سقوط بورس در روز گذشته دنباله تاثیرات تغییر در نرخ خوراک پالایشی‌هاست که گفته می‌شود به کاهش سود آنان منجر خواهد شد؛ تصمیم ناگهانی دیگری که از سوی دولت اتخاذ و آثار آن در وهله اول در بورس مشاهده شد. در تحلیل‌های دیگری نیز آمده که رشد نرخ دلار که می‌توانست محرکی هرچند کاذب برای رشد بازار باشد، حالا بلای جانش شده و گرایش سرمایه‌گذاران را به آن سمت برده است.
بازار سرمایه در روز شنبه با ریزش شدید شاخص‌ها مواجه شد و این روند در روز یکشنبه نیز ادامه یافت. «هومن عمیدی» تحلیل‌گر بازار سرمایه در توضیح وضعیت پیش آمده در بازار سهام به وعده وزیر اقتصاد در مورد تحلیل‌پذیر کردن بورس اشاره و می‌گوید: این وعده نه تنها عملی نشده بلکه ریسک‌های غیر منطقی زیادی به بازار حواله شده است، ریسک‌هایی چون بخشنامه اخیر وزارت نفت که بر اساس آن فرمول نرخ بنزین در شرکت‌های پالایشی تغییر خواهد کرد.
مسئه نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به عنوان یکی از نمود‌های دستکاری مستقیم دولت در بازار سرمایه از اردیبهشت ماه آغاز شده بود. درآن زمان این تصمیم غیرمنتظره موجب زیان بسیاری از سهامداران خرد شد و حتی در این مسیر موضوع رانت اطلاعاتی موجود در بازار سرمایه سبب شد عده‌ای سود‌های هنگفتی به جیب بزنند. در چنین شرایط پرریسکی آیا راهی وجود دارد تا با استفاده از آن بتوان به صیانت از حقوق سهامداران خردی پرداخت که هنوز با گذشت چند ماه از آن اتفاق در زیان به سر می‌برند؟
یک کارشناس بازار سرمایه معتقد است: بورس الان ۱۵۰ میلیارد ارزش دارد؛ شاخص در این ۹ ماهه هیچ سودی نکرده است. می‌توان این را نسبت به ۴۳۰ میلیارد دلار مرداد ۹۹ یا زمانی که آقای رئیسی رئیس جمهور شدند و قرار شد به داد بازار برسد مقایسه کرد که ارزش بازار ۲۳۰ میلیارد بود؛ اما الان ارزش دلاری بازار به شدت پایین آمده و نه تنها دیگر کسی کمک نمی‌کند بلکه مصوباتی علیه بازار سرمایه اجرا می‌شود.
از ابتدای سال رکود عمیقی بر بورس اوراق بهادار تهران حاکم بوده و اخبار مثبت و منفی جنگ غزه صرفا آن را با شوک‌هایی همراه کرده بود. اما آیا می‌توان گفت با وضعیت معاملات روز یکشنبه، بازار سرمایه به وضعیت قبل از جنگ بازگشته است؟
بازار سهام در حالی آخرین روز کاری هفته را به پایان رساند که باز هم با ریزش نسبتا شدیدی روبه‌رو بود. وضعیتی که به گفته «حسن حسین‌نیا» کارشناس بازار سرمایه علاوه بر اخبار جنگ، تحت تاثیر عدم شفافیت‌ها و ابهامات بالا در ماه‌های گذشته، نبود مشوق‌های کافی و در عین حال تقویت بازار بدهی به عنوان بازار رقیب در مقطع فعلی است.
رئیس سازمان بورس اعلام کرده است صندوق توسعه ملی بر اساس تعهد خود تا پایان سال ۶ هزار میلیارد تومان دیگر به بورس پرداخت خواهد کرد؛ اقدامی که به گفته پیمان مولوی، کارشناس اقتصادی صرفا اتلاف منابع ملی است.
در روز‌هایی که بازار سرمایه با رکود دست و پنجه نرم می‌کند و فعالان بورس چشم‌انتظار کوچک‌ترین سیگنال مثبت به بازار هستند، وضعیت خودرو و مسائل مربوط به قیمت‌گذاری آن سبب شد بازار در پایان هفته روندی ریزشی به خود بگیرد.
