین و مصر نشست مشترکی با حضور ایران، عراق، عمان، نروژ و قطردر نیویورک برگزار کرد و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم در آن حضور یافت.

این اقدامات، براساس سیاست‌ها و اهدافی صورت گرفته که رئیس گروه بین‌المللی بحران برای فعالیت این موسسه اعلام کرده است.

رابرت مالی تاکید دارد: من یک شهروند ایالات متحده هستم و در دولت‌های بیل کلینتون و باراک اوباما خدمت کرده‌ام، اما این امر دلیلی نخواهد بود که گروه بحران به عنوان یک سازمان ایالات متحده تبدیل شود.

رئیس گروه بین‌المللی بحران در سال ۱۳۹۷ در گفت‌وگوی اختصاصی با ایرنا درباره تصمیم ترامپ برای خروج از برجام گفت: دیدگاه ضد برجامی رئیس جمهوری ترامپ هرگز بر کسی پوشیده نبوده است. ‏در طول مبارزات انتخاباتی وعده داد که آن را پاره می‌کند، او درهرحال به ‏وسواسی دچار است تا هرکاری را که سلف وی (باراک اوباما) انجام داده است، بر هم ‏بزند.

رابرت مالی با اشاره به یکه تازی ترامپ در عرصه بین الملل اظهارداشت: همانطور که دیدیم ترامپ با بی اعتنایی آشکار خود به خواست و شکایت ‏اروپایی ها، ثابت کرده که به راه خود می‌رود حتی اگر به قیمت زیر ‏پا گذاشتن خواسته‌های متحدانش باشد.

او درباره نقش رژیم صهیونیستی و سعودی در خروج ترامپ از برجام هم تصریح کرد: باید گفت که پشتیبانی ‏قوی متحدان منطقه‌ای ایالات متحده از خروج از برجام، هرچند منشا تصمیم ‏ترامپ برای این کار نبود، اما آن را تسهیل کرد. ‏

رئیس گروه بین المللی بحران در مرداد ماه امسال هم هدف تلاش تیم ضد ایرانی دولت ترامپ برای تمدید محدودیت تسلیحاتی ایران را دفن برجام و سخت‌کردن مسیر بازگشت رئیس جمهوری بعدی آمریکا دانست.

رابرت مالی تاکید کرد: توافق هسته‌ای سال ۱۳۹۴ که به اتفاق آرا مورد تایید شورای امنیت (قطعنامه ۲۲۳۱) قرار گرفته بود، مدت ۵ سال برای محدودیت نقل و انتقال تسلیحات متعارف به و از ایران را مقرر کرد. آمریکا در روز‌های اخیر برای تمدید این محدودیت در قالب ممنوعیت کامل تسلیحاتی فشار وارد کرد. کسی به تمدید بی‌پایان چه با پیش‌نویس گسترده و چه مستقیم، توجه نکرد.

وی خاطرنشان کرد: تفاوت میان این ۲ پیش نویس در آن است که نخستین محکوم به شکست بود و دومی یقینا موفق نخواهد بود.

رئیس گروه بین‌المللی بحران در گزارشی که مرداد ماه امسال با عنوان «سازمان ملل زیر فشار حداکثری آمریکا» به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه داد، خواست به ادعای آمریکا در استفاده از سازوکار ماشه ترتیب اثر ندهند.

دولت ترامپ در این زمینه در شورای امنیت شکست خورد و در نتیجه محدودیت تسلیحاتی ایران به موجب قطعنامه ۲۲۳۱، در ۲۷ مهرماه امسال پایان یافت.

سیاست حداکثری علیه ایران پایان می‌یابد

عضو تیم مذاکره کننده آمریکا در برجام در گفت وگویی هم با روزنامه لوپوئن فرانسه و در پاسخ به این سوال که آیا انزوای ایران در جهان پایان خواهد یافت؛ بیان داشت: اول ازهمه، ایران منزوی نیست. این کشور روابط خوبی با اروپا، روسیه و چین دارد.

رابرت مالی با بیان اینکه «قطعا سیاست فشار حداکثری علیه ایران پایان خواهد یافت»، گفت: اگرچه بعید است روابط دو کشور (ایران-آمریکا) به حالت عادی بازگردد، اما دست‌کم این روابط متشنج و پرتلاطم وجود نخواهد داشت.

واکنش‌ها به انتصاب احتمالی رابرت مالی

علاوه بر سناتور کاتن، «آرون دیوید میلر» دیپلمات پیشین وزارت خارجه آمریکا که رابطه نزدیکی با رابرت مالی هم دارد و در زمان حاضر عضو ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی است، گفت: مالی، چون عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با ایران بوده، نقاط قوت و محدودیت‌های برجام را می‌شناسد و مهم‌تر از همه آن که او به «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه و «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی در دولت بایدن نزدیک است.

«ایلان گلدنبرگ» مدیر اجرایی مرکز امنیت آمریکای جدید هم درباره این انتصاب احتمالی معتقد است: رابرت مالی یکی از بهترین متفکران و سیاست‌گذاران سیاست خارجی آمریکا است که ما داریم. او یکی از بهترین‌ها در اجرای تعهد رئیس جمهوری بایدن برای بازگشت به برجام و بازسازی آن خواهد بود. ما خوش‌شانس خواهیم بود که او را در این مسئولیت داشته باشیم.

بیشتر بخوانید: یک زن مسلمان، معاون شورای اقتصاد ملی آمریکا می‌شود

وی افزود: به همین دلیل است که مالی مورد حمله برخی از کسانی است که هرگز از دیپلماسی با ایران حمایت نکرده‌اند و برای چهار سال سیاست فشار حداکثری را دنبال کردند که به طور قابل ملاحظه‌ای خطر درگیری بین ایران و آمریکا را افزایش داد.

اشاره گلدنبرگ به عصبانیت تام کاتن سناتور جمهوری‌خواه و ضد ایرانی است که انتصاب مالی را شانس بزرگی برای مقامات ایران دانسته است.

اما در نقطه مقابل، «ریچارد نفیو» که از او به عنوان طراح تحریم‌های علیه ایران در دولت اوباما یاد می‌کنند، معتقد است: فکر می‌کنم آنچه که برخی از افراد را رنجیده می‌کند این است که «رابرت مالی» این مسایل را تنها یک دیدگاه نمی‌داند و آن‌ها را بسیار جدی خواهد گرفت.

نفیو اگرچه با مالی مخالف است، اما می‌گوید که انتصاب او خوب است، زیرا او می‌خواهد حرف طرف دیگر را هم بشنود و به طور جزمی آن را رد نمی‌کند. چیزی که برای یک دیپلمات می‌تواند ویژگی خوبی باشد.

وی خاطرنشان کرد: برخی اکنون از مالی انتقاد می‌کنند چرا که می‌خواهند فقط حرف‌های آن‌ها را قویتر بازگرداند. در واقع می‌خواهند او فقط نقش یک اکو را ایفا کند.

سناتور «برنی سندرز» از انتصاب احتمالی «رابرت مالی» استقبال کرده است و می‎گوید: رابرت مالی یک متخصص بسیار آگاه و باتجربه برای ارتقای امنیت آمریکا از طریق دیپلماسی به جای جنگ است. او می‌تواند یک گزینه‌ای عالی برای نقش نماینده در امور ایران باشد.

«حسام الدین آشنا» مشاور رئیس جمهوری اسلامی ایران هم این انتصاب احتمالی را یک نشانه می‌داند و معتقد است: انتخاب احتمالی رابرت مالی حامل پیامی روشن در مورد یک رویکرد کارآمد برای حل سریع و موثر مناقشه است.