برجام را احیا و روابط را با تهران گرم کنید

اقتصاد۲۴ - کریس مات می‌گوید ایران در شبکه قدرت سیاسی در اوراسیا جایگاه بالقوه پر اهمیتی دارد. بیش از ۸۰ میلیون نفر در فلاتی قابل دفاع زندگی می‌کنند که مستقیم به قطب‌های انرژی در دریای خزر و خلیج فارس متصل است. ایران کشوری با جمعیت شهری فراوان و نرخ بالای با سوادی است.

تولید ناخالص داخلی ایران، با وجود انزوای دیپلماتیک و اقتصادی بین المللی، در انتهای سی کشور اول جهان قرار دارد. پرسش این است که اقتصاد ایران در صورت دسترسی کامل به بازار بین المللی چگونه خواهد شد.

بیشتر بخوانید:ظریف: برجام قابل مذاکره مجدد نیست

این امر برای آن‌ها که علاقمند به شکستن اصول قدیمی سیاست خارجی هستند یک فرصت است. ایران حتی در بهترین شرایط در آینده قدرتی جهانی در ابعاد چین، روسیه یا هند نخواهد بود. اما فضای بالقوه مهمی را میان این کشور‌ها و مستقل از همه آن‌ها پر می‌کند. یک ایران عادی‌تر و موفق‌تر می‌تواند سنگرگاهی حیاتی جلوی استیلای یک اتحاد بر سرزمین‌های اورسیا باشد.

وابستگی روزافزون سوریه به مسکو نمونه‌ای از خطر راندن کشور‌های کوچک‌تر به کنج انزوا از طریق تحریم است. اگر ایران با سیاست تغییر حکومت یا فشار‌های اقتصادی بیشتر روبرو شود دست کمک به سوی پکن یا مسکو تمایل پیدا خواهد کرد. این امر باعث کاهش مانور ایران و افزایش قدرت رقبای ایالات متحده می‌شود.

در حالی که کشور‌های متعدد برای برخورداری از حق سرمایه گذاری خارجی در صنعت نفت ایران رقابت می‌کنند، تهران با تکیه بر قابلیت‌های دفاعی منطقه‌ای قوی خود می‌تواند جایگزینی برای گسترش بی دردسر قدرت‌های دیگر و به حداکثر رساندن استقلال خود باشد.

اگر سیاستگذاران آمریکایی خواهان افزایش گزینه‌های بلند مدت شان در تقویت قدرت دیپلماتیک بدون مداخلات نظامی بیشتر هستند، منطقی است در نظر داشته باشند که از سرگیری توافق هسته‌ای ایران می‌تواند صرفا آغاز یک مرحله تازه در روابط واشنگتن و تهران باشد. رابطه‌ای که در آن ایران در جهت هدف بلند مدت ژئواستراتژیک آمریکا نقش ایفا می‌کند: جلوگیری از استیلای یک قدرت عمده یا شبکه‌ای متحد بر فراقاره اورسیا. راه پیش رو پر چالش خواهد بود، اما برای افراد بدبین به مداخله جویی‌های مداوم با هدف پیگیری هژمونی جهانی و آن‌ها که به دنبال رویکرد‌های جدید در دیپلماسی هستند، ممکن است زمان مناسبی برای عادی سازی روابط ایران و ایالات متحده به شکلی بلند مدت باشد. متوقف کردن اقدام‌های نظامی کنونی و آغاز تعامل کامل دیپلماتیک تنها راه تحقق این امر است.