تاثیر اخبار جنگ اسرائیل و حماس تا آن جاست که دیگر حساسیت بازار‌ها به اخباری، چون آزادسازی ارز از لوکزامبورگ از دست رفته و قابلیت پیش بینی روند ریزش بورس را با خطا مواجه کرده است.
اگرچه اخباری همچون افزایش قیمت نفت تا نرخ ۱۰۰ دلار و وضعیت بازار‌های موازی همچون طلا و ارز بازار آزاد می‌توانستند سیگنال‌های مهمی برای بازار سهام در آغاز هفته جاری باشند، اما به عقیده کارشناسان افزایش نرخ بهره بانکی و تصمیمات متناقض سیاست‌گذار دو عاملی هستند که بورس را تحت تاثیر خود قرار داده است.
آرش شهریاری، کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه چشم‌انداز بورس تهران برای سرمایه‌گذاران همچنان نامشخص و با اما و اگر‌های فراوان همراه است، گفت: بازگشت اعتماد و پول به بورس سخت‌تر از همیشه شده است.
مهدی روزبهانی، کارشناس ارشد بازار سرمایه با بیان اینکه بورس بازیچه تصمیمات دولت شده است، گفت: اگر در این بازار، خدای بورس هم باشیم باز در مقابل حربه‌های دولت و مسئولان بورسی هیچ کاری از ما بر نمی‌آید و تنها تماشاگر زیان خود خواهیم بود.
گروه پالایشی در حالی بورس تهران را در اولین روز مرداد ریزشی کردند که هابیل خاوری، کارشناس بازار سرمایه معتقد است بورس تهران گرچه احتمالا تا ابتدای پاییز در روند نزولی قرار دارد، اما روند صعودی قدرتمندی در پیش خواهد داشت.
ایمان رئیسی، کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه نااطمینانی سهامداران خرد به بورس موجب ریزش‌های اخیر شاخص کل شده است، گفت: با وجود گزارش‌های مثبت سه ماهه شرکت‌های بورسی، اما به نظر می‌رسد روز شنبه دوباره شاهد تابلوی قرمز بورس باشیم مگر اینکه خبر مثبتی از اصلاح نرخ خوراک پتروشیمی‌ها منتشر شود.
مهدی روزبهانی، کارشناس ارشد بازار سرمایه با بیان اینکه سهامداران چشم انتظار اصلاح آیین‌نامه نرخ خوراک پتروشیمی‌ها هستند، گفت: کنترل بورس به جای سهامداران خرد به دست حقوقی‌ها و بازارگردان‌هایی افتاده که با عرضه آبشاری سهام، سرمایه ۴۹ میلیون سهامدار را به نابودی کشانده اند.
پیام الیاس کردی، کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و افزایش عوارض صادرات فولاد و... موجب فشار فروش در بورس شده است، گفت: نمی‌توان به سهامداران خُرد توصیه نگهداری، خرید یا فروش سهام کرد، زیرا احتمالا دولت ریسک‌ها یا بخشنامه‌ها یا نامه‌هایی را به بورس تحمیل می‌کند.
محمدحسن آصفری گفت: من جزو طراحان استیضاح وزیر اقتصاد بودم و یکی از مولفه‌های این استیضاح، وضعیت بورس بود، اما برخی نمایندگان، امضای خود را پس گرفتند و این مسئله باعث شد طرح استیضاح از حدنصاب بیفتد. از طرفی، با مدیران بورس جلسه گذاشتیم و محکم به آن‌ها گفتیم که باید شرایط را به نفع این بازار و مردم تغییر دهند. حقیقتاً ما از توضیحات وزیر اقتصاد در خصوص بورس در جلسه‌ای که داشتیم، اقناع نشدیم و باز هم می‌گویم اگر استیضاح به سرانجام نرسید به واسطه پس گرفتن امضا‌های همکاران بود.
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه گفت: طبق بند ۹ و ۱۱ ماده ۷ قانون بازار اوراق بهادار، وظیفه سازمان بورس پیشگیری از اتفاقاتی است که منافع سهامداران خرد بورسی را تهدید می‌کند؛ در حالی که نقض این قانون را مشاهده می‌کنیم و از رئیس سازمان بورس عملی در این راستا نمی‌بینیم